Prądy impulsowe
Prądy małej częstotliwości:
Poprawa stanu mięśnia
Profilaktyka – utrzymanie mięśni w stanie sprężystości i poprawienia ich tonusu (napięcia)
Terapia przeciwbólowej – poprawa ukrwienia i trofiki tkanek
Efekty biologiczne działania prądów impulsowych:
Czuciowe
Ruchowe
Wegetatywne
Ad. 1
Wywołanie wrażeń przez pobudzenie mechanoreceptorów skóry (wibracji, mrowienie)
Hamowanie bólu („bramki kontrolnej”)
Modyfikacja lub hamowanie bólu przez stymulację wydzielania opioidów
Hamowanie bólu wskutek usuwania z uszkodzonych tkanek mediatorów bólu przez zwiększenie ukrwienia
Hamowanie bólu przez zmniejszenie napięcia mięśni
Ad. 2
Wywołanie skurczu mięśni szkieletowych
Wpływ na napięcie mięśni szkieletowych
Zwiększenie siły i wytrzymałości mięśni
Usprawnienie koordynacji mięśniowo – nerwowej
Czynnościowe usprawnianie stawów
Wywołanie zmęczenia mięśni
Ad. 3
Zwiększenie ukrwienia tkanek
Działanie troficzne
Zwiększenie metabolizmu
Korzystny wpływ na procesy regeneracji
Usprawnianie krążenia chłonki (pośrednio przez wpływ kurczących się mięśni na otaczające tkanki)
Rodzaje prądów małej częstotliwości:
Prądy diadynamiczne – działanie przeciwbólowe i stymulujące
Prąd Traberta (poprawa ukrwienia – działanie przeciwbólowe)
TENS – głównie terapia przeciwbólowa
Klasyczna stymulacja
Rodzaje włókien mięśniowych:
Włókna mięśniowe typu I (czerwone):
Powolne
Toniczne
Neuron ruchowy jest mały i cechuje się wolnym przewodzeniem
Czerpią energię głównie z tlenowej przemiany energii (glikogen i tłuszcze)
Kurczą się wolniej i słabiej
Rozwijają małą siłę i wolniej się męczą
Są bogato unaczynione
Angażowane są najczęściej przy czynnościach dnia codziennego oraz utrzymują prawidłową postawę ciała
Ulegają zanikowi w spoczynku
Są pobudzane w drugiej kolejności
Włókna mięśniowe typu II (białe):
Szybkie
Fazowa
Neuron ruchowy jest duży i cechuje się szybkim przewodnictwem
Energia z beztlenowej przemiany materii (glikogen)
Kurczą się szybko i rozwijają dużą siłę
Również jednak szybko ulegają zmęczeniu
PRĄDY DIADYNAMICZNE (DD)
Powstałe w wyniku prostowania prądu sinusoidalnie zmiennego o częstotliwości 50 Hz.
Składają się z dwóch komponentów:
Galwanicznego prądu stałego
Prądu sinusoidalnie zmiennego
Wynika z tego zależność nałożenia jednopołówkowego wyprostowanego prądu sinusoidalnego zmiennego.
Działanie biologiczne prądów DD:
Przeciwbólowe
Przeciwzapalne
Przeciwobrzękowe
Przekrwienne
Wywołują skurcze mięśni szkieletowych
Charakterystyka prądów DD:
DF (diphase fixe)
Dwufazowy, dwupołówkowy
Częstotliwość 100Hz
Czas trwania impulsu 10 ms (bez przerwy)
MF (monophase fixe)
Jednofazowy, jednopołówkowy wyprostowany prąd sinusoidalnie zmienny o częstotliwości 50 Hz
Czas trwania impulsów i przerwy między impulsami 10 ms
RS (rythme syncope)
Rytm synkopowy
Przerywany prąd MF
Czas przepływu prądu i czas trwania przerwy są sobie równe i wynoszą 1s
SP (courte periode)
Krótkie okresy, modulowany
Powstaje z okresowej zmiany prądów DF i MF, które płyną na przemian w czasie 1s
LP (longue periode)
Długie okresy, modulowany
Powstaje przez nałożenie na prąd MF analogicznego prądu modulowanego w fazie o 180 stopni
Część zmodulowana (część okresu modulacji) trwa 10s, a część niezmodulowana (przerwa) 5-6s
MM (monophase module)
Prąd MF modulowany w amplitudzie
Czas trwania modulacji 10s przerwa 10s
Działanie:
Działanie przeciwbólowe związane jest z uwalnianiem endorfin i enkefalin (DF, CP, LP).
