Wyklady I i Sprawozdawczosc finansowa, Klasy rachunkowoÂci - skrˇt, RACHUNKOWOŚĆ JEST JEDNA


KLASY RACHUNKOWOŚCI

Literatura:

  1. Bednarski L., Gierusz J. (red.): Rachunkowość międzynarodowa. PWE: Warszawa 2001, s. 11 - 15.

  2. Dziuba-Burczyk A.: Struktura rachunkowości w systemie zarządzania podmiotami gospodarczymi. Zeszyty Naukowe AE w Krakowie 2001 nr 557, s. 25 - 37.

  3. Gmytrasiewicz M., Karmańska A.: Rachunkowość Finansowa. Difin: Warszawa 2002, s. 30 - 31.

  4. Kiziukiewicz T.: Organizacja rachunkowości w przedsiębiorstwie. PWE: Warszawa 2002, s. 93.

  5. Myddelton D.: Rachunkowość Finansowa. PWE: Warszawa 1996, s. 12 - 16.

  6. Roza - Michalski A.: Zrozumieć rachunkowość. Agencja Wydawnicza Interfart: Łódź 1998, s. 17 - 20 i 23 - 24.

  7. Śnieżek E. (red.): Wprowadzenie do rachunkowości. Oficyna Ekonomiczna: Kraków 2004, s. 24 - 27.

  8. Wieczorek I.: Rachunkowość majątku trwałego. Wydawnictwo C.H. Beck: Warszawa 2002, s.15 - 16.

Dyspozycje

    1. Klasyfikacja rachunkowości według różnych kryteriów i charakterystyka jej klas (rodzajów, typów, odmian)

Rachunkowość jest jedna, ale z punktu widzenia celów poznawczych można ją klasyfikować według kilku różnych kryteriów i wyodrębniać na ich podstawie różne klasy (rodzaje, typy, odmiany) rachunkowości.

Kryteria klasyfikacji rachunkowości:

  1. rachunkowość jako nauka stosowana

  2. skala rachunkowości

  3. zakres przestrzenny rachunkowości

  4. przeznaczenie rachunkowości

  5. obligatoryjność prowadzenia (sformalizowanie) rachunkowości

  6. postać prowadzenia rachunkowości

  7. technika rachunkowości

  1. Rachunkowość jako nauka stosowana

Rachunkowość jest nauką stosowaną (nie jest ani sztuką, ani też czystą teorią) i dlatego można wyodrębnić:

Nauka (teoria) rachunkowości

Pojęcie

Rachunkowość w znaczeniu teorii jest definiowana zwykle jako „logiczne wnioskowanie w formie zbioru szerokich zasad:

Cele:

Umiejscowienie

Rachunkowość jest nauką ekonomiczną stojącą na pograniczu nauk ekonomicznych i informatyki.

Jest ściśle związana z ekonomią polityczną, której ułatwia bliższe i dokładniejsze poznanie obiektywnie działających praw ekonomicznych oraz odkrywanie nowych, dotychczas nieznanych prawidłowości rozwoju gospodarczego.

Dyscyplinami stycznymi do rachunkowości są: finanse, statystyka, ekonometria.

Rachunkowość wykorzystuje matematykę.

Zakres (przedmiot)

Rachunkowość jako dyscyplina naukowa obejmuje :

Wybitni teoretycy polscy okresu powojennego

Do wybitnych polskich teoretyków rachunkowości należą itd. (kolejność przypadkowa):


T. Terebucha,

T. Peche,

S. Skrzywan,

W. Malc,

E. Burzymowa,

A. Jarugowa,

K. Sawicki,

W. Brzezin,

Z. Messner,

T Kiziukiewicz,

D. Misińska,

B. Micherda,

M. Dobija,

J. Gierusz,

S. Sojak,

M. Gmytrasiewicz.


Rachunkowość jako dziedzina praktyczna

W toku rozwoju rachunkowości nie wykształciła się jej jednoznaczna definicja. Tak więc rachunkowość definiowana jest na różne sposoby:

W toku rozwoju rachunkowości jako dziedziny praktycznej nie wykształciła się jej powszechnie akceptowana definicja. Tak więc rachunkowość definiowana jest na różne sposoby.

