1. Co to jest Biblia?
Biblia, Pismo Święte - zbiór ksiąg, spisanych pierwotnie po hebrajsku, aramejsku i grecku, uznawany przez żydów i chrześcijan za natchnione przez Boga.
2. Dlaczego Biblię uznajemy za księgę świętą?
Jest ona pisana pod natchnieniem Ducha Świętego. Wyraża myśli Boga.
3. Z ilu ksiąg składa się Stary Testament?
Stary Testament składa się z 46 ksiąg.
4. Wygnanie z Raju mówi nam o:
Upadku pierwszych ludzi.
5. Połącz terminy z odpowiednimi ich objaśnieniami:
wiersz biały - pozbawiony rymów
wiersz stychiczny - brak podziału na zwrotki
wiersz wolny - nie przestrzega żadnego wzorca rytmicznego
antytezy - zestawienie przeciwnych wyrazów
liryka bezpośrednia - modlitwa
apostrofa - bezpośredni zwrot do adresata
6. Kto jest nadawcą a kto odbiorcą w Bogurodzicy?
Odbiorcą jest Błogosławiona Maryja Panna, a nadawcą ludzie, my.
7. Dopisz cztery synonimy do wyrazów:
droga - fortel, podejście, rozwiązanie, sposób, wybieg, wyjście, szlak komunikacyjny
Ziemia Obiecana - raj, obietnica, eden, kraina
8. Wyjaśnij symboliczne znaczenie wyrazów:
plagi egipskie - klęska, nieszczęścia spadające na ludzi, kara,
drzewo życia - rajskie drzewo, nieśmiertelne drzewo,
drzewo poznania dobra i zła - drzewo wiadomości, zakazane drzewo,
zakazany owoc - coś zakazanego, zabronionego, grozi konsekwencjami,
manna z nieba - nieoczekiwany cud, nieoczekiwany dar, nieoczekiwane szczęście,
dziesięć przykazań bożych - nakazy Boże, wola Boża, Dekalog,
wędrówka do Ziemi Obiecanej - ucieczką z niewoli egipskiej, droga do krainy „mlekiem i miodem płynącej”, do wiecznego szczęścia,
proch - materiał wybuchowy, ładunek do broni palnej,
9. Objaśnij pojęcia przypowieść, symbol i podaj przykłady.
Przypowieść - gatunek literatury moralistyczno-dydaktycznej, którego cechy formalne (schematyzm fabuły, uproszczona konstrukcja postaci, obiektywny narrator, selekcja realiów) służą właściwemu odczytaniu alegorycznego lub symbolicznego znaczenia przedstawionego świata, przekazaniu prawdy moralnej. Posługuje się narracją, w której postacie i zdarzenia pełnią rolę nosicieli i zarazem przykładów prawd uniwersalnych.
Przykłady przypowieści:
„O siewcy”, „O synu marnotrawnym”, „O miłosiernym Samarytaninie”.
Symbol - odpowiednik pojęcia postrzegany zmysłowo. Najbardziej ogólnie jest to zastąpienie jednego pojęcia innym, krótszym, bardziej wyrazistym lub najlepiej oddającym jego naturę, albo mniej abstrakcyjnym.
Przykłady symboli:
Jezus kazał przebaczać nie 7 a 77 razy, otóż w rodowodzie ewangelii św. Mateusza Jezus jest 77 z kolei po Adamie.
10. Podaj 3 przykłady elementów baśniowych z opowieści o „Rycerzach Okrągłego Stołu:
poszukiwanie Świętego Graala
koń skoczył do rzeki, zdawało się, że z wody buchają za min płomienie
silny rześki wiatr uniósł namiot i damę, poleciała przez morze, krzycząc przeraźliwie, a woda zalała się płomieniem po jej przejściu
11. Podaj przykłady archaizmów słowotwórczych, składniowych i leksykalnych tekstu „Bogurodzica”. Co to jest archaizm?
Przykłady archaizmów:
leksykalne (przestarzałe wyrazy)
dzieła - dla
bożyc - syn Boga
Gospodzin - Pan
zbożny - dostatni
przebyt - bytowanie, istnienie
rodzica - matka
słowotwórcze (przestarzały sposób tworzenia wyrazów)
Bogurodzica - matka Boga, już w XV w. mówiło się matka (kogo?) Boga, a nie matka (komu?) Bogu
składniowe (nieużywany sposób łączenia wyrazów w zdaniu)
Bogiem sławiena - sławiona przez Boga
fonetyczne (dawny sposób wymawiania wyrazów)
Krzciciela - Chrzciciela
Archaizm - wyraz, konstrukcja składniowa lub związek frazeologiczny, który wyszedł z użycia. Archaizmy to także wyrazy w formie przestarzałej, które są jeszcze używane, lecz postrzegane jako dawne.
Archaizmy fonetyczne - ( brak przegłosu) - sławiena, zwolena
Archaizmy słowotwórcze - ( dziś inne tworzenie danego wyrazu) - Bożyc - syn Boży
Archaizmy słownikowe - (wyraz wyszedł z użycia) - gospodzin, bożyc,zwolena
Archaizmy fleksyjne - (dziś inna odmiana) - zyszczy, raczy
Archaizmy składniowe - Bogiem sławiena ( dziś : przez Boga sławiona).