Scenariusz zajęć w terenie - "Spotkanie z Panem Wodnikiem"

Miejsce zajęć:
ZANIEMYŚL - biwak nad jeziorem ŁEKNO

Czas trwania:
Dwa dni KLASA I

WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNE

Imprezę zaprojektowałam z myślą o zbliżającym się leci, a więc związanym z nim czasem odpoczynku, wakacji dla dzieci. Wakacje zawsze kojarzą się dzieciom ze słońcem, piękną pogodą, zabawami i kąpielami w wodzie. wykorzystując to natural zainteresowanie dzieci postanowiłam uatrakcyjnić dotychczasowe "suche" pogawędki na temat zachowania się nad wodą i w lesie. Całodzienna wyprawa w poszukiwaniu "Pana Wodnika" wprowadzi dzieci w nastrój zbliżających się wakacji. Pozwoli w naturalny, swobodny sposób zrozumieć i przyswoić sobie zasady korzystania z kąpieli wodnych, słonecznych, z wypoczywaniem na "łonie przyrody".

ZAŁOŻENIA

1. Zapoznanie dzieci z charakterystyczną roślinnością wokół zbiorników wodnych - jezioro.
2. Rozwijania umiejętności obserwacyjnych.
3. Nauka rozpoznawania niektórych roślin leśnych i nadwodnych np. stokrotki, poziomki, maliny trzcina itp.
4. Wskazanie roli zbiorników wodnych i konieczności ich ochrony.
5. Wykazanie możliwości nauki przez zabawę
6. Rozwijanie wyobraźni twórczej w plenerowych pracach plastyczno-technicznych oraz poprzez gry i zabawy ekologiczne.

ORGANIZACJA

Klasę dzielimy na 5 osobowe grupy. Każdej z nich towarzyszy osoba dorosła. Jest to istotne ze względu na bezpieczeństwo i pomoc dzieciom w czasie wykonywania ćwiczeń.
Wszystkie grupy wychodzą na ścieżkę jednocześnie rozpoczynając wykonywanie ćwiczenia, po jego wykonaniu przechodzą do kolejnego. Przybory i materiały potrzebne do wykonania poszczególnych zadań jaki i prowiant zabierają dzieci z sobą. Podczas wykonywania przez dzieci ćwiczenia dobrze jest prowadzić notatki, które przydatne będą później podczas omawiania "Spotkania z Panem Wodnikiem" w klasie.

PRZYGOTOWANIA DO ZAJĘĆ

W zorganizowaniu i przeprowadzeniu imprezy pomagają rodzice dzieci z klasy. Przed imprezą wspólnie z rodzicami ustalimy miejsce spotkania z Wodnikiem oraz drogę przemarszu do tego miejsca. Wcześniej przygotowujemy strój dla Wodnika oraz rekwizyty i zadania dla poszczególnych grup.

Strój Wodnika: postać ubrana w długie rybackie kalosze, aby mogła faktycznie wyjść z jeziora, przykrótką, czarną marynarkę, na głowie mały czarny cylinder, ręce ubrane w zbyt duże pięciopalczaste rękawiczki w kolorze zielonym, na głowie włosy zrobione z rozczesanego sznurka w połączeniu z trzciną. Taki stój gwarantował oryginalność, tajemniczość a zarazem rzeczywistość postaci.

PRZEBIEG ZAJĘĆ

1. ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE
Zachęceniem dzieci, wprowadzeniem w nastrój imprezy będą zajęcia przygotowane w dniu poprzedzającym imprezę. Na zajęciach zastanawialiśmy się: kto to jest Wodnik? Jak wygląda? Co robi? Gdzie mieszka? Swobodne wypowiedzi dzieci, ich własne wyobrażenia o Wodniku będą stanowiły zachętę do rozpoczęcia pracy plastycznej. Wprowadzeniem dzieci w odpowiedni nastrój może być "spacer w wyobraźni".

Wybieramy się do lasu na daleką wycieczkę, mijamy ogromne drzewa, niewysokie krzewy, maleńkie rośliny leśne.
W głębi lasu spotykamy małe jeziorko otoczone szuwarami, wokoło rozchodzi się zapach wody, kumkają żaby, słuchać pluskanie ryb i ptaków wodnych, odgłosy odbijającej się o brzeg fali jeziora, śpiew ptaków (wszystko to opowiadam na tle przytłumionej muzyki albo nagrań zebranych nad wodą) gdy nagle z jeziora wyłania się postać Wodnika. Podchodzimy bliżej i staramy się dobrze jemu przyjrzeć jak wygląda? jest sympatyczny prawda? Chyba zaprasza nas do wspólnej zabawy?

