DYNIOWATE- Cucurbitaceae
Ogórek - Cucumis sativus L.
Melon - Cucumis melo L.
Odmiany botaniczne:
M. cantaloupe - C. m. L. var. cantaluopensis Naud
M. siatkowany - … reticulatus Naud
M. cukrowy - … saccharinus Naud
M. zimowy - … indorus Naud
Dynia olbrzymia - Cucurbita maxima Duch.
Dynia zwyczajna - Cucurbita pepo L.
Odmiany botaniczne:
Kabaczek - C. p. L. var. giromontiina
Cukinia - … giromontiina
Dynia makaronowa - … giromontiina
Patison - … patissonia forma radiate
Dynia oleista - … oleifera Greb.
Dynia figolistna - Cucurbita ficifolia Bouche.
Kawon - Citrullus vulgaris syn. Citrullus lanatus (Thumb.) Matsum et Nakai
Tykwa, Trukwa, Kiwano
Cechy rodziny:
-jednoroczne gł. zielne
-owoc: jagoda rzekoma (zrośnięte dno kwiatowe i zalążnia)
-pokrój płożący (wzniesiony- kabaczek,cukinia)
-liście duże pokryte włoskami
-kwiaty żółte
-łodyga omszona
-pędy wiotkie
OGÓREK:
-syst. korz. Palowy, płytki
-jednopienna, rozdzielnopłciowa
-owoco, owado, samopylne
-partenokarpia w odmianach
-NASIONA:biało-żółte, jajowato wydłużone, płaskie, ostro zakończone. Kiełkowanie 12-14'C, po 6-10 dniach, w 1g nasion 50-60 szt.
Cechy odmianowe:
1. POKRÓJ -rozpierzchły(długie pędy),-silnie rozgałęziony,-zwarty(krótkie pędy gł. i boczne)
2.LIŚCIE: wielkość, wyrazistość klap, wcięcia,ostrość, powierzchnia gładka/pofałdowana
3. OWOCE: owłosienie zawiązków: barwa biała, brązowa, czarna, rodzaj proste(z owocu), złożone(z brodawek)
4.kształt owocu: -kulisty, -baryłkowaty, -walcowaty,- wrzecionowaty, -maczugowaty, -wężowaty.
Współcz. Kształtu= długość: szerokość; <2 krótkie, 2-3 średniokrótkie, -półdługie, >4 długie
5.powierzchnia owocu: gładka, szorstka, brodawkowata
6.barwa: biała, zielona, żółtozielona, jasnozielona., ciemnozielona- smugi lub plamy
7.wyst. SZYJKI -> zwężenie u nasady ogonka lub zaokrąglony
8.przeznaczenie do uprawy polowej: stos. kw. Męskich do żeńskich
9. GORZKNIENIE
10. PLENNOŚĆ
11. DŁ. OKR. WEG.: wczesne, średniowczesne, późne
12. odporność na CHOROBY(gł.polowe): wirus mozaiki ogórka, parch dyniowatych, mączniak pr., m. rz. Dyniowatych
13. PRZETWÓRSTWO: odm. Proste, walcowate, cylindryczne. Barwa jedn. Ciemnozielona, mała komora nasienna, chrupki miąższ
14. Odm. POLOWE: sałatkowe, kwaszeniaki, konserwowe, korniszone
MELON:
-płytki system, palowy
-kwiaty rozdzielono i obupłciowe
-NASIONA: jajowate, żółtobrązowe, wyostrzony czubek, śr. Wielkości, kiełk. 12-15'C, po 6-10 dniach. W 1 g nasion 20-25 szt.
Cechy odmianowe:
1. OWOC: kształt kulisty spłaszczony, owalny, jajowaty, cylindryczny, wężowaty. 1-4 kg
2. SKÓRKA: żółta, zielona, zielonoszara, szara. Jednolita lub paski
3. powierzchnia: gładka, jednolita, guzowata, siatkowata, żebrowana(cnt.)
4. MIĄŻSZ: biały, zielony, pomarańczowy, czerwony, dwubarwny. Konsystencja gładka/ ziarnista.
5. KOMORY nasienne małe/duże
6. SMAK I ZAPACH
7. DŁUGOŚĆ OWOCOWANIA: >40 dni.długie, 20-40 średnie, <20 krótkie.
8. TRWAŁOŚĆ ow.: 2-7 dni-wczesne, 2-3 tyg. Europejskie, 3-6 mieś. późne zimowe
9.DŁ. OKR. WEG.
10. TOLERANCJA na m. rzekomego
11. ODPORN. Na spadek temp.
12.LIŚCIE: kształt okrągłe, nerkowate, sercowate, trójkątne, pięciokątne. Brzegi powcinane lub całobrzegie
DYNIA OLBRZYMIA:
-jednopienna, system korz. płytki, silnie rozgałęziony
-wąsy czepne na łodydze
-kwiaty duże, rozdzielnopłciowe
-PĘDY: płożące, puste, szorstko owł. szybki wzrost(do 12m)
-NASIONA: duże, białe/kremowobiałe, spłaszczone, kiełkowanie 10-14'C, po 8-10 dn. W 1g 2-3 nasiona
Cechy odmianowe:
1. POKRÓJ: krzaczasty, półkrzaczasty
2.LIŚCIE: duże; okrągłe, nerkowate, wcinane, lekko powcinane. Barwa: jednolicie zielone, szorstko owł.
3.OWOCE: kształt kulisty, spłaszczony, poprzecznie eliptyczny. Barwa biała, żółta, pomarańcz, zielona, szara.
4.SKÓRKA gładka, lekko spękana, słabo lub silnie żebrowana.
5.PLENNOŚĆ
6. TOLERANCJA na m. prawdziwy
7.MIĄŻSZ (grubość) twardy/miękki
8. PRZEZNACZENIE: świeży rynek, przetwórsztwo, przechowywanie
Choroby i ich zwalczanie:
-Wirusowe: plamistość liści ogórka, mozaika ogórka, żółta mozaika cukinii
-Bakteryjne: kanciasta plamistość ogórka, czarna zgnilizna korzeni dyniowatych
-Grzybowe: alternarioza, antraknoza, fuzarioza (fuzaryjne więdnięcie ogórka), mączniak prawdziwy i rzekomy, szara pleśń, parch dyniowatych, zgnilizna twardzikowa ogórka, zgorzel siewek
-Fizjologiczne: gnicie wierzchołków owoców, paskowate rozjaśnienie owoców, zniekształcenie owoców
Zwalczanie (preparaty): Amistar, Bravo, Dithane Neo Tec, Biosept
Szkodniki i ich zwalczanie:
Mączik, mszyce, przędziorki, wciornastek szklarniowiec, zmiennik lucernowiec, miniarki, śmietka kiełkówka
Zwalczanie (preparaty): Pirimor, Fyfanon,