Najcisze zespoy kliniczne.
Zesp Downa( Trisomia 21 pary hormonw )
Zesp Kinfelttera ( 47, XXY, gwnie mczyŸni z dodatkowym chromosomem X, s to roœli mczyŸni, nieakceptowani w modym wieku, czsto wchodz w konflikty)
Zespl Turnera ( Brak jednego chromosomu 45,X0 ).
Aberracja chromosomowa (mutacja chromosomowa)
zaburzenie polegajce na zmianie struktury lub liczby chromosomw.
Do aberracji chromosomowych moe dochodzi spontanicznie lub pod wpywem czynnikw mutagennych (np. promieniowanie jonizujce, promieniowanie ultrafioletowe, wysokiej temperatury).
Anomalie liczbowe
Aneuploidie i poliploidie s skutkiem nieprawidowo przebiegajcego procesu rozdziau chromosomw podczas podziau komrki.
U czowieka na poziomie caego organizmu (tzn. prawie kada jdrzasta komrka organizmu winna zawiera ow zmian) zdecydowana wikszoœ mutacji liczby chromosomw autosomalnych jest letalna. Wyjtki to:
zesp Downa - trisomia 21
zesp Edwardsa - trisomia 18
zesp Pataua - trisomia 13
zesp Warkany'ego 2 - trisomia 8
trisomia 9
Zmiany liczby chromosomw pciowych s lepiej tolerowane.
zesp Turnera X0
zesp Klinefeltera XXY
Zesp XXX
Zesp XYY
Mukowiscydoza :
Przyczyn choroby jest mutacja genu odpowiedzialnego za syntez bonowego kanau chlorkowego CFTR (cystic fibrosis transmembrane conductance regulator). ,
Gen CFTR umiejscowiony jest na dugim ramieniu chromosomu 7.
Znanych jest ponad 1500 mutacji odpowiedzialnych za chorob.
S to mutacje najczœciej punktowe, typu missens albo o charakterze maych insercji, mniej czsto mutacje typu nonsens i na zczach intron-ekson.
Tylko wyjtkowo s to due delecje.
Najczstsza mutacja odpowiada za blisko 70% przypadkw choroby i oznaczana jest jako F508; uszkodzenie genu w tym miejscu prawdopodobnie determinuje ciki przebieg choroby.
Mutacja ta polega na delecji trzech nukleotydw, co powoduje usunicie z sekwencji biaka aminokwasu fenyloalaniny.
Inne mutacje, np. p.R117H, p.R334W i p.R347P odpowiadaj za agodniejszy przebieg choroby.
W Europie Wschodniej i Œrodkowej, take w Polsce, spotykana jest mutacja del 21 (dua delecja 21800 par zasad), prawie w ogle nie spotykana w innych populacjach.
Mutacja ta te wywouje cik posta choroby, z cik niewydolnoœci trzustki i wczesnym pocztkiem.
Glikogenoz :
Choroby spichrzeniowe glikogenu (glikogenozy) (ang. GSD - glycogen storage diseases)
genetycznie uwarunkowane choroby metaboliczne, prowadzce do nieprawidowego magazynowania glikogenu w wtrobie, nerkach i miœniach.
Zabuanie z blokowaniem substancji metabolicznych
magazynowanie metabolitw w narzdach.
Glikogenozy s chorobami genetycznymi, dziedziczonymi gwnie autosomalnie recesywnie (z wyjtkiem glikogenozy typu IX, ktra jest dziedziczona w sposb sprzony z chromosomem X).
Nieprawidowe spichrzanie jest spowodowane brakiem jednego z enzymw, uczestniczcych w metabolizmie glikogenu.
OPIS JEDNOSTEK CHOROBOWYCH
ZESP DOWNA: Aberracja genowa
W pewien sposb dopuszcza si przerwanie ciy po wykryciu nieprawidowoœci chromosomalnej.
Nadzr biologiczny:
60% z Trisomi 21 pary chromosomw ulega poronieniu;
20% z Trisomi 21 pary chromosomw rodzi si martwe.
Cechy :
niedorozwj umysowy
krtkogowie, umiarkowane maogowie, spaszczona potylica
paski profil twarzy
mongoloidalne ustawienie szpar powiekowych (przyœrodkowe kty oka poniej poziomu ktw bocznych) Nie uywa si obecnie stwierdzenia mongolizm.
