Wykład z dnia 6-ego października 2000
Prawo gospodarcze - regulacja stosunków pomiędzy przedsiębiorcami oraz przedsiębiorcami oraz organami admin., przedsiębiorcami a osobami nie będącymi przedsiębiorcami.
Akty składają się z:
Kodeks handlowy - reguluje tworzenie i rozwiązywanie spółek handlowych.
Ustawa o dział. gosp.
Prawo wekslowe i czekowe
Prawo upadłościowe
Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym
Ustawa o krajowym rejestrze sądowym
Kodeks cywilny (zobowiązanie)
*Ustawa o dział. gosp. z dnia 23 grudnia 1988. Dziennik ustaw 41 poz.324 - jest to fundament do prawnego działania gosp.
3 zasady:
wolność gospodarcza
równość wszystkich typów własności
co nie jest prawem zabronione, jest prawem dozwolone.
Domniemanie swobody prowadzenia dział. przez przedsiębiorcę. Zakazy lub nakazy - musi być wprost napisane w prawie.
Nie obejmuje organów organizacji państwowej. One działają w granicach dokładnie wyznaczonych przez prawo / mogą robić tylko to na co zezwala prawo /
1988
Działalność gospodarcza: działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, prowadzona w celach zarobkowych i na własny rachunek.
Kto może prowadzić taką działalność?
os. fizyczne
os. prawne
jednostki organizacyjne
Pełna zdolność do cyw. prawa (od 18 lat) - stan, że osoba może zawierać umowy w swoim imieniu. Do 13 lat brak zdolności prawnej, po 13 może dokonywać pewnych określonych działań.
Osoba prawna - skarb państwa i inne jednostki nadają osobę prawną (wynika z ustaw) - uczelnia - osoba prawna oraz fundacje, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, partie polityczne. Może nabywać i zaciągać zobowiązania.
Jednostki org. nie posiadające osobow.prawnej:
spółka cywilna
spółka jawna
spółka komandytowa
Sposób podejmowania dział. gosp:
dział. w pełni swobodna
ewidencjonowana
koncesjonowana lub wymagająca uzyskania zezwolenia
dział. objęta bezwzględną dział. państwa
Najczęstszy - dział. ewidencjonalna - prowadzą je gminy ( imię / nazwisko / miejsce zam. / rodzaj dział.). Gmina nie może odmówić im wpisu. Nie bada merytorycznie / czynność materialno-techniczna / Odmowa ma formę decyzji - możemy skarżyć na zasadach kodeksu postępownia cyw.
Przedsiębiorca zobowiązany jest się zarejestrować - kara opisana w kodeksie wykroczeń (grzywna lub pozbawienie wolności)
Przedsiębiorca zobowiązany jest prowadzenia bankowego konta / wskazanie podstawowego jeśli ma kilka / Ta ewidencja jest jawna ( każdy zainteresowany może zajrzeć)
Dział. w pełni swobodna - nie musi być wpisana do ewidencji - ma miejsce gdy prowadzi ją osoba fizyczna, osobiście oraz jest to jej dodatkowe źródło dochodu / Może ale nie musi!/
Koncesje lub zezwolenia - obrót materiałów wybuchowych, tytoń, usługi telekomunikacyjne.
Koncesje wydaje naczelny organ organizacji państwowej / właściwy minister / Koncesja - ma formę decyzji adm. jeśli pewna działalność jest objęta bezwzględnym monopolem państwa. Nie każdy kto się ubiega dostanie. Po udzieleniu koncesji minister ma prawo kontroli merytorycznej może cofnąć koncesje. Koncesja na czas nie określony ( na czas określony dla telefonii np:era...
Promesy - przyrzeczenie wydania koncesji / charakter decyzji / wydawana przez podmiot i jest uprawniony do decyzji (nie dłużej niż 6m).
Promesa - Bank (kasa) - Koncesja bo są już fundusze
Może nie uzyskać jeśli zmieni się stan lub kwalifikacje.
Różnica między zezwoleniem a koncesją:
Koncesja - monopol państwa i w ten sposób ogranicza monopol.
Zezwolenie - nie mamy do czynienia z monopolem pań.. Jest generalny zakaz prowadzenia
dział. i zakaz ten może uchylić (organ terenowy adm. państwowej np. wojewoda) / brak promesy /
Prawo dział. gosp. z dnia 19.11.1999 opublikowana w dzienniku ustawdnia17.12.99 nr.101 poz. 1178 / wejdzie w życie w styczniu 2001 /
Zmiany:
dział.gosp - to co wcześniej + poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych wykonywana w sposób ciągły.
def.przedsiębiorcy - to co wcześniej + są to wspólnicy spółki cywilnej (jej wspólnicy)
wpisy do sądu rejonowego - ewidencja- rejestr jawny
Razem z tą ustawą wejdzie ustawa okrajowym rejestrze sądowym.
Koncesje na czas określony, promes też na czas określony. Zezwolenie na czas nie określony,
dopuszczalne wydawanie promesy.
Ustawa uchyla ustawę o spółkach z udziałem zagranicznym. Ustawa wprowadziła oddział i przedstawiciela. Oddział jeśli zamierza prowadzić taką działalność jak w państwie macierzystym / inne nie / Podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw. Może utworzyć przedstawicielstwo / reklama i promocja - swojego oddziału macierzystego /
Wkład z dnia 13.10.2000
Spółka cywilna - regulowana przepisami kodeksu cywilnego. Stosunek obligacyjny oparty na art.860.
Umowa spółki cyw. - wspólnicy zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gosp. przez działanie w określony sposób, a w szczególności przez wniesione wkładów.
