PRAWO ADMINISTRACYJNE
zestaw tez egzaminacyjnych na rok akademicki: 2006/07
I. CZĘŚĆ OGÓLNA
A. PODSTAWOWE POJĘCIA I INSTYTUCJE
Pojęcie administracji publicznej
Podstawowe cechy administracji publicznej
Funkcje administracji i jej podziały
Sprawa administracyjna
Sprawa z zakresu administracji publicznej
Rozwój prawa administracyjnego i nauki administracji
Prawo administracyjne a inne gałęzie prawa
Pojęcie prawa administracyjnego
Stosunek administracyjny
Rodzaje stosunków administracyjnych
Elementy stosunku administracyjnego
Publiczne prawo podmiotowe
Obowiązki publiczne
Służba publiczna
Istota władztwa administracyjnego
Władztwo wewnętrzne i zewnętrzne
Uznanie administracyjne (władza dyskrecjonalna w administracji)
Kontrola uznania administracyjnego
Charakter władztwa administracyjnego
Zasady odpowiedzialności administracyjnej
Sankcja administracyjna
Decentralizacja administracji publicznej
Dekoncentracja administracji publicznej
Dualizm w administracji
Monizm w administracji
Zakład administracyjny
Zakład publiczny
Rodzaje zakładów publicznych
Użytkownicy zakładów publicznych
Różnice między zakładami publicznymi a przedsiębiorstwami, korporacjami prawa publicznego i fundacjami
Prywatyzacja zadań publicznych
Zlecanie funkcji i zadań z zakresu administracji publicznej
B. PODSTAWOWE DESYGNATY ADMINISTRACJI I PRAWA ADMINISTRACYJNEGO W PERSPEKTYWIE ZAŁOŻEŃ PAŃSTWA PRAWNEGO
Państwo prawa a państwo policyjne
Modele państwa prawnego
Model państwa ustaw (formalistyczny model państwa prawa)
Wady i zalety formalistycznej wizji państwa prawnego
Model państwa sędziowskiego
Personalistyczny model państwa prawnego
Podstawowe standardy i desygnaty państwa prawnego
Istota tzw. ustawowego bezprawia
Aksjologiczne podstawy prawa administracyjnego
Konstytucyjne gwarancje praw i wolności jednostki
Zasada lex retro non agit
Istota vacatio legis
Jawność prawa administracyjnego
Ochrona praw nabytych w prawie administracyjnym
Ochrona nabytych ekspektatyw
Równość wobec prawa
Ochrona interesu indywidualnego w prawie administracyjnym
Interes jednostki a interes publiczny
Podstawowe ujęcie dobra wspólnego
Dobro wspólne w perspektywie ograniczeń praw jednostki
Godność człowieka jako podstawa praw i wolności
Ustawowe możliwości ograniczenia praw i wolności
Zasada proporcjonalności w zakresie ograniczania praw jednostki
Zasada praworządności
Praworządność materialna i formalna
Zasada subsydiarności
Zasada zaufania obywateli do państwa
Zasady ogólne k.p.a.
