CHOROBA I PRZYCZYNY	OBRAZ PATOMORFOLOGICZNY	OBJAWY
1. Wady rozwojowe prącia. Dotyczą nieprawidłowego ujścia cewki moczowej. spodziectwo (hypospadias) 1/300 żywych noworodków płci męskiej. Może być związane z przepukliną pachwinową czy wnętrostwem. -wierzchniactwo (epispadias)	- nieprawidłowe ujście cewki moczowej na brzusznej powierzchni prącia - nieprawidłowe ujście cewki moczowej na grzbietowej powierzchni prącia	- często ulega zwężeniu lub zaciśnięciu powodując niedrożność i ryzyko rozwoju zakażeń ukł. moczowego. - zarówno spodziectwo jak i wierzchniactwo bywają przyczyna zastoju lub nietrzymania moczu.
2. Zapalenia prącia. Balanitis lub balanoposthitis- zapalenie miejscowe żołędzi lub żołędzi i napletka. Częściej u mężczyzn nieobrzezanych na skutek gromadzenia się mastki (smegmy). Stulejka (phimosis) - niemożność odprowadzenia napletka z żołędzi. Wrodzona lub na skutek bliznowacenia, wtórnego do procesu zapalnego. Kandydoza (candidiasis)	Mastka jest drażniącą mieszaniną złuszczonych komórek nabłonka, wydzieliny gruczołów łojowych i resztek tkankowych, wywołującą cechy miejscowego stanu zapalnego. Towarzyszą jej cechy zapalenia dystalnej części prącia. Wrzodziejące zmiany okolic prącia i moszny. W bioptatach tych zmian stwierdza się pączkujące postaci drożdżaka w powierzchniowych warstwach naskórka skóry prącia i moszny.	Zaczerwienienie, obrzęk i tkliwość dystalnej części prącia, nierzadko z obecnością treści ropnej Siłowe odprowadzenie zwężonego napletka może spowodować zespół objawów zwany zadzierzgnięciem napletka ( paraphimosis) charakteryzujący się: przekrwieniem, obrzękiem i bolesnością dystalnej części członka. Zmianom towarzyszy świąd i bolesność.
3.Rak płaskonabłonkowy prącia (carcinoma planoepitheliale penis). -rzadko (0,25% nowotworów złośliwych), najczęściej u nieobrzezanych po 40tce - czynniki sprzyjające: zaniedbania higieniczne( zaleganie mastki), zakażenia HPV szczególnie typ 16 i 18. - większość z nich miejscowo złośliwe, w 25% w momencie rozpoznania przerzuty do węzłów chłonnych pachwinowych. 5letnie przeżycie 70%.	Szara, grudkowa zmiana pokryta strupem, położona na żołędzi lub napletku. W przypadku naciekania tkanki łącznej powstaje wrzodziejący twardy naciek o nieostrych granicach. Histologicznie odpowiada rakom płaskonabłonkowym w innych lokalizacjach narządowych. Występują 3 postacie raka przedinwazyjnego(wszystkie związane z HPV): 1. choroba Bowena- płaska zmiana na trzonie prącia, komórki o morfologicznych cechach złośliwości bez naciekania podścieliska. 2. erytroplazja Queyrata- rumieniowa plama w obrębie żołędzi i innych błon śluzowych. 3. bowenoid papulosis- etiol. wirusowa zlokalizowana na trzonie prącia. W przypadku raka brodawkującego (c. verrucosum) rozrost ma charakter brodawkowaty, z mniejszym stopniem cytologicznej atypii oraz wyraźnym rozprężającym naciekaniem głębi tkanek.
