Prądy małej częstotliwości - są to prądy złożone z impulsów elektrycznych o różnym przebiegu i częstotliwości, najczęściej od 0,5 do 500 Hz. Dzieli się je na 3 grupy:
- złożone z impulsów o prostokątnym przebiegu:
- złożone z impulsów o trójkątnym przebiegu:
- prądy stanowiące połówkę sinusoidy:
Nowoczesne aparaty umożliwiają:
wytworzenie odpowiedniego ukształtowania impulsu,
regulowania czasu przerwy i czasu odstępów między impulsami,
dokładne określenie parametrów impulsów,
modulowanie impulsów - fale o różnym kształcie,
regulowanie liczby modulacji zwykle od kilku do kilkunastu minut.
Cechy prądu impulsowego:
czas trwania impulsu,
czas trwania natężenia w impulsie, czas opadania,
amplituda natężenia impulsu (mA),
częstotliwość impulsu, który występuje w 1s lub w 1min.
Elektrostymulacja - to zabieg elektroleczniczy, w którym stosuje się prąd impulsowy. Najczęściej stosuje się elektrostymulacja nerwów i mięśni. Wyróżniamy dwie metody:
1 - Elektrostymulacja elektrodą czynną, w metodzie tej nerwy lub mięśnie pobudza się elektrodą czynną połączoną z biegunem „-” źródła prądu, którego wymiany są wielokrotnie mniejsze niż elektrody bierne. Elektroda bierna jest układana w dostatecznie dużej odległości od elektrody czynnej. Elektrodę czynną przykłada się w miejscu odpowiadającemu tzw. punktowi motorycznemu. Punkt motoryczny mięśnia jest to miejsce, w którym nerw wnika lub wrasta w mięsień.
2 - Elektrostymulacja dwuelektrodowa, metoda polega na ułożeniu na skórze dwóch małych równej wielkości elektrod w pobliżu przyczepu mięśnia (w miejscu przejścia mięśnia w ścięgno). Metodę tę stosuje się w sytuacji, kiedy występuje całkowite odnerwieni mięśni.
Impulsy prostokątne - prąd taki składa się z impulsów prostokątnych oddzielonych przerwami w przepływie prądu. Nowoczesne urządzenia wytwarzają impulsy o czasie trwania od 0,1 do 1200ms i przerwie od 20 do 5000ms. Cechą charakterystyczną tego prądu jest bardzo krótki czas narastania i spadania wartości natężenia. Stosuje się ten prąd w elektrostymulacja mięśni zdrowych i nieznacznie uszkodzonych.
Impulsy trójkątne - cechą tego impulsu jest powolne narastanie natężenia aż do osiągnięcia swojego maksimum i minimum, a następnie równie powolne opadanie natężenia. Istotnym czynnikiem dla uzyskania skurczu mięśnia jest szybkość narastania natężenia, aż osiągnie się wartość progową dla danego mięśnia. Mięśnie zdrowe wykazują zdolność przystosowania się (akomodacji) do prądu elektrycznego. Mięśnie odnerwione nie posiadają takich zdolności i przy wolno narastających natężeniu reagują skurczem.
Cele elektrostymulacja mięśni porażonych to:
- zapobieganie zanikom mięśniowym,
- poprawa krążenia w kończynach,
- usprawnienie upośledzonych grup mięśni.
Prądy diadynamicze (prąd Bernarda) - prądy te powstały w wyniku prostowania prądu sinusoidalnie zmienionego o częstotliwości 50Hz. Wykazują one silne właściwości przeciwbólowe i przekrwienia.
Rodzaje prądów Bernarda:
DF - jest to prąd o częstotliwości 100 Hz i czasie trwania ~10mili sek,
MF - jest to prąd o częstotliwości 50 Hz i czasie trwania impulsu 10mili sek,
CP - powstaje w wyniku naprzemiennego działania DF i MF,
LP - prąd ten uzyskuje się poprzez nałożenie na prąd MF takiego samego prądu przesuniętego w fazie o 180˚,
RS - jest to przerywany prąd MF, czas przerwy i czas płynięcia prądu to 1 sek,
MM - jest to prąd MF modulowany w amplitudzie.
Wskazania do stosowania prądów diadynamicznych (DD):
Zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnienia kręgosłupa,
Zespół rwy kulszowej,
Nerwobóle takie jak: nerwoból splotu barkowego, nerwu międzyżebrowego, nerwu trójdzielnego,
Zespoły naczyniowe,
Migrena,
Zapalenia okołostawowe:
a) stawu ramiennego,
b) stawu łokciowego,
Choroby zwyrodnieniowe stawów,
Stany po urazach stawów, mięśni i ścięgien,
Półpasiec,
Odmrożenia,
Obrzęki,
Zanik mięśni z nieuczynności.