Cel gosp. - pojęcie szersze niż cel zarobkowy / spowoduje osiągnięcie korzyści majątkowej np. wybudowanie nieruchomości.
Cel zarobkowy = cel gospodarczy, ale cel gosp. nie zawsze się równa cel zarobkowy.
Ograniczeniem celów gosp. jest art.58 kodeksu cyw. Jeżeli umowa jest sprzeczna z prawem jest nie ważna.
Kto spółkę może założyć?
osoba fizyczna ; pełna zdolność do czynności prawnej - jeśli nie - przedstawiciel ustawowy - rodzic.
Aby osoba nie pełnoletnia zawarła umowę zgoda sądu rejowego i opiekuńczego.
osoby prawne - np. gmina
ułomne osoby prawne np.
spółka jawna
spółka komandytowa
spółka partnerska
spółka komandytowa akcyjna
Umowa spółki cywilnej na piśmie (co najmniej 2 podmioty)
Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. To wspólnicy występują w obrocie, a nie sama spółka.
Wkład może być:
pieniężny (Polski) - zgodnie z zasadą walutowości
rzeczowy:
świadczenie usług
nieruchomości (budynek) w formie aktu prawnego
Jeśli nie będziemy wnosić nieruchomości to tylko umowa. Ruchomości np.; maszyny
Wkład (przesunięcie majątkowe z majątku wspólnika na rzecz majątku wspólnika):
rzeczowy:
ruchomy
nieruchomy
prawa zbywalne (pszenaszalne - czyli dają się przenieść na inną osobę)
- licencja, licencja-patent, prawa autorskie, najmu i dzierżawy.
prawa nie zbywalne (te nie)
renta dożywotnia
osobiste prawa autorskie
Np.: Wnosimy 3 samochody - to wspólność wspólników / nie spółki!!!/. Powstaje współwłasność łączna.
Dwa rodzaje własności:
łączna - każdy ma prawo do całości
w częściach ułamkowych - np.: spadek
Współwłasność def. art.195 kodeksu cywilnego - własność tej samej rzeczy może posługiwać niepodzielnie kilku osobą.
jedność podmiotu
wielość podmiotu
niepodzielność wspólnego prawa:
ułamkowa
łączna:
wspólna wspólników spółki cyw.
wspólna spółki jawnej
wspólna spółki komandytowej
Udział - wiązka praw i obowiązków, która przysługuje wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce. Kodeks cywilny przyjmuje domniemania równości udziałów (wzruszalny - umowa spółki może go zmienić)
Odpowiedzialność - osobista lub solidarna
Np.: Wierzyciel może żądać zapłaty od A lub B lub od A i od B z majątku osobistego lub łącznego - wybór należy do niego.
Majątek osobisty
A - wspólnik B - wspólnik C - wierzyciel
łączna
Jeżeli A spłaci to B już jest zwolniony i odwrotnie.
Regres - roszczenie o zwrot przy odpowiedzialności solidarnej gdy A spłacił z majątku osobistego.
Pan X przystępujący odpowiada za zobowiązania od momentu przystąpienia. Zamiana X z A(out) - nie możliwe, bo pokrzywdzenie / dopuszczalne wtedy gdy C może sięgnąć do X i A (nawet jeśli A nie należy już)
Kumulatywne przystąpienie do długu - dochodzi do zamiany po stronie dłużników. Kiedy A zostanie zwolniony z odpowiedzialności? Kiedy się zgodzi.
Reprezentowanie i prowadzenie sprawne spółki.
Prowadzenie spółki - podejmowanie czynności faktycznych, umożliwiających spółce normalne funkcjonowanie w obrocie np.: księgi rachunkowe, prowadzenie korespondencji. Każdy wspólnik zobowiązany jest do prowadzenia - nie dostaje za to dodatkowych pieniędzy.
Reprezentowanie - podejmowanie czynności, które wywołują skutek na zewnątrz / nabywanie praw i zobowiązań w imieniu innych wspólników / np.: podpisze umowę. Wspólnicy mogą ustanowić pełnomocnictwo - nie dostaje za to dodatkowych pieniędzy. Pozbawienie reprezentacji - za zgodą wszystkich / jeśli się ta osoba nie zgodzi na wyłączeni to ten konflikt rozstrzygnie tylko sąd /
Spółki zawierają umowy na czas:
nieokreślony
określony
do osiągnięcia jakiegoś celu dla którego spółka została zawarta.
Jak może być rozwiązana spółka na czas nieokreślony?
- poprzez wypowiedzenie - 3 miesiące przed końcem roku obrachunkowego - nie musi podawać przyczyn
Jak może być rozwiązana spółka na czas określony?
- musi ta osoba podać ważne powody uniemożliwiające dalsze uczestniczenie w spółce np.: długoletni wyjazd zagranicę. Załatwia to przez sąd i wstępuje na drogę sądową.
Wierzytelność osobista - nie powstała w związku z prowadzeniem spółki cywilnej. Skutek rozwiązania spółki cywilnej:
współwłasność łączna przekształciła się w ułamkową
brak skutków negatywnych wobec osób trzecich
Wykład z dnia 20.10.2000
Rejestr handlowy 1 stycznia 2001 wchodzi w życie.
Dla każdej osoby prawnej prowadzony jest rejestr. Rejestr - spis wszystkich osób prawnych zawierających minimum informacji o nich. Sądy rejonowe prowadzą rejestr.
Rejestr spółek handlowych - wpisania wszystkie spółki - jawna, komandytowa, ZO i spółka akcyjna / brak osobowości prawnej /
1 stycznia 2001 z tym dniem wejdą:
spółka partnerska
spółka komandytowa akcyjna
Zasada numerus clasus - lista zamknięta - tylko te spółki
Rejestr handlowy 3 działy:
A - spółki jawne i komandytowe (potem partnerskie i komandytowe akcyjne)
B - spółki ZO oraz spółka akcyjna
C - zagraniczne B (w chwili obecnej nie ma)
Kupiec rejestrowy - spółka handlowa - jest zobowiązany wpisać się do rejestru handlowego.