4. Powiekszenie jądra: -Wodniak jądra (hydrocele) -Zbiornik chłonki (chylocele) -Krwiak środosłonkowy (hematocele)	Zbiornik surowiczego płynu powstający w obrębie osłonki pochwowej	Powiększenie jądra
5. Wnętrostwo i zanik jądra. Wnętrostwo- niezstąpienie jądra do worka mosznowego, na skutek: zaburzeń hormonalnych, zaburzenia w budowie/funkcjonowaniu jądra, niedrożność kanału pachwinowego. Może być częścią zespołu Pradera- Williego. 4x zwiększa ryzyko nowotworu złośliwego jądra	Nieco częściej dotyczy jądra prawego, 25% obustronnie, w okresie dojrzewania stwierdza się zmiany zanikowe. U dzieci cechy zaniku kanalików nasieniotwórczych, rozrost komórek Leydiga; u dorosłych szkliwienie. W obrębie niezstąpionych jąder występują nierzadko ogniska wewnątrzkanalikowego nowotworu zarodkowego jądra - IGCN), które mogą być źródłem nowotworów.	- jest przyczyna niepłodności - zanik przeciwległej niezstąpionej gonady
6. Nieswoiste zapalenia jądra i najądrza (orchitis et epididymitis non-specifica)- rozwija się wtórnie do zakażeń ukł. moczowego drogą nasieniowodu. Zapalenie jądra jako powikłanie nagminnego zapalenia ślinianek- u 20% dorosłych. Ziarniniakowe zapalenia jądra w gruźlicy.	Jądro obrzęknięte i tkliwe, naciek zapalny z netrofilów. Jadro jest obrzęknięte i tkliwe, z naciekiem zapalnym z limfocytów i plazmocytów. Może dojść do zniszczenia nabłonka nasieniotwórczego, włóknienia i bezpłodności. Zapalenia ziarniniakowe z martwica serowatą jak w gruźlicy stwierdzanej w innych lokalizacjach.
7.Nowotwory jąder. -szczyt zachorowalności 15-34r.ż - 95% rozwija się z komórek zarodkowych niemal wszystkie złośliwe ( z kom. Leydiga i Sertoliego lub mieszane-łagodne) - przyczyny: wnętrostwo, dysgenezja jąder,rozwój w jednym jądrze powoduje wzrost ryzyka rozwoju w drugim. Stopień zaawansowania: I: nowotwór ograniczony do jądra II: nowotwór z przerzutami ograniczonymi do węzłów chłonnych zaotrzewnowych poniżej poziomu przepony. III: nowotwór z przerzutami w lokalizacjach innych niż węzły chłonne zaotrzewnowe. Klasyfikacja: Nowotwory o jednym rodzaju utkania: Nasieniak Rak zarodkowy Guz zatoki embrionalnej Nabłoniak kosmówkowy złośliwy Potworniaki Nowotwory złożone Inne, rzadkie typy histologiczne	Nasieniaki (seminomata)- „klasyczne”, 50% zarodkowych nowotworów jąder. Histologicznie takie same jak guzy jajników typu germinoma. Dobrze odgraniczone, duże, miękka, homogenna tkanka uwypuklająca się nad powierzchnie jądra. Nie przekracza osłonki białawej, widuje się ogniska martwicy skrzepowej, bez wylewów. Mikro: duże, dobrze odgraniczone kom. o jasnej cytoplazmie, duża zawartość glikogenu, wyraźne jąderka. Ułożone w gniazda rozdzielone przegrodami, naciek z limfocytów. Podwyższony poziom hCG. Nasieniak spermatocytowy ( seminoma spermatocyticum) - wariant klasycznego nasieniaka, u starszych męźczyzn, w przeciwieństwie do klasycznego bardzo rzadko daje przerzutu. Mikro: mieszana populacja komórek jedno i wielojądrowych, dużych i małych przypominających spermatocyty II rzędu. Rak zarodkowy (carcinoma embryonale) naciekający, słabo odgraniczony, zawiera ogniska martwicy, nacieka najądrze i powrózek nasienny. Komórki duże, zasadochłonna cytoplazma, wyraźne jąderka, leżą w litych polach bez cech różnicowania lub zawierają struktury gruczołowe i brodawkowate. Na obrzeżu guza w świetle kanalików stwierdza się IGCN. Podwyższony poziom hCG i AFP w 90% Guz zatoki embrionalnej (yolk sac tumor) najczęściej występujący nowotwór pierwotny jądra u chłopców < 3 r.ż. Zbudowany z komórek pluripotencjalnych różnicujących się w kierunku zatoki endodermalnej. Duży, dobrze odgraniczony, zbudowany z komórek sześciennych lub walcowatych, tworzących strukt. gruczołowe i brodawkowate oraz układy ławicowe. Ciałka Schillera-Duvala- struktury te przypominają prymitywne kłębuszki. Stwierdza się obecność AFP w 100% przypadków. Nabłoniak kosmówkowy złośliwy ( choriocarcinoma)- pluripotencjalne komórki różnicujące się w kierunku trofoblastu. Guz pierwotny mały, niewyczuwalny. mikro:ławice prostokątnych komórek, wymieszane z dużymi komórkami o kwasochłonnej cytoplazmie często tworzącymi „czapeczki”. Te dwie populacje to odpowiednio cytotrofolbalst i syncytiotrofoblast. Nowotwór nie tworzy w pełni wykształconych kosmków. Podwyższony poziom hCG w 100% przypadków. Potworniaki (teratoma)- komórki różnicujące się w kierunku tkanek somatycznych. Duże guzy, znaczna spoistość, na przekroju torbiele i obszary o wyglądzie chrząstki. 