Prącie w stanie zwiotczenia znajduje się pod kontrolą współczulnego układu nerwowego, który jest odpowiedzialny za odruchowe (nieświadome) reakcje. W tym stanie naczynia prącia są obkurczone, a przepływ naczyniowy odpowiednio niski. Aby doszło do wzwodu w organizmie, muszą zajść pewne przemiany biochemiczne. Są one odpowiedzią organizmu na substancje chemiczne uwalniane podczas pobudzenia włókien nerwowych.
W czasie pobudzenia seksualnego wywołanego różnego typu bodźcami zaczyna dominować przywspółczulny układ nerwowy, co prowadzi do poszerzenia naczyń krwionośnych prącia, zwiększonego przepływu naczyniowego i wypełnienia ciał jamistych napływającą krwią.
Krew zgromadzona w ciałach jamistych prącia dociska naczynia żylne do otaczającej je łącznotkankowej błony białawej, powodując zmniejszony odpływ krwi, a tym samym wzwód prącia.
Po wytrysku prącie ponownie powraca do stanu zwiotczenia.
Wzwód jest procesem naczyniowo-nerwowym - kontrolowanym zarówno przez układ nerwowy, jak i naczynia krwionośne. Hormony męskie, takie jak testosteron, nie mają wpływu na erekcję, ale są odpowiedzialne za popęd płciowy (libido).