Dane, które powinny być zawarte w poszczególnych spółkach.
Spółka jawna
firma, siedziba, imiona i nazwiska wspólników / jeśli osoby prawne to ich firmy i siedziby / i określenie zasad reprez.i przedmiotu działalności. Obowiązek rejestru wszyscy wspólnicy.
Spółka komandytowa
firma, siedziba, imiona i nazwiska wspólników komandytariuszy i komplementariusze, przedmiot wkładu oraz wysokość sumy komandytowej.
Spółka ZO
firma, siedziba, przedmiot przedsięwzięcia, wysokość kapitału zakładowego (min. 4 tyś), skład zarządu i sposób reprezentacji oraz skład rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.
Spółka akcyjna
firma, siedziba, przedmiot przedsięwzięcia / liczba i wartość akcji / , liczba akcji uprzywilejowanych i określenie wkładów nie pieniężnych (aportów) jeśli takie zostały do spółki wniesione.
ZASADA - wszystkie wpisy na wniosek.
Rodzaje wpisów:
I Podział:
o charakterze konstytutywnym - dzięki temu powstaje, ustaje, zmienia się stosunek prawny np.:
- wpis spółki komandytowej, ZO*, akcyjnej* - wpis nadaje im osobowość prawną*
obniżenie kapitału zakładowego w spółce ZO
obniżenie sumy komandytowej w spółce komandytowej
o charakterze dekleratywny - ujawnia stan prawny już istniejący / nie tworzy, nie zmienia /
wpis spółki jawnej, wpis dotyczący składu zarządu w spółce kapit.
o powstaniu lub wygaśnięciu - prokura (prokurent - pełnomocnik - tylko mają go kupcy rejestrowi i mogą go udzielić tylko). Osoba prokurenta ujawnia w rejestrze / wpis dekleratywny.
II Podział:
obowiązkowym - wynika z przypisów prawa - musi dane ujawnić
fakultatywnym (dowolne) - zależy od woli spółki
III Podział :Wpisy pierwotne i wtórne / kolejny wpis gdy zmiana siedziby itp./
2 domniemania służą bezpieczeństwa obrotu gosp.
wszystko co ujawnione w rejestrze handlowym jest powszechnie znane.
co nie jest ujawnione w rejestrze nie jest powszechnie znane.
Oba wzruszalne (obalalne)
Zasada fikcji prawnej - to co jest wpisane do rejestru jest zgodne ze stanem faktycznym. Fikcja ma chronić dobrą wiarę osób 3-ich
Postępowanie rejestrowe - postępowanie nie procesowe:
wszczyna się na wniosek podmiotu zainteresowanego
sąd rozpatruje wniosek w składzie jednoosobowym
sąd orzeka na posiedzeniu / posiedzenie nie jawne / jedyny dowód, który dopuszcza z dokumentów
orzeczenie o odmowie wpisu w formie postanowienia
sąd orzeka merytorycznie / zmiana w wpisie
apelacje od wyroków
Postępowanie, które rozpatrują kwestie formalne / brak np.: nazwisk lub nie ołacono
zażalenie na postanowienie
Jak przebiega kontrola?
I etap
kontrola formalna - bada czy są to osoby uprawnione / czy złożyły w przewidzianym terminie itp.
Braki formalne - sąd wzywa do np.: opłacenia wniosku. Jeśli się da usunąć braków / zwraca wniosek /
kontrola merytoryczna - czy zgodna z prawem
kontrola badanie czy dane są zgodne ze stanem faktycznym
Po tych kontrolach wydanie postanowienia o wpisie. Rejestr handlowy - jawny
???Kiedy sąd odmawia wpisu?
brak działalności gospodarczej
kiedy działalność zakazana przez prawo
kiedy działalność objęta monopolem innych podmiotów
kiedy brak spełnienia warunków umowy
Krajowy rejestr sądowy zastąpi wszystkie dotychczasowe rejestry
3 duże działy:
rejestr przedsiębiorców
rejestr stowarzyszeń i organów społecznych
dłużników nie wypłacalnych
Wykład z dnia 27.10.2000.
Firma i konkurent
Firma-jest to nazwa , pod którą kupiec rejestrowy prowadzi działalność gospodarczą.
Funkcje firmy:
1.Funkcja indywidualizująca - firma pozwala odróżnić jedną spółkę prawa handlowego od innej spółki prawa handlowego
2.Funkcja reklamowa
Składniki firmy:
1.Corpus
W spółkach osobowych imiona i nazwiska wszystkich wspólników. Nie ujawniamy danych dotyczących komandytariusza.
W spółkach kapitałowych może być corpus fantazyjny: ABIVEX, Centertel, Pollena.
2.Dodatki
spółka osobowa
spółka jawna ( sp. jaw.) od 01.01.2001 tylko gdy
spółka komandytowa ( sp.com.) będzie zezwolenie w krajowym
rejestrze sądowym
spółka kapitałowa
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ( sp. zoo) tylko wtedy gdy jest to zawarte
spółka akcyjna (s. a ) w umowie spółki i wpisane do
rejestru
np.
Jan Kowalski. Spółka Jawna
Partnerzy i
Bracia i
Wspólnicy
Jan Kowalski i Koledzy.