Spotykane, najpopularniejsze, definicje rachunkowości można jednak podzielić typy:

Tradycyjna definicja rachunkowości, według Stanisława Skrzywana:

Rachunkowość jest szczególnym rodzajem jednostkowej ewidencji gospodarczej. Stanowi ona system ciągłego w czasie ujmowania, grupowania, prezentowania i interpretowania wyrażonych w pieniądzu, bilansujących się, ogólnych i szczegółowych danych liczbowych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej.

Definicja rachunkowości podkreślające jej rolę informacyjną, według Włodzimierza Brzezina:

„Rachunkowość jest szczególnym systemem informacyjnym o charakterze retro- i prospektywnym, który ma monopol na ustalanie wyniku finansowego i kondycji finansowej podmiotu gospodarczego w pewnym okresie czasu”.

Upraszczając i uogólniając można przyjąć, że:

Rachunkowość to system ewidencji procesów gospodarczych zachodzących w podmiocie rachunkowości oraz przetwarzania danych o tych procesach w informacje finansowe, które mogą być wykorzystywane przez różnych użytkowników w różnych celach.

Rachunkowość jako wiedza i umiejętności

Niezbędne kwalifikacje dla specjalistów od rachunkowości finansowej i zarządczej

Rachunkowość finansowa

Wiedza

  • o technikach rachunkowości

  • o prawie spółek

  • o wymaganiach stawianych przy przeprowadzaniu rewizji

  • o prawie podatkowym

Zdolność

  • do pracy w warunkach presji czasowej

  • do kontrolowania pracy personelu niezależnie od jego wieku

  • do współdziałania z ludźmi na wszystkich szczeblach zarządzania, poczynając od magazynierów a kończąc na najwyższym kierownictwie i rewidentach księgowych

Cechy charakteru

  • zamiłowanie do liczb

  • precyzja w działaniu

Rachunkowość zarządcza

Wiedza

  • o założeniach i metodach rachunkowości zarządczej

  • o oprzyrządowaniu i metodach przetwarzania danych

  • o ekonomii

  • o nowoczesnych metodach zarządzania

Zdolność

  • do prezentacji w przejrzysty sposób istotnych informacji

  • do powiązania wewnętrznych zależności zachodzących między różnymi działami przedsiębiorstwa

  • do współpracy z zatrudnionymi na wszystkich szczeblach

Cechy charakteru

  • wyobraźnia

  • upór

Źródło: opracowanie własne na podstawie: Myddelton D.: Rachunkowość Finansowa. PWE: Warszawa 1996, s. 16.

  1. Skala rachunkowości

Ze względu na skale (zasięg), w jakiej rachunkowość jest prowadzona wyodrębnia się :

Rachunkowość makroekonomiczna (ogólnonarodowa)

Rachunkowość makroekonomiczna (ogólnonarodowa) to dyscyplina statystyczno-ekonomiczna zajmująca się ujętymi w jednostkach pieniężnych procesami gospodarczymi, które występują w skali gospodarstwa narodowego jako całości. Rachunkowość makroekonomiczna prowadzoną jest w skali szerszej niż jeden podmiot gospodarczy, czy ich grupa, tzn. na szczeblu makroekonomicznym w skali gospodarki narodowej. Jest wykorzystywana do zarządzania gospodarką narodową (państwem).

Rachunkowość mikroekonomiczna (jednostkowa)

Rachunkowość mikroekonomiczna (jednostkowa) to rachunkowość, której przedmiotem jest majątek poszczególnych jednostek i grup jednostek powiązanych oraz operacje gospodarcze powodujące w nim zmiany. Prowadzona jest w ramach jednego podmiotu lub ich grupy. Stanowi podstawę zarządzania w poszczególnych podmiotach (grupach podmiotów).

  1. Zakres przestrzenny rachunkowości

Ze względu na zakres przestrzenny zjawisk będących przedmiotem rachunkowości wyróżnia się:

Rachunkowość międzynarodowa

Rachunkowość międzynarodowa - „…dotyczy międzynarodowych transakcji, porównań zasad rachunkowości w różnych krajach oraz harmonizacji zróżnicowanych zasad rachunkowości w świecie” (M.Z. Igbal, T.U. Melcher, A.A. Elmallach).

Rachunkowość międzynarodowa obejmuje trzy wymiary:

Rachunkowość krajowa

Rachunkowość krajowa - system rachunkowości obowiązujący i stosowany w danym kraju (normy prawne i /lub zwyczajowe, zasady).

