Polityka ZSRR w latach 1939-41

1. Zajęcie terenów polskich w 1939 r.

- 17 września 1939 r. oddziały radzieckie wkraczają na wschodnie tereny Polski;
- 28 września 1939 r. - zmiana ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow: w zamian za Litwę ZSRR zrzeka się na rzecz Niemiec części terenów polskich, nowa granica przebiega na linii: Pisa-Narew-Bug.

2. Agresja na Finlandię

- październik 1939 r. - ZSRR wystosowuje ultimatum do rządu fińskiego, w którym domaga się oddania okręgów Wyborg, Petsamo oraz Karelii;
- 30 listopada 1939 r. wojska radzieckie atakują Finlandię;
- wykorzystując znajomość warunków terenowych, ciężką zimę oraz lekceważenie przez Rosjan, Finowie (dowódca Carl Mannerheim) zadają armii radzieckiej poważne straty (Finowie tracą ok. 25 tys. ludzi, Rosjanie 4-5 razy więcej);
- grudzień 1939 r. - ZSRR zostaje usunięty z Ligi Narodów;
- 12 marca 1940 r. - kończy się wojna, ZSRR otrzymuje tereny, których się domaga (ok. 10% terenów Finlandii).

3. Polityka wobec państw bałtyckich - Litwy, Łotwy, Estonii

- jesień 1939 r. - ZSRR zmusza państwa bałtyckie do podpisania traktatów wojskowych i wprowadzenia Armii Czerwonej na swoje terytorium;
- sierpień 1940 r. - do ZSRR zostają wcielone republiki bałtyckie.

4. Zagarnięcie Besarabii - Rumunia zostaje zmuszona do odstąpienia Besarabii ZSRR w czerwcu 1940 r.

Dziwna wojna- kolokwialna definicja sytuacji, jaka miała miejsce w pierwszym okresie II wojny światowej na froncie zachodnim po formalnym wypowiedzeniu przez Francję i Wielką Brytanię w dniu 3 września 1939 wojny III Rzeszy po zaprzestaniu faktycznych działań wojennych na lądzie (tzw. Ofensywa w Saarze) w konsekwencji decyzji sojuszniczej Rady Najwyższej podjętej na tajnej konferencji w Abbeville 12 września 1939 r., w okresie od 12 września 1939 do kampanii norweskiej w kwietniu 1940.

Agresja Niemiec na Danię i Norwegię

1. Przyczyny

- zdobycie przyczółków do ataku na Wielką Brytanię;
- opanowanie cieśnin duńskich;
- zapewnienie dostaw do Niemiec szwedzkiej rudy żelaza transportowanej przez niezamarzający norweski port w Narviku.

2. Przebieg walk

- 9 kwietnia 1940 r. wojska niemieckie atakują Danię (poddaje się pierwszego dnia) i Norwegię;
- walki o Norwegię dzięki pomocy aliantów trwają do początków czerwca 1940 r., najcięższe o port Narvik (uczestniczy w nich polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich gen. Zygmunta Szyszko-Bohusza);

- w obliczu klęski Francji (początek czerwca), alianci wycofują się z Norwegii (mimo zdobycia Narviku);
- władzę w Norwegii przejmują faszyści na czele z Vidkunem Quislin­giem.

10 maja 1940 - atak Niemców na kraje Beneluxu i Francję

Kampania francuska 1940 (Fall Gelb), inaczej zwana Bitwą o Francję— była niemiecką ofensywą na Francję połączoną z agresją III Rzeszy na Belgię, Holandię i Luksemburg przy złamaniu neutralności tych państw. Ofensywa rozpoczęta 10 maja 1940 roku kończyła definitywnie okres dziwnej wojny na froncie zachodnim. Niemcom skutecznie udało się zrealizować ideę Blitzkriegu, w konsekwencji Francja skapitulowała 22 czerwca

Kampania była walnym zwycięstwem III Rzeszy nad Francją. Doprowadziła do wyłączenia Francji

27.05.1940r. bitwa flandryjska

Włochy rozpoczęły swój udział w II wojnie światowej 10 czerwca 1940 roku jako sojusznik III Rzeszy. Głównym obszarem zaangażowania militarnego Włoch były rejon Morza Śródziemnego, Bałkany oraz Afryka Północna i Wschodnia. Poza tym oddziały włoskie brały udział w ataku na Francję, bitwie o Anglię, bitwie o Atlantyk i walkach na froncie wschodnim.