!!!Tylko w wypadku sp. jawnej nie trzeba pisać sp. jawna , gdyż i tak wiadomo , że jest to sp. jawna. Z chwilą wejścia w życie kodeksu spółek w 2001 r. Nie będzie taki zapis możliwy
Spółka komandytowa
J.Nowak i G.Cieślak. Spółka komandytowa
Taka spółka musi mieć co najmniej trzech wspólników. Jeden jest nie ujawniony tzw. komandytariusz.
Sp.zoo
ABIVEX S.A.
Kiedy powstaje i kiedy wygasza prawo do firmy?
Prawo powstaje z chwilą wpisu do rejestru kupca rejestrowego. Wygasa gdy kupiec rejestrowy przestaje istnieć, jest wykreślony z rejestru.
Firma jest zastrzeżona dla spółek prawa handlowego.
Prawo do firmy jest prawem o charakterze mieszanym: majątkowym i niemajątkowym. Prawo jest skuteczne ERGA OMNES ( względem wszystkich )
Prawo własności - kupiec rejestrowy może żądać od wszystkich , żeby nie naruszali jego praw do firmy.
Podlega ochronie z przepisu prawa:
Kodeksu cywilnego , które chronią tzw. Dobra osobiste
Kodeksu handlowego
Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
Zasady prawa handlowego:
1.zasada jawności - firma podlega obowiązkowemu ujawnieniu w rejestrze
2.prawdziwości - zakaz ujawniania w firmie informacji , które mogą wprowadzić w błąd
3.jasności - w firmie musi być ujawnione pewne minimum informacji ( określa ustawa )
4.jedności - zasada ta wyraża się w tym , że kupiec rejestrowy może używać tylko w jednej firmie
5.wyłączności - każda firma powinna dostatecznie odróżniać się od innych firm spółek prawa handlowego
Sąd czuwa nad przestrzeganiem zasad prawa firmowego.
Prokura
Szczególnym rodzajem pełnomocnictwa jest prokura - regulowana przepisami kodeksu handlowego do 01.01.2001.a następnie przepisami kodeksu cywilnego.
Różnice między prokurą a pełnomocnictwem:
1.Prokury może udzielić tylko kupiec rejestrowy
2.Prokura podlega obowiązkowemu ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sądowym ( KRS )
a po 2001r. Także będzie ujawniana w KRS.
3.Prokura upoważnia jedynie do dokonywania czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa
4.Zakres prokury jest określony ustawowo i nie może być skutecznie ograniczony względem osób trzecich
Prokurentem może być tylko osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Prokurent jest upoważniony do wykonywania wszystkich czynności sądowych lub pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsięwzięć zarobkowych.
Prokury prokurent nie może przenieść. Prokurent nie może ustanowić dalszego prokurenta. Prokurent może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego i szczególnego.
W przypadku spółek osobowych prokury udzielają wspólnicy za wyjątkiem komandytariusza natomiast w spółce kapitałowej - zarząd.
Prokurent nie może złożyć wniosku o wpis do KRS. Może to zrobić tylko kupiec rejestrowy.
Kodeks handlowy wyróżnia dwa rodzaje prokury:
samoistna - prokurent wykonuje swoje czynności samodzielnie
łączna - prokurent przy podejmowaniu decyzji musi współdziałać z inną osobą uprawnioną do reprezentacji w danej spółce prawa handlowego.
W spółce jawnej - wszyscy wspólnicy
W spółce komandytowej - prokurent współdziała ze wszystkimi wspólnikami bez komandytariusza
W sp. zoo - członkowie zarządu
W sp. S.A. - członkowie zarządu z prokurentem samoistnym lub łącznym
Samoistna czy łączna?
Tak jak wpisane jest do rejestru. Gdy nie jest zaznaczony w rejestrze rodzaj prokury tzn. że prokura jest samoistna.
Kompetencje prokurenta określa kodeks handlowy.
Pełnomocnik według kodeksu cywilnego może wykonywać te czynności , do których upoważnia go mocodawca a nie ustawa.
Odpowiedzialność prokurenta:
Z tytułu nie wykonania lub niewłaściwego wykonania zobowiązania ( Art. 471 k.c. )
Jeżeli prokurent jest zatrudniony na umowę o pracę odpowiada także z kodeksu pracy
Karna - jeśli prokurent umyślnie działał na szkodę kupca rejestrowego
Kategorie czynności , których prokurent nie może wykonywać:
Nie może zbyć
Wydzierżawić przedsiębiorstwa kupca rejestrowego
Obciążać nieruchomości kupca rejestrowego
Prokura wygasa:
1.Odwołanie: kupiec zgłasza do sądu wniosek o wykreślenie z KRS
2.Prokurent zrzeka się pełnienia swych obowiązków ( czyli złoży spółce oświadczenie )
3.Z mocy prawa - kiedy zostaje ogłoszona upadłość spółki albo zostanie postawiona w stan likwidacji
Wykreślenie prokurenta z rejestru może być wykonane z urzędu przez sąd. Kupiec nie musi składać stosownego wniosku.
4.Śmierć prokurenta ( uznanie za zmarłego )
5.Ubezwłasnowolnienie całkowite prokurenta
Ubezwłasnowolnienie częściowe nie skutkuje wygaśnięciem umowy z mocy prawa ( może działać np. kurator )
Kupiec rejestrowy może odwołać prokurenta bez podawania przyczyn.
Wykład z dnia 2.11.2000
Spółka jawna
Spółka jawna - jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
Jest regulowana kodeksem handlowym z dnia 27 czerwca 1934r. / rozporządzenie prezydenta /. 1.I.2001- tego dnia zostanie uchylone rozporządzenie handlowe z dnia 27 czer.1934. Dziennik ustaw z dnia 15 września 2000 kodeks spółek handlowych wejdzie z dniem 1.I.2001.
