BN Żeromski, pozytywizm - opracowania


Stefan Żeromski, Wybór opowiadań, oprac. Artur Hutnikiewicz, wyd. 2 zmien., Wrocław 2003.

I. Biografia

II. Osobowość pisarska i etapy rozwojowe twórczości

III. Geneza

IV. Tematyka opowiadań [1 narodowe, 2 społeczne, 3 erotyczne]

V. Struktura artystyczna

1. Prezentacja postaci i obrazów

- przemyślenia Pawła Obareckiego; odtwarzanie fizyczności, która towarzyszy stanom psychicznym (np. zakochaniu - duszność w Doktorze Piotrze; zwykle opisy zaburzenia krążenia krwi, pulsowanie; wzruszenie z pow. przyjazdu syna Dominika Cedzyny w Oko za oko powoduje bezładne gesty, urywanie mowy)

- dialogi i monologi (rozmowa Obali z panem Alfredem w Zapomnieniu - obnaża okrucieństwo i moralny nihilizm pana, ułudę dobrych manier, ukazuje przepaść m. Nimi; Obala uniżony; pan łaskawy, protekcj., ironizuje; Paweł Obarecki poprzez opryskliwe rozmowy z chłopami wyraża zmieniony przez lata stos. do nich, już nie uważa, że jego poświęc. jest wzniosłe, że w ogóle trzeba było się pośw., nad łożem Stanisław mówi, że to nie jest życie, pośw. jest bez sensu)

- kreacja poprzez sądy, doznania i widzenie innych boh. (opis Stanisławy - Obarecki pamięta, jak go oczarowała przed laty, staruszka i chłopiec są zrozpaczeni, nie umieją wypowiedzieć straty)

- coraz bardziej superlatywne opisy kobiet (np. Zinaida - nastrojowość, przesada opisu: piękno, szczegóły, oszołomienie Ernesta; prozaizacja opisu w Oku za oko - Zofia ma czerwone ręce, połatane ubrania, brudne buty, prostota umysłowa, nieumiejętność pisania listów, banalizacja, pospolitość)

- zderzenie idealizacji i deheroizacji (Winrych - bohatersko wierny idei, ale nie chce umierać, ludzki realizm uczuć)

- naturalizm - prawda życia, brutaln., bezwzględ., dosadność, gł. opisy nędzy: szarość, beznadzieja (Ananke - brudna izba, bałagan, zniszczone sprzęty, 11 osób w rodzinie, okropnie brzydcy ludzie, przedwcz. się zestarzali; Zapomnienie - zestawienie opisu Obali i jego szkapy, oboje wyniszczeni, apatyczni, ledwo żyją, opis nędzy)

- natur. opisy karykaturalne - wyjaskraw., dosadn., piętnow. szpetoty mieszczuchów (urzędnicy, nuworysze, kapitaliści; Wiktor Jaksa Świerkowski z Oko za oko - kapital., mąż Zofii, okropny, brzydki, wielki, antypatyczny, trywialny, chamski prostak, hałaśliwy, kreatura, głupiec, pijak, utracjusz, jego interesów pilnuje żona)

- kontrastowe zestawienie postaci: powierzchowność a wnętrze (w Mogile Jadwiga Zapaskiewiczówna szara i niepozorna, ale pełna mocy, a piękna Maria Kłucka jest pusta, głupia, kokietka)

- pejzaż, natura, funkcja obrazu, komponenty optyczne, akustyczne, kinetyczne, termiczne (wraż. odczuwania wieloma zmysłami); krajobraz jako lejtmotyw muzyczno-nastrojowy, oddaje uczucia (w Rozdzióbią… - jesień, szaruga, deszcz, smutek, przygnęb., samotn., symbol klęski, upiorne ptaki i fioletowe niebo nad trupem)

- więź przyrody i człowieka, utożsamienie (Obarecki jest smutny, gdy na dworze jesieni jest szaro i mokro, przestrzeń jałowa, depresyjna)

- symboliczna natura (Zmierzch - nastrój, świat się roztapia w zmroku, paralela ludzkiej niedoli, żywe organizmy szykują się do snu przed nocą, tylko dwoje haruje pod ciemną pustką nieba)

2. budowa i kompozycja

3. formy podawcze

4. indywidualny styl i język

realist. = język potoczny (nie wystyliz. lit.); Żeromski = bogactwo słownictwa, perseweracje stylistyczne (te same motywy, klisze językowe), np. słownictwo medyczne i fizjologiczne (pozyt. myślenie przyrodn., naturalizm, studia weteryn., choroby; opisy Obareckiego; metafory animalistyczne, np. w Ananke bohaterka por. do zwierząt, Zapomnienie - gajowy Lalewicz tropi Obalę jak pies; popędy, pożądanie; ładunek emocjonalny w opisach, ekspresja w nagromadzeniu epitetów); powtórzenia, inwersje, paralelizmy (rytmizacja języka, wzbogacenie obrazowe); wzmacnianie przymiotników przysłówkami; obiektywizacja stylu: indywidualiz. języka boh. z różnych warstw społ.; komizm językowy

V. Tonacja



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
BN Żeromski, pozytywizm - opracowania
BN Przybyszewski, pozytywizm - opracowania
BN Tetmajer, pozytywizm - opracowania
BN Orzeszkowa, pozytywizm - opracowania
BN Reymont, pozytywizm - opracowania
POZYTYWIZM, Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN
Żeromski S , Przedwiośnie (opracowanie BN I$2)
Sygietynski, Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN
BN, pozytywizm - opracowania
Orzeszkowa E., Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN
Prus B., Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN
Prus B., Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN
Prus B., Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN
Wielki Świat Capowic, Polonistyka studia, II ROK, Pozytywizm, opracowania i BN

więcej podobnych podstron