Najci�sze zespo�y kliniczne.
Zesp�� Downa( Trisomia 21 pary hormon�w )
Zesp�� Kinfelttera ( 47, XXY, g��wnie m�czyŸni z dodatkowym chromosomem X, s� to roœli m�czyŸni, nieakceptowani w m�odym wieku, cz�sto wchodz� w konflikty)
Zesp�l Turnera ( Brak jednego chromosomu 45,X0 ).
Aberracja chromosomowa (mutacja chromosomowa)
zaburzenie polegaj�ce na zmianie struktury lub liczby chromosom�w.
Do aberracji chromosomowych mo�e dochodzi� spontanicznie lub pod wp�ywem czynnik�w mutagennych (np. promieniowanie jonizuj�ce, promieniowanie ultrafioletowe, wysokiej temperatury).
Anomalie liczbowe
Aneuploidie i poliploidie s� skutkiem nieprawid�owo przebiegaj�cego procesu rozdzia�u chromosom�w podczas podzia�u kom�rki.
U cz�owieka na poziomie ca�ego organizmu (tzn. prawie ka�da j�drzasta kom�rka organizmu winna zawiera� ow� zmian�) zdecydowana wi�kszoœ� mutacji liczby chromosom�w autosomalnych jest letalna. Wyj�tki to:
zesp�� Downa - trisomia 21
zesp�� Edwardsa - trisomia 18
zesp�� Pataua - trisomia 13
zesp�� Warkany'ego 2 - trisomia 8
trisomia 9
Zmiany liczby chromosom�w p�ciowych s� lepiej tolerowane.
zesp�� Turnera X0
zesp�� Klinefeltera XXY
Zesp�� XXX
Zesp�� XYY
Mukowiscydoza :
Przyczyn� choroby jest mutacja genu odpowiedzialnego za syntez� b�onowego kana�u chlorkowego CFTR (cystic fibrosis transmembrane conductance regulator). ,
Gen CFTR umiejscowiony jest na d�ugim ramieniu chromosomu 7.
Znanych jest ponad 1500 mutacji odpowiedzialnych za chorob�.
S� to mutacje najcz�œciej punktowe, typu missens albo o charakterze ma�ych insercji, mniej cz�sto mutacje typu nonsens i na z��czach intron-ekson.
Tylko wyj�tkowo s� to du�e delecje.
Najcz�stsza mutacja odpowiada za blisko 70% przypadk�w choroby i oznaczana jest jako �F508; uszkodzenie genu w tym miejscu prawdopodobnie determinuje ci�ki przebieg choroby.
Mutacja ta polega na delecji trzech nukleotyd�w, co powoduje usuni�cie z sekwencji bia�ka aminokwasu fenyloalaniny.
Inne mutacje, np. p.R117H, p.R334W i p.R347P odpowiadaj� za �agodniejszy przebieg choroby.
W Europie Wschodniej i Œrodkowej, tak�e w Polsce, spotykana jest mutacja del 21 (du�a delecja 21800 par zasad), prawie w og�le nie spotykana w innych populacjach.
Mutacja ta te� wywo�uje ci�k� posta� choroby, z ci�k� niewydolnoœci� trzustki i wczesnym pocz�tkiem.
Glikogenoz :
Choroby spichrzeniowe glikogenu (glikogenozy) (ang. GSD - glycogen storage diseases)
genetycznie uwarunkowane choroby metaboliczne, prowadz�ce do nieprawid�owego magazynowania glikogenu w w�trobie, nerkach i mi�œniach.
Zabu�anie z blokowaniem substancji metabolicznych
magazynowanie metabolit�w w narz�dach.
Glikogenozy s� chorobami genetycznymi, dziedziczonymi g��wnie autosomalnie recesywnie (z wyj�tkiem glikogenozy typu IX, kt�ra jest dziedziczona w spos�b sprz�ony z chromosomem X).
Nieprawid�owe spichrzanie jest spowodowane brakiem jednego z enzym�w, uczestnicz�cych w metabolizmie glikogenu.
OPIS JEDNOSTEK CHOROBOWYCH
ZESP�� DOWNA: Aberracja genowa
W pewien spos�b dopuszcza si� przerwanie ci��y po wykryciu nieprawid�owoœci chromosomalnej.
Nadz�r biologiczny:
60% z Trisomi� 21 pary chromosom�w ulega poronieniu;
20% z Trisomi� 21 pary chromosom�w rodzi si� martwe.
