Klasyfikacja dyzartrii M. Sovak ze wzgl. na miejsce uszkodzenia centralnego systemu nerwowego, r. 1978, 6 rodzajów: |
Miejsce uszkodzenia w mózgu |
Jak to wpływa na narządy mówienia? |
Jak to się objawia w mowie? |
1
KOROWA
|
Okolica ruchowa kory mózgowej, czyli 4,6,8,44 pole Brodmanna- dolna część zakrętu przedśrodkowego w obu półkulach |
W uszkodzeniu obustronnym-porażenie odpowiedniego narządu mówienia (język, żuchwa, gardło, krtań), w jednostronnym-obniżona ruchliwość tego narządu |
Chory nie ma większych trudności z wypowiedzeniem krótkich i prostych wyrazów, ma trudności w wypowiadaniu słów bardziej złożonych, zab. tempa, melodii i akcentu mowy |
2 PIRAMIDOWA |
Droga piramidowa od okolicy ruchowej kory do jąder nerwów w opuszce
|
Zwiększone jest napięcie mięśni aparatu mowy, występują spastyczne współruchy bierne, ruchy artykulacyjne są przesadne i nieskoordynowane |
Mówienie jest wolniejsze i niepłynne, wymowa wielu głosek zniekształcona |
3 POZAPIRAMIDOWA |
Układ pozapiramidowy(ciało prążkowane,gałka blada,jądro czerwone, drogi nerwowe od jądra do opuszki) |
Objawy zróżnicowane i nieregularne można ująć w dwie formy dyzartrii / a ,b/ |
|
a)HIPERTONICZNA |
-||-
|
Usztywniona wymowa |
- wolna i niewyraźna, niedokończone zdania, mamrotanie (objawy typowe dla choroby Parkinsona) |
b)HIPERKINETYCZNA |
-||- |
Ruchy narządów są niezorganizowane i miało precyzyjne, |
Niedokładna artykulacja, powolne mówienie zaburzona wysokość głosu, melodia i rytm wypowiedzi, nieregularne ruchy oddechowe (objawy w atetozie),głos jękliwy, krtaniowy, wężowate ruchy kończyn,mowa pojawia się późno lub wcale, możliwe nosowanie |
4 MÓŻDŻKOWA |
Móżdżek
|
Brak koordynacji ruchów artykulacyjnych |
Nierówne tempo mówienia (szybkie-wolne), częste przerwy, skandowanie, jak w mowie pijanego, zab. równowagi, ograniczone wykon. Ruchów celowych |
5 OPUSZKOWA |
Jądra ruchowe nerwów znajdujących się w opuszce /rdzeń przedłużony i most Varola/ lub nerwów z nich wychodzących unerwiających aparat art. |
Porażenie mięśni aparatu artykulacyjnego może być całkowite lub częściowe |
Zaburzona realizacja głosek wymagających dokładnej koordynacji i zwiększonego napięcia mięśniowego, trudności w żuciu i połykaniu, głos cichy i ochrypły, nosowanie. |
6 MIESZANA |
Kombinacja powyższych form |
---------- |
------------ |