Bitwa o Anglię - kampania powietrzna nad południową i centralną Anglią, toczona między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF, w czasie drugiej wojny światowej, w okresie od 10 lipca do 31 października 1940 roku.

6 kwietnia 1941 - Niemcy atakują Jugosławię i Grecję; podział Jugosławii - powstaje Niezależne Państwo Chorwackie, Słowenia i Serbia wcielone do Niemiec, Macedonia do Bułgarii, Czarnogóra do Włoch, tzw. trójkąt Baranya do Włoch;                                                                

W czasie II wojny światowej w rejonie Al-'Alamayn miały miejsce dwie bitwy, które przyczyniły się do klęski państw Osi w Afryce Północnej. W wyniku pierwszej, stoczonej w dniach 1-27 VI 1942, nacierające wojska niemiecko-włoskie pod dowództwem feldmarszałka E. Rommla zostały zatrzymane na brytyjskiej linii obronnej pod Al-'Alamayn. Również kolejny atak (31 VIII - 3 IX 1942) nie przyniósł rezultatu.

23 X 1942 brytyjska 8. armia dowodzona przez generała B.R. Montgomery'ego przystąpiła do kontruderzenia.

Po zaciętych walkach, 2 XI 1942 Rommel zagrożony okrążeniem, podjął decyzję odwrotu, pozostawiając na południowym odcinku frontu cztery dywizje włoskie, które skapitulowały. Wojska brytyjskie, posuwając się wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego, wyparły Niemców aż do granicy tunezyjskiej.

Operacja Husky - kryptonim inwazji na Sycylię przez wojska aliantów w czasie II wojny światowej.

Lądowania nastąpiły w bardzo niesprzyjających warunkach, przy silnym wietrze, który z jednej strony utrudnił operację desantową, ale równocześnie umożliwił zaskoczenie obrońców. Miejsce desantu wyznaczono w południowej i wschodniej części wyspy. Wojska brytyjskie stworzyły wschodnie skrzydło frontu, a amerykańskie jego zachodnią część. W ramach inwazji przeprowadzono też cztery operacje powietrzno-desantowe, w nocy z 9 na 10 lipca. Dwa zrzuty były amerykańskie, a dwa brytyjskie.

W 1944 rozegrała się bitwa o Monte Cassino, zwana też bitwą o Rzym. W dniach 17-25 stycznia, 15-18 lutego, 15-25 marca Niemcy odparli trzy ataki wojsk alianckich. W czasie walk nie zdobyto ani ufortyfikowanych wzgórz, ani znajdującego się u ich podnóża miasta Cassino

Lądowanie w Normandii - wstępna faza Operacji Overlord, największa w historii pod względem użytych sił i środków operacja desantowa podczas II wojny światowej i w historii wojen, mająca na celu otwarcie tzw. drugiego frontu w zachodniej Europie. Operacja rozpoczęła się we wtorek 6 czerwca 1944 pod dowództwem gen. Eisenhowera. Miała ona stanowić początek końca III Rzeszy.

Bitwa pod Falaise- bitwa stoczona w dniach 7-22 sierpnia 1944 podczas operacji sił sprzymierzonych zmierzających do przełamania obrony niemieckiej w północnej Francji i wyjścia na linię Renu.

Operacja Market Garden - największa operacja z udziałem wojsk powietrznodesantowych podczas II wojny światowej. Odbyła się na terenie Holandii we wrześniu 1944.