Cechy :
niedorozw�j umys�owy
kr�tkog�owie, umiarkowane ma�og�owie, sp�aszczona potylica
p�aski profil twarzy
mongoloidalne ustawienie szpar powiekowych (przyœrodkowe k�ty oka poni�ej poziomu k�t�w bocznych) Nie u�ywa si� obecnie stwierdzenia mongolizm.
hipoplazja lub aplazja zatok czo�owych
kr�tkie podniebienie twarde
zmarszczka nak�tna (epicanthus)
niewielki hiperteloryzm oczny
jasne plamki na t�cz�wce (zwane plamkami Brushfielda)
drobne zm�tnienia soczewki w badaniu w lampie szczelinowej
zaburzenia refrakcji, najcz�œciej kr�tkowzrocznoœ� (70%)
oczopl�s (35%)
zez (45%)
sto�ek rog�wki (6%)
za�ma wrodzona (3%)
atrezja przewodu �zowego (20%)
ma�y nos z p�ask� nasad� i szerokim grzbietem
wystaj�cy j�zyk (glossoptosis), co spowodowane jest mikrognacj� i ma�� obj�toœci� jamy ustnej
pobru�d�ony j�zyk, tzw. j�zyk mosznowy
nisko osadzone, ma�e ma��owiny uszne, cz�sto ma�y lub nieobecny p�atek
zaburzenia s�uchu (66%)
hipoplazja z�b�w
pojedyncza bruzda d�oni, nazwana te� bruzd� ma�pi� (45%)
zwi�kszony odst�p mi�dzy paluchem a drugim palcem stopy
marmurkowata sk�ra (cutis marmorata)
kr�tka szyja, rzadziej p�etwistoœ� szyi
fa�d sk�ry na karku w okresie niemowl�cym
mi�kkie, delikatne i rzadkie w�osy sk�ry g�owy
hipoplazja miednicy z poszerzeniem bocznych cz�œci talerzy koœci biodrowych i sp�yceniem k�ta panewkowego
wrodzone wady serca:
wsp�lny kana� przedsionkowo-komorowy
ubytek przegrody mi�dzyprzedsionkowej
ubytek przegrody mi�dzykomorowej
przetrwa�y przew�d t�tniczy
wypadanie p�atka zastawki mitralnej
nieprawid�owy przebieg t�tnicy podobojczykowej
wady przewodu pokarmowego (12%):
atrezja dwunastnicy
choroba Hirschsprunga :
atrezja odbytu
wady koœ�ca
niezroœni�cie �uk�w kr�g�w l�dŸwiowych (37%)
11 par �eber
niestabilnoœ� dŸwigaczowo-obrotnikowa (12%)
nadmierna ruchomoœ� potyliczno-dŸwigaczowa (8,5%)
nieprawid�owy z�b obrotnika (6%)
hipoplastyczny tylny �uk kr�gu C1 (26%)
wady uk�adu moczowo-p�ciowego
stosunkowo ma�e pr�cie
zmniejszona obj�toœ� j�der.
M�czyŸni s� bezp�odni.
ZESP�� KLINEFELTERA(47,XXY)
wyst�puje nieci rzadziej 1 na 1000 urodze�
p�ci m�skiej
dodatkowy chromosom X pochodzi od matki;
w podziale mejotycznym nie dosz�o do rozejœcia si� chromosom�w.
Hipogonadyzm:
upoœledzenie produkcji testosteronu, poprzez niedorozw�j j�der.
s� bezp�odni;
w 20% upoœledzenie m�zgu
wysoki wzrost, zaburzenia proporcji cia�a, pasa barkowego i miednicznego, wygl�d zbli�ony do kobiet.
3. ZESP�� TURNERA:
Wyst�puje 1 na 5000 urodze� �e�skich;
brak jednego chromosomu;
kobieta ma pe�ne cechy fizyczne;
99% zarodk�w ulega poronieniu;
cechy:
niski wzrost
pacjentkom podaje si� somatotropin�(hormon wzrostu) przed snem domi�œniowo.
Mimo tego nie powoduje to wzrostu wy�szego ni� ten kt�ry jest zakodowany przez geny(nie rzutuje na wzrost)
z punktu klinicznego pododawanie hormonu nie jest wskazane;
Leczenie niewydolnoœci przysadkowej;
brak miesi�czki;
p�askie czo�o;
nierozwini�te z�by;
szeroka klatka piersiowa;
koœlawoœ� kolan i �okci.
GLIKOGENOLIZA:
zaburzenie przemiany bia�ka, t�uszczu i cukru;
enzymy weryfikujemylizosomalnie
leczenie recesywne:
chor�ba spichrzeniowa glikogenu.
