ADAM SMITH
Rozdział I - „O podziale pracy”
Jakie są skutki podziału pracy w społeczeństwie wg Smitha?
Dla Smitha źródłem bogactwa była praca ludzka, zaangażowana w wytworzenie dóbr.
Podział pracy wpływa na wzrost bogactwa narodów (PKB) przez co mamy wzrost gospodarczy. Podział pracy jest fundamentalnym czynnikiem wzrostu gospodarczego, powoduje on także wzrost dobrobytu (ubóstwo absolutnie maleje)
Jakie korzyści z podziału pracy wynikają z przykładu fabryki szpilek?
W następstwie podziału pracy ta sama liczba ludzi może wykonać znacznie większą jej ilość dzięki:
wzrostowi sprawności każdego pracownika
oszczędności czasu, wynikającej ze specjalizacji
wzrostowi wynalazczości
Rozdział II - „ O źródle podziału pracy”
Z czego wynika (jakie są przyczyny powstania) podział pracy w społeczeństwie wg Smitha?
Przyczyną podziału pracy jest skłonność ludzi do wymiany, handlu i zamiany jednej rzeczy na drugą.
Z jakich ludzkich motywacji wypływa skłonność do wymiany?
Ludzie dążą do max swoich interesów - z tego wynika właśnie owa skłonność do wymiany. Siła egoizmu jest ważna w ekonomii. Siła sympatii pcha nas do altruizmu, ale altruizm, miłosierdzie nie jest warunkiem prawidłowego podziału pracy. Poszczególne podmioty nie dbają o interesy innych ludzi, cechuje ich egoizm. Efektem ubocznym max interesów jest wzrost dobrobytu społecznego.
Rozdział III - „ O ograniczeniach przywozu z obcych krajów takich dóbr, które można wytwarzać w kraju”
Jakie dowody na korzyści płynące z wolnego handlu przytacza Smith?
Ludzie wola popierać produkty krajowe, niż zagraniczne, gdy stopy zwrotu są podobne (tak jest bezpieczniej).
Każdy przedsiębiorca lokuje swój kapitał tam, gdzie jest najwyższa stopa zwrotu, gdzie max zysk. Z tego wynika max produkcja na głowę, max wzrost gospodarczy i poziom bogactwa. Przy jednakowych zyskach ( przy tych samych stopach zwrotu) ludzie wolą popierać wytwórczość krajową niż zagraniczną.
Lub to
Jeśli jakiś kraj jest w stanie zaopatrzyć nasz kraj w towar o wiele taniej niż my możemy to uczynić, to dobrze jest ten towar nabyć za tę część wyrobów naszego przemysłu, w którym my mamy przewagę nad innymi krajami.
Co oznacza metafora niewidzialnej ręki rynku (s. 46)?
„Niewidzialna ręka” to mechanizm konkurencji rynkowej, dzięki której dokonuje się optymalna alokacja zasobów. Jest to zbiór sił, które
-działają na rynku
-wymuszają na jednostkach gospodarczych pewne zasady postępowania, działania
Są to siły bezosobowe, które samoczynnie zapewniają rozwój gospodarczy, nie potrzebują żadnych interwencji z zewnątrz.
3. Jakie argumenty na rzecz działania niewidzialnej ręki rynku przedstawia Smith?
Jest to zbiór sił, które
- działają na rynku
- wymuszają jednostkom gospodarczym pewne zasady postępowania.
Są to siły:
- bezosobowe
- samoczynnie zapewniają rozwój gospodarczy
- nie potrzebują żadnych interwencji z zewnątrz
- koordynują one postępowanie ludzi (wpływają na ich działania, na ich decyzje gospodarcze)
Nikt nie dąży do max zysku społecznego, każdy max swój zysk. Nie ma mowy o tym, że wolność gospodarcza jest optymalna.
Wzrost dobrobytu społecznego. Dążenie człowieka do zdobycia jak największych korzyści wiedzie go do wyboru zastosowań korzystnych również dla całego społeczeństwa. Mając na uwadze swój własny interes popiera jednocześnie interes społeczny.
Problem do rozważenia
Smith uważa, że działalność produkcyjna społeczeństwa nie może przekroczyć rozmiarów, jakie zakreśla wielkość kapitałów, które społeczeństwo może w niej ulokować. Tak samo jest z liczbą robotników (liczba ta musi pozostać w pewnym stosunku do jego kapitałów).
Żadne przepisy handlowe nie zwiększą rozmiarów tej działalności. Ustawodawstwo może, co najwyżej skierować część wytwórczości tam, gdzie mogłaby ona nie trafić.