RAPORT EKOLOGICZNY
NA PODSTAWIE ARTYKUŁÓW PRASOWYCH
(luty - maj 2003)
Człowiek jest nierozerwalną częścią środowiska naturalnego. Żyje w nim i zmienia je, dostosowując do własnych potrzeb, niejednokrotnie nie interesując się tym jakie skutki dla samej przyrody mogą wywołać jego działania. Coraz częściej jednak słyszy się głosy, że naszemu środowisku należy się odpowiedni szacunek, że trzeba o nie dbać, ponieważ jest dobrem nas wszystkich, dobrem które zostało nam dane tylko raz. W dalszej części pracy znajduje się raport o sytuacji ekologicznej naszego środowiska, o zagrożeniach i szansach, jakie przynosi każdy kolejny dzień.
ŚRODOWISKO NATURALNE
ROK FOK
W ostatnim czasie w fokarium urodziły się dwie foki szare. Foczki również rodzą się na wysepkach Bałtyku. Przyczyniła się do tego ostra zima, gdyż foki obrączkowane rodzą się w lodowych jamach i nie opuszczają ich przez cały okres karmienia. Sroga zima pomogła fokom szarym, dla których poród i wychowanie młodych na lodzie jest znacznie bardziej higieniczne.
( Gazeta Wyborcza, 28 luty 2003 )
EBOLA ZABIJA GORYLE
Międzynarodowe organizacje ekologiczne informują, że wywoływana przez wirus Ebola, epidemia gorączki krwotocznej, może spowodować wymarcie tysięcy małp w centralnej Afryce, oraz spowodować epidemię wśród ludzi, dla których mięso małp jest głównym źródłem pożywienia.
( Angora, 2 marca 2003 )
UBYWA WODY
Zdaniem ekspertów, w przyszłości woda może się stać zarzewiem lokalnych i międzynarodowych konfliktów. W krajach rozwijających się żyje 4,4 mld ludzi, z czego 880 mln nie ma dostępu do wody pitnej. Przy obecnym poziomie spożycia wody zabraknie dla połowy ludzkości już w 2025 roku. Dlatego należałoby już zastanawiać nad możliwościami rozwiązania tego problemu.
( Rzeczpospolita, 11 marca 2003 )
ZNIKAJĄCE ANTYLOPY
W ciągu ostatnich 12 lat kłusownicy wybili 97% populacji suhaków, pomimo faktu, że gatunek ten od 4 lat znajduje się pod ochroną. Okazuje się, że polowania na chronione zwierzęta to gigantyczny biznes, a w krajach takich jak Kazachstan czy Kirgizja pieniądze z pozwoleń na odstrzał chronionych zwierząt to poważny procent narodowych budżetów. Pomimo wysiłków rosyjskich uczonych szansa na zachowanie gatunku jest nikła, ponieważ za łapówkę można załatwić odstrzał prawie każdego zwierzęcia. Modne stało się też organizowanie egzotycznych, myśliwskich wypraw.
( Newsweek, 23 marca 2003 )
APEL O WODĘ
Światowa Rada ds. Wody zorganizowała w Kioto III Światowe Forum Wody. Delegaci ONZ i 96 państw apelowali o mobilizację zasobów ludzkich i finansowych dla przezwyciężenia światowego kryzysu. Na skutek spożywania zanieczyszczonej wody umiera rocznie około 2 mln dzieci.
( Rzeczpospolita, 24 marca 2003 )
KONIEC LANIA WODY
Autor tego artykułu podejmuje problematykę III Światowego Forum Wody. Opisuje zaprezentowane tam wynalazki. Między innymi Agencja Kosmiczna opisała korzyści płynące z satelitarnej kontroli obiegu wody w przyrodzie, lub jej poszukiwania na terenach pustynnych. Holenderscy badacze zaprezentowali natomiast odmianę ryżu, która do wzrostu potrzebuje dwa razy mniej wody. W Niemczech skonstruowano urządzenie do odsalania i oczyszczania wody pitnej.