Zdobycie Niemiec- kapitulacja III Rzeszy

W wyniku działań zaczepnych, w dniach od 16 do 25 IV 1945, przełamano obronę niemiecką na linii Odry i Nysy, okrążając zgrupowanie wojsk 4 i 9 armii niemieckiej, w sile ok. 1 mln żołnierzy. Wojska radzieckie dotarły do Łaby na odcinku Torgau-Riesa. Przypuszczono bezpośredni szturm na Berlin, który został zdobyty w dniu 2 V 1945. Operacja ta przyspieszyła bezwarunkową kapitulację III Rzeszy.

Bitwa o Iwo Jimę - starcie pomiędzy siłami Stanów Zjednoczonych i Japonii, które trwało od 19 lutego do 26 marca 1945 podczas wojny na Pacyfiku w czasie drugiej wojny światowej.

Bitwa o Okinawę - ostatnia bitwa na dużą skalę w wojnie na Pacyfiku, przeprowadzona w ramach desantowej Operacji Iceberg amerykańskich sił zbrojnych, mającej na celu opanowanie japońskiej wyspy Okinawa w archipelagu Riukiu. Rozpoczęta 3 kwietnia 1945 r., została zakończona 16 czerwca 1945 r. zwycięstwem wojsk amerykańskich

6 i 9 sierpnia 1945 - zrzucenie bomb atomowych na Hirosimę i Nagasaki;        

2 września 1945 - kapitulacja Japonii - koniec II wojny światowej.

1 września 1939 - atak Niemiec faszystowskich na Polskę - początek II Wojny Światowej;

3 września 1939 - Wielka Brytania i Francja formalnie przystępują do wojny, jednak nie rozpoczynają działań militarnych;

17 września 1939 - Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich przystępuje do wojny, atakując Polskę od wschodu;

30 listopada 1939 - atak ZSRR na Finlandię - początek tzw. 'wojny zimowej';

 12 marca 1940 - traktat pokojowy między Finlandią a ZSRR - Finlandia utraciła około 10% terytorium, ale zachowała niepodległość;

 9 kwietnia 1940 - Niemcy atakują Danię i Norwegię; Dania zostaje zajęta w ciągu jednego dnia; Norwegia broni się przez trzy miesiące, Niemcy wspomagani są przez norweskich faszystów z Vidkunem Quislingiem na czele;

10 maja 1940 - atak Niemców na kraje Beneluxu i Francję

10 czerwca 1940 - Włochy przyłączają się do wojny i atakują Francję;

14 czerwca 1940 - Niemcy zajmują Paryż;

22 czerwca 1940 - Francja podpisuje zawieszenie broni z Niemcami (lasek Compiegne) - utworzenie państwa Vichy (z marszałkiem Petain'e na czele), reszta ziem okupowana przez Niemców;

czerwiec-lipiec 1940 - podporządkowanie przez ZSRR krajów nadbałtyckich;

 lipiec-wrzesień 1940 - wojna o Anglię - naloty niemieckie na terytorium Wielkiej Brytanii;

wrzesień 1940 - nieudany atak Włochów na Egipt - utrata Cyrenajki wraz z Tobrukiem;

29 września 1940 - podpisanie 'paktu trzech' - Niemiec, Włoch i Japonii;

28 października 1940 - nieudany atak Włochów na Grecję - utrata części Albanii;

marzec 1941 - ustawa Kongresu amerykańskiego 'Ledn & Lease Act';

kwiecień 1941 - początek ofensywy niemieckiej w Afryce - Afrikakorpus pod dowództwem gen. Erwina Rommla;

 6 kwietnia 1941 - Niemcy atakują Jugosławię i Grecję; podział Jugosławii - powstaje Niezależne Państwo Chorwackie, Słowenia i Serbia wcielone do Niemiec, Macedonia do Bułgarii, Czarnogóra do Włoch, tzw. trójkąt Baranya do Włoch;                                                                

