Aleksandra Lewandowska
18
Ochrona Środowiska
Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności
Politechniki Łódzkiej
Wtorek 815 - 1200
Ćwiczenie nr 38
Oznaczanie ciepła parowania za pomocą tensometru.
CZĘŚĆ TEORETYCZNA
I POJĘCIA PODSTAWOWE.
FAZA - to część układu oddzielona od pozostałych części wyraźnymi granicami oraz rządzona jednym równaniem stanu.
LICZBA STOPNI SWOBODY - to liczba parametrów układu, które możemy zmieniać nie niszcząc jego struktury.
SKŁADNIKI - są to wszystkie substancje chemiczne, z których zbudowany jest układ.
RÓWNANIE CLAUSIUSA - CLAPEYRONA.
Równanie to przedstawia zależność ciśnienia pary nasyconej od temperatury, dla przemian fazowych.
,
gdzie:
p - ciśnienie,
T - temperatura,
ΔHpar - zmiana entalpii przemiany,
ΔV - zmiana objętości składników (Vp - Vc).
Równanie to można scalkować przy założeniu, że para nasycona spełnia równanie stanu gazu doskonałego oraz uwzględniając, że Vp>>Vc:
.
Z powyższego równania można graficznie lub rachunkowo wyznaczyć ciepło parowania, jeżeli znana jest zależność prężności pary nasyconej od temperatury. Do kreślenia tej zależności służy tensometr.
CEL I METODA ĆWICZENIA.
Celem ćwiczenia jest oznaczenie ciepła parowania toluenu przy pomocy tensometru. Pomiarów wysokości słupów rtęci w ramionach manometru dokonuję przy użyciu katetometru.
TABELA Z WYNIKAMI I OBLICZENIA WSTĘPNE.
Lp |
t [oC] |
h1 [mmHg] |
h2 [mmHg] |
pc=h2 -h1 |
T [oK] |
103/T |
ln (pc) |
1 |
19,2 |
111 114 113 |
142 144 143 |
30,3
|
292.2 |
3,42 |
3,14 |
2 |
24,0 |
111 107 109 |
148 147 148 |
38,6
|
297 |
3,37 |
3,65
|
3 |
27,0 |
110 106 104 |
151 152 150 |
44,3
|
300 |
3,33 |
3,79 |
4 |
32,5 |
90,9 100 101 |
152 154 156 |
56,7
|
305,5 |
3,27 |
4,03 |
5 |
37,0 |
90,5 90,4 90,3 |
160 161 159 |
69,6
|
310 |
3,23 |
4,24 |
6 |
39,0 |
90,1 90,0 90,2 |
164 163 165 |
73,9
|
312 |
3,21 |
4,30 |
7 |
42,7 |
85 87 88 |
168 169 167 |
81,3 |
315,7 |
3,17 |
4,39 |
8 |
45,2 |
84 84,5 85 |
173 172,5 172 |
88,0 |
318.2 |
3,14 |
4,48 |
gdzie:
t - temperatura w [oC],
h1 - wysokość rtęci w lewym ramieniu manometru [mmHg],
h2 - wysokość rtęci w prawym ramieniu manometru[mmHg],
T - temperatura w [oK],
pc - ciśnienie, obliczane za pomocą wzoru:
p = h1 - h2,
po = 760 mmHg.
III WYKRES ZALEŻNOŚCI ln(p/po) = f(103/T).
Ln pc
IV OBLICZENIA KOŃCOWE.
Ciepło parowania toluenu oblicza się ze wzoru:
,
gdzie:
b - współczynnik kierunkowy prostej na wykonanym wykresie
R - stała gazowa.
b = -3,92
ΔHp = -8,314 ּ (-4,12) =
V WNIOSKI.
Wartość ciepła parowania toluenu odczytana z tablic wynosi:
ΔHp =
.
Natomiast otrzymana przeze mnie, w wyniku przeprowadzonych pomiarów i obliczeń, wartość ciepła parowania toluenu to:
ΔHp =
.
Dość duża różnica pomiędzy odczytaną z tablic, a otrzymaną przeze mnie wartością ciepła parowania toluenu mogła być spowodowana zbyt małym odstępem czasu między pomiarami,
przez co temperatura wody w tensometrze nie zdążyła się podnieść do żądanego poziomu oraz ustabilizować. Odczyt temperatury dokonywany był zbyt wcześnie (w czasie wzrostu temperatury), co było przyczyną błędnego odczytania wysokości słupów rtęci w manometrze (dla danej temperatury), ponieważ zmieniały się one aż do momentu ustabilizowania się temperatury wody. Błąd w odczycie poziomów rtęci był przyczyną otrzymania złej wartości ciśnienia, a co za tym idzie niewłaściwego współczynnika b nachylenia prostej na wykresie ln(p/po) = f(103/T).
f(103/T)