3 warianty: -dojrzałe:w pełni zróżnicowane tkanki z jednego lub różnych listków zarodkowych. - niedojrzałe: zawierają elementy somatyczne przypominające tkanki płodowe -z wtórną transformacja nowotworową: na bazie potworniaka dochodzi do rozwoju nowotworu złośliwego zwykle raka płaskonabłonkowego lub gruczołowego. Potworniaki złośliwe po okresie dojrzewania, łagodne przed dojrzewaniem. W 50% przypadków podwyższony poziom hCG i AFP Mieszane guzy zarodkowe- 60% nowotworów jader, utkanie może być kombinacją utkania teratomy, carcinomy embryonale i yolk sac tumor. Podwyższony poziom hCG i AFP	Niebolesne powiększenie jądra,
8.Zapalenie gruczołu krokowego (prostatitis) -Ostre zapalenie gruczołu krokowego (prostatitis acuta): najczęściej wywoływane przez Esherichia coli i inne pałeczki Gram-ujemne. - Przewlekłe zapalenie gruczołu krokowego (prostatitis chronica): może rozwinąć się samoistnie lub jest następstwem epizodu zapalenia ostrego. Może mieć postać bakteryjną: E.coli, pałeczki G-, lub niebakteryjną: Chlamydia trachomatis. -Ziarniniakowe zapalenie gruczołu krokowego: szczególna postać morfologiczna zapalenia przewlekłego.	Nacieki zapalne z neutrofilów, przekrwienie oraz obrzęk podścieliska gruczołu. Wraz z rozwojem choroby postępuje niszczenie gruczołów i powstawanie mikroropni. Przy współistniejącej cukrzycy może dojść do tworzenia ropni niszczących tkanki stercza. Niecharakterystyczny, nacieki zapalne z komórek limfoidalnych, cechy uszkodzenia elementów stercza. DO rozpoznania potrzebna jest obecność fibroblastów, innych kom. zapal. Najczęściej neutrofilów, niszczenie tkanek stercza. Rodzaj reakcji odczynowej na czynniki uszkadzające: układowe choroby zapalne z odczynem ziarniniakowym ( rozsiana gruźlica, sarkoidoza zakażenia grzybicze, ziarniniak Wegenera). Wyst. wielojądrowe komórki olbrzymie, komórki piankowate, eozynofile. Brak martwicy serowatej!	-trudność w oddawaniu moczu -częstomocz -dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowo-krzyżowej -rozlany ból w miednicy - powiększenie i tkliwość gruczołu - leukocytoza i gorączka - przewlekle zapalenie może być rezerwuarem dla patogenów wywołujących zapalenie cewki moczowej i wywoływać dodatkowe objawy .
9.Rozrost guzkowy gruczołu krokowego ( hyperplasia nodularis prostatae) - polega na rozroście elementów gruczołowych i zrębowych, częstość występowania rośnie wraz z wiekiem od 40r.ż. Przyczyna nie jest w pełni ustalona, ale istotne znaczenie patogenetyczne ma tu uwagę synergistyczne działanie androgenów i estrogenów. Do rozwoju rozrostu potrzebne jest prawidłowo działające jądro- dihydrotestosteron (DHT) powstający z testosteronu pod wpływem 5alfa-reduktazy pobudza rozwój rozrostu.	Dotyczy najczęściej strefy okołocewkowej, w szczególności powyżej wzgórka nasiennego. Makro: guzki uwypuklające się ponad powierzchnie przekroju.\, najczęściej zajmujące strefę centralna i pośrednią. Guzki są lite, z torbielowatymi przestrzeniami. Rozrost powoduje zwężenie lub całkowite zamkniecie cewki moczowej. Mikro: wymieszane proliferujące struktury gruczołowe i włóknisto - mięśniowe podścielisko. Gruczoły wyścielone wysokim nabłonkiem walcowatym z obwodowa warstwą komórek postawnych. W świetle gruczołów gęsta białkowa wydzielina tworząca ciała piaszczakowate (corpora amylacea). Proliferujące podścielisko- odróżnia łagodny rozrost od raka gruczołowego. W zaawansowanych przypadkach ogniska zawałów i metaplazja płaskonabłonkowa im towarzysząca.	Powiększenie stercza nawet do 300g podpęcherzowe zwężenie dróg moczowych objawiające się trudnością w inicjacji oddania moczu i przerywanym strumieniem podczas oddawania moczu, parcie na mocz, częstomocz.