Prądy diadynamiczne wykazują silne działanie Przekrwienne (powodują silne rozszerzenie naczyń krwionośnych). Ma to związek z pobudzaniem włókien nerwowych układu autonomicznego. (CP)
W prądzie MF wyraźnie zaznaczony efekt dynamogeniczny i jest on bardziej trwały.
Wzmożenie aktywności naczynioruchowej i lepsze ukrwienie tkanek – a tym samym usprawnienie procesów odżywiania przemiany materii tkanek, wykorzystujemy w leczeniu obrzęków pourazowych (CP, MF) oraz zaburzeń ukrwienia obwodowego (DF).
Prądy o częstotliwości 50 Hz powodują skurcz mm szkieletowych (RS, MM). wykorzystywane są do stymulacji.
Działanie dynamogeniczne RS wywołuje silne skurcze mięśni.
W prądzie LP efekt dynamogeniczny jest zmniejszony. Przyzwyczajenie nie występuje ponieważ zmienia się częstotliwość.
Następuje zmniejszenie napięcia mięśniowego (CP, LP)
Izometryczna gimnastyka mięśnia dająca w efekcie przekrwienie i obniżenie napięcia mięśniowego (CP, LP)
Poprawa trofiki
Sprzyja resorpcji w stanach pourazowych
Metodyka zabiegu prądami DD:
Elektrody dwie takiej samej wielkości węglowe, cynowe, cyrklowe
Działanie przeciwbólowe – katoda w miejscu bólu bądź w miejscu wyjścia splotu (czynna)
Działanie stymulujące – katoda dystalnie (czynna)
Obowiązuje bliskie ułożenie elektrod w stosunku do siebie
W leczeniu łączymy w jednym zabiegu prądy o podobnym działaniu
Nie obliczamy dawki prądu. Podajemy na odczucie pacjenta – działając przeciwbólowo lub do wywołania skurczu mięśni szkieletowych w działaniu stymulującym. Prąd DF stosujemy jako podkład przed podaniem innych prądów
Czas zabiegu:
W działaniu przeciwbólowym ok. 12 minut
W działaniu stymulującym ok. 10 minut (sugerując się pracą i zmęczeniem mięśnia)
PRĄDY IZODYNAMICZNE:
CP i LP
Zakresy czynnościowe:
PM (predominase monophasa)
Silniejszy jednopołówkowy MF>DF
Przeciwbólowo, stany pourazowe przebiegające z obrzękiem
ISO (isodynamic pysioloque)
Tzw. stan równowagi fizjologicznej MF=DF
Przeciwbólowe, zespoły bólowe, nerwobóle, zmieny zwyrodnieniowe, mięśniobóle
PD (predominase diphasa)
Silniejszy dwupołówkowy MF<DF
Przeciwbólowo, rozluźniająco przy wzmożonym napięciu mięśni gładkich
Metodyka zabiegu:
Metoda dwuelektronowa:
Jeden obwód
Dwie elektrody
Katoda czynna
Metoda czteroelektrodowa
Dwa obwody
Cztery elektrody
W obwodzie miejsca bolesnego – stawy
Okolica wyjścia splotu do promieniowania bólu
Metoda „krzyżowa”
Różnice między prądami
DIADYNAMICZNE | IZODYNAMICZNE |
---|---|
Dwie elektrody | Dwie lub cztery elektrody |
Elektrody płaskie | Elektrody płaskie |
DF, CP, LP, RS, MM, MF | CP, LP + zakres |
Wywołują skurcz mięśni szkieletowych (RS, MM) | Nie wywołują skurczu mięśni szkieletowych |
DF jako podkład | DF jako podkład |
Nie ma działania na mięśniówkę gładką | Działa na mięśniówkę gładką |
Wykonujemy na twarz | Nie wykonujemy na twarz |