„Gry i zabawy przeciwko agresji”
Temat :Gry i zabawy przeciwko agresji.
Cele:
Rozpoznawanie przyczyn wściekłości i agresji
Opanowanie i przezwyciężanie negatywnych uczuć
Rozumienie siebie i innych
Budowanie poczucia własnej wartości i silnej osobowości
Integracja grupy
Przebieg spotkania:
BAJKA NIE TYLKO DLA NAUCZYCIELI
Był sobie pewnego razu chłopiec o złym charakterze. Jego ojciec dał mu woreczek gwoździ i kazał wbijać po jednym w płot okalający ogród, za każdym razem, kiedy chłopiec straci cierpliwość i się z kimś pokłóci
Pierwszego dnia chłopiec wbił w płot 37 gwoździ. W następnych tygodniach nauczył się panować nad sobą i liczba wbijanych gwoździ malała z dnia na dzień - odkrył, że łatwiej jest panować nad sobą niż wbijać gwoździe.
Wreszcie nadszedł dzień, w którym chłopiec nie wbił w płot żadnego gwoździa. Poszedł więc do ojca i powiedział mu o tym. Wtedy ojciec kazał mu wyciągać z płotu jeden gwóźdź każdego dnia, kiedy nie straci cierpliwości i nie pokłóci się z nikim.
Mijały dni i w końcu chłopiec mógł powiedzieć ojcu, że wyciągnął z płotu wszystkie gwoździe. Ojciec zaprowadził chłopca do płotu i powiedział:
- Synu, zachowałeś się dobrze, ale spójrz, ile w płocie jest dziur. Płot nigdy już nie będzie taki, jak dawniej. Kiedy się z kimś kłócisz i mówisz mu coś brzydkiego, zostawiasz w nim ranę taką, jak w płocie. Możesz wbić człowiekowi nóż, a potem go wyjąć, ale rana pozostanie. Nieważne, ile razy będziesz przepraszał, rana pozostanie. Rana słowna boli tak samo jak fizyczna.
WŚCIEKŁE POCZĄTKI ZDANIA
Celem zabaw jest poznanie samych siebie, dostrzeganie agresywnych uczuć i uświadomienie sobie ich źródła
*Dzieci mają za zadanie dokończyć rozpoczęte przez prowadzącego zdania, np.:
Kiedy jestem wściekły, wtedy...
Mój kolega złości mnie, gdy...
Najbardziej złości mnie, gdy...
Kiedy inne dzieci mnie złoszczą, to...
Kiedy inni są rozzłoszczeni, wtedy...
Dokończenia zdań są porównywane i omawiane przez grupę. Początek zdania odnosi się do aktualnej sytuacji w grupie.
„DŁOŃ”
Przybory: kartki, flamastry lub kredki
Dzieci otrzymują polecenie obrysowania własnej dłoni i na palcach mają narysować lub wypisać co je złości u innych ( u młodszych dzieci może być to obrysowana pięść - powstaną „chmurki” - rysujemy ich tyle, ile uznamy za stosowne ). Następnie odczytują „ U innych złości mnie...”. Drugi raz czytają to samo lecz w odniesieniu do siebie „ Innych złoszczę gdy...”.
BALONOWA BITWA
Celem zabawy jest rozładowanie napięcia
Przybory: flamastry i balony
Każde dziecko otrzymuje napompowany balon. Maluje na nim wykrzywioną złością twarz. Przy pomocy tych „wściekłoszy” dzieci stoczą teraz bitwę - albo jeden na jeden, albo też
wszyscy przeciw wszystkim. Oczywiście bitwa toczy się tylko między balonami.
TAKI SAM I INNY
Celem zabawy jest rozwijanie spostrzegawczości, integracja grupy.
Uczestnicy siedzą tak, aby dobrze widzieć resztę grupy. Po kolei otrzymują polecenia, jak np.:
Dotknij każdego, kto ma na nogach ...(jakieś) kapcie,
Dotknij każdego, kto ma ...(jakąś) bluzkę,
Dotknij każdego, kto jest tak jak ty dziewczynką (lub chłopcem),
Dotknij każdego, kto ma włosy (oczy) tego samego koloru co ty, itd.