Trybunał Konstytucyjny jako organ władzy sądowniczej
Skarga konstytucyjna
Niedopuszczalność skargi konstytucyjnej
Przesłanki wniesienia skargi konstytucyjnej
Dopuszczalność złożenia skargi konstytucyjnej po nowelizacji przepisów kodeksu postępowania cywilnego dotyczących skargi kasacyjnej
Problem przywrócenia terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej
Skarga konstytucyjna w sprawach z zakresu administracji publicznej
Moc wiążąca orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
Prawo do wznowienia postępowania po korzystnym wyroku Trybunału Konstytucyjnego (SK 19/05)
Polski model sądownictwa administracyjnego
Istota prawa do sądu w sferze prawa administracyjnego
Wykładnia art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP (prawo do sądu)
Domniemanie drogi sądowej w sferze stosunków administracyjnych
Sądowoadministracyjna kontrola działań administracji
Zakres sądowoadministracyjnej kontroli działań organów administracji
Dwuinstancyjność postępowania administracyjnego
Istota pojęć niedookreślonych
Rodzaje pojęć niedookreślonych
Pojęcia niedookreślone a uznanie administracyjne
Pojęcia niedookreślone a odesłania pozasystemowe
Odesłania pozasystemowe
Rodzaje odesłań pozasystemowych
Odesłanie do norm moralnych i aksjologicznych podstaw systemu
Odesłania do norm zwyczajowych, norm wiedzy, normatywów technicznych i zasad prakseologicznych
Odesłanie do norm prawa międzynarodowego
C. ŹRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Norma prawna a przepis prawa
Norma prawa administracyjnego
Hierarchia źródeł prawa
Nadrzędność Konstytucji (K 18/04)
Problemy zamkniętego katalogu źródeł prawa
Dylematy prawotwórstwa organów banku centralnego
Istota źródeł prawa publicznego
Konstytucyjne źródła prawa powszechnie obowiązującego
Bezpośrednie stosowanie Konstytucji w sprawach administracyjnych
Bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez WSA i NSA
Umowa międzynarodowa jako źródło prawa administracyjnego
Ustawa jako źródło prawa administracyjnego
Zasada prymatu ustawy w porządku prawnym
Rozporządzenie wykonawcze jako źródło prawa administracyjnego
Upoważnienie do wydania rozporządzenia
Warunki legalności i konstytucyjności rozporządzeń
Prawo miejscowe jako źródło prawa administracyjnego
Stanowienie prawa miejscowego przez organy samorządu terytorialnego
Sądowa kontrola legalności prawa miejscowego
Konstytucyjne źródła prawa wewnętrznego
Res internae - istota
Istota prawa wewnętrznego
Rodzaje źródeł prawa wewnętrznego
Problemy prawa wewnętrznego
Akty kierownictwa wewnętrznego
Polecenie służbowe w administracji
Prawo powielaczowe (wytyczne, instrukcje, okólniki)
Podstawowe kategorie prawa wspólnotowego
Miejsce prawa wspólnotowego w porządku prawnym RP. Prawo wspólnotowe a prawo wewnętrzne
Stosowanie prawa wspólnotowego w Polsce (sfera administracji)
Obowiązywanie prawa wspólnotowego w Polsce (sfera administracji) - zasada kompetencji
Obowiązywanie prawa wspólnotowego w Polsce (sfera administracji) - zasada subsydiarności i proporcjonalności
Konsekwencje przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w sferze prawa administracyjnego
Przekroczenie granic swobody ustawodawczej
Przekroczenie delegacji ustawowej
Problem subdelegacji
Pewność prawa
Zasady i standardy w zakresie treści prawa
Ogłaszanie źródeł prawa
Technika sporządzania przepisów przejściowych
Obejście prawa
Konstytucyjne reguły stanowienia prawa administracyjnego
Podstawowe zasady w zakresie tworzenia prawa administracyjnego (zasady poprawnej legislacji)
Obowiązki ustawodawcy wynikające z zasady proporcjonalności
Legitymizacja prawa administracyjnego (stanowionego)
Luzy normatywne w administracji. Podstawowe kategorie
Analogia w prawie administracyjnym
D. FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI
Formy działania administracji. Pojęcie i istota
Podział form działania administracji
Akty normatywne
Akty administracji
Akty administracyjne
Rodzaje aktów administracyjnych