22 maja 1941 - kapitulacja Grecji;

22 czerwca 1941 - atak niemiecki na ZSRR - 'Plan Barbarossa' - uderzenie w trzech kierunkach: na Leningrad, na Moskwę i na Kijów;

14 lipca 1941 - podpisanie Karty Atlantyckiej przez Churchilla i Roosevelta - dokumentu obejmującego cele wojenne państw alianckich i zasady powojennego ładu;

listopad 1941 - zatrzymanie ofensywy niemieckiej pod Moskwą;

6 grudnia 1941 - kontrofensywa i odrzucenie wojsk niemieckich przez siły radzieckie dowodzone przez gen. Żukowa;

7 grudnia 1941 - atak Japończyków na Pearl Harbor;

11 grudnia 1941 - wypowiedzenie wojny USA przez Niemców; 

1 stycznia 1942 - konferencja w Waszyngtonie - ogłoszenie Karty Narodów Zjednoczonych - dokumentu przygotowującego powstanie ONZ;

czerwiec 1942 - bitwa o Midway między Japończykami a Amerykanami;

czerwiec 1942 - ofensywa niemiecka na Stalingrad

sierpień 1942 - zatrzymanie ofensywy faszystów w Afryce pod El Alamein;

listopad 1942 - kontrofensywa sił amerykańsko-brytyjskich w Afryce - wypieranie wojsk niemieckich z Egiptu, potem też Libii; 

listopad 1942 - okrążenie wojsk niemieckich pod Stalingradem; 

styczeń 1943 - konferencja w Casablance - ustalenie, iż wojna prowadzona będzie do ostatecznej i bezwarunkowej kapitulacji Niemiec oraz, że zostanie utworzony drugi front we Włoszech;

 maj 1943 - koniec bitwy o Atlantyk - w wyniku ogromnych strat, Niemcy zdecydowali się wstrzymać akcje okrętów podwodnych na Atlantyku;

maj 1943 - kapitulacja ostatnich oddziałów faszystowskich w Afryce;

lipiec 1943 - bitwa pod Kurskiem - przegrana Niemców z ZSRR w największej bitwie pancernej tej wojny;

10 lipca 1943 - desant wojsk alianckich w Sycylii;

28 listopada-1 grudnia 1943 - konferencja w Teheranie - pierwsze spotkanie 'wielkiej trójki' - Churchilla, Roosevelta i Stalina; podjęto decyzję o desancie w Normandii, ustalono wstępny podział Europy na strefy wpływów, poparto jugosłowiańską partyzantkę Tita;

4 czerwca 1944 - zdobycie przez aliantów Rzymu;

6 czerwca 1944 - desant aliantów w Normandii;

22 sierpnia 1944 - bitwa pod Falaise

maj 1944 - zdobycie Monte Casino przez 2. Korpus Polski gen. Andersa;

                                                                        

lipiec 1944 - dojście wojsk radzieckich do Wisły;

październik 1944 - spotkanie Churchilla i Stalina w Moskwie - ustalenie podziału wpływów na Bałkanach;

16 grudnia 1944 - ofensywa niemiecka w rejonie Ardenów - nieudana;

4-11 lutego 1945 - konferencja jałtańska - kolejne spotkanie 'wielkiej trójki'; decyzje odnośnie powojennej sytuacji Niemiec oraz Polski, ZSRR zobowiązała się do ataku na Japonię;

28 kwietnia 1945 - rozstrzelanie Mussiliniego;

30 kwietnia 1945 - Hitler popełnia samobójstwo;

2 maja 1945 - zdobycie Berlina; 

8 maja 1945 - kapitulacja Niemiec - koniec wojny w Europie;

6 i 9 sierpnia 1945 - zrzucenie bomb atomowych na Hirosimę i Nagasaki;        

2 września 1945 - kapitulacja Japonii - koniec II wojny światowej.

---