  1. Przeznaczenie rachunkowości

Pomimo tego, że źródło informacji w każdym przypadku jest to samo - rachunkowość, to jednak ze względu na różny sposób ich przedstawiania, stopień szczegółowości, częstotliwość, rodzaj i cele oraz z powodu tego, że różni są odbiorcy, do których są kierowane, wyodrębnia się:

Zestawienie głównych cech rachunkowości

finansowej, zarządczej i podatkowej

Płaszczyzny porównań

Rachunkowość finansowa

Rachunkowość zarządcza

Rachunkowość podatkowa

Główni użytkownicy

Odbiorcy zewnętrzni

Kierownictwo firmy

Urzędy podatkowe i kierownictwo firmy

Regulacja

Prawna (w aspekcie prawa finansowego)

Oparta na miernikach zweryfikowanych przez rachunkowość finansową, lecz zestawianych w zależności od preferencji menedżera

Prawna (w aspekcie prawa podatkowego)

Cechy charakterystyczne

Dokładność, rzetelność, prawidłowość, sprawdzalność

ciągłość, materialność, trwałość, obiektywność, dotyczy przeszłości

Istotność, szybkość i koszt informacji, nastawienie na cel, itd. „różne koszty dla różnych celów”,

dotyczy przyszłości

Terminowość, prawidłowość pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym

Rodzaj danych objętych pomiarem

Dane kształtujące wynik finansowy

Dane finansowe oraz niefinansowe (ilościowe i jakościowe)

Dane kształtujące podstawę do opodatkowania

Rodzaj sporządzonych sprawozdań finansowych

Sprawozdania przeznaczone „na zewnątrz” sporządzane dla podmiotu jako całości

Sprawozdania do użytku wewnętrznego sporządzane według potrzeb

Sprawozdania przeznaczone do rozliczeń z budżetem

Obowiązujące w sprawozdaniach przedziały czasowe

Ścisła periodyzacja (chronologia): rok finansowy, kwartał, miesiąc

Elastyczne przedziały czasowe zgodne z potrzebami firmy

Ścisła periodyzacja zgodnie z przepisami podatkowymi

Rodzaj generowanych

sprawozdań

Głównie ex post

Rachunek ex ante, itd.: wariantowe plany kosztów i dochodów, przepływów

finansowych i inne

Ex post

Rodzaj kontroli

Rewizja księgowa, kontrola finansowa zewnętrzna i wewnętrzna

Głównie wewnętrzna dla oceny skuteczności podjętych decyzji

Zewnętrzna i wewnętrzna kontrola naliczeń podatkowych

Rodzaje systemów księgowania

Systemy podwójnego

księgowania

Każdy z systemów, jaki zdaje egzamin dla sprawnego zarządzania

Uproszczone formy ewidencji lub pełna księgowość

Wskazówki, reguły

Konsekwentna realizacja powszechnych zasad rachunkowości

Jedyną regułą pozostaje

skuteczność i efektywność

w zarządzaniu firmą

Zasady prawa podatkowego

Jednostki pomiarowe

Miernik pieniężny

Dowolny miernik (wartościowy, ilościowy lub jakościowy)

Miernik pieniężny

Główny punkt analizy

Jednostka gospodarcza jako całość

Różne segmenty jednostki gospodarczej

Podmiot lub przedmiot opodatkowania

Źródło: B.E. Needles, H.R. Anderson, F.G. Caldwell: Principles of Accounting. Boston 1990, s. 921; W. Brzezin: Ogólna teoria rachunkowości. Wyd.. Politechniki Częstochowskiej: Częstochowa 1995, s. 21; W. Grabczan: Rachunkowość menedżerska w zarządzaniu bankiem. FRRwP: Warszawa 1996, s. 19.

System rachunkowości w jednostce organizacyjnej

0x01 graphic

Poszczególne klasy rachunkowości te są ze sobą ściśle powiązane i stanowią zintegrowany system - łączy je obowiązek wiernego, realnego przedstawiania zagadnień, które stanowią przedmiot rachunkowości.

Częścią wspólną rachunkowości finansowej i zarządczej jest rachunek kosztów (itd. informacje o koszcie jednostkowym) oraz informacje dotyczące decyzji o zmianie struktury środków gospodarczych i kapitałów firmy.

Rachunkowość finansowa i podatkowa są powiązane problemami związanymi z obliczaniem, odprowadzaniem i sporządzaniem deklaracji z tytułu zobowiązań podatkowych.