JESTEŚMY WSPÓLNOTĄ
Celem zabawy jest integracja grupy
Przybory: flamastry, szary papier
Dzieci próbują połączyć wszystkie swoje imiona na wzór krzyżówki. Imieniem wyjściowym jest to, które chcemy szczególnie podkreślić, chcemy pokazać, że jest człowiekiem wspólnoty, np.:
DZIECKO W STUDNI
Celem zabawy jest integracja grupy, wyzwalanie pozytywnych uczuć
Dzieci siedzą w kole. Jedno dziecko stoi pośrodku. Nagle upada na ziemię i skarży się: Wpadłam do studni! Pozostałe dzieci pytają chórem: Kto ma cię uratować? Dziecko odpowiada np.:
Ten, kto potrafi najgłośniej krzyczeć, albo-
Ten, kto potrafi najlepiej pocieszać innych, albo-
Ten, kto najszybciej biega itp.
Kiedy podawane są określone sposoby zachowania, dzieci siedzące w kole próbują zademonstrować je. Osoba prowadząca powinna zwracać uwagę na to, by zawsze ktoś inny mógł ratować dziecko znajdujące się w środku.
ZACZAROWANY STAW
Celem zabawy jest budowanie zaufania, wrażliwości zmysłowej.
Przybory: chusteczka do zawiązania oczu.
Dziecko z zasłoniętymi oczami stoi w środku sali. Wszystkie pozostałe poruszają się dookoła niego do momentu, kiedy dziecko w środku powie: ,,zaczarowany staw''. Wtedy ono samo zaczyna się poruszać wśród nieruchomych postaci i dotyka napotkane dziecko, zgadując, kto to jest.Jeśli odgadnie zdejmuje opaskę z oczu, i przekazuje osobie dotkniętej. Jeśli nie odgadnie, próbuje od nowa.
TRANSPORT NA PLECACH
Celem zabawy jest rozwijanie nieagresywnych kontaktów,.
Przybory: kartki, flamastry
Dzieci siadają jedno za drugim w szeregu tak, aby każdy mógł swobodnie dosięgnąć rękami pleców swojego poprzednika. Uczestnik na samym końcu rysuje na kartce „poufną wiadomość” : symbole, cyfry, litery itp., a następnie odkłada ją w takie miejsce, gdzie nikt nie będzie mógł jej podejrzeć. Dziecko z przodu również otrzymuje kartkę i ołówek.
Teraz ostatni uczestnik, autor „poufnej wiadomości”, rysuje ją na plecach swojego poprzednika. Ten przekazuje ją rękami dalej na plecy następnej osoby - powtarza się to tak długo, aż wszyscy dostaną wiadomość.
Ostatnie dziecko zapisuje na kartce, co otrzymało. Na koniec porównujemy wyjściową informację oraz to, co dotarło do końca rzędu. Ile z pierwotnej wiadomości można jeszcze rozpoznać? Jak dzieci czuły się w trakcie tego transportu? Czy było to nieprzyjemne mieć kogoś za plecami i nie wiedzieć, co on robi?
GRUPA WALCZY ZE SMOKIEM
Celem zabawy jest poznanie relacji w grupie, integracja grupy, wzbudzenie zaciekawienia.
Przybory: kartki papieru formatu A-3, tyle ile jest grup, szary papier, tyle ile jest grup, kartka papieru A-4 dla każdego dziecka, kredki, klej.
Grupa dzieli się na 6-osobowe zespoły. Podział grupy zależy od prowadzącego: losowo dobrane zespoły, dowolnie dobrane lub dzieci, które się najlepiej znają.
Jedno dziecko wybrane z każdej grupy (najlepiej to, które ma uzdolnienia plastyczne) rysuje na osobności, samodzielnie, ,,jak moja grupa walczy ze smokiem”. Prowadzący udzielając instrukcji dziecku, które wykonywać będzie rysunek, wyprowadza je na korytarz, aby wzbudzić ciekawość uczestników grupy. Na rysunku powinny znaleźć się inicjały uczestników grupy (podpisane osoby).
Pozostali uczestnicy grupy najpierw odrysowują swoje dłonie, ozdabiają, wycinają. Następnie tworzą kompozycję grupową z dłoni na dużym papierze, dorysowują elementy.
Gdy praca jest już gotowa, dziecko rysujące omawia swój rysunek, następnie przedstawiciel grupy, omawia, w jaki sposób układała się współpraca przy tworzeniu wspólnego dzieła.
GORĄCE KRZESŁO
Celem zabawy jest budowanie poczucia własnej wartości, wyzwalanie pozytywnych uczuć.
Wszystkie dzieci siedzą w kole. Pośrodku stoi "gorące krzesło". Zajmuje je dziecko, które w danym momencie potrzebuje najwięcej wsparcia i oznak sympatii. Po kolei przesuwa ono swoje "gorące krzesło", stawiając je kolejno przed wszystkich uczestników, którzy mówią mu o czymś, co w nim lubią, cenią, np. jego doskonałe pomysły podczas zabawy, troskę o małą siostrę, elegancką fryzurę itp. Każde dziecko powinno mieć możliwość zajęcia miejsca na "gorącym krześle".
