KONSPEKT LEKCJI WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE

Temat: WARTOŚCI W ŻYCIU CZŁOWIEKA. ZNACZENIE RODZINY DLA ROZWOJU OSOBOWEGO CZŁOWIEKA. ROLA MATKI I OJCA W RODZINIE.
Treść:

 Wartości w życiu człowieka.

 Znaczenie rodziny w życiu człowieka; podstawowe funkcje rodziny.

 Rola poszczególnych członków rodziny.

Cele:

 Kształtowanie postawy miłości i współodpowiedzialności za rodzinę;

 Budzenie pragnienia pogłębienia więzi rodzinnej.

Po przeprowadzonej lekcji uczeń powinien:

 uświadomić sobie najważniejsze wartości,

 rozumieć pojęcie rodzina, uświadomić sobie znaczenie rodziny,

 rozbudzać w sobie odpowiedzialność za siebie i rozwijać umiejętność współżycia

 w rodzinie.

 uświadamiać sobie wzajemny wpływ poszczególnych osób w rodzinie;

Metody i techniki pracy z grupą:
Miniwykład, praca w małych grupach, praca samodzielna, burza mózgów.

Środki dydaktyczne:
Kartki papieru, pisaki, kartki samoprzylepne, plansza.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

Aby rozmawiać z młodzieżą o rodzinie, należy wspomnieć o wartościach i sprawić, by młodzi ludzie uzmysłowili sobie, co tak naprawdę w ich życiu jest ważne. Następnym zadaniem nauczyciela jest przedstawienie roli rodziny i roli matki i ojca w rodzinie. Na samym końcu, jako podsumowanie zajęć należy wspólnie wypracować definicję zdrowej rodziny.

A) WARTOŚCI W ŻYCIU CZŁOWIEKA

Miłość jest najważniejszą wartością w życiu człowieka, człowiek nie jest w stanie bez niej prawidłowo funkcjonować. Jeżeli w życiu człowieka nie ma miejsca dla miłości, stara się on sobie ją wyobrazić. W kształtowaniu wartości jednostki największą rolę odgrywają rodzice, opiekunowie, czyli osoby dorosłe, to oni muszą wpoić fundamentalne wartości osobnikom, bowiem bez tych fundamentalnych wartości nie będzie można w przyszłości zbudować innych.

Każdy człowiek ma zbiór pewnych wartości, (czyli odczuć, sądów), które warunkują jego myślenie, działanie, a także to jak postrzega świat, niektórzy ludzie nie mają jednak ich uświadomionych.

Uświadomienie swoich wartości ma na celu poniższe zadanie.
1. Zadanie:
Wartości, które cenię najbardziej

a) Uczniowie otrzymują kartki, które wypełniają. (Zał. nr 1)

b) Uczniowie odczytują na głos najważniejsze dla nich wartości. Najczęściej wymieniane nauczyciel wypisuje na tablicy, dzięki temu uczestnicy dowiadują się nawzajem o tym, co najważniejsze siebie i dla kolegów.

c) Burza mózgów: Nauczyciel zadaje pytania, uczniowie na nie odpowiadają.

Przykładowe pytania:
- Jak próbować osiągnąć daną wartość,
- Do czego jest nam ta wartość potrzebna,
- Dlaczego jest niezbędna.

Po wykonaniu powyższego zadania można przejść do kolejnej części lekcji.

B) ZNACZENIE RODZINY DLA ROZWOJU OSOBOWEGO CZŁOWIEKA

W każdej rodzinie wiele zależy od tego jak funkcjonuje związek ojca i matki. To ma wpływ na rozwój dziecka. Dziecko pochodzące z małżeństwa, gdzie występują braki nie dostaje tego, co potrzebne jest mu do rozwoju. W zdrowym małżeństwie mąż i żona wiedzą, co to jest samodyscyplina, potrafią wypełniać obowiązki i biorą pod uwagę zdanie partnera.

Na początku dwoje ludzi się spotyka i postanawia zostać razem na resztę życia. Na tym etapie ludzie myślą, ze wszystko jest możliwe, wszystko są w stanie pokonać. Kiedy ich świat się urealnia do głosu dochodzą obrazy z rodzinnego domu - przyzwyczajenia, nawyki. Coś, co np., pochodzi z rodziny żony - dla niej jest normalne - w przeciwieństwie do jej partnera życiowego i odwrotnie. Tu mogą zacząć się problemy.