Elektrodiagnostyka - jest to dziedzina zajmująca się badaniem pobudliwości nerwów i mięśni przy użyciu prądu stałego i prądów impulsowych. Metody stosowana w elektrodiagnostyce polegają na pobudzaniu mięśni odpowiednim rodzajem prądu, dzielą się na:
- metody jakościowe,
- metody ilościowe.
Metody jakościowe polegają na obserwacji siły skurczu mięśnia, odpowiedzi na odpowiedni impuls elektryczny.
Metody ilościowe oparte są na ilościowym określaniu wielkości fizycznych, które stanowią miarę pobudliwości mięśnia.
Wodolecznictwo - jest działem lecznictwa, w którym wykorzystuje się oddziaływanie wody na organizm. Stosuje się ją w 3. stanach skupienia.
Wpływ zabiegu na organizm:
Podstawową rolę w tych zabiegach pełni temperatura.
Wpływ bodźców termicznych zależy od:
Natężenia bodźca termicznego, czyli różnicy między temperaturą bodźca, a temperaturą organizmu,
Okoliczności fizycznych towarzyszących oddziaływania bodźca termicznego,
Możliwości termoregulacyjne organizmu,
Czasu działania bodźca,
Zmiany natężenia bodźca w czasie,
Powierzchni ciała, na którą działa bodziec cieplny,
Właściwości fizyczne środowiska wchodzącego w bezpośredni kontakt ze skórą.
Skala odczuwania temp wody przez człowieka znajduje się pomiędzy punktem zimna i ciepła. Przekroczenie granicy tolerancji zimna lub ciepła prowadzi do uszkodzenia tkanek zwanym oparzeniem lub odmrożeniem. Zakres temp, w której nie odczuwa się ani ciepła ani zimna nazywamy strefą komfortu cieplnego, zależy ona od średniej temp skóry i jest bliska tzw. cieplnemu punktowi obojętnemu skóry i wynosi około 33˚.
Skala odczuwania temp wody:
I - woda zimna 8 - 20˚,
woda chłodna 21 - 27˚,
woda letnia 28 - 33˚,
woda ciepła 34 - 37˚,
woda gorąca 38 - 42˚.
II - według Cardesa (taką się stosuje).
30˚ 38˚
- I woda chłodna w. ciepła I +
24˚ 40˚
- II w. zimna w. bardzo ciepła II +
18˚ 42˚
- III w. bardzo zimna w. gorąca III +
12˚ 44˚
- IV w. nieprzyjemnie zimna w. bardzo gorąca IV +
6˚ 46˚
- V w. nie do zniesienia zimna w. nieprzyjemnie gorąca V +
0˚ 48˚
- VI w. lodowato zimna w. nie do zniesienia gorąca VI +
-6˚ 50˚
krioterapia granica tolerancji
Przewodnictwo cieplne wody jest 25 razy większe od powietrza, a utrata ciepła przez ciało zanurzone w wodzie i danej temp jest 250 razy większa niż w powietrzu o tej samej temp.
Prawidłowy odczyn skóry na zimno to zblednięcie skóry i zaróżowienie skóry, związane z rozszerzeniem naczyń krwionośnych.
Odczyn nieprawidłowy wyróżnia się bladością skóry, jej zasinieniem, gęsią skórką, dreszczami, przyspieszeniem tętna, złym samopoczuciem. Gdy wystąpi taki odczyn - przerywamy zabieg.
Niezbyt intensywne ciepło powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry, to jest tętniczek i naczyń włosowatych i żylnych, dodatkowo otwierają się nieczynne naczynia włosowate, występuje tu przekrwienie o charakterze tętniczym.
Intensywny bodziec cieplny wywołuje:
Krótkotrwały skurcz naczyń krwionośnych skóry, przejawiający się jej zblednięciem, po którym następuje ich rozszerzenie. Przyjmuje się, że podniesienie temp wnętrza ciała o 1˚ powoduje przyspieszenie akcji serca o 20 uderzeń na min,
W kąpieli cieplnej zwiększa się pojemność wyrzutowa i minutowa serca, wzrasta także tętno,
W kąpieli gorącej tętno wzrasta zmniejsza się jednak pojemność wyrzutowa,
W kąpieli zimnej, w fazie rozszerzenia naczyń tętno spada, zmniejsza się pojemność wyrzutowa.
W kąpielach powyżej 34˚ i poniżej 32˚ wzrasta przemiana materii.
Ogólnie kąpiele cieplne wpływają pobudzająco, jednak kąpiele gorące wpływają hamująco.
Kąpiele zimne wpływają pobudzająco na układ nerwowy, zwiększają chęć do wysiłku i napięcia mięśni.
Bodźce zimne powodują zwiększenie aktywności do wykonywania wysiłku, jednak długie ochładzanie ogranicza aktywność mięśni.