Polega g��wnie na zapobieganiu hipoglikemii i kwasicy mleczanowej
cz�ste podawanie posi�k�w.
Zmniejszenie poda�y bia�ka i wykluczenie z diety galaktozy i fruktozy.
MUKOWISCYDOZA:
punktowy ubytek felanoalaniny
ubytek 1 aminokwasu z �a�cucha, powoduje wzmo�on� wydzielin� gruczo��w zewn�trznych.
Cz�sto wyst�puj� r�wnorz�dnie objawy z innych uk�ad�w:
niedro�noœ� przewodu s�uchowego
u starszych dzieci mo�e by� zaburzone zewn�trz wydzielnicza funkcja trzustki
doprowadza do niep�odnoœ� (uk�. Rozrodczy)
Objawy ze strony przewodu pokarmowego wyst�puj� u oko�o 75% chorych:
wyst�puj� obfite, nieuformowane, cuchn�ce, t�uszczowe stolce od wczesnego dzieci�stwa;
powi�kszenie obj�toœci brzucha, niekiedy wypadanie odbytnicy;
niedro�noœ� jelit w okresie noworodkowym, spowodowana czopem g�stej sm��ki zatykaj�cym jelito grube
mo�e wyst�pi� (4-5% przypadk�w) wt�rna marskoœ� ���ciowa w�troby z powodu niedro�noœci kanalik�w ���ciowych;
kamica ���ciowa;
skr�t jelita w okresie p�odowym;
g�sty i lepki œluz blokuje przewody trzustkowe, przyjmowane pokarmy nie s� odpowiednio trawione doprowadzaj�c do objaw�w zespo�u z�ego wch�aniania;
nawracaj�ce zapalenia trzustki
U ponad 90% chorych wyst�puj� objawy ze strony uk�adu oddechowego, takie jak:
przewlek�y i napadowy kaszel,
nawracaj�ce i przewlek�e zapalenia p�uc, zapalenie oskrzelik�w,
obturacyjne zapalenia oskrzeli,
krwioplucie,
zmiany w p�ucach widoczne w rtg: nawracaj�ca niedodma, rozd�cie i rozstrzenie oskrzeli,
przewlek�e zapalenie zatok przynosowych.
Inchalacje Nebulizatorem:
podaje si� pulmozyn�
nebulizatory spr�onego powietrza,
nebulizator pneumatyczny
w zbiorniku znajduje si� rozci�czony roztw�r z lekiem
wielkoœ� cz�stek odpowiada na oddzia�ywanie:
miejscowe >8
na du�e oskrzela 5 a 8
oskrzeliki i p�cherzyki p�ucne < 5
CUKRZYCA :
Polifagia : dyzy apetyt;
polidyspazje : narastaj�ce pragnienie;
poliuria : wielomocz, cz�stomocz, mikcje nocne i moczenie nocne;
post�puj�ce chudni�cie
Glikonia nadczo i w ci�gu doby hemoglobiny HbA1
Makroangiopatia : podatnoœ� na zaka�enia miejscowe i og�lne
Mikroangiopatia: niewydolnoœ� k��buszk�w nerkowych
Neuropatie :zaburzenia w ob�bie naczynia, zaburzenia czucia przeczulica
Retinopatia: Jest to najcz�stsze powik�anie i dotyczy w�aœnie siatk�wki. Uszkodzenie nast�puje jednak poœrednio: najpierw podlegaj� mu naczynia w�osowate, potem receptory i w��kna nerwowe w b�onie wewn�trznej.
Niedoczynnos� tarczycy:
niedoczynnoœ� wrodzona:
niedorozw�j w 80% b��dy tarczycy, b��dy przysadki s� rzadsze;
Bilans 0:
przeprowadza oddzia� do 5 doby;
ocena w kierunku laboratoryjnym;
fenyloketamina stosuje si� odpowiednie diety aby nie upoœledza� rozwoju.
Niedoczynnoœ� hormonu tarczycy(jesli wyniki s� negatywne stosuje si� kuracj� hormonalna
Choroba Haninoto:
Na chorob� Hashimoto mo�e zachorowa� do 2% populacji, a liczba zachorowa� wzrasta.
Choroba Hashimoto dotyczy gruczo�u tarczowego (tarczycy). Jest to narz�d po�o�ony w szyi, kt�ry kontroluje spos�b, w jaki nasz organizm wykorzystuje energi�.