10. Rak gruczołu krokowego. -najczęstszy nowotwór u mężczyzn, szczyt zachorowań 65-75 r.ż - przyczyny: czynniki hormonalne(androgeny), genetyczne(wyst. rodzinne) i środowiskowe (dieta bogata w tłuszcze)	Około 70-80% raków w strefie obwodowej, ogniska pod postacią twardych, nieregularnych guzków wyczuwalnych w badaniu per rectum, rzadko powoduje zwężenie dolnego odcinka dróg moczowych we wczesnych stadiach. Na przekrojach lity, spoisty, szarobiaławy naciek o nieostrych granicach. Już we wczesnych stadiach daje przerzuty i nacieka pęcherzyki nasienne i tkanki miękkie w okolicy stercza. Mikro: większość raków to gruczolakoraki (adenocarcinoma). Składa się z małych cewek gruczołowych naciekających podścielisko. Cewki nie są otoczone kolagenem i kom. zręby co odróżnia raka od normalnego gruczołu lub od łagodnego rozrostu guzkowego. Cewki wyścielone pojedynczą warstwą komórek sześciennych. W gruczołach w sąsiedztwie nacieków stwierdza się atypowe komórki określane mianem wewnątrzanbłonkowego rozrostu nowotworowego gruczołu krokowego - PIN- mającego charakter zmiany przedrakowej.	-często bezobjawowy -większość wykrywana w badaniu per rectum -dyskomfort w oddawaniu moczu -często pierwsze objawy to objawy przerzutów do kości. - w diagnostyce wykorzystuje się poziom antygenu specyficznego dla prostaty - PSA
CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ 1. Kiła (lues)- przewlekła infekcja krętkiem bladym (Treponema pallidum)- źródłem infekcji jest zmiana skóry lub bł. śluzowej (kiła I i II rz.), patogen przenoszony podczas stosunku płciowego. Kiła wrodzona- na skutek przezłożyskowej infekcji plodu od matki. Po wniknięciu do organizmu patogen szerzy się drogą chłonna i krwionośną zajmując lokalizacje narządowe jeszcze przed pojawieniem się zmiany w miejscu wniknięcia. Po 2-6 tygodniach pojawia się zmiana w miejscu wniknięcia- wrzód twardy. W ciagu 2-4 tygodni zmiana ulega regresji, u 25% pacjentów rozwija się kiła II rz. Zmiany skórne w kile I i II rz. Są siedliskiem krętków charakteryzujących się wysoką zaraźliwością. do roku od zakażenia- faza utajona wczesna, potem faza utajona późna, u 30% w ciągu 10- 20 lat choroba przechodzi w stadium kiły III rz.	Mikro: najważniejsza zmianą jest rozrostowe zapalenie błony wewnętrznej naczyń (endarteritis proliferativa) z towarzyszącym naciekiem zapalnym z plazmocytów. Przerost i proliferacja śródbłonka naczyń z włóknieniem i zmniejszaniem światła- powodowanie zmian niedokrwiennych narządów. Kilak - rozległe obszary zniszczonych tkanek, nieregularna twarda zmiana guzowata zbudowana z tkanki martwiczej otoczonej pasmem tkanki łącznej, mikro: centralnie martwica skrzepowa otoczona naciekiem z limfocytów, plazmocytów, makrofagów, kom. olbrzymich otoczona tkanka łączna włóknistą. Kiła I rz.: -zmiana pierwotna w miejscu wniknięcia krętka- twarda przy palpacji - „wrzód twardy” spoista grudka, powiększa się i tworzy niebolesne owrzodzenie o twardych brzegach i wilgotnym dnie zawierającym krętki brak naskórka pokrywającego zmianę, z jego rozrostem na obrzeżach w skórze nacieki zapalne z limfocytów i plazmocytów, zmiany rozrostowe naczyń ujemne testy serologiczne we wczesnej fazie Kiła II rz.: po upływie 2 miesięcy powiększenie węzłów chłonnych, zmiany na skórze i bł. śluzowych o charakterze plamisto - grudkowym, częste zajęcie dłoni i podeszwowych powierzchni stóp na obszarach wilgotnej skory