RAK PŁUC
1. Statystyki:
w Polsce umiera na raka płuc 20 tysięcy ludzi rocznie
tyle samo pacjentów ma rozpoznanie raka co roku
jest to tendencja wzrostowa
2. Czynniki ryzyka:
czynniki genetyczne
zaburzenia odporności
palenie papierosów - człowiek palący papierosy o 20 razy zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc
kontakt z azbestem + palenie papierosów zwiększa 100 razy ryzyko zachorowalności na raka płuc
kontakt z arsenem - znajduje się on w większości środków ochrony roślin, najbardziej narażeni są rolnicy
kontakt z podchlorkiem winylu
kontakt z chemikaliami - stacje benzynowe
zanieczyszczone powietrze atmosferyczne
promieniowanie RTG
3. Klasyfikacja:
guz płuca łagodny (pierwotny)
guz płuca złośliwy
4. Guz płuca łagodny - występuje w 40% u pacjentów poniżej 35 roku życia, nie palących papierosów, bez rodzinnego wywiadu nowotworowego:
tłuszczaki - zgromadzenie tkanki tłuszczowej, weryfikacja - bronchoskopia lub TK
włókniaki
naczyniaki - poszerzone wnęki naczyniowe
gruźliczaki - guzy zapalne
łagodne guzy z tkanki łącznej i tkanki nerwowej - weryfikacja pewnego rozpoznania to operacja
5. Rodzaje raka płuc:
rak płaskonabłonkowy:
na zdjęciu RTG poszerzona wnęka płuca
śmiertelność 50-60%
rak nie jest wrażliwy na radioterapię i chemioterapię
jedyny ratunek to operacja - 50% szans na przeżycie, guz jest trudny do zoperowania, ponieważ znajduje się w sąsiedztwie najważniejszych naczyń i serca
jeżeli guz uciska oskrzela dochodzi do niedodmy
powoduje przerzuty
rokowanie beznadziejne
rak drobnokomórkowy (owsianokomórkowy) - centralny:
na zdjęciu RTG widoczny centralnie
śmiertelność 20-30%
często występuje krwioplucie
rak jest wrażliwy na radioterapię i chemioterapię
może powodować przerzuty
lepsze rokowanie
rak - gruczorakolak:
na zdjęciu RTG widoczny obwodowo
rak jest niewrażliwy na radioterapię
rak jest minimalnie wrażliwy na chemioterapię
może uciskać ważne narządy
wywołuje przerzuty
objawy neurologiczne - zapalenie gałki ocznej, opadnięcie powieki
rokowanie jest dobre u chorych u których udało się w całości usunąć guza i nie wystąpiły przerzuty
6. Klinika raka płuc:
kaszel trwający ponad 6 tygodni
krwioplucie 20-30%
ogólne osłabienie
brak apetytu
stany podgorączkowe
gorączka
utrata masy ciała
bóle w klatce piersiowej
duszność
w badaniu fizykalnym nad płucami słychać po jednej stronie głośne świsty i rzężenia - objaw ucisku oskrzela przez guz
7. Miejscowa złośliwość raka płuc:
guz nacieka najbliższe narządy
guz nacieka naczynia - krwotok
bardzo mocne bóle ściany kostnej
8. Ogólna złośliwość raka płuc:
przerzuty do mózgu, wątroby, kości, nadnerczy, nerek, tarczycy
w guzie centralnym zmiana radiologiczna jest minimalna a i tak już mogą występować przerzuty
usuwa się przerzut a następnie operuje się płuco
9. Rozpoznanie raka płuc:
RTG płuc
bronchoskopia
biopsja guza - obwodowo położone guzy - nakłucie klatki piersiowej
10. Leczenie raka płuc:
usunięcie całego płuca
usunięcie segmentu płuca
chemioterapia
radioterapia
nie jest możliwe leczenie chirurgiczne gdy:
guz nacieka wnękę płuca
pacjent nie jest w stanie przeżyć na jednym płucu
stan zaawansowany raka płuc kończący się zazwyczaj śmiercią