USŁYSZ MNIE
Celem zabawy jest wyciszenie grupy.
Dzieci chodzą po sali, a nauczyciel szepce możliwie najciszej np.:
imiona dzieci,
dzieci, które mają czerwone sweterki,
dzieci, które mają spodnie itp.
Dzieci, które usłyszą nauczyciela siadają w kręgu i zastygają bez ruchu.
Dopiero wówczas nauczyciel wydaje kolejne polecenie.
PANTOMIMA
Celem zabawy jest koncentracja, świadomość ruchu.
Grupa podzielona zostaje losowo na zespoły 5-osobowe. Następnie przedstawiciele zespołów losują po jednej lub dwie sytuacje do przedstawienia pantomimicznego. Należy określić czas (np.: 30 sekund). Grupy naradzają się, w jaki sposób wspólnie przedstawią zapisaną sytuację. Po przedstawieniu scenki przez grupę, pozostałe dzieci próbują odgadnąć, co zostało pokazane.
Przykłady sytuacji do pokazania:
Przechodzenie przez strumyk po kamieniach.
Niesienie tacy ze szklankami pełnymi wody.
Chodzenie po oblodzonej drodze.
Wspinanie się na skałę.
Otwieranie paczki po kryjomu.
Rozpakowywanie prezentu.
Dekorowanie tortu.
Budowanie domku z kart.
Odbijanie piłki.
WYCZARUJMY PRZYJAŹŃ
Celem zabawy jest wyzwalanie pozytywnych uczuć względem siebie, nawiązywanie prawidłowych kontaktów
Przybory: „czarodziejska różdżka”
Każde dziecko może tak „zaczarować" trzech innych uczestników, by byli oni w przyszłości mili, uprzejmi i przyjaźni w stosunku do niego. Czarodziejską różdżką (linijka, wskazówka itp.), dotyka ono po kolei te trzy osoby po barkach i wypowiada magiczne zaklęcie, na przykład:
— „Michale, zaczaruję cię w chłopca, który nie popycha mnie wciąż, kiedy obok niego przechodzę".
— „Aniu, zaczaruję cię w dziewczynkę, która
nie wyśmiewa się ze mnie, jeżeli czegoś nie potrafię".
— „.Andrzeju, zaczaruję cię w uprzejmego sąsiada, który nie rozpycha
się w ławce, zabierając mi większą jej część".
Dotykane różdżką dzieci muszą w milczeniu pozwolić się „zaczarować", a także zastanowić się nad czarodziejskim zaklęciem. Co prawda nie mają one obowiązku dostosować się do niego, ale być może choć trochę się zmienią.
Co czują dzieci w trakcie tej zabawy? Co czują ci, którzy czarują i ci, którzy zostali zaczarowani? Niezwykle odciążające jest to, że nie trzeba tutaj odpowiadać na krytykę, a także, że nikt nikogo nie zmusza do natychmiastowych zmian w zachowaniu. Stwarza to korzystną sytuację, w której większość osób weźmie sobie mimo wszystko czarodziejskie zaklęcie do serca.
GRUPOWY OBRAZEK
Celem zabawy jest rozwijanie umiejętności współpracy.
Przybory: kartki z bloku rysunkowego, kredki.
Każde dziecko otrzymuje kartkę z bloku rysunkowego o formacie A3. Teraz prowadzący podaje określony temat i wszyscy zaczynają malować do niego dowolny obrazek. Po krótkim czasie, na sygnał każde dziecko przekazuje swoją kartkę sąsiadowi. Ten dodaje do obrazka kolejne detale, tak długo, aż na ponowny sygnał będzie musiał podać go znowu dalej.
Jak wyglądają obrazki, gdy przeszły już przez wszystkie ręce i powróciły do pierwszego dziecka? Czy rzeczywiście każdy starał się pracować zgodnie z podanym tematem, tak by powstał prawdziwie grupowy obrazek? Czy było to bardzo trudne?
Czy potrzebne będzie przeprowadzenie drugiej rundy, aby dokończyć obrazki?
Literatura:
Haug - Schnabel Gabriele: Agresja w przedszkolu
Wychowanie w Przedszkolu, nr 3/2002.
Portmann R. -Gry i zabawy przeciwko agresji, Kielce 2003, JEDNOŚĆ