Integracja ekonomiczna Europy
Wykład I: Międzynarodowa integracja gospodarcza - podstawowe problemy teoretyczne. Istota międzynarodowej integracji gospodarczej. Globalizacja, internacjonalizacja a integracja. Czynniki sprzyjające procesom międzynarodowej integracji gospodarczej. Czynniki utrudniające procesy integracyjne. Podstawowe formy, typy i mechanizmy międzynarodowej integracji gospodarczej. Przyczyny międzynarodowej integracji gospodarczej.
Wykład II: Pochodzenie i cele Unii Europejskiej. Krótki rys historyczny, geneza integracji europejskiej (od Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali do idei Unii Europejskiej), etapy integracji ekonomicznej Europy, podstawowe filary Unii Europejskiej.
Wykład III: Instytucje europejskie. Rada Unii Europejskiej, Komisja Europejska, Parlament Europejski, Rada Europejska, Europejski Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Rewidentów Księgowych, organy pomocnicze.
Wykład IV: Polityka Unii Europejskiej. Wspólna polityka rolna, wspólna polityka handlowa, polityka konkurencji, polityka ochrony środowiska, polityka ochrony konsumenta, polityka transportowa, polityka regionalna, polityka socjalna, polityka wobec małych i średnich przedsiębiorstw.
Wykład V: Budowa Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW). Od Jednolitego Aktu Europejskiego do Maastricht. Traktat o Unii Europejskiej z Maastricht - 7 luty 1992. Zasady integracji ekonomicznej. Podstawowe elementy integracji ekonomicznej.
Wykład VI: cd. Euro jako waluta UGW. Integracja walutowa do 1999 r (Europejski System Walutowy, ECU), główne zasady UGW i warunki udziału w niej. Kryteria konwergencji z Maastricht (inflacja, deficyt budżetowy i dług publiczny, długoterminowe stopy procentowe, udział w ESW).
Wykład VII: Europejski System Banków Centralnych. ESBC, polityka pieniężna ESBC, instrumenty polityki monetarnej ESBC, kwestia niezależności ESCB, nadzór ESCB nad bankami, koordynacja narodowych polityk makroekonomicznych w ramach UGW, kraje UGW, a pozostałe kraje UE.
Wykład VIII: Proces rozszerzania Unii Europejskiej. Kalendarium. Doświadczenia krajów słabiej rozwiniętych na przykładzie Irlandii, doświadczenia akcesyjne Hiszpanii i Portugalii. Doświadczenia Finlandii jako kraju ostatniego rozszerzenia, w procesie integracji europejskiej. Kto nie chce do Unii i dlaczego? Perspektywa kolejnego (piątego) rozszerzenia UE.
Wykład IX: Rola i znaczenie polityki regionalnej w Unii Europejskiej. Zasada subsydiarności raz jeszcze. Przykłady rozwiązań w wybranych krajach UE (Grecja, Włochy, Irlandia). Dylematy i wyzwania dla polityki regionalnej w Polsce.
Wykład X: Unia Europejska jako obszar działania korporacji transnarodowych (KTN). Ewolucja integracji a działalność korporacji transnarodowych, europejskie strategie korporacji transnarodowych.
Wykład XI: Małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP) a jednolity rynek. Internacjonalizacja - istota problemu, wpływ internacjonalizacji na MSP, teorie internacjonalizacji MSP, strategie i instrumenty internacjonalizacji MSP.
Wykład XII: Dostosowania Polski do integracji z UE. Sytuacja gospodarcza Polski a kryteria konwergencji z Maastricht. Problemy dostosowawcze polskich przedsiębiorstw, dostosowania na rynku dóbr, zmiany w handlu zagranicznym między Polską a Unią w procesie integracji. Dostosowania na rynku pracy i kapitału. Luka technologiczna i kapitałowa, rola inwestycji zagranicznych, kiedy dogonimy UE?
Wykład XIII: Traktat z Nicei, Szczyt UE w Kopenhadze (2002) Atenach i w Rzymie (2003) - implikacje dla Polski, perspektywy rozwoju Polski. Dyskusja.
Wykład XIV: Pytania o Europę XXI wieku, podsumowanie, dyskusja.
Literatura:
1. Galster J., Witkowski Z., Kompendium Wiedzy o Unii Europejskiej, TNOiK, Toruń, 2002
2. Wysokińska, Z, Witkowska J (1999). Integracja europejska. Rozwój rynków. PWN, Warszawa-Łódź.
3. Procesy integracyjne we współczesnej gospodarce światowej, red.E. Oziewicz, PWN, 2001.
4. Oręziak L., Euro. Nowy Pieniądz, PWN, Warszawa, 1999.