( Gazeta Wyborcza, 25 marca 2003 )
UJARZMIANIE INDYJSKICH RZEK
Indyjskie wioski, które zawsze dręczone były nieznośną suszą rozpoczęły stosowanie metody polegającej na budowaniu niskich zapór ziemnych przechowujących deszczówkę. Dzięki temu wioski stały się samowystarczalne. Projekt ogólnopaństwowy ma na celu połączenie dorzeczy głównych rzek kraju. Chodzi tu o przerzucenie wody z terenów zalewanych przez powodzie na nękane suszami. Obrońcy środowiska obawiają się, że budowa kanałów zmieni topografię całego kraju.
( Newsweek, 4 maja 2003 )
MASAKRA KANGURÓW?
Organizacje ochrony zwierząt wystąpiły z pozwem przeciwko firmie Adidas, oskarżając producentów o masakrowanie milionów kangurów i przerabianie ich skóry na buty.
( Gazeta Pomorska, 9 maja 2003 )
PROBLEM ŚMIECI
ODDAJ PUSZKĘ
Tekst poświęcony ponownemu wykorzystaniu odpadów oraz opłatom produktowym. Autor sugeruje, że o śmieci rozpoczęła się zażarta walka oraz, że powstały liczne organizacje odzysku, do których należy RekoPol - największa taka organizacja na polskim rynku. Jego akcjonariusze deklarują, że wszystkie pieniądze inwestowane są w rozwój zbiórki opakowań oraz edukację konsumentów. Okazuje się, że działania mające na celu pozyskiwanie i przetwarzanie odpadów często motywowane są chęcią zysku, a nie chęcią ochrony środowiska. Na rynku, recyklerów dochodzi również do wielu nadużyć, gdy okazało się, że na śmieciach można całkiem nieźle zarobić.
( Polityka, 15 luty 2003 )
BLISKO SPALARNI
Artykuł przedstawia spór wokół wybudowania na bydgoskich Kapuściskach spalarni odpadów. Na inwestycji zyskałoby miasto, gdyż nie płaciłoby kar za zanieczyszczanie środowiska. Mieszkańcy Kapuścisk nie są jednak zadowoleni z lokalizacji. Ich niepokoju nie podzielają władze miasta, uważając, że lokalizacja jest idealna, a firma posiada niezbędne ekspertyzy z zakresu ochrony środowiska i jest bezpieczna.
( Gazeta Wyborcza, 28 luty 2003 )
ZAPŁACIĆ TRZEBA DO KOŃCA
Zapadła decyzja, że do końca marca przedsiębiorcy podlegający ustawie o opłacie produktowej muszą rozliczyć się z obowiązku związanego z odzyskiem i recyklingiem. Z opłaty zwolnione będą firmy, które nie dokonywały importu towarów używanych lub odpadów i osiągające określony przychód netto. Według Jana Pawlaka, prezesa Tymbarku S.A. nowe obowiązki podnoszą koszty działalności, zwiększają pracę wielu osób, oraz zmniejszają rentowność przedsiębiorstwa.
( Rzeczpospolita, 12 marca 2003 )
WIELKA GÓRA FIKCJI
Artykuł opisuje, w jaki sposób przestrzegane są przepisy wywozu śmieci. W niektórych gminach termin „gospodarka odpadami” w ogóle nie istnieje. Np. gmina Lipno nie ma własnego wysypiska, śmieciarki ani umów z firmami zajmującymi się wywozem odpadów. Mieszkańcy muszą więc sami zajmować się odpadami, bo gmina ma ważniejsze wydatki. Ludzie, więc palą w piecach co się da a resztę wywożą na dzikie wysypiska. Za nieudokumentowanie wywozu śmieci grozi kara grzywny, jednakże nie funkcjonuje w praktyce organ kontrolny. W oficjalnych raportach mówi się o 10% odpadów „niekontrolowanych”. Towarzystwo na Rzecz Ziemi szacuje tę liczbę na wsi nawet na 30%.
