SPOSÓB NA GRAFFITI
Graffiti to zmora administracji miejskiej i konserwatorów zabytków zwłaszcza na powierzchniach kamiennych. Nie sposób zmyć z nich napisów, ponieważ farba przenika w głąb porowatej struktury piaskowca, wapienia czy marmuru. Usunąć je można tylko przez tzw. piaskowanie kłopotliwy zabieg polegający na ścieraniu powierzchniowej warstwy materiału.
Sposób na graffiti jednakże istnieje. Maria Zielecka i Krystyna Cyruchin z Instytutu Chemii Przemysłowej w Warszawie oraz Dorota Sobkowiak z toruńskiego Przedsiębiorstwa Konserwacji Zabytków wymyśliły Antigraf dwuskładnikowy preparat, którym pokrywa się powierzchnię materiału budowlanego. Tworzy się wtedy cienka warstwa ochronna, z której graffiti da się zetrzeć suchą szmatką.
Właściwości swoje Antigraf zawdzięcza specyficznej budowie głównego składnika polisiloksanów. Są to polimery, których główny łańcuch składa się z połączonych atomów krzemu i tlenu, a boczne łańcuchy stanowią grupy węglowodorowe. Powłoka siloksanowa ma dobre właściwości hydrofobowe, a drugi składnik Antigrafu fluoropolimer sprawia, że nie tylko roztwory wodne, ale i powszechnie używane rozpuszczalniki nie przenikają w głąb niej. Dzięki temu środek ten chroni materiał budowlany przed różnymi farbami w sprayu: akrylowymi, nitro i poliestrowymi, a także pisakami.
Granitowa płyta, której połowa pokryta została Antigrafem
Pokrycie kamienia warstwą czegoś, czego farby wodne i rozpuszczalnikowe nie zwilżają, nie jest trudne dużo jest takich substancji. To jednak tylko jedno zagadnienie i najłatwiejsze z wielu problemów, z którymi musiały uporać się autorki wynalazku. Preparat taki powinien mieć strukturę porowatą, przepuszczać parę wodną, w przeciwnym, bowiem razie powierzchniowa warstwa pokrywanego materiału po pewnym czasie odpadłaby razem z powłoką ochronną. Powinien ponadto dobrze przylegać do zabezpieczanego materiału oraz nie zmieniać jego wyglądu.
Antigraf spełnia te wymagania. Jest przy tym stosunkowo niedrogi pokrycie nim jednego metra kwadratowego kosztuje 0.401.00 zł, w zależności od rodzaju powierzchni. W przeciwieństwie do stosowanych obecnie do zabezpieczania ścian preparatów woskowych, jest bardzo trwały (jego twórczynie szacują, że pozostaje na ścianie, co najmniej przez 10 lat), podczas gdy tamte zmywają się razem z napisem.
Preparat ten służy do zabezpieczania powierzchni szlachetnych (nie pokrytych farbami): lastriko, cegły i klinkieru oraz marmuru, piaskowca i wapienia. Wynalazczynie pracują obecnie nad środkiem zabezpieczającym powierzchnie nieporowate (np. wiaty z tworzyw sztucznych) oraz nad farbami
antygraffiti.
Antigraf zdobył wiele nagród na światowych wystawach. Najważniejszą z nich jest złoty medal z wyróżnieniem na 45. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków i Innowacji „Bruksela Eureka '96". Obecnie testowany jest w warszawskim metrze, wyłożonym szczególnie trudnym, bo bardzo porowatym materiałem łupanką z piaskowca Brenna. Prawdopodobnie wkrótce pokryje też ściany Trasy Łazienkowskiej, chociaż nie tyle jako zabezpieczenie przed graffiti, co zabrudzeniem spalinami.