Rachunkowość podatkowa i zarządcza są powiązane informacją dotyczącą zarządzania podatkowego tak, aby odnieść optymalne obciążenie podatkami, a w przypadku małych firm wybrać taką formę działalności, która niesie najmniejsze obciążenie podatkiem dochodowym.

  1. Obligatoryjność prowadzenia (sformalizowanie) rachunkowości

Ze względu na obligatoryjność prowadzenia (sformalizowanie) rachunkowości wyodrębnia się:

Rachunkowość obligatoryjna (formalna)

Rachunkowość formalna to rachunkowość zgodna z obowiązującymi w danym kraju przepisami prawa z zakresu rachunkowości. Wszystkie jednostki stosujące się do przepisów z zakresu rachunkowości z obowiązku, albo też z wyboru (po spełnieniu stosownych warunków) prowadzą rachunkowość formalną.

Podstawowe przepisy z zakresu rachunkowości obowiązujące w Polsce:

Rachunkowość nieformalna

Rachunkowość nieformalna to rachunkowość niesformalizowana, prowadzona z wolnego wyboru, według własnych zasad i metod oraz dla własnych celów. Normy i przepisy prawne nie są wyznacznikiem tak rozumianej rachunkowości, co nie oznacza, że podmiot rachunkowości nie może korzystać z zasad sformalizowanych. Niekiedy rachunkowość formalna stanowi bazę informacyjną do tworzenia rachunkowości nieformalnej.

Stosunkowo rzadko rachunkowość nieformalna jest zupełnie odrębnym, samodzielnym systemem. Raczej stosuje się system mieszany: w części korzysta się z zasad i norm obowiązujących, a w części z zasad i metod według własnego pomysłu, dostosowanych do celów, potrzeb i okoliczności.

Rachunkowość nieformalną jako odrębny, samodzielny system, stosują najczęściej:

Czasami istnieją potrzeby informacyjne decydentów w jednostkach prowadzących rachunkowość formalną, które wymuszają sto­sowanie obok rachunkowości formalnej również rachunkowości nieformalnej. Dzieje się tak, kiedy pewne ważne informacje są nie­osiągalne z rachunkowości formalnej. W tym przypadku chodzi więc o uzupełnienie zbioru informacji do podejmowania trafniejszych decyzji.

Korzystania z rachunkowości nieformalnej nie należy utożsamiać z postępowaniem nielegalnym. Jest ona legalna w granicach, w jakich nie jest zabroniona prawem.

Stosowana coraz częściej przez firmy rachunkowość menedżerska (zarządcza) jest w znacznej części niesformalizowana.

0x01 graphic

  1. Postać prowadzenia rachunkowości

W Polsce rachunkowość może być prowadzona w następujących postaciach:

Czynniki determinujące postać, w jakiej jednostka prowadzi rachunkowość:

OBLIGATORYJNA JEDNOSTKOWA RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA W POLSCE

Różnice

Postać rachunkowości ze względu na jej zakres

RACHUNKOWOŚĆ (PEŁNA)

RACHUNKOWOŚĆ UPROSZCZONA

Cel, jaki przyświecał ustawodawcy nakładającemu obowiązek prowadzenia rachunkowości

  • zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania gospodarki, rozumianej jako system powiązanych ze sobą jednostek, poprzez gromadzenie informacji niezbędnych do zarządzania nimi

  • zabezpieczenie interesów fiskalnych poprzez gromadzenie informacji niezbędnych do prawidłowego ustalania obciążeń podatkowych i kontroli rozliczeń z tego tytułu

  • zabezpieczenie interesów fiskalnych poprzez gromadzenie informacji niezbędnych do prawidłowego ustalania obciążeń i kontroli rozliczeń z tytułu podatku dochodowego

Postać

księgi rachunkowe

podatkowa księga przychodów i rozchodów

ewidencja przychodów

Podstawy prawne

  • ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości i

  • rozporządzenie Komisji (WE) 1126/2008 z 03.11.2008 r. przyjmujące określone MSR zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady

rozporządzenie MF z 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów

rozporządzenie MF z 17.12. 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

Cel

rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego

prawidłowe i terminowe rozliczenie należnego podatku dochodowego od osób fizycznych

Zakres podmiotowy

jednostki spełniające jednocześnie trzy warunki:

  • siedziba (miejsce sprawowania zarządu) na terenie Polski

  • prowadzenie działalności (realizowanie zadań zleconych)

  • nie podleganie wykluczeniom od obowiązku przestrzegania ustawy o rachunkowości

spełniające określone warunki dodatkowe:

  • osoby fizyczne

  • spółki cywilne osób fizycznych

  • spółki jawne osób fizycznych

  • spółki partnerskie

których:

    • przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i operacji finansowych w poprzednim roku obrotowym nie osiągnęły równowartości w walucie polskiej 1 200 000 tys. EURO

    • nie zgłosiły w stosownym trybie chęci prowadzenia rachunkowości w postaci ksiąg rachunkowych

Zakres merytoryczny

wszystkie części, tj. księgowość, rachunek kosztów, sprawozdawczość finansowa

tylko księgowość

Przedmiot

majątek i operacje gospodarcze (wszystkie bez wyjątku)

majątek i tylko te operacje gospodarcze, które są niezbędne do prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania i wartości podatku dochodowego

Zasady

itd.

  • kompletności ewidencji

  • podwójnego zapisu

  • ewidencja wybiórcza - rejestracji podlegają tylko niektóre operacje gospodarcze

  • nie ma obowiązku stosowania podwójnego zapisu, rejestracja ma charakter zapisów jednostronnych (pojedynczych)

Forma opodatkowania podatkiem dochodowym

w zależności od tego, czy jednostka posiada osobowość prawną, czy też nie:

    • podatek dochodowy od osób praw.

    • podatek dochodowy od osób fiz. opłacany na zasadach ogólnych

podatek dochodowy od osób fizycznych opłacany na zasadach ogólnych

podatek dochodowy od osób fizycznych opłacany w formie ryczałtu ewidencjonowanego

  1. Technika prowadzenia rachunkowości

Technika rachunkowości to rodzaj urządzeń technicznych (maszyn) wykorzystywanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Rodzaje technik stosowanych w rachunkowości:

  1. technika ręczna (tradycyjna):

  1. technika mechaniczna (maszynowa) - występuje w przypadku prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu odpowiednich urządzeń technicznych - maszyn lub też wspomagania ich prowadzenia poprzez stosowanie niektórych z nich. Ze względu na stopień zmechanizowania prac w rachunkowości wyróżnić można:

  1. technika komputerowa (automatyczna, informatyczna) - występuje w przypadku prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu urządzeń technicznych w postaci elektronicznych maszyn cyfrowych, tj. mini-, mikro- lub dużych komputerów.

Ze względu na rodzaj techniki wykorzystywanej do prowadzenia rachunkowości lub wspomagającej jej prowadzenie wyodrębnia się:

W rachunkowości informatycznej komputery mogą być wykorzystywane do:

Zalety stosowania komputerów w rachunkowości

W porównaniu z wcześniejszymi technikami rachunkowość informatyczną (technikę komputerową) cechuje:

RACHUNKOWOŚĆ JEST JEDNA!

18

18



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wyklady I i Sprawozdawczosc finansowa, Istota rachunkowoÂci mikroekonomicznej
sprawozdzania finansowe firmy, rachunkowosc
Korekta sprawozdania finansowego, Polityka rachunkowości w firmie
SPRAWOZDANIE FINANSOWE SKL, Rachunkowość i finanse
sprawozdzania finansowe firmy, rachunkowosc
Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego bilans rachunek zysków i strat przepływy obliczenia wsk
Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego bilans rachunek zysków i strat przepływy obliczenia wsk
Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego bilans rachunek zysków i strat przepływy obliczenia wsk
Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego bilans rachunek zysków i strat przepływy obliczenia wsk
wykład 2 sprawozdawczość finansowa  04 2011
wykład 1 sprawozdawczość finansowa 03 2011
test 20sprawozdawczość1, UE KATOWICE - FIR - Rachunkowość, I stopień, SEMESTR V, Sprawozdawczość fin
SSF wykład 6 i 7, FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ, Standardy Sprawozdawczości Finansowej
Sprawozdanie finansowe, Technik Administracji, RACHUNKOWOŚĆ, Rachunkowość, Rachunkowowść
Które zmiany ustawy o rachunkowości wpływają na sprawozdanie finansowe za 2008 r, rachunkowość
Mikroekonomia wykłady I zjazd, Finanse i Rachunkowość 2011-16, notatki, mikroekonomia

więcej podobnych podstron