Wykład 4
Kontrola ruchów
Koordynacja ruchów to: (różne definicje)
Proces organizacji informacji; pojęcie utożsamiane z kontrolą ruchów
Uzgodnienie wszystkich komponentów ruchu we współdziałaniu człowieka i środowiska; ruch jest zawsze „ruchem w sytuacji”
Współdziałanie mechanizmów fizjologicznych, głównie nerwowo-mięśniowych zapewniających optymalne wykonanie ruchu zgodnie z założeniami.
Koordynacyjna zdolność motoryczna Konstrukt logiczny odzwierciedlający względnie utrwalone i uogólnione formy przebiegu psychofizycznych procesów regulacji ruchowej.
Sterowanie ruchami - proces organizacji ruchu oparty na zasadzie otwartego łańcucha sterowania (ang. Open loop) pozwalającego na realizację ruchu bez informacji zwrotnej.
Regulacja ruchów - proces organizacji ruchu oparty na systemie zamkniętych pierścieni i regulacyjnych z generalną zasadą funkcjonowania sprzężeń zwrotnych. Decydujące dla kontroli ruchów są informacje zwrotne z proprioreceptorów.
Równowaga ciała to:
Teoretyczny konstrukt charakteryzujący zdolność do kompensacji sił destabilizujących działających na ciało i utrzymywania rzutu jego środka ciężkości wewnątrz powierzchni podparcia, którą w przypadku pozycji stojącej stanowi obszar kontaktu stóp z podłożem.
Możliwość utrzymywania zrównoważonej pozycji ciała (statyczna) oraz zachowania lub odzyskania (dynamiczna) w trakcie czynności ruchowej albo bezpośrednio po jej wykonaniu. (Raczek)
Dynamiczna przy zmianie punktu podparcia
2 aspekty czynności ruchowej: (hipoteza Hessa, 1943)
Telekinetyczny (nakierowany na cel działania)
Ereizmatyczny (związany z równowagą ciała)
Mózg zużywa 20% całkowitego zapotrzebowania organizmu na tlen. Krążenie mózgowe obejmuje 15% wyrzutu sercowego. Wielkość poszczególnych części ciała nie jest proporcjonalna do ich reprezentacji w mózgu.
Co ma wpływ na naszą równowagę?
Wzrok - gdy mamy otwarte oczy, mamy lepszą równowagę.
Receptory skórne punktu podparcia (np. stóp)
Proprioreceptory
Narząd przedsionkowy
Narządem przetwarzającym informacje o równowadze jest móżdżek.
Mechanizmy kontroli równowagi ciała
Antycypacyjne dostosowanie posturalne - przygotowanie do czegoś, napięcie mięśniowe; (np. wysuwając rękę w przód mm przy piszczeli przez moment zmienia napięcie mięśniowe)
Korekcyjne dostosowanie posturalne - reakcje odruchowe (T względem NN, RR względem T itp.); z zaskoczenia