Ćwiczenie 5 PATOLOGIA SKÓRY
ZŁOŚLIWE NOWOTWORY NABŁONKOWE
rak płaskonabłonkowy
rak podstawnokomórkowy
rak Merkla
rak przydatków skórnych (mniej niż 5% wszystkich raków skóry)
CARCINOMA BASOCELLULARE (epitelioma basocellulare, BCC)
najczęstszy nowotwór nabłonkowy skóry
nawotwór nabłonkowy (niezróżnicowane, wielopotencjalne rozrodcze, komórki warstwy podstawnej naskórka)
różnicowanie w kierunku struktur włosowo-łojowych
ludzie starci
nacieka miejscowo (przerzuty - wyjątkowo rzadko)
skóra eksponowana na UV (w 80% przyp. Głowa i szyja)
skóra zakryta (znamię łojotokowe Jadassohn'a, uszkodzenia skóry, blizny po ospie, przewlekły zastój żylny, tatuaże, przeszczepy skóry)
predyspozycje
jasna karnacja skóry
liczne znamiona
wczesna ekspozycja na UV (oparzenia słoneczne u dzieci)
zw. Arsenu
immunosupresja
xeroderma pigmentosum
zespół Goelina: liczne ca. Baso - dzieci, ludzie mlodzi (zmiany kostne, układu nerwowego, gałki oczne, narządy płciowe - mutacja genu PATCHED)
warianty histologiczne:
postać guzkowa.wrzodzona (najczęściej)
postać pierwotnie wrzodziejąca
postać powierzchowna
guz Pinkusa
rozpoznanie:
podtyp histologiczny
grubośc guza
naciekanie okołonerwowe
inwazja do naczyń krwionośnych
odległość od brzegów wcięcia
NOWOTWORY ŁAGODNE PRZYDATKÓW SKÓRNYCH
Nowotwory różnicujące się w stronę strukur:
gruczołów potowych
cylimdroma eccrinale
syringoma
syringocystadenoma papilliferum
poroma eccrinale
hidradenoma nodulare
syringoma chondroides
gruczołów łojowych
adenoma sebaceum
mieszka włosowego
trichoepithelioma
pilomatrixoma
keratoacanthoma
CYLINDROMA ECCRINALE (oblak skóry)
łagodny
głowa i szyja
powolny wzrost
możliwość transformacji złośliwej
wypukły guzek o gładkiej powierzchni (śr - mm)
mogą być liczne (postać rodzinna) - turban tumor (duże)
mutacja w genie supresorowym CYLD (ch.16)
SYRINGOMA ( gruczolak syryngialny)
pochodzenie - śródnaskórkowy odcinek przewodu ekrynowego gruczołu potowego
młode kobiety
symetryczny, wieloogniskowy
grudki (1-3mm)
powieki (dolne), policzki (góra)
inne : klatka piersiowa, podbrzusze, srom
SYRINGOCYSTADENOMA PAPILIFERUM (torbielakogruczolak syryngialny brodawkujący)
dzieci, okres pokwitania
owłosiona skóra głowy, szyja, twarz, inne: cała skóra
pojedyncza
grudka
POROMA ECCRINALE (gruczolak poromatyczny ekrynalny)
różnicowanie - zew. Warstwa acrosyryngium igórna cz. Skórnego odcinka przewodu ekrynowego
dorośli
najczęściej pojedynczy guzek
1-2 cm
podeszwy (lub ich brzegi), dłonie, tułów, szyja, twarz
HIDRADENOMA NODULARE (gruczolak potowy guzkowy)
młodzi dorośli
głowa, szyja, kończyny
powoli rosnący
guzek pojedynczy, niekiedy torbielowaty
ok. 1cm śr
SYRINGOMA CHONDROIDES (guz mieszany skóry)
dorośli wiek średni
skóra i tkanka podskórna
głowa i szyja
pojedynczy, dobrze odgraniczony
ADENOMA SEBACEUM (gruczolak łojowy)
dorośli (starsi)
twarz, symetrycznie
mnogie guzki
< 2 cm
często współistnieją z innymi ”przydatkowiakami”
zespół Muir-Torre'a (współistnienie z rakiem j.grubego, sutka, endometrium, pęcherza moczowego)
TRICHOEPITHELIOMA (nabłoniak włosowy)
pojedyncze - dorośli
mnogie - od wieku dziecięcego (AD)
twarz, rzadziej tułów
śr. Kilka -klikanaście mm
pojedyncze - różnicowac z czerniakiem
PILOMATRIXOMA (guz macierzy włosa)
różnicowanie - macierz włosowa każdy wiek (gł. 1.2 dekada)
twarz, kończyny górne
guzek - twardy, głęboko zrośnięty ze skórą
powolny wzrost
< 3 cm
KERATOACANTHOMA (rogowiak kolczystokomórkowy)
krótki wywiad - kilka tygodni
pochodzenie - nabłonek mieszka włosowego
ca planoepitheliale - wariant
regresja w ciągu 4-5 m-cy, niedobarwliwa blizna
typowo >50 rż
możliwość wznów (8%)
zespół Grzybowskiego (setki grudek 1-5 mm, świąd)
patogeneza - UVB, xeroderma pigmentosum
HPV (9,16,19,25,37) mutacje TP53