Wadliwość istotna i nieistotna aktu administracyjnego
Trwałość i wzruszalność aktów administracyjnych
Wadliwość aktów administracyjnych
Tzw. „nieakty”
Akty generalne stosowania prawa
Decyzja administracyjna jako podstawowy akt administracyjny
Decyzja administracyjna. Istota i podstawowe cechy
Przyrzeczenie wydania decyzji administracyjnej (promesa)
Elementy decyzji administracyjnej
Podstawa prawna decyzji administracyjnej
Prawomocność i ostateczność decyzji administracyjnych
Wzruszalność decyzji administracyjnych w administracyjnym toku instancji
Nadzwyczajne środki wzruszania decyzji administracyjnych (stwierdzenie nieważności, wznowienie postępowania)
Umowa administracyjna
Umowa cywilnoprawna
Ugoda administracyjna
Porozumienie administracyjne
Partnerstwo publiczno-prywatne
Czynności materialnotechniczne
Kontrola w administracji publicznej
Instancyjna kontrola w administracji
Kontrola administracji przez Rzecznika Praw Obywatelskich
Kontrola administracji przez Najwyższą Izbę Kontroli
Zakres kontroli decyzji administracyjnych przez NSA
Rozstrzygnięcia NSA w związku z kontrolą decyzji administracyjnych
II. USTRÓJ ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Status prawny funkcjonariuszy publicznych. Podstawowe regulacje
Istota służby publicznej
Prawo urzędnicze
Korpus służby cywilnej. Służba cywilna
Organizacja służby cywilnej
Nawiązanie stosunku pracy w służbie cywilnej
Obowiązki członka korpusu służby cywilnej
Uprawnienia członka służby cywilnej
Prawa i obowiązki urzędnika w świetle ustawy o pracownikach urzędów państwowych
Odpowiedzialność państwa za działanie funkcjonariuszy publicznych
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa
Działalność gospodarcza funkcjonariuszy publicznych
Ustrój administracji publicznej. Problemy podstawowe
Zasady kształtowania ustroju administracji publicznej w Polsce
Zasada podziału władz
Podmioty administrujące - pojęcie, cechy, rodzaje
Organ administracji publicznej
Rodzaje organów administracji publicznej
Miejsce organów administracji w podziale władz
Legalność działania organów administracji
Właściwość rzeczowa i miejscowa organów administracji
Właściwość funkcjonalna i instytucjonalna organów administracji publicznej
Spory o właściwość organów administracji publicznej
Kompetencja organu administracji publicznej
Problem domniemania kompetencji w administracji
Centralne organy administracji publicznej i komitety
Prezydent RP
Prezes Rady Ministrów - pozycja ustrojowa, kompetencje
Organy wewnętrzne Rady Ministrów i jej pozycja ustrojowa
Ministrowie - pozycja ustrojowa, kompetencje, zasady działania
Działy administracji i ich klasyfikacja
Organizacja terenowej administracji rządowej
Organy zespolonej administracji rządowej
Organy administracji niezespolonej
Status prawny wojewody
Powołanie, odwołanie i kompetencje wojewody
Prawotwórcze kompetencje wojewody
Wojewoda a organy samorządu terytorialnego
Zlecanie zadań administracji rządowej
Administracja rządowa w okresie zmian ustrojowych
Nadzór nad działalnością administracji rządowej
Wykonywanie administracji rządowej w województwie
Podział terytorialny kraju
Ewolucja podziału terytorialnego w Polsce
Zasadniczy podział terytorialny
Podziały terytorialne specjalne i pomocnicze
Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego
Organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego
Właściwość organów gminy, powiatu i województwa
Pojęcie i istota samorządu terytorialnego
Sądowa ochrona samodzielności samorządu terytorialnego
Zadania własne i poruczone jednostek samorządu terytorialnego
Podmiotowość prawna jednostek samorządu terytorialnego
Osobowość prawna gminy
Zasady i tryb wyboru wójta, burmistrza, prezydenta
Wygaśnięcie mandatu wójta
Mienie komunalne. Dylematy własności komunalnej
Formy prowadzenia komunalnej działalności gospodarczej
Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego
Stowarzyszenia gmin i powiatów
Zasady przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do związków o charakterze międzynarodowym