( Gazeta Pomorska, 4 kwietnia 2003 )
KATASTROFY I ZAGROŻENIA EKOLOGICZNE
GALICJA ZMIENIŁA FLAGĘ
Reportaż przedstawia ze szczegółami katastrofę tankowca „Prestige” u wybrzeży Hiszpanii i Portugalii. „Prestige” zaczął przeciekać 13 listopada 2002 roku. W ładowniach miał 80 tys. ton ropy. Pomimo rad naukowców, aby wprowadzić tankowiec do portu i wypompować z niego ropę, szef rozwoju gospodarczego Hiszpanii zdecydował by statek odholować jak najdalej w morze. Tankowiec 19 listopada zatonął 250 km od brzegu. Dziennie wypływa z niego ponad 125 ton ropy. Według wstępnych obliczeń na oczyszczenie Galicji trzeba będzie wydać miliard dolarów. Ropa zalała przybrzeżne wioski, a ludność utrzymująca się z rybołówstwa pozostała bez źródła dochodu. Na dodatek mieszkańców nie informuje się o stanie wybrzeża i podejmowanych działaniach. Pomimo zapewnień władz hiszpańskich, iż są to tylko lokalne zanieczyszczenia a nie katastrofa mieszkańcy Galicji rozpoczęli akcję protestacyjną.
( Gazeta Wyborcza, 20 luty 2003 )
Z POWODZIĄ DA SIĘ ŻYĆ
W tym artykule prof. Zbigniew Kundzewicz twierdzi, na podstawie przeprowadzonych badań, że wezbrania rzek będą coraz częstsze na skutek wzrostu temperatury. Radzi on by powodzie zaakceptować jako naturalne zjawisko, kierować się racjonalnością w zagospodarowywaniu terenów, a wtedy powodzie przestaną kojarzyć się z klęską.
( Gazeta Wyborcza, 22 luty 2003 )
IDZIE NA DESZCZ
Duńscy badacze zawyrokowali, iż klimat na naszej planecie będzie się ocieplał nawet do 5 stopni w skali globu. Deszcze monsunowe nawiedzą południową Azję, a wilgotne masy powietrza znad Atlantyku przyniosą wypełnione wodą niże. Pogoda będzie przechodziła z jednej skrajności w drugą.
( Gazeta Wyborcza, 22 luty 2003 )
ROPONOŚNE BOMBY
Artykuł porusza problem poruszania się po Bałtyku tankowców nieprzystosowanych do żeglugi po zamarzniętych akwenach, po zderzeniu tankowca z benzyną ze statkiem handlowym. Do wycieku nie doszło, jednakże zderzenie zapoczątkowało dyskusję dotyczącą zimowej żeglugi tankowców po Bałtyku i możliwości zmiany prawa oraz objęcia Bałtyku specjalną ochroną w ramach zachowania szczególnie wrażliwych ekosystemów. Sprawę utrudnia stanowisko Rosji, która uważa, że zagrożenia nie ma.
( Gazeta Wyborcza, 26 luty 2003 )
LOTEM, LĄDEM, WODĄ
Unijni ministrowie transportu próbują uzgodnić zmianę przepisów dotyczących transportu. Zmiana przepisów spowodowana jest katastrofą tankowca „Prestige”. Rada ma przyjąć dyrektywę o zwalczaniu zanieczyszczeń oraz uchwalić zakaz wpływania do portów tankowców o pojedynczym poszyciu.
( Gazeta Wyborcza, 28 marca 2003 )
ENERGIA
OGNIWO ŁĄCZY
W Brukseli USA i Unia Europejska podpisały porozumienie o współpracy w zakresie ogniw paliwowych- alternatywnego źródła energii dla ropy naftowej. Do 2005 roku mają zamiar wydać 5 mld dolarów na projekty związane z rozwojem technologii dotyczącej ogniw paliwowych.