Noworodki z t� chorob� w 95 % nie manifestuj� objaw�w klinicznych. Wa�ne jest aby sprawdzi� w ksi��eczce zdrowia na 1-2 stronie zwr�cic uwag� na wyniki bilansu 0.
Objawy
Wrodzone :
przed�u�aj�ca si� ���taczka
zaparcia, sennoœ�
obni�enie napi�cia mm.
Przepuklina wrodzona
du�y brzuszek
du�y j�zyk
Nabyte:
Obni�enie dynamiki wzrostu
sucha i blada sk�ra
bradykinezja
deficyty w nauce,
obrz�ki
op�Ÿnienie pokwitania.
CHOROBY DR�G ODDECHOWYCH
przez drogi oddechowe nabywamy odpornoœci
zielony katar u dziecka kontakt z patogenami
dzieci maj� zatoki sitow� i klinow�, jeœli dochodzi do zapalenia mo�e doœ� do zapalenia opon m�zgowo - rdzeniowych
zapalenie zatok przynosowych
zapalenie tkanki ��cznej pozaga�kowej, mo�e wyst�pi� wytrzeszcz oczny,
zapalenie nerwu pozaga�kowego
Zapalenie P�uc
chlamydia mo�e by� do 4 roku �ycia
przewa�nie u dzieci do 5 roku �ycia
pneumokkoki szczeg�lnie atakuj� dzieci ze wzgl�du na s�abo rozwini�ty uk�ad immunologiczny, zalecane s� szczepienia, u doros�ych zara�enie pneumokokami daje objawy kataru, zapalenia zatok
u os�b starszych mo�e dojœ� do zara�enia si� od dzieci w rodzinie, w wyniku czego mo�e dojœ� do zapalenia p�uc
Podzia�
TYPOWE ZAPALENIE P��C
Przy typowych objawach choroba zaczyna si�:
os�abieniem
b�lami mi�œni
nag�� wysok� gor�czk�, kt�ra spada po 7-9 dniach
dreszczami
zlewnymi potami
kaszlem, najpierw suchym, a nast�pnie wilgotnym z odkrztuszaniem œluzowej lub ropnej wydzieliny
b�lem klatki piersiowej przy oddychaniu
dusznoœci� o r��nym stopniu nasilenia
niekiedy krwiopluciem
ATYPOWE ZAPALENIE P��C
Stan og�lny dobry, ci�szy: Legionella pneumophila
Pocz�tek jest mniej gwa�towny ni� w typowym zapaleniu p�uc.
Dominuj� objawy z g�rnych dr�g oddechowych:
suchy kaszel, d�ugo utrzymuj�cy si�, mecz�cy
b�l gard�a
temperatura do 38 stopni, utrzymuj�ce si� d�ugo stany podgor�czkowe
Objawy spoza uk�adu oddechowego:
b�le staw�w
b�le mi�œniowe
objawy ze strony przewodu pokarmowego
Dusznoœ�, o r��nym stopniu nasilenia
8.CHOROBY NOWOTWOROWE:
S� drug� przyczyn� zgon�w;
Pierwsz� przyczyn� zgon�w s� wypadki i urazy;
12 przypadk�w na 1000000;
Epidemiologie w Polsce u dzieci:
Bia�aczka 31%
Nowotworu CUN 20%
Ziarnica z�oœliwa 8%
Nowotwory koœci 7%
Nowotwory tkanek mi�kkich 7%
Mi�œniaki limfatyczne 6%
Nowotwory uk�adu wsp��czulnego 6%
Nowotwory jajnik�w 3%
Nowotwory j�der 3%
Nowotwory okolicy krzy�owej 4%musia�abyœ sprawdzi� bo nie mog� si� rozczyta� z notatek :)
Objawy:
obni�enie aktywnoœci ruchowej;
sennoœ�;
zaburzenia cyklu dobowego;
apatia;
rozdra�nienie;
pogorszenie wydolnoœci fizycznej;
niedokrwistoœ�(kom�rki rakowe pobieraj� Fe z krwi)
utrzymuje si� stan podgor�czkowy;
okresowe b�le nocne, g�owy i brzucha;
przyspieszenie oddechu;
szybkie m�czenie si�;
cechy przedwczesnego dojrzewanie;
krwawienie z drug moczowych;
trudnoœci z oddawaniem moczu i stolca;
powi�kszenie obj�toœci g�owy i obrz�ki(cieœ� m�zgowa) 18 m-c;
nag�y wytrzeszcz i zez ga�ek ocznych;
zmiana barwnika sk�ry;