Regionalne Izby Obrachunkowe (status prawny, zadania i kompetencje)
Samorządowe Kolegia Odwoławcze (ustrój, zasady działania, kompetencje)
Referendum lokalne
Zasady i tryb przeprowadzania referendum lokalnego
Referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego
Zaskarżalność uchwał rady gminy przez obywateli
Formy kwestionowania przepisów prawa miejscowego stanowionego przez jednostki samorządu terytorialnego
Nadzór nad samorządem terytorialnym
Środki nadzoru nad samorządem gminnym
Organy nadzoru nad samorządem gminnym
Miasta na prawach powiatu. Powiat grodzki a powiat ziemski
III. PRAWO ADMINISTRACYJNE - CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA
Obywatelstwo. Pojęcie i istota
Formy nabycia obywatelstwa polskiego
Utrata obywatelstwa polskiego
Podstawowe zasady prawa polskiego w zakresie obywatelstwa
Nadanie obywatelstwa na podstawie aktu administracyjnego
Zrzeczenie się obywatelstwa polskiego
Właściwość organów w sprawach obywatelstwa
Obywatelstwo europejskie
Obywatelstwo polskie a obywatelstwo europejskie
Stan cywilny
Zasady sporządzania aktów stanu cywilnego
Księgi stanu cywilnego
Ewidencja ludności
Obowiązek meldunkowy
Dowody osobiste
Stowarzyszenia
Wolność sumienia i wyznania
Kościoły i związki wyznaniowe w Polsce. Kształtowanie ich statusu
Działalność kościołów i związków wyznaniowych w Polsce
Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzeczypospolitą Polską
Przekształcenie użytkowania wieczystego osób fizycznych w prawo własności
Problem mienia zabużańskiego i tzw. gruntów warszawskich
Istota wywłaszczenia
Postępowanie w sprawach wywłaszczeń
Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość
Czasowe zajęcie nieruchomości
Decyzje wywłaszczeniowe
Zwrot wywłaszczonych nieruchomości
Istota miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego a studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Tryb sporządzania i uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
Wprowadzenie zadań rządowych do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Wpływ miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na wykonywanie prawa własności
Postępowanie w sprawie ustalenia warunków zabudowy
Ochrona interesów jednostki w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego
Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych
Warunki rozpoczęcia budowy obiektu budowlanego
Pozwolenie na budowę
Budowa i oddanie do użytku obiektu budowlanego
Samowola budowlana
Legalizacja samowoli budowlanej
Decyzja o rozbiórce obiektów budowlanych
Utrzymanie obiektów budowlanych
Przedmiot szczególnej ochrony w procesie budowlanym
Problem zagospodarowania przestrzennego w kontekście procesów budowlanych
Decyzja o ustaleniu warunków zabudowy
Nadzór budowlany. Organy nadzoru budowlanego
IV. PUBLICZNE PRAWO GOSPODARCZE
Pojęcie działalności gospodarczej
Pojęcie przedsiębiorcy
Zasada wolności gospodarczej
Konstytucyjne ujęcie wolności gospodarczej
Zakres przedmiotowy regulacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Formy reglamentacji działalności gospodarczej (podejmowanie, prowadzenie)
Reglamentacja w zakresie podejmowania działalności gospodarczej
Reglamentacja w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej
Policyjnoadministracyjne ograniczenia działalności gospodarczej
Zezwolenie
Licencja
Koncesja
Postępowanie koncesyjne
Promesa koncesji i zezwolenia
Zakres koncesjonowania działalności gospodarczej w Polsce
Bank i kategorie banków
Banki specjalistyczne
Instytucje parabankowe
Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe
Kredyt i pożyczka
Status prawny NBP
Organy NBP
Rada Polityki Pieniężnej
Nadzór bankowy
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Pojęcie instrumentu finansowego
Publiczny obrót papierami wartościowymi
Giełdowy i pozagiełdowy obrót papierami wartościowymi
Giełdy papierów wartościowych
Giełdy towarowe
Komisja Nadzoru Finansowego
Ochrona własności przemysłowej
316. Cła
317. Obrót towarowy z zagranicą
11