Podajemy dzieciom temat pracy "Jak sobie wyobrażam Wodnika?". Wybieramy technikę pracy - rysowanie kredkami świecowymi. Podczas realizacji zadania nie narzucamy im żadnych rozwiązań.

Kolejnym etapem wprowadzenia dzieci w temat imprezy będzie prezentacja filmu o "Rozbójniku Rumcajsie" odcinki "Jak Rumcajs łapał ryby" "Jak Rumcajs powoził sumem". Dzieci opowiadają swoje przeżycia związane z filmem, porównują własne wyobrażenia o Wodniku z wizerunkiem przedstawionym w filmie.

Zachęcamy dzieci do wyprawy nad jezioro i poszukiwania w nim Wodnika, (oczywiście większość stwierdza że to bajka ale czy na pewno?).

2. WYRUSZAMY NA POSZUKIWANIA PANA WODNIKA.
Wyruszając na wyprawę zabieramy ze sobą potrzebne do wykonania zadań materiały i przybory (farby, teczki rysunkowe, pędzle, kubki do wody itp.)

Po dotarciu do lasu wprowadzamy dzieci w nastrój tajemniczości, kładąc się na trawie nasłuchujemy co tam w trawie piszczy, co nam ona opowiada. Najbardziej wprawny "nasłuchiwacz" nauczyciel udaje że słyszy małe leśne duszki, które szepcą do ucha, że "tam w dziupli ukryte są dla was pewne zadania jeśli je rozwiążecie to pokażą Wam drogę do Wodnika. W odnalezionej dziupli znajdujemy "wodne" koperty (np. koperty w kształcie: łusek, rybek, cebrzyka, lilii wodnej itp.) z zadaniami dla każdej z 5-cio osobowej grupy. Po rozwiązaniu pierwszego zadania i odczytaniu wskazówek ruszamy w dalszą drogę. Zabawa na zasadzie leśnych podchodów. Ukryte zadania i wodnikowe ślady (odciski płetw rybie łski cebrzyk itp.) prowadzą nieuchronnie do jeziora.

W wyznaczonych miejscach rozwiązujemy kolejne zadania. Po dotarciu w wyznaczone miejsce:
- Odszukanie śladów Pana Wodnika
- Zachęcenie dzieci do zabawy z Panem Wodnikiem nawoływanie Wodnika.
- Zainscenizowana scenka Wodnik wynurza się z szuwarów jeziora.
- Rozmowa Pana Wodnika z dziećmi, z której wynika, że Pan Wodnik bardzo lubi rysować i malować i chętnie zobaczy prace wykonane przez dzieci podczas wędrówki nad jezioro.
- Zabawy ruchowe prowadzone przez Pana Wodnika.
- Uczta u Pana Wodnika - śniadanie na trawie.
- Pasowanie na Wodnikowych Pomocników - wręczenie okolicznościowych dyplomów.
- Omówienie zasad korzystania ze zbiorników wodnych, zwrócenie uwagi na ochronę tych zbiorników: śmieci, zanieczyszczenia (np. mycie samochodów, ścieki z domków letniskowych) hałas itp.
- Zaprojektowanie znaków ostrzegawczych i zakazu gwarantujących bezpieczną zabawę w wodzie.
- Indywidualna praca dzieci malowanie - mokre w mokrym, podczas pracy dzieci niepostrzeżenie znika Pan Wodnik.
- Omówienie i ocena prac przez Nauczyciela
- Umieszczenie najciekawszych prac na oznaczonym miejscu np. Zakaz wrzucania do wody śmieci.
- Powrót.

ZADANIA DO WYKONANIA PODCZAS POSZUKIWAŃ.

ZADANIE 1

Jak sobie wyobrażam Wodnika? praca zbiorowa z wykorzystaniem różnorodnych materiałów przyrodniczych liści, korzeni, trwa, kory itp. elementy mogą być połączone za pomocą plasteliny, albo wykorzystując naturalne połączenia np. igłami sosnowymi, łączymy liście, trawami możemy wiązać.