hipoplazja lub aplazja zatok czoowych
krtkie podniebienie twarde
zmarszczka naktna (epicanthus)
niewielki hiperteloryzm oczny
jasne plamki na tczwce (zwane plamkami Brushfielda)
drobne zmtnienia soczewki w badaniu w lampie szczelinowej
zaburzenia refrakcji, najczœciej krtkowzrocznoœ (70%)
oczopls (35%)
zez (45%)
stoek rogwki (6%)
zama wrodzona (3%)
atrezja przewodu zowego (20%)
may nos z pask nasad i szerokim grzbietem
wystajcy jzyk (glossoptosis), co spowodowane jest mikrognacj i ma objtoœci jamy ustnej
pobrudony jzyk, tzw. jzyk mosznowy
nisko osadzone, mae maowiny uszne, czsto may lub nieobecny patek
zaburzenia suchu (66%)
hipoplazja zbw
pojedyncza bruzda doni, nazwana te bruzd mapi (45%)
zwikszony odstp midzy paluchem a drugim palcem stopy
marmurkowata skra (cutis marmorata)
krtka szyja, rzadziej petwistoœ szyi
fad skry na karku w okresie niemowlcym
mikkie, delikatne i rzadkie wosy skry gowy
hipoplazja miednicy z poszerzeniem bocznych czœci talerzy koœci biodrowych i spyceniem kta panewkowego
wrodzone wady serca:
wsplny kana przedsionkowo-komorowy
ubytek przegrody midzyprzedsionkowej
ubytek przegrody midzykomorowej
przetrway przewd ttniczy
wypadanie patka zastawki mitralnej
nieprawidowy przebieg ttnicy podobojczykowej
wady przewodu pokarmowego (12%):
atrezja dwunastnicy
choroba Hirschsprunga :
atrezja odbytu
wady koœca
niezroœnicie ukw krgw ldŸwiowych (37%)
11 par eber
niestabilnoœ dŸwigaczowo-obrotnikowa (12%)
nadmierna ruchomoœ potyliczno-dŸwigaczowa (8,5%)
nieprawidowy zb obrotnika (6%)
hipoplastyczny tylny uk krgu C1 (26%)
wady ukadu moczowo-pciowego
stosunkowo mae prcie
zmniejszona objtoœ jder.
MczyŸni s bezpodni.
ZESP KLINEFELTERA(47,XXY)
wystpuje nieci rzadziej 1 na 1000 urodze
pci mskiej
dodatkowy chromosom X pochodzi od matki;
w podziale mejotycznym nie doszo do rozejœcia si chromosomw.
Hipogonadyzm:
upoœledzenie produkcji testosteronu, poprzez niedorozwj jder.
s bezpodni;
w 20% upoœledzenie mzgu
wysoki wzrost, zaburzenia proporcji ciaa, pasa barkowego i miednicznego, wygld zbliony do kobiet.
3. ZESP TURNERA:
Wystpuje 1 na 5000 urodze eskich;
brak jednego chromosomu;
kobieta ma pene cechy fizyczne;
99% zarodkw ulega poronieniu;
cechy:
niski wzrost
pacjentkom podaje si somatotropin(hormon wzrostu) przed snem domiœniowo.
Mimo tego nie powoduje to wzrostu wyszego ni ten ktry jest zakodowany przez geny(nie rzutuje na wzrost)
z punktu klinicznego pododawanie hormonu nie jest wskazane;
Leczenie niewydolnoœci przysadkowej;
brak miesiczki;
paskie czoo;
nierozwinite zby;
szeroka klatka piersiowa;
koœlawoœ kolan i okci.
GLIKOGENOLIZA:
zaburzenie przemiany biaka, tuszczu i cukru;
enzymy weryfikujemylizosomalnie
leczenie recesywne:
chorba spichrzeniowa glikogenu.
Polega gwnie na zapobieganiu hipoglikemii i kwasicy mleczanowej
czste podawanie posikw.
Zmniejszenie poday biaka i wykluczenie z diety galaktozy i fruktozy.
MUKOWISCYDOZA:
punktowy ubytek felanoalaniny
ubytek 1 aminokwasu z acucha, powoduje wzmoon wydzielin gruczow zewntrznych.
Czsto wystpuj rwnorzdnie objawy z innych ukadw:
niedronoœ przewodu suchowego
u starszych dzieci moe by zaburzone zewntrz wydzielnicza funkcja trzustki
doprowadza do niepodnoœ (uk. Rozrodczy)
Objawy ze strony przewodu pokarmowego wystpuj u okoo 75% chorych:
wystpuj obfite, nieuformowane, cuchnce, tuszczowe stolce od wczesnego dziecistwa;
powikszenie objtoœci brzucha, niekiedy wypadanie odbytnicy;
niedronoœ jelit w okresie noworodkowym, spowodowana czopem gstej smki zatykajcym jelito grube
moe wystpi (4-5% przypadkw) wtrna marskoœ ciowa wtroby z powodu niedronoœci kanalikw ciowych;
kamica ciowa;
skrt jelita w okresie podowym;
gsty i lepki œluz blokuje przewody trzustkowe, przyjmowane pokarmy nie s odpowiednio trawione doprowadzajc do objaww zespou zego wchaniania;
nawracajce zapalenia trzustki
U ponad 90% chorych wystpuj objawy ze strony ukadu oddechowego, takie jak:
przewleky i napadowy kaszel,
nawracajce i przewleke zapalenia puc, zapalenie oskrzelikw,
obturacyjne zapalenia oskrzeli,
krwioplucie,
zmiany w pucach widoczne w rtg: nawracajca niedodma, rozdcie i rozstrzenie oskrzeli,
przewleke zapalenie zatok przynosowych.
Inchalacje Nebulizatorem:
podaje si pulmozyn
nebulizatory spronego powietrza,
nebulizator pneumatyczny
w zbiorniku znajduje si rozciczony roztwr z lekiem
wielkoœ czstek odpowiada na oddziaywanie:
miejscowe >8
na due oskrzela 5 a 8
oskrzeliki i pcherzyki pucne < 5
CUKRZYCA :
Polifagia : dyzy apetyt;
polidyspazje : narastajce pragnienie;
poliuria : wielomocz, czstomocz, mikcje nocne i moczenie nocne;
postpujce chudnicie
Glikonia nadczo i w cigu doby hemoglobiny HbA1
Makroangiopatia : podatnoœ na zakaenia miejscowe i oglne
Mikroangiopatia: niewydolnoœ kbuszkw nerkowych
Neuropatie :zaburzenia w obbie naczynia, zaburzenia czucia przeczulica
Retinopatia: Jest to najczstsze powikanie i dotyczy waœnie siatkwki. Uszkodzenie nastpuje jednak poœrednio: najpierw podlegaj mu naczynia wosowate, potem receptory i wkna nerwowe w bonie wewntrznej.
Niedoczynnos tarczycy:
niedoczynnoœ wrodzona:
niedorozwj w 80% bdy tarczycy, bdy przysadki s rzadsze;
Bilans 0:
przeprowadza oddzia do 5 doby;
ocena w kierunku laboratoryjnym;
fenyloketamina stosuje si odpowiednie diety aby nie upoœledza rozwoju.
Niedoczynnoœ hormonu tarczycy(jesli wyniki s negatywne stosuje si kuracj hormonalna
Choroba Haninoto:
Na chorob Hashimoto moe zachorowa do 2% populacji, a liczba zachorowa wzrasta.
Choroba Hashimoto dotyczy gruczou tarczowego (tarczycy). Jest to narzd pooony w szyi, ktry kontroluje sposb, w jaki nasz organizm wykorzystuje energi.
Noworodki z t chorob w 95 % nie manifestuj objaww klinicznych. Wane jest aby sprawdzi w ksieczce zdrowia na 1-2 stronie zwrcic uwag na wyniki bilansu 0.
Objawy
Wrodzone :
przeduajca si taczka
zaparcia, sennoœ
obnienie napicia mm.
Przepuklina wrodzona
duy brzuszek
duy jzyk
Nabyte:
Obnienie dynamiki wzrostu
sucha i blada skra
bradykinezja
deficyty w nauce,
obrzki
opŸnienie pokwitania.
CHOROBY DRG ODDECHOWYCH
przez drogi oddechowe nabywamy odpornoœci
zielony katar u dziecka kontakt z patogenami
dzieci maj zatoki sitow i klinow, jeœli dochodzi do zapalenia moe doœ do zapalenia opon mzgowo - rdzeniowych
zapalenie zatok przynosowych
zapalenie tkanki cznej pozagakowej, moe wystpi wytrzeszcz oczny,
zapalenie nerwu pozagakowego
Zapalenie Puc
chlamydia moe by do 4 roku ycia
przewanie u dzieci do 5 roku ycia
pneumokkoki szczeglnie atakuj dzieci ze wzgldu na sabo rozwinity ukad immunologiczny, zalecane s szczepienia, u dorosych zaraenie pneumokokami daje objawy kataru, zapalenia zatok
u osb starszych moe dojœ do zaraenia si od dzieci w rodzinie, w wyniku czego moe dojœ do zapalenia puc
Podzia
TYPOWE ZAPALENIE PC
Przy typowych objawach choroba zaczyna si:
osabieniem
blami miœni
nag wysok gorczk, ktra spada po 7-9 dniach
dreszczami
zlewnymi potami
kaszlem, najpierw suchym, a nastpnie wilgotnym z odkrztuszaniem œluzowej lub ropnej wydzieliny
blem klatki piersiowej przy oddychaniu
dusznoœci o rnym stopniu nasilenia
niekiedy krwiopluciem
ATYPOWE ZAPALENIE PC
Stan oglny dobry, ciszy: Legionella pneumophila
Pocztek jest mniej gwatowny ni w typowym zapaleniu puc.
Dominuj objawy z grnych drg oddechowych:
suchy kaszel, dugo utrzymujcy si, meczcy
bl garda
temperatura do 38 stopni, utrzymujce si dugo stany podgorczkowe
Objawy spoza ukadu