Zasada numerus clasus - tylko spółki opisane ustawą prawo spółek , są spółkami w rozumieniu prawa handlowego.
spółka jawna
spółka z.o.o teraz spółki prawa handlowego.
spółka s.a
spółka komandytowa
dojdą spółka partnerska i komandytowo - akcyjna - po 1.I.2001.
Podział na osobowe i kapitałowe (z.o.o i s.a).
Różnica między osobową a kapitałową:
przy spółce osobowej element osobowy - cechy indywidualne każdego wspólnika.
przy spółce kapitałowej - najważniejszy element - majątek. Wspólnicy nie odgrywają zasadniczej roli.
wszystkie spółki kapitałowe posiadają osobowość prawną
reszta nie posiada osobowości prawnej - posiadają ułomną osobowość prawną.
za zobowiązania w spółkach kapitałowych odpowiada sama spółka. W przypadku osobowych spółek odpowiadają jej wspólnicy
spółki kapitałowe zawsze działają swoimi organami : zarząd, komisja rewizyjna, zgromadzenie wspólników
spółki osobowe nie mają organów (wyjątek: komandytowa i komandytowa - akcyjna) - działają sami wspólnicy.
Wspólnicy:
os. fizyczne
os. prawne - s.a / spółdzielnie...
ułomne osoby prawne - inna spółka osobowa prawa handlowego.
Umowa spółki jawnej na piśmie, pod rygorem nie ważności.
Co powinna określać?
oznaczenie wszystkich wspólników
przedmiot przedsiębiorstwa
siedzibę, adres, firmę, czas trwania spółki (jeśli oznaczony)
wkłady jakie powinni wnieść wspólnicy
Spółka jawna pod firmą.
Co powinna zawierać firma spółki jawnej?
imiona i nazwiska wszystkich wspólników. Podlegają obowiązkowi ujawnienia w rejestrze. Po 1.I.2001 w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Wpis spółki jawnej ma charakter deklaratywny i obowiązkowy. W terminie 14 dni spółka jest zobowiązana do złożenia wniosku o zawarciu umowy.
Wspólnicy zobowiązani do wniesienia wkładu. Odpowiadają całym majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność solidarna i osobista.
Wierzyciel zobowiązany jest zaspokoić się w pierwszej kolejności z majątku spółki.
Jeśli bezskuteczna, wtedy może sięgnąć do majątku wspólników - odpowiedzialność substydialna. Tych przepisów o odpowiedzialności substydialnej, osobistej i solidarnej wspólnicy nie mogą wyłączyć umową stron.
Spółka jawna ułomna
może „pozywać” i być „pozywana” - zdolność sądowa i procesowa. Może występować jako strona przed sądami.
może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania pod własną firmą - może składać oświadczenia woli we własnym imieniu.
Ta spółka może występować jako wyodrębniony podmiot praw i obowiązków.
Stosunki wewnętrzne:
Każdy ze wspólników zobowiązany jest do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji spółki / nie otrzymuje żadnych dochodów z tego tytułu.
Każdy wspólnik samodzielnie zobowiązany jest do prowadzenia reprezentacji spółki.
Zapis umowny, że żaden ze wspólników nie jest uprawniony do prowadzenia spraw spółki jest nie ważny. Musi być co najmniej 1.
Wszelkie zmiany / odmienności / muszą być zawarte w rejestrze handlowym.
Reguły:
Każdy wspólnik samodzielnie prowadzi spółki i spółkę reprezentuje
Każdy ze wspólników uprawniony jest do dokonania sprzeciwu
Wszyscy wspólnicy ustanawiają prokurenta / odwołać prokurę może każdy wspólnik samodzielnie / Może się zdarzyć, że 1 wspólnik jest wyłączony:
za zgodą tego wspólnika
albo bez zgody, sąd decyduje o tym
Zmiany powinna być w rejestrze handlowym i jest tego wtedy prawa pozbawiony.
Rozwiązanie spółki jawnej - Przyczyny rozwiązania art.58 - Powodują:
przyczyny przewidziane w samej umowie spółki
jednogłośna uchwała wszystkich wspólników
ogłoszenie upadłości spółki - wierzyciel występuje o ogłoszenie upadłości spółki, sami wspólnicy oraz sama spółka / podmioty uprawnione /
śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości - odnosi się do wspólników / prawnie lub ułomnie /
wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika - każdy ze wspólników ma prawo do wypowiedzenia spółki z zachowaniem 6m - terminu wypowiedzenia. Po tym terminie spółka ulega rozwiązaniu / skuteczny wtedy i tylko wtedy gdy będzie zawarta na czas nie oznaczony. Jeżeli zawarta na czas oznaczony żaden ze wspólników nie jest uprawniony do wypowiedzenia. Umowę musi wypowiedzieć wierzyciel wspólnika ( taki którego roszczenie jest nie związane z działalnością spółki.
wierzyciel musi mieć tytuł egzekucyjny
w. uzyskał zajęcie praw, które przysługują wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce
w. w ciągu 6m przeprowadził bez skuteczną egzekucję z majątku ruchomego wspólnika
Jeśli te 3 przesłania są spełnią się to jest uprawniony do wypowiedzenia spółki jawnej.
prawomocne orzeczenie sądu - każdy sąd może tego żądać z ważnych powodów. Wspólnik wytacza i pozywa samą spółkę. Ważne powody - charakter obiektywny - muszą istnieć w chwili zamknięcia. Orzeczenie sądu ma charakter konstytucyjny
Konieczne przeprowadzenie likwidacji ( zakończenie bieżących interesów spółki).