( Gazeta Wyborcza, 8 marca 2003 )
WODA PRZEMIENIONA W ENERGIĘ
Jeremy Rifkin przekonuje, że nastanie era wodoru, ponieważ rozpoczęła się rewolucja dotycząca produkowania i zarządzania energią. Rozwój odnawialnych źródeł pozyskiwania energii daje możliwość wykorzystania procesu elektrolizy do produkcji paliwa energetycznego. Według autora do 2037 roku zużyjemy 50% zasobów ropy, co spowoduje wzrost jej cen i zwrot w stronę wodoru. Dzięki wykorzystaniu wodoru zmieni się redystrybucja energii na świecie. Każdy człowiek mający dostęp do odnawialnych źródeł energii będzie mógł zostać nie tylko konsumentem, ale również producentem.
( Wprost, 23 marca 2003 )
KTO ZBIERA WIATR
Artykuł podejmuje problematykę elektrownii wiatrowych, wiatrowych, które powstawały w Polsce już od lat '90. Planowana jest nowa inwestycja w okolicach Zalewu Szczecińskiego, poparta przez duńskiego inwestora. Polska jako kraj średnio zasobny w wiatr ma szanse na pozyskanie inwestorów do budowania farm energetycznych na morzu i np. w przełęczach beskidzkich. Jednakże takie inwestycje budzą wiele kontrowersji, ponieważ elektrownie wiatrowe obniżają walory krajobrazowe, wytwarzają hałas i odstraszają ptaki, a ceny wiatrowej energii są o 50% wyższe od tej pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych.
( Rzeczpospolita, 31 marca 2003 )
CIURKIEM BIOPALIWA
Od 1 października benzyna ma zawierać nie mniej niż 3,5% alkoholu etylowego według rządowego projektu o biopaliwach. 1 stycznia 2010 roku procent alkoholu etylowego nie ma być mniejszy od 5,75%.
( Newsweek, 13 kwietnia 2003 )
ZDROWIE
KRÓL SIĘ BAWI, AIDS SZALEJE...
Królestwo Suazi ma najwyższy odsetek zachorowań na AIDS (procent ten wzrósł z 34,2% do 38,6%), lecz specjaliści od AIDS twierdzą, że odsetek chorych jest wyższy. Co roku u 20 tys. osób ujawnia się choroba. Władzom Suazi zarzuca się ignorowanie problemu, oskarża się też system patriarchalny, który zakazuje kobiecie odmówienia stosunku seksualnego, a chorzy są napiętnowani. Pojawiają się też hasła mówiące o marnotrawieniu leków na ludzi, którzy zarazili się rzekomo z własnej woli.
( Angora, 2 marca 2003 )
MNIEJ MIĘSA - DŁUŻSZE ŻYCIE
Naukowcy dowodzą, że osoby, których dieta jest uboższa w mięso, żyją znacznie dłużej od osób zajadających się kotletami. Amerykańscy naukowcy dodają, że regularne ćwiczenia i odpowiednio dobrana dieta chronią przed nowotworami.
( Rzeczpospolita, 14 marca 2003 )
CORAZ WIĘCEJ OFIAR WIRUSA
Władze chińskie podały, że na SARS zachorowało 1247 osób, z czego zmarło 51. W Kanadzie na 200 zachorowań zanotowano 8 ofiar śmiertelnych. Przypadki choroby zanotowano też w Malezji, Singapurze, Laosie i Kuwejcie. Według raportu WHO na całym świecie zachorowało już 2500 osób, z czego nie przeżyło 98.
( Rzeczpospolita, 7 kwietnia 2003 )
TAMA DLA WIRUSA
W Polsce pojawiły się pierwsze podejrzenia zarażenia wirusem SARS. W krakowskim szpitalu przebywa uczestniczka 16-osobowej wycieczki do Chin. Główny Inspektorat Sanitarny uważa, że nie ma zagrożenia. Lekarze również wykluczają SARS.
( Rzeczpospolita, 8 kwietnia 2003 )
SARS MOGĄ PRZENOSIĆ KARALUCHY
Epidemia SARS zabiła już 109 osób, a zachorowało ok. 3000. Lekarzom nie udało się ustalić, w jaki sposób zarażają się kolejne ofiary, nie ustalono tez czy SARS wywołuje wirus czy bakteria. Naukowcy nie wykluczają, że SARS może być przenoszony przez wodę lub powietrze i, co jest najbardziej niepokojące, przez karaluchy. Specjaliści obawiają się, że zarażać mogą ludzie, u których nie występują objawy choroby. David Heyman, specjalista z WHO uważa, że jeżeli tak jest, to jesteśmy zgubieni, oznacza to bowiem, że choroba rozniosła się po całym świecie. Naukowcy przypuszczają, że SARS może stać się nową chorobą występującą sezonowo, a opracowanie szczepionki zajmie co najmniej kilka lat.
( Rzeczpospolita, 11 kwietnia 2003 )
POLSKA A UNIA EUROPEJSKA
NASZ EKOLOGICZNY SKARB
Unia Europejska wychodzi naprzeciw rolnikom, którzy zdecydowali się na uprawę i hodowlę ekologiczną. Każdy rolnik może liczyć na dotacje, jeśli spełni odpowiednie wymogi.
( Rzeczpospolita, 24 luty 2003 )
SZWEDZKI PROGRAM DLA POLSKIEJ EKOLOGII
Szwecja wystąpiła z propozycją programu o nazwie DemoEast. Polskie samorządy, firmy i inwestorzy mogą otrzymywać dofinansowanie na zakup profesjonalnego sprzętu z zakresu ochrony środowiska tj. filtry do uzdatniania wody, pompy i urządzenia do kanalizacji czy kolektory słoneczne.
( Rzeczpospolita, 4 kwietnia 2003 )
EKODOSTOSOWANIE
Polska wprowadziła nowe pozwolenia dostosowujące polskie prawo do wymogów unijnych. Pozwolenia te będą musiały uzyskać wszystkie przedsiębiorstwa do 1 stycznia 2004 roku chyba, że minister ochrony środowiska wyznaczy inne terminy. Jedynie przedsiębiorstwa, wysypiska i ciepłownie, co, do których wiadomo, że będą miały problemy z wdrożeniem unijnych norm mają czas do 2010 roku.
( Rzeczpospolita, 14 kwietnia 2003)
Marnotrawienie dóbr naturalnych jest bardzo często wynikiem bezmyślności lub chęci szybkiego zysku. Marnotrawieniu wody, złóż itp. można zapobiegać poprzez skuteczną, wzmożoną edukację już na jak najniższym szczeblu. Podobną sytuacje mamy jeśli chodzi o recykling odpadów. W innych przypadkach takich jak kłusownictwo, należy zmienić prawo w taki sposób, aby ściganie i karanie osób dopuszczających się tego było jak najszybsze, a kara nieunikniona. Państwom, w których przyzwala się na taki proceder, należy zaproponować jakiś ekwiwalent w zamian za zmianę prawa, tak by mogły za uzyskane dotacje tworzyć nowe miejsca pracy, gdyż kłusownictwo najczęściej powodowane jest złą sytuacją materialną. Należy przeznaczyć więcej pieniędzy na rozwój badań nad lekarstwami i szczepionkami, oraz nad poszukiwaniem nowych alternatywnych źródeł energii. Ważna jest również kwestia rozwiązania problemu głodu na świecie, oraz deficytu wody. Istotnym problemem jest również kwestia zahamowania „eksplozji demograficznej” w krajach trzeciego świata.