wytworzenie kłykcin płaskich (condylomata lata) nacieki zapalne z limfocytów i kom. plazmatycznych, rozplemowe zapalenie naczyń. Zmiany skórne zawięrają liczne krętki w ciągu kilku u tygodni następuje regresja zmian skórnych wyznaczając okres wczesny utajony testy serologiczne w tej fazie zawsze są dodatnie Kiła III rz.: u 1/3 nieleczonych pacjentów zwykle po 5 latach utajenia 3 postacie: a) kila sercowo- naczyniowa pod postacią kilowego zapalenia aorty ( aortitis luetica)- 80% kiły III rz. Zapalenie błony wewnętrznej naczyń ściany proksymalnego odcinka aorty, bliznowacenie powoduje utratę elastyczności i powoduje powstanie tętniaków proksymalnego odcinka aorty, w niektórych przypadkach bliznowacenie prowadzi do zwężenia ujścia tętnic wieńcowych i niedokrwienia serca. b) kiła ośrodkowego układu nerwowego: przewlekła kiła oponowa naczyniowa i porażenie postępujące (zmiany w tkance mózgowej) oraz wiąd rdzenia. c) postać łagodna: rozwój kilaków (gumma), które rozwijają się w każdym narządzie, najczęściej kości, skóra, górne drogi oddechowe i jama ustna. Kiła wrodzona: największe ryzyko w kile I i II rz. Bez leczenia 40% zakażeń płodu kończy się śmiercią in utero po upływie 4 miesiąca, u martwych płodów stwierdza się powiększenie wątroby, nieprawidłowości w ukł. kostnym,włóknienie trzustki i zapalenie płuc kiła wrodzona wczesna niemowląt- stwierdzana po urodzeniu w pierwszych miesiącach życia, stwierdza się przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa (sapka kiłowa), złuszczającą wysypkę, uszkodzenie chrząstek wzrostowych kości długich, włóknienie kości płaskich czaszki. Kiła wrodzona późna- nieleczone przypadki kiły wrodzonej trwającej dłużej niż 2 lata, stwierdza się triadę Hutchinsona: zmienione siekacze, śródmiąższowe zapalenie rogówki z następową ślepotą oraz głuchota.	Testy w diagnostyce kiły: Wyniki badań oparte na przeciwciałach nieswoistych- często wyniki ujemne we wczesnych stadiach choroby Testy VDRL- 15% wyniki błędnoe dodatnie
2.Rzeżączka- choroba weneryczna dolnego odcinka układu moczowo- płciowego wywoływana przez Neisseria gonnorrhoeae	N. gonorrhoeae wywołuje silny ropny odczyn zapalny, u mężczyzn wyciek treści ropnej z cewki moczowej, obrzęk i przekrwienie ujścia cewki moczowej w wysięku ropnym stwierdza się G- dwoinki może spowodować ostre zapalenie stercza, zapalenie najądrza i jadra, powstanie mikroropni u kobiet wysięk zapalny z cewki moczowej lub szyjki macicy jest mniej obfity ale ma tendencje do szerzenia się np. na gruczoły Bartholina może powodować ostre zapalenie jajowodu' jajników czego następstwem może być powstawanie ziarniny, zbliznowacenie i zrosty zniekształcające te struktury	u mężczyzn objawy w ciągu 2-7 dni trudność w oddawaniu moczu oraz wyciek śluzowo- ropnej treści u kobiet początkowo bezobjawowo, potem trudności w oddawaniu moczu, upławy, ból w miednicy
3.Nierzeżączkowe zapalenia cewki moczowej i szyjki macicy: -najczęstszy typ chorób przenoszonych drogą płciową wywoływany przez rożnego typu patogeny: C,trachomatis, Trichomonas vaginalis, U.urealyticum, Mycoplasma hominis.		- obfity wyciek ropny, zapalny, składający się głównie z neutrofilów