Przesłanki - likwidacja - rozwiązanie spółki
Likwidatorami są wszyscy wspólnicy spółki jawnej. Z ważnych powodów sąd może ustalić innych likwidatorów niż wspólnicy. Tylko sąd może ich odwołać. Likwidatorzy takie same prawa i obowiązki jak wspólnicy, aby zakończyć istniejące interesy.
NIEMOŻNA USTANOWIĆ PROKURY w czasie likwidacji. A wcześniej ustanowiona wygasła.
Spółka przestaje istnieć w chwili wykreślenia z rejestru. Wykreślenie charakter konstytucyjny i obowiązkowy.
Wykład z dnia 10.11.2000.
Spółka komandytowa
Jest to spółka prawa handlowego. Stan prawny 01.01.2001.
Definicja art. 102
Spółka komandytowa jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmę w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada co najmniej jeden ze wspólników. Odpowiada bez ograniczeń a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika ( komandytariusza ) jest ograniczona.
Umowa spółki musi mieć formę aktu notarialnego: tzw. min oznaczenie stron (wspól.) ze wskazaniem, który jest komplementariuszem a który komandytariuszem i ich wartość
wkłady wnoszone przez wspólników
czas trwania spółki jeśli jest określony
wielkość sumy komandytowej
Wpis spółki komandytowej do rejestru handlowego ma charakter konstytutywny z chwilą wpisu spółka komandytowa staje spółką komandytową.
Spółka uzyskuje ułomną osobowość prawną, czyli może pozywać, nabywać prawa i zaciągać zobowiązania pod własną firmę. Cechą charakterystyczną tej spółki jest posiadanie przez nią kategorii dwóch wspólników:
komplementariusze - odpowiedzialny za zobowiązania spółki bez ograniczenia, czyli jego odp. Jest osobista i solidarna z pozostałymi wspólnikami i z samą spółką. Odp. Jest jak wsp. jawnego
komandytariusze - odp. osobista, solidarna z pozostałymi wspólnikami i samą spółką, ale do kwotowo oznaczonej granicy. Odp. do wysokości sumy komandytowej.
Suma komandytowa - kwotowo określona granica odpowiedzialności komandytariusza. Wyrażona w złotówkach.
W spółce musi być co najmniej 1 komplementariusz i 1 komandytariusz
Komplementariuszem i Komandytariuszem może być:
osoba fizyczna
osoba prawna
podmioty posiadające tzw: ułomną osobowość prawną (inne spółki osob.prawa handlowego)
Komandytariusz ponosi ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Ograniczona do sumy komandytowej. Suma oznaczona w samej umowie spółki, obowiązkowy wpis do rejestru handlowego.
Brak minimum co do sumy komandytowej.
100PLN (suma komandytowa) co to oznacza dla wierzycieli?
On będzie mógł dochodzić tylko100zł, bo to granica jego odpowiedzialność. Jeśli chodzi o komplementariusza - wierzyciel zaspokoi się w pełni. Odpowiedzialność osobista, solidarna, substydialna. Są zobowiązani do wniesienia wkładu (komand. I komplem.). Te wkłady tworzą majątek spółki (pierwotny)
Wkład - przesunięcie majątkowe z majątku wspólnika na rzecz majątku spółki.
Udział - wiązka praw, która przysługuje wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Przykłady: (za te zapisy przykładów nie ponoszę odpowiedzialności!!!)
200PLN -wkład komandytariusza 100PLN - wysokość sumy komandytowej
Jak komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki? - z sumy komandytowej. Komandytariusz w tym przypadku nie ponosi odpowiedzialności osobistej. Suma kom.< wkład. Wierzyciel nie może prowadzić egzekucji z majątku osob. komandytariusza.
Jeśli wkład > suma komandytariusza. Wierzyciel zaspokoi się wkładem. Komplementariusz nie jest zobowiązany do zwrotu kwoty. Komandytariusz ponosi stratę ekonomiczną.
Suma komandytowa - min. gwarancji wierzyciela
100PLN -wkład komandytariusza 200PLN - wysokość sumy komandytowej
Komandytariusz odpowiada do wys. sumy komandytowej 100 z majątku osobistego.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wkład rzeczowy wniesiony i umówiony - wspólnicy umawiają się, że komandytariusz wniesie wkład 200 zł, a on wniósł 100zł.
100PLN -wkład rzeczowy wniesiony 300PLN - wysokość sumy komandytowej
200PLN -wkład umówiony
Wierzyciel jest uprawniony do żądania 300. Wierzyciel niema roszczeń, że wniósł mniejszy wkład. 200PLN może dochodzić z majątku osobistego. 100PLN się zaspokoi, a 200 weźmie z majątku osobistego.
Komplementariusze mogą żądać, aby wniósł tyle na ile się zobowiązał.
Stosunki w spółce
charakter konstytucyjny - z chwilą wpisu spółka komandytowa staje się ułomną
obniżenie sumy komandytowej musi mieć formę aktu notarialnego. Zgoda wszystkich wspólników na obniżenie sumy
obniżenie wywołuje skutki prawne wobec osób 3 z chwilą wpisu do rejestru handlowego / wpis char. konstytutywny /
brak skutków dla wierzycieli jeśli zobowiązania powstały przed obniżeniem sumy komandytowej.
Istnieje podwyższenie sumy komandytowej. Kodeks handlowy nie reguluje takich sytuacji. Ta sytuacja nie doprowadza do pokrzywdzenia osób 3. / charakter deklaratywny / np.: z50 na 100 wobec osób 3 odpowiedzialność przed i po powstałych zobowiązań odpowiedzialność z podwyższonej sumy.
W czasie trwania spółki przystąpi 3 osoba i ona odpowiada jak komplementariusz a jak komandytariusz - - suma komandytowa oznaczona, odpowiada za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem odpowiedzialność ograniczona sumą komandytową.