Tylko dojrzały mężczyzna i dojrzała kobieta posiadają zdolność do akceptowania odmienności zachowań. Tylko dojrzałe osoby są zdolne wypracować swój własny zespół reguł. Osoby niedoświadczone dążą do wypełnienia swoich braków w życiu dorosłym, np., osoba cierpiąca na brak miłości w dzieciństwie stara się za wszelką cenę osiągnąć ją w wieku dojrzałym, co jest dla niej bardzo trudne.


NASZE RODZINY UKSZTAŁTOWAŁY NAS, MY BĘDZIEMY KSZTAŁTOWAĆ NASZE DZIECI

Zdrowa rodzina - daje możliwość przejścia jednostki - od pełnej zależności, do wyodrębnienia, ( bez utraty przynależności).

Pełnienie roli rodzicielskiej, to nie fakt, że posiada się dzieci. Rodzice, w pewnym momencie powinni pozwolić dziecku odejść z domu. Do tego dziecku potrzebna jest świadomość, tożsamość, poczucie własnej wartości.

2. Zadanie: "HERB RODZINNY"

Uczniowie rysują na kartce herb (Zał. Nr 2). Dzielą go na 6 równych części, po czym
w każdej części wypisują odpowiedzi na pytania:

- Co w Twojej rodzinie jest najważniejsze, o co troszczą się przede wszystkim rodzice, dziadkowie?
- Co wspólnie wykonywałeś z członkami rodziny w ciągu ostatniego tygodnia?
- W jaki sposób Twoja rodzina najczęściej spędza wakacje?
- Na co Twoja rodzina ostatnio składała pieniądze i co kupiono dla wszystkich?
- Co - gdyby utracili to wszyscy członkowie rodziny byliby smutni?
- Czym odróżnia się Twoja rodzina od innych rodzin?

Po wykonaniu zadania uczniowie po kolei pojedynczo omawiają swoje odpowiedzi.

C) ROLA MATKI I OJCA W ROZWOJU DZIECKA

Rolą matki jest urodzić dziecko, wychować je, a następnie "przekazać światu". Bezwarunkowa miłość matki budzi w dziecku pierwsze życzliwe uczucie, jako pierwotne uczucie warunkuje następne. Dziecko w najmłodszych latach życia musi czuć matkę, słyszeć jej głos, widzieć ją. Musi ono żyć ze świadomością, że ręce matki są otwarte i czekają na nie. Dzieci, którym matki nie okazywały uczucia nie maja poczucia bezpieczeństwa. Dziecko powinno odejść od miłości matczynej wtedy, kiedy zwróci ją ku drugiej osobie.

Równie ważną osobą w życiu dziecka jest ojciec. Spotkanie dziecka z ojcem jest zmianą jakościową w jego życiu. Ojciec stawia najczęściej dziecku większe wymagania, często "podnosi poprzeczkę". Dzięki niemu dziecko widzi jak ważna jest matka dla ojca, widzi, że można kochać się ze sobą i nie być zazdrosnym; uczy się, że w grupie trzeba liczyć się ze wszystkimi. Ojciec pomaga dziecku spełniać zadania poprzez swoją życzliwość, jego bliskość sprawia, że dziecko podejmuje próby coraz odważniejsze, aż do odejścia od rodziców. Przez męskość cechy ojca nabierają innego kolorytu niż cechy matki. Kobieta nigdy nie będzie mężczyzną i odwrotnie.

Ojcostwo nie powinno polegać na wydawaniu poleceń i krzyków. Ojciec musi być dojrzały w sensie osobowym. Aby dziecko mogło się zidentyfikować, określić swoją płeć świat musi być dwupłatowy. Kobieta myśli na poziomie uczuć, dlatego inna jest czułość ojca, a inna czułość matki. Chłopcy określają swoją płeć przez naśladownictwo ojca, dziewczynki - matki.

WIELU RODZICÓW NIE WYWIĄZUJE SIĘ ZE SWOICH OBOWIĄZKÓW TYLKO DLATEGO, ŻE NIKT NIE NAUCZYŁ ICH JAK BYĆ RODZICAMI.