ZADANIE 2

Drzewo radości. Zadanie to poprzedzamy zabawą z wyobraźnią. Dzieci rozbiegają się, każde szuka dla siebie miejsca, przyglądając się drzewom, rozkładając ręce udają konary, drzewa są szczęśliwe bo pełno na nich zielonych młodych liści, przylatują do nich ptaki radośnie ćwierkając, wiją w ich gałęziach gniazda, wieje letni wiatr, który kołysze listkami, promienie słońca łaskoczą konary drzew. Po zabawie dzieci na kartkach z bloku rysują patykami znalezionymi w lesie, zielonym tuszem radosne drzewo, - praca indwidualna.
GRUPA: 6 LATKI

Temat: Poznajemy tajemnice powietrza
Data: 25.10.2010
Prowadząca: Anna Kruszewska

Cele ogólne:
• Kształtowanie postawy szacunku i ochrony przyrody
• Rozwijanie umiejętności rozumienia świata roślin

Cele operacyjne:
• Wyciąga wnioski z prowadzonych obserwacji przyrody w parku, lesie, ogrodzie
• Eksperymentuje wraz z nauczycielką poznając właściwości i znaczenie powietrza

Metody:
Podające - rozmowa, pokaz
Ekspresyjne - zabawy integracyjne, zabawy twórcze
Aktywizujące - działania w terenie: polisensoryczne poznawanie tajemnic powietrza
Formy pracy;
- indywidualnie
- w zespołach
- z całą grupą

Środki dydaktyczne: gitara, papierowe rurki, liście dla dzieci, pojemniki z zapachami, ławeczki, stoliczki, chusta animacyjna, kartki, słomki, farby, świeczki, słoiki różnej wielkości, chmurki niebieskie i czarne

1. Powitanie „Muzyczna zabawa” sł. i muz. M. Zalewski z akompaniamentem gitary

I. Rączki moje są,
klaszczą kiedy chcą,
Cichuteńko tak,
Głośno klask, klask, klask.
Ref: nieustannie i miarowo, cicho, głośno, odlotowo,
Rączka lewa, rączka prawa to muzyczna jest zabawa.
II. Nóżki moje są,
Tupią kiedy chcą,
Cichuteńko tak,
Głośno klap, klap, klap.
Ref.....

2. Dzieci siadają na wcześniej przygotowanych ławeczkach i słuchają wiersza, który mówi nauczyciel
„Powietrze” (wg. pomysłu nauczyciela)
Każdy człowiek, czy zwykły, czy szycha
ma ten zwyczaj, że ciągle oddycha.
W domu, w pracy, w smokingu czy w swetrze,
wciąga w siebie z lubością powietrze.

Powietrze jest wszędzie czy w lesie,
czy w polu jest nawet w twoim domu
i w przedszkolu.

Powietrze potrzebne jest tobie i mnie
Roślinom, zwierzętom więc szanuj je.

3. Rozmowa o powietrzu.
O czym był wiersz?
Co to jest powietrze?
Czy możemy zobaczyć powietrze?
Czy możemy poczuć powietrze?
Czy powietrze ma kolor?
Powietrze można poczuć kiedy jesteśmy w ruchu, kiedy
wiatr targa włosy, na mokrej skórze. W powietrzu czujemy zapachy- po deszczu,
kwiatów, łąki itp. W powietrzu roznoszą się dźwięki.

4. Zabawa z chusta animacyjną: „Wiatr” nauczyciel opowiada dzieciom że dzięki chuście przenosimy się do krainy gdzie cały czas wieje wiatr, czasem jest to leki wietrzyk a czasem jest to potężna wichura. Dzieci z nauczycielem poruszają chustą najpierw wolno ( lekki wiaterek), następnie coraz szybciej (silny wiatr, wichura).
Dzieci klękają na brzegu chusty w kole Rozmowa z dziećmi: Co czuliście podczas lekkiego wiaterku i podczas wichury? W czym pomaga, a w czym przeszkadza wiatr? Pomaga np.: szybowiec, latawiec, balon, pcha żaglówkę, rozsiewa nasiona, rozpędza deszczowe chmury, chłodziw gorący dzień, porusza wiatrakiem wytwarzając prąd elektryczny. Przeszkadza: podnosi kurz, utrudnia chodzenie( pod wiatr), zwiewa czapki z głów, obniża temperaturę w zimie, powoduje sztormy, łamie drzewa.

5. Zabawa oddechowa „Listeczki” dzieci szukają sobie liść, najpierw trzymają liść za ogonek i dmuchają na niego doprowadzając do odchylenia , następnie kładą liść na dłoni i zdmuchują na ziemię , śledzą wzrokiem, gdzie upadł, podnoszą i dmuchają ponownie. Nauczyciel demonstruje jak należy wykonać ćwiczenie oddechowe; nabieramy powietrze nosem, wypuszczamy ustami.

6. Zapach. Dzieci ustawiają się w kole. Nauczyciel wprowadza atmosferę tajemniczości mówiąc wierszyk: (wg. pomysłu nauczyciela)
Czary mary, czary mary
Rozpoczynam dzisiaj czary.
Dzisiaj każdy przedszkolaczek,
nie przeszkadza i nie płacze.
Nasze buzie zamykamy
i zmysł węchu wytężamy.
Nauczyciel przygotowuje pojemniki w których znajdują się różne zapachy . Do każdego z pojemników wkładany watkę nasączoną intensywnym zapachem: np. cytryna, ocet, cebula, benzyna. Może być też jeden bez zapachu.
Dzieci podają sobie pojemnik z rąk do rąk, nic nie mówiąc. Na znak nauczyciela dzieci mówią co to był za zapach.

7. Zabawa orientacyjno-porządkowa „Latawce i wiatr” dzieci dzielimy na 5 osobowe zespoły tworzące koła- latawce. W rytm wygrywany na gitarze latawce poruszają się w kole: wolno, szybciej, wolniej szybciej. Kiedy muzyka milknie - wiatr przestał wiać - dzieci robią przysiad.

8. Dmuchawa. Rurkę tekturową np. po ręczniku kuchennym z jednej strony
dokładnie zaklejamy taśmą. Na rurce wycinamy okienko. Dzieci na okienku kładą listek i dmuchają w nie zaklejony otwór to listek będzie się unosił w powietrzu.

9. Powietrze i ogień. Zapalamy świeczkę i ustawiamy na stole. Pokazujemy dzieciom pusty słoik i pytamy: Czy w słoiku jest powietrze? Następnie przykrywamy słoikiem świeczkę i czekamy aż zgaśnie, Pytamy dzieci Jak myślicie dlaczego świeczka zgasła? Powtarzamy doświadczenie z różnej wielkości słoikami. Pytamy: Dlaczego w małym słoiku świeczka paliła się krótko, a w wysokim długo?

10. Praca plastyczna . Eksperymentowanie z rozdmuchiwaniem przez słomkę kolorowych plam na dużym arkuszu papieru. Określanie co może przedstawiać powstała praca.

11. Podsumowanie zajęć. Dzieci otrzymują chmurki niebieskie i czarne, jeśli zajęcia podobały im się wybierają chmurkę niebieska, jeśli nie to czarną.

12. Zakończenie zajęć: Zebranie i utrwalenie wiadomości zdobytych przez dzieci podczas wykonywania doświadczeń. Dzieci są cicho jeśli to co usłyszą jest prawdą, klaszczą jeśli się nie zgadzają z tym co powiem.
Zabawa„Prawda- Fałsz”.
Człowiek bez powietrza może żyć. (fałsz)
Powietrze jest potrzebne tylko człowiekowi. (fałsz)
Powietrza nie można zobaczyć. (prawda)
Powietrze nas otacza, jest wszędzie. (prawda)
Powietrze ma niebieski kolor. (fałsz)
Ruch powietrza powoduje wiatr. (prawda)
Powietrze ma zapach cytryny. (fałsz)

Scenariusz zajęć w terenie "Poznaję budowę drzewa"

DATA:06.10.09
GRUPA: 5-6 LATKI
Cele główne:
-rozwijanie umiejętności rozumienia świata roślin- drzewa
- kształtowanie postawy szacunki i ochrony przyrody

Cele operacyjne:
- eksperymentuje wraz z nauczycielką i rodzicami poznając budowę drzewa
- zachwyca się przyrodą w czasie zajęć w terenie umożliwiających jej
poznawanie wszystkimi zmysłami
- tworzy pracę plastyczną z materiału przyrodniczego pt: „Jesienne drzewo”

Metody:
Podające- rozmowa, pokaz
Ekspresyjne- zabawy integracyjne
Aktywizujące- obserwacja
Formy pracy;
- indywidualnie
- z całą grupą
Środki dydaktyczne: skarby jesieni, pudełko z dziurami na ręce, lupa, kartki, klej, kredki świecowe, list od jesieni, gitara, szary papier, stoliki

Przebieg zajęć:

1. List od Pani Jesieni:
Kochane dzieci to ja Pani jesień postanowiłam napisać do Was list. Słyszałam od Waszej Pani, że jesteście wielkimi miłośnikami przyrody i lubicie różne zagadki i zabawy. W związku z tym przygotowałam na dzisiaj wiele niespodzianek. Musicie dzisiaj wytężyć swoje wszystkie zmysły: dotyk, słuch, węch, wzrok, a na pewno poradzicie sobie.

2. Pudełko pełne jesieni: dzieci za pomocą dotyku rozpoznają rzeczy znajdujące się w pudle: jabłko, gruszka, jarzębina, mech, kasztan, żołądź, grzyb, igły, liście, kora, nauczyciel pyta: Z czym kojarzy im się jesień?

3.Poszukiwacze skarbów: dziecko i rodzic to jedna drużyna, każda z drużyn ma swój znaczek. Takie same znaczki są poprzyczepiane na drzewach, dzieci wraz z rodzicami je odszukują, tam znajdują różnorodne skarby jesieni: wrzos, grzyby, kasztany, żołędzie, liście, jabłka, gruszki, jarzębinę, mech, korę drzewa, igły, szyszki, i przynoszą je w umówione miejsce.

4. Drzewo; dzieci zostają zapoznane z ogólną budową drzewa poprzez ułożenie ze znalezionych wcześniej igieł, kory, liści, gałęzi dwóch drzew: liściastego i iglastego na arkuszach szarego papieru. Nauczyciel pyta dzieci jak się nazywają drzewa które mają liście, a jak te które mają igły. Nauczyciel wyjaśnia, że choć drzewa są różne i różne są też ich rodzaje to maja jedna wspaniałą cechę, bez nich nie byłoby życia na ziemi, gdyż produkują taki gaz znajdujący się w powietrzu, tlen.

5. Dotykamy drzewo: nauczyciel wyjaśnia, żę drzewa też mają skórę, pyta dzieci jak ta skóra się nazywa( kora). Wyłaniamy chętne dziecko które ma zawiązane oczy. Osoba z zawiązanymi oczami dotyka kory drzewa wącha ją i zwraca uwagę czy jest: grube, cienkie, gładkie, szorstkie, brzydkie, ładne, wilgotne suche, liściaste, iglaste, zamiana ról. Wspólna rozmowa i wymiana spostrzeżeń.

6. Kora; dziecko i rodzic otrzymują kawałek kory, przykładają do niej kartkę za pomocą kredki świecowej odrysowuje korę.

7. Wierszyki masażyki; dzieci i rodzice stają w kole i odwracają się do siebie plecami za pomocą swoich palców malujemy na plecach drzewo przy pomocy wierszyka. Dwie kreseczki proste jedna rośnie krzywo, gdy obie połączysz to wyrośnie drzewo.

8. Mierzenie drzewa; każde dziecko i jego dostaje sznurek i nożyczki z jego pomocą mierzy objętość drzewa. Gotowe miary układamy od najdłuższego do najkrótszego, w ten sposób sprawdzamy które drzewo jest chude a które grube.

9. Liście; Nauczyciel wypowiada krótki wierszyk: Szumi las , śpiewa las, przynieś do nas liście dwa. Wietrzyk wieje słonko świeci 5 przynieście liści dzieci. Teraz jeszcze cztery liście policz wszystkie oczywiście.

10. Jesienne drzewo: dzieci z rodzicami na przygotowanych wcześniej arkuszach papieru przyklejają; liście, szyszki, mech, jarzębinę.... Tworząc jesienne drzewa.

11. Podglądamy korę, igły i liście. Chętne dzieci z rodzicami otrzymują lupy i oglądają korę, liście i igły

12. Piosenka na zakończenie: Dzieci przy akompaniamencie gitary śpiewają piosenkę „Pani jesień gra na basie” inscenizują treść piosenki

---