Kilku komandytariuszy - nie mamy doczynienia z tożsamością sumy komandytowej
Stosunki wewnętrzne panujące w spółce
Komandytariusz jest uważany za wspólnika pasywnego ( jedyny obowiązek wniesienie wkładu )
Komandytariusz nie jest przedstawicielem ustawowym spółki
Komandytariusz nie ma prawa i obowiązku prowadzenia spółki i reprezentowania
Komandytariusz ma 3 uprawnienia:
szeroko rozumiane prawo do informacji - o przedsi.gosp, o celach realizowanych, ozaciąganych zobowiązaniach, o wszelkich postępowaniach.
uprawniony do żądania odpisu rocznego bilansu
może przeglądać księgi i dokumenty spółki - to prawo komandytariusz obowiązany jest wykonywać osobiście / nie może powierzyć pełnomocnikowi / bo tajemnica. Pełnomocnik - księgowy on może jeśli komandytariusz nie jest w stanie określić czy księgi są poprawnie prowadzone.
!!!Te 3 uprawnienia nie mogą byś wyłączone.
Natomiast katalog uprawnień można rozszerzać. Komandytariusz uczestniczy w zyskach spółki. Na zasadach określonych w umowie. Nie można go wyłączyć od udziałów.
Komandytariusz może być wyłączony od udziału w stratach, a w razie wątpliwości iż komandytariusz uczestniczy w stratach do wysokości wniesionego wkładu.
Komandytariusz - może reprezentować spółkę na zasadzie pełnomocnictwa. Wzgl. Osób 3 nie jako wspólnik. Jeśli nie ujawni pełnomocnictwa wobec osób 3 będzie odpowiadał jako komplementariusz, czyli nie ograniczony do sumy.
Komandytariusz nie uprawniony do ustanawiania prokury. Tylko koplementariusz.
Przyczyny rozwiązania spółki komandytowej - są identyczne jak spółki jawnej ,ale śmierć komandytariusza nie skutkuje rozwiązanie spółki.
Przyczyny skutkujące rozwiązaniem: likwidacja, rozwiązanie i wykreślenie. Likwidatorami są komplementariusze / chyba, że powołają komandytariusza /
RÓŻNICA MIĘDZY SPÓŁKĄ JAWNĄ A KOMANDYTOWĄ
nie takie same prawa / komplementariusz jak w spółce jawnej /
wpis spółki jawnej dekleratywny / spółki komandytowej konstytucyjny
spółka jawna - przedstawicielami wszyscy / spółka komandytowa tylko wspólnicy...............
śmierć komandytariusza nie skutkuje rozwiązaniem spółki komandytowej.
SPÓŁKA „CICHA” - nie spółka prawa handlowego ; nie nazwana umowa kodeksu cywilnego
z nazwy spółka
jeden wspólnik nie zostaje ujawniony wzgl. osób 3
wspólnik cichy nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania względem osób 3
ryzyko = musi wnieść wkład na rzecz wspólnika nie cichego.
Wykład z dnia 17.11.2000.
Rzeczy :
ruchomości -wszystkie inne rzeczy
nieruchomości - grunt i to co trwale związane z gruntem (dom)
Rzeczy:
oznaczone co do gatunku - w każdej chwili możemy zastąpić identycznymi rzeczami np.: kg. cukru
oznaczone co do tożsamości - posiada takie indywidualne cechy, że nie możemy ich zastąpić inną rzeczą. Np.: samochód - gatunek (jeśli nowy) jeśli używamy go, nabywa indywidualnych cech - tożsamość
Jeśli przedmiotem umów są nieruchomości to co do zasady forma tych umów ma charakter aktu notarialnego.
Przedmiot pożyczki:
pieniądze i rzeczy oznaczone co do gatunku
Pożyczkodawca przenosi własność tych rzeczy. Te rzeczy z chwilą pożyczenia przechodzą na pożyczkobiorcę.
Co do zasady umowa pożyczki jest płatna.
Umowa użyczenia:
rzeczy oznaczone co do tożsamości
Przy umowie użyczenia nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy użyczonej i ta umowa jest umową nie odpłatną.
Umowa najmu jeśli chcemy zapłaty za użyczenie: rzeczy ruchome jak i nie ruchome (tu nie wymagana forma aktu notarialnego)
Z tytułu korzystania z rzeczy najemca obowiązany jest do zapłaty czynszu.
Najemca - bierze rzeczy do najmowania / Wynajmujący - właściciel rzeczy.
Umowa dzierżawy
ruchoma i nieruchoma (nie jest wymagane zachowanie umowy aktu notarialnego - forma pisemna
rzeczy oznaczone co do tożsamości - wydzierżawiający / dzierżawca
Dzierżawa kontra najem
Umowa dzierżawy - uprawniony do pobierania pożytku np.: sad - prawo do zbierania jabłek
Jeśli najem - to jabłek zbierać nie wolno
Spółka partnerska
Będzie można tworzyć po 1.I.2001.
Definicja art. 86
Spółka osobowa utworzona przez wspólników ( partnerów ) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Partnerzy tylko osoby fizyczne. Osoby posiadające zdolności do czynności prawnej. Nie może to być każda osoba fizyczna tylko przedstawiciele tzw: wolnych zawodów. Może działać - adwokat, aptekarz, architekt, biegły rewident, broker ubezpieczeniowy, doradca podatkowy, księgowy, lekarz, lekarz stomatolog, weterynarz, notariusz, pielęgniarka, położna, radca prawny, rzecznik patentowy, rzeczoznawcy majątkowi, tłumacze przysięgli. - Lista zamknięta osób, które mogą tworzyć spółkę.