4.Ziarnica weneryczna pachwin (lyphogranuloma venereum) - wywoływana przez C trachomatis odmienne od tych będących przyczyna nierzeżączkowych zapaleń	Nieswoiste zapalenie cewki moczowej, grudkowe i wrzodziejące zmiany skórne w obrębie narządów płciowych, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych, zapalenie odbytu i odbytnicy. Rozwija się mieszany ziarniniakowo-ropny odczyn zapalny z wtrętami w komórkach nabłonkowych lub zapalnych. W węzłach nacieki z neutrofilów i ogniska martwicy, z upływem czasu następuje włóknienie uszkadzające naczynia chłonne, obrzęk i zniekształcenie.	Powiększenie okolicznych węzłów chłonnych w ciągu 30 dni od zakażenia
5.Wrzód miękki (chancroid) - zakażenie wywołane Haemphilus ducreyi	- po 4-7 dniach w miejscu wtargnięcia drobnoustroju powstaje bolesna grudkowo - rumieniowa zmiana, u męż.- prącie, u kobiet - pochwa. Powierzchnia grudki ulega owrzodzeniu u męż. powodującemu dolegliwości bólowe, Dno nie jest stwardniałe a zmiany mogą być liczne (przeciwnie do kiły). Mikro: warstwa powierzchowna zawiera neutrofile i włóknik, warstwa w głębi: zawiera ziarninę i ogniska martwicy i naczynia z zakrzepicą. Poniżej gesty wysięk zapalny z limfocytów i plazmocytów.	Powiększenie węzłów chłonnych, w przypadku nieleczenia mogą ulec przebiciu przez skórę z utworzeniem drążących owrzodzeń.
6.Ziarniniak pachwinowych (granuloma inguinale)- przewlekła choroba zapalna wywoływana przez Calymmatobacterium donovani.	-zmiana grudkowa na wilgotnych częściach narządów płciowych pokrytych nabł. wielowarstwowym płaskim zmiana ulega owrzodzeniu, pojawia się ziarnina początkowo miękka, z czasem brzegi ulegają uniesieniu i stwardnieniu nieleczone powoduje blizny zniekształcające ujście cewki, odbyt, pochwę. Mikro: na brzegach rozrost nabł. wielowarstwowego płaskiego, u podstawy owrzodzenia naciek zapalny z kom. jednojądrowych, w rozmazach z wysięku można znaleźć ciałka Donovana- bakterie w wakuolach makrofagów	W przypadku nieleczenia dochodzi do rozległego bliznowacenia z upośledzeniem spływu chłonki i obrzękami limfatycznymi (słoniowacizna)
7.Opryszczka narządów płciowych (herpes simplex genitalis)- najczęściej wywoływana przez typ 2 wirusa herpex simplex	-bolesne, rumieniowe pęcherzyki na powierzchni błon śluzowych lub skóry narządów płciowych i przylegających okolic. U homoseksualistów ( i kobiet heteroseksualnych lubiących anal) :D miejscem pierwotnego zakażenia jest okolica okołoodbytnicza. - mikro: śródnabłonkowe pęcherzyki z martwiczo zmienionymi pozostałościami komórek, neutrofilami, komórkami zawierającymi charakterystyczne wtręty wewnątrzjądrowe: wtręty Cowdry'ego typu A- jasnofioletowe struktury wewnątrz jądra komórkowego, dające dodatni wynik w barwieniach przeciwciałami anty-HSV	-zakażenie pierwotne: ból w oddawaniu moczu, wyciek z cewki, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych, gorączka -nawrot: to samo ale łagodniejszy i krótszy przebieg
8.Zakażenie wirusem brodawczaka HPV- human papiilloma virus. Częsta przyczyna rozrostów nabłonka wielowarstwowego płaskiego narządów płciowych, takich jak kłykciny kończyste (condylomata acuminata)- typ 6 i 11 wirusa HPV, zmian przedrakowych i raków.	U mężczyzn kłykciny zlokalizowane w rowku zażołędnym lub wewn. pow. napletka. Male zmiany o typie polipów siedzących, mogą mieć postać kilkucentymetrowych rozrostów brodawkowatych. U kobiet typowo lokalizują się w okolicach krocza. Histologicznie: rozrost nabłonka wielowarstwowego płaskiego tworzącego brodawki o włóknisto-naczyniowych rdzeniach. Komórki powierzchowne zawierają nierówne, hiperchromatyczne jądra z pasem przejaśnienia - koilocytoza.

---