PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO
A. Bochenek „Anatomia człowieka tom V“
R. Mazur i wsp. „Podstawy kliniczne neurologii“
ETIOLOGIA:
• więzadło Struthersa :
u ok. 3% ludzi występuje na przyśrodkowej powierzchni kości ramiennej wyrostek nadkłykciowy
między nim, a nadkłykciem przyśrodkowym rozciąga się owe więzadło
może uciskać przebiegający pod nim nerw pośrodkowy i t. ramienną
• nieprawidłowe naczynia przeszywajace :
mogą przeszywać pień nerwu
objawy mogą wystąpić w sposób nagły
• urazy barku :
rzadko powodują uszkodzenie n. pośrodkowego
• uraz okolicy łokciowej (zwł. złamania nadkłykciowe) :
często uszkodzenie pnia nerwu, lub jego gałęzi n. międzykostnego przedniego
• zespół m. nawrotnego obłego :
ucisk miedzy głowami tego mięśnia
• zespół cieśni nadgarstka :
ucisk przez przerośniety troczek zginaczy
najczęstsza przyczyna uszkodzenia n. posrodkowego
PATOGENEZA:
• przebieg nerwu :
rozpoczyna się w dole pachowym z pęczków przysrodkowego (C8 - Th1) i bocznego (C5 - C6)
łączą się na przedniej powierzchni a. axillaris
biegnie w bruździe przyśrodkowej mięśnia dwugłowego
krzyżuje a. brachialis przechodząc z jej strony bocznej na przyśrodkową
do dołu łokciowego wchodzi pod rozścięgnem m. dwugłowego
w górnej części przedramienia między głowami m. pronator teres
nastepnie głeboko między m. flexor digitorum superficialis i profundus
w dolnej części przedramienia powierzchownie między ścięgnami m. flexor carpi radialis i m. palmaris longus w kanale nadgarstka pod troczkiem zginaczy
przechodzi na dłoń
dzieli się na nn. digitales palmares communes, a te na nn. digitales palmares prioprii
• zakres zaopatrywania :
większość mięśni przedniej grupy przedramienia :
m. pronator teres
m. palmaris longus
m. flexor carpi radialis
m. flexor digitorum profundus (brzusiec dla 2 i 3 palca)
m. flexor digitorum superficialis
m. flexor pollicis longus
m. pronator quadratus
większość mięśni kłebu kciuka :
m. odwodziciel krótki
caput superficiale m. flexoris pollicis brevis
m. przeciwwstawiacz
2, lub 3 pierwsze mięśnie glistowate
skróra 2/3 dłoni od strony promieniowej i 3,5 palca po stronie dłoniowej
po stronie grzbietowej te palce w obrębie paliczków środkowych i dalszych
OBRAZ KLINICZNY:
• utrudnienie nawracania przedramienia :
ze względu na uszkodzenie mm. nawracaczy
• utrudnienie zginania dłoniowego nadgarstka :
czynność ta jest znacznie osłabiona, jednak m. flexor carpi ulnaris zgina (ręka odchyla się jednocześnie w stronę łokciową)
• utrudnione zginanie palców :
zaciśnięcie pieści jest niemożliwe
zgina się jedynie palec 4 i 5, ale i tak nie całkiem bo m. zginacz powierzchowny jest porażony
zgięcie palca 2 i 3 może odbywać się tylko w nieznacznym stopniu i to tylko w stawach śródręczno - paliczkowych na które działają mm. międzykostne unerwione przez n. ulnaris
wskutek w. wym. zaburzeń przy próbie zaciśnięcia ręki w pięść kciuk, wskaziciel i palec środkowy pozostają wyprostowane (ręka błogosławiąca)
• upośledzenie ruchów kciuka :
nie można wykonać zginania i przeciwwstawiania
przywodzenie odbywa się prawidłowo (n. ulnaris)
odwodzenie jest zachowane częściowo (zachowana czynność m. odwodziciela długiego)
ze względu na niemożność przeciwwstawiania i zginania z jednoczesną przewagą mięśni prostujących i przywodzących kciuk ustawia się w tej samej płaszczyźnie co dłoń (ręka małpia)
• zaniki mięśni kłębu :
po pewnym czasie
• zaburzenia czuciowe :
tj unerwienie czuciowe
ZESPOŁY UCISKOWE :
• zespół mieśnia nawrotnego obłego :
występuje ucisk pomiędzy głowami tego mięśnia
nieraz stwierdza się tylko bolesność górnej części przedramienia
po dłuższej pracy ręcznej pojawiać się mogą parestezje i drętwienia palców oraz osłabienie siły mięśniowej ręki
ucisk na górna część przedramienia może wywołać ból
niekiedy objaw Tinela w tej okolicy
• zespół nerwu międzykostnego przedniego :
występuje porażenie m.pronator quadratus (odnerwienie w EMG) i dwu pierwszych mm. glistowatych
upośledzenie zgięcia kciuka w stawie międzypaliczkowym i palca wskazującego w stawie międzypaliczkowym dalszym, czasem także zginanie palca 3
• zespół cieśni nadgarstka :
- vide zespół cieśni nadgtrstka
1