Akt notarialny - umowa spółki
Minimum informacji:
określenie wolnego zawodu jaki wykonuje jej partner
przedmiot działalności spółki
firmę i siedzibę spółki
czas trwania spółki jeśli oznaczony
określenie wkładów wnoszenia przez poszczególnych partnerów
Może zawierać zapisy dotyczące zasad reprezentacji i zasad prowadzenia spółki. Jeśli umowa spółki partnerskiej nie będzie zawierała w tym przedziale żadnych uregulowań zastosowanie będą miały przepisy aktu spółek.
Wpis charakter konstytutywny - z chwilą wpisu ułomna osoba prawna. Każdy partner obowiązany jest do wniesienia wkładu / prawa zbywalne - prawa majątkowe i nie majątkowe (np.: prawa do patentu).
Z chwilą wkładu pierwotny majątek spółki. Nie możliwe, aby powstała nie majątkowa spółka partnerska. Świadczenie usług bądź pracy - wkład
Szczególny rodzaj odpowiedzialności względem osoby 3. W tej spółce istnieją 3 stany odpowiedzialności:
partner odpowiada za zobowiązania spółki w sposób nie ograniczony majątkiem osobistym za zobowiązania spółki, nie związane z wykonywaniem wolnego zawodu. Odpow. Osobista, solidarna i substydialna .
partner odpowiada w sposób nie ograniczony majątkiem osobistym za zobowiązania spółki związanie z wykonywaniem wolnego zawodu - bez ograniczenia za swoje błędy
Partner nie odpowiada majątkiem osob. za zobowiązania spółki związane z wykonywaniem wolnego zawodu innego wspólnika
***
Zasada ograniczonego zaufania + obniżenie kosztów - do tego założona
***
Każdy z podmiotów zobowiązany do prowadzenia spraw spółki i do reprezentacji.
Partnera można wyłączyć od prawa reprezentacji spółki jedynie z ważnych powodów. Uchwała podjęta ¾ głosów. Takie pozbawienie podlega obowiązkowemu wpisowi do KRS
Przyczyny rozwiązania spółki
Przyczyny przewidziane w samej spółce
Jednogłośna uchwała wszystkich członków
Ogłoszenie upadłości spółki
Utrata przez partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu
Prawomocne orzeczenie sądu
Jeśli jeden straci to musi wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku kalendarzowego w którym nastąpiło prawo pozbawienia zawodu.
przyczyny / skutki jej rozwiązania / likwidacja / rozwiązanie / wykreślenie z rejestru KRS / przestaje istnieć
Spółka komandytowo - akcyjna
Tworzona po 1.I.2001.
Definicja art. 125
Jest to spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli, co najmniej jeden ze wspólników odpowiedzialność bez ograniczeń (komplementariusz co najmniej 1 akcjonariuszem)
Spółka ma charakter mieszany / zawiera wiele elementów spółek kapitałowych / . Możliwość posiadania zgromadzenia wspólników oraz posiadania rady nadzorczej.
Mimo, iż spółka może posiadać swoje organy, to spółkę prowadzi i reprezentuję komplementariusz.
Statut spółki - forma aktu notarialnego
przedmiot działalności spółki
firmę i siedzibę spółki
czas trwania spółki jeśli oznaczony
określenie wkładów wnoszenia przez komplementariuszy oraz wartość
wysokość kapitału zakładowego
wartość nominalną akcji i liczbę ze wskazaniem czy imienne czy na wierzyciela
organ walnego zgromadzenia i rady nadzorczej
Wpis charakter konstytutywny.
Cecha istotna:
posiadanie 2-kategorii wspólników:
*komplementariusz - osoby fizyczne, prawne, podmioty posiadające ułomną osobowość prawną. Odpowiedzialne za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem osobiście, solidarnie z pozostałymi komplementariuszami i samą spółką.
akcjonariusze - osoba fizyczna, osoba prawna i pod. posi. ułomną osobowość. Nie odpowiada za zobowiązania w spółce.
Każdy zobowiązany do wniesienia wkładu. Spółka musi posiadać element kapitału zakładowego: min. 50tyś.
W zamian za wkłady wnoszone przez akcjonariuszy otrzymują akcje. Brak akcji w komplementariusza.
Komplementariusz obowiązany do reprezentacji spółki i jej spraw. Przedstawiciel spółki ustawowy.
Akcjonariusz - nie ma prawa do prowadzenia spółki i reprezentacji. Może działać w imieniu spółki jako pełnomocnik.
Spółka musi posiadać zgromadzenie wspólników.
Do obowiązków zgromadzenia wspólników należy:
rozpatruje i zatwierdza sprawozdania komplem. Z działalności spółki i oraz spraw. Finansowego za ubiegły rok.
Zgrom. Udziela kompl. prowadzącym sprawy spółki absolutorium z wykonywania przez nich obowiązków.
Spółka może posiadać radę nadzorczą. Rada ta sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich jej dziedzinach spółki.
Co do zasady każdy akcjonariusz prawo do jednego głosu. Ilość głosów w zależności od ilości akcji.
Rozwiązanie spółki komandytowo - akcyjnej:
przyczyny przewidziane w statucie
uchwała zgromadzenia o rozwiązaniu spółki
ogłoszenie upadłości spółki
śmierć lub ogłoszenie upadłości jednego komplementariusza i inne przyczyny przewidziane prawem.
śmierć lub ogłoszenie upadłości jednego akcjonariusza - nie powoduje rozwiązania
kodeks prawa spółki umożliwia, aby przyczyną było wypowiedzenie dokonane przez kompl. Aby skuteczne jego dopuszczenie musi przewidywać status / określać będzie szczególny typ wypowiedzenia
Akcjonariuszowi nie przysługuje prawo wypowiedzenia spółki.