Zachowania organizacyjne (wykład pierwszy)
20.03.2011
Nie będzie wykładów w necie, tylko część
Motto: „ nigdy nie inwestuję w produkty ani w technologie. Inwestuję tylko w ludzi” G. Doriot
Cele:
Cel 1: dostarczenie wiedzy na temat:
-znaczenia, źródeł i form zachowań ludzi w organizacjach
-uwarunkowań zachowań jednostkowych
-uwarunkowań zachowań grupowych
-znaczenia kultury organizacyjnej dla kształcenia zachowań organizacyjnych
Cel2- uświadomienie znaczenia zachowań organizacyjnych dla realizacji celów biznesowych i nie biznesowych
Program przedmiotu będzie przesłany!
Konsultacje:
Wtorek: 8.00-9.00
Miejsce: pok. 314
Tel. 058 523 1310
emarkowska@wzr.pl
Na stronie katedry drugi termin konsultacji dla zaocznych, 6 terminów w weekendy
Egzamin: możliwe że będzie praca do napisania na zaliczenie, później zdecyduje. Za dwa tygodnie powie dokładnie co ma być.
Plan wykładu:
Cel i zakres przedmiotu ZO
Czym jest organizacja?
Uwarunkowania zachowań organizacyjnych
Czego dotyczy przedmiot: zachowania organizacyjne:
-jako dyscyplina naukowa zajmuje się badaniem jednostek i grup społecznych w systemie organizacyjnym
-celem tych badań jest rozwijanie teorii i modeli przydatnych do opisu i zrozumienia zachowań ludzi w organizacjach oraz przewidywania i kształtowania tych zachowań,
-Fritz Roethlisberger i Derek Pugh w latach 50-tych użyli po raz pierwszy tego terminu,
Prezentacja wiedzy na temat:
uwarunkowań zachować organizacyjnych
typów zachowań ludzi w organizacjach
skutków zachowań ludzi w organizacjach
ZO - nauka interdyscyplinarna, gdzie różne społeczne i behawioralne nauki są integrowane, socjologia, psychologia, prawo, ekonomia
Ogromna większość sukcesów i niepowodzeń organizacji jest spowodowana zachowaniami ludzi a nie technologią czy kapitałem np. Challenger, Czarnobyl, Exxon, Valdez, zła obsługa w restauracji. Kryzys kredytów hipotecznych.
Dla wyjaśnienia zachowań organizacyjnych potrzeba:
-systematycznego studiowania zachowań
-unikanie prostych objaśnień opartych na pojedynczych przyczynach i przykładach
-rozważania całego zakresu powiązanych czynników na różnych poziomach analizy
Które z poniższych na liście nazwiecie organizacjami?
-Orlen SA
-Polpharma S.A.
-Gang uliczny
-Sąsiednia rodzina
-Osiedlowy klub młodzieżowy
-Monar
Odp: Wszystkie
wyodrębnieni ona z otoczenia całość składająca się z 4 podstawowych elementów:
cele
ludzie
technologia
i struktura organizacyjna. Wszystkie są powiązane sprzężeniem zwrotnym. (wg Leavitta)
To społeczne porozumienie dla osiągnięcia kontrolowanych wyników pracy po to by osiągnąć wyznaczone cele
Organizacje- różne obrazy patrząc przez różne „okulary”. Można określić 8 metafor charakteryzujących organizację (wg G. Morgana):
Maszyna
Organizm
Mózg ludzki
Kultura i subkultury
System polityczny
Więzienie psychiczne
System zmian
Dokument dominacji
Organizacja może oznaczać co innego dla właścicieli a co innego dla pracowników ponieważ stanowi ona źródło:
-pieniędzy i innych zasobów materialnych
-celów i znaczenia
-porządku i stabilności
-bezpieczeństwa i wsparcia
-statusu i prestiżu
-siły, władzy i kontroli
Struktura organizacyjna - zbiór stosunków między elementami, którymi są stanowiska pracy i komórki organizacyjne.
Stopień, w jakim struktura przyczynia się do osiągnięcia celów organizacyjnych jest głównym kryterium jej analizy o oceny.
Stosunki między stanowiskami a komórkami organizacyjnymi to więzi organizacyjne:
-służbowe
-funkcjonalne
-kooperacyjne, techniczne
-informacyjne.
Struktura organizacyjna - dywizjonalna
Struktura macierzowa
Wymiary struktury:
-konfiguracja
-centralizacja
-specjalizacja
-standaryzacja
-formalizacja
Cechy organizacji: wspólne cele, podział pracy, koordynacja, integracja
Czynniki decydujące o sukcesach w sporcie:
Indywidualne:
-umiejętności
-osobowość
-komunikacja
-samo motywacja
-postrzeganie statusu klubu
Grupowe:
-role i status
-struktura przywództwa
-normy
-zbliżony poziom umiejętności
Procesowe:
-plany rozwoju
-zmiany i sposób ich wdrażania
-kultura klubu
-rekrutacja
-sposób wynagradzania zawodników
Strukturalne:
-właściciel klubu
-elastyczna lub sztywna, biurokratyczna struktura organizacyjna
Styl kierowania:
-styl przywództwa, kapitana, trenera, dyrektora klubu
-styl podejmowania decyzji
-wewnętrzna polityka i konflikty
Uwarunkowania zachowań organizacyjnych:
-otoczenie zewnętrzne
-władza, przywództwo
-kultura organizacyjna
-komunikacja
-zmiany organizacyjne (innowacje, technologia)
-konflikty
Kontekst organizacyjny:
Zewnętrzne czynniki, trendy prowadzą do zmian w strukturze organizacji, jej procesach i zachowaniach
Dwa obszary:
-relacje i związki pomiędzy wewnętrzną strukturą a czynnikami zewnętrznego otoczenia
-wpływ technologii na pracę ludzi (np. Call Center) i na organizację
-(Ford, Intel)
Globalizacja - globalny rynek wyzwaniem dla coraz większej liczby firm, które w trosce o własne przetrwanie muszą szukać nowych metod zarządzania i form organizacyjnych działalności.
Przyczyny globalizacji to osiągnięty poziom:
-technologii - CAD, CAM, CRM
-komunikacji
-procesów integracji politycznej
Wewnętrzne źródła zachowań
-jasna strategia firmy. Porządkuje ona działanie przedsiębiorstwa. Pozwala skolerować indywidualne cele pracowników z celami firmy - pozwala na zdefiniowanie przez nich ich indywidualnej roli. Strategia nadaje sens i kierunek działań.
-drożna komunikacja w firmie. Najczęstsze wąskie gardło firmy. Próżnia spowodowana przez brak komunikacji jest wypełniana przez domysły. Prowokuje wypracowywane przez pracowników własnych standardów, niekoniecznie zgodnych z oczekiwaniami firmy. Niesie niebezpieczeństwo frustracji i konfliktów.
-zarządzanie procesowe i projektowe. Wymaga często zmian struktury firmy z wydziałowej na procesową. Zasadnicza różnica polega na tym, że w strukturze wydziałowej pracownicy są odpowiedzialni za część procesu - np. dział obsługi klienta przekazuje zgłoszoną przez Klienta usterkę. (reszta będzie na mailu)
O uwarunkowaniu wewnętrznym będzie na mailu
Wykład 2
Podstawowe czynniki kształtujące zachowania pracownika w organizacji: osobowośc, kwalifikacje, motywacja
Obecnie w organizacjach obserwujemy pojawienie się specyficznego typu pracownika, którego atutem jest:
-posiadana wiedza
-zdolność uczenia się
-elastyczność
-ambicja
-wysoki poziom mobilności
Dlatego pracownicy coraz częściej traktowani są jak partnerzy, którym stwarza się odpowiednie warunki rozwoju i poczucia wartości, /liczyć się z aspiracjami ludzi, znać sposoby ich reagowania, znać ich sytuacje życiowe.
Osobowość - umownie unikatowy dla każdego człowieka zbiór motywów, potrzeb, postaw oraz skłonności do pewnych zachowań,
-określa wewnętrzny stan niewidoczny na zewnątrz. Zachodzi potrzeba zdiagnozowania osobowości w kategoriach cech i typów.
-pytania:
-w jaki sposób określić osobowość naszych pracowników aby zdefiniować ich przydatność do określonego rodzaju zadań zawodowych?
-z jakich elementów składa się nasza osobowość i jak możemy na nią wpływać aby uzyskać najkorzystniejsze efekty i wydobyć potencjał tkwiący wewnątrz pracowników.
C. Jung - podejście psychodynamiczne, akcentuje rolę wewnętrznych wyznaczników w zachowaniach jednostki, szczególnie potrzeb i emocji.
Mechanizm kształtowania osobowości pracowniczej:
-na osobowość oddziaływuje szereg czynników natury psychicznej i biologicznej, które wchodzą w interakcje z otoczeniem zewnętrznym wywołując u pracowników takie a nie inne zachowania, działania, dążenia, potrzeby czy emocje.
-dlatego nie możemy w sposób prosty i systemowy zdefiniować, co powinniśmy zrobić i jakie warunki stworzyć aby mieć wpływ na kształtowanie osobowości pracowniczej
-Meyers Briggs