3. Zadanie: Mapa mojej rodziny.
- Zadaniem uczniów jest narysowanie mapy swojej rodziny (Zał. Nr 3) i opisanie funkcji, jakie pełnią jej poszczególni członkowie.

Zadanie można przedstawić przy pomocy kół, w które wpisuje się poszczególne osoby z rodziny. Następnie należy połączyć koła ze sobą, ale tylko tam, gdzie występuje jakaś zależność i na liniach łączących koła wpisać funkcje, które pełnią poszczególni domownicy. Trzeba pamiętać o wszystkich członkach rodziny mieszkających w domu, także o dziadkach.

- Młodzież po wykonaniu zadania po kolei omawia swoje mapy rodzinne i odczytuje jakie funkcje w rodzinie pełnią poszczególni domownicy.

Dzięki temu zadaniu młodzież widzi, jaka jest sieć powiązań w jego rodzinie. Jakie role pełnią matka, ojciec i dziecko. Dobrze jest, gdy każdego domownika z każdym łączą linie.

Omówienie zadania:
W niektórych rodzinach można zauważyć kontaktowanie się w parach, np. ojciec z synem, matka z córką, w innych z kolei tworzą się trójkąty. W trójkącie nikt nie jest w stanie poświęcić takiej samej uwagi dwóm osobom naraz. Człowiek z wysokim poczuciem własnej wartości w momencie, kiedy jest tą trzecią osobą czuje się dobrze. Jeśli ma niskie poczucie wartości, może czuć się niedoceniany w rodzinie i doznawać uczucia odrzucenia.

Podsumowanie lekcji:

4. Zadanie: Definicja ZDROWEJ RODZINY:

Zadaniem młodzieży jest wypracowanie definicji zdrowej rodziny. W tym celu klasę dzielimy na cztery równe części. Każda z grup otrzymuje kartki samoprzylepne, na których musi wpisać cechy zdrowej rodziny. Następnie szefowie grup przyklejają na tablicy wypracowane przez krąg cechy. Dzięki temu uczniowie wytwarzają definicję zdrowej rodziny, która należy wypisać na jednej kartce i skserować dla każdego ucznia na następne zajęcia, aby po zajęciach pozostał ślad w postaci wypracowanego zapisu.

Przykład:

Zdrowy system rodzinny charakteryzuje:
- istnieją jasne granice między rodziną, a otoczeniem;
- granice między podsystemami są jednoznaczne i wyodrębnione;
- struktura, czyli normy, role, hierarchia jest otwarta i czytelna;
- możliwa jest otwarta wymiana ze środowiskiem;
- istnieje elastyczna zdolność przystosowania się do zmian i pokonywania kryzysów;

5. Zadanie: Ewaluacja, Zał. Nr 4:

Wnioski:

Klasie bardzo podobały się zajęcia, uczniowie z zainteresowaniem uczestniczyli w lekcji. Wypracowali definicję zdrowej rodziny, co zaznaczyli w walizce - w podsumowaniu, a także zadowoleni byli ze swoich prac: herbu i mapy rodziny. Warto nadmienić, iż żaden uczeń nie wyrzucił nic do kosza.


ZAŁ. NR 1: MOJE WARTOŚCI.
Wypisz 5 wartości, najważniejszych dla Ciebie.
1. .....................................;
2. .....................................;
3. .....................................;
4. .....................................;
5. ......................................

ZAŁ. NR 2. "HERB RODZINY"
- Co w Twojej rodzinie jest najważniejsze, o co troszczą się przede wszystkim rodzice, dziadkowie?
- Co wspólnie wykonywałeś z członkami rodziny w ciągu ostatniego tygodnia?
- W jaki sposób Twoja rodzina najczęściej spędza wakacje?
- Na co Twoja rodzina ostatnio składała pieniądze i co kupiono dla wszystkich?
- Co - gdyby utracili to wszyscy członkowie rodziny byliby smutni?
- Czym odróżnia się Twoja rodzina od innych rodzin?

ZAŁ. NR 3. MAPA MOJEJ RODZINY:
Przykład:

ZAŁ. NR 4: EWALUACJA:

Do poniższej walizki włóż to, co wyniosłeś/łaś z lekcji

Do poniższego kosza wyrzuć wszystko to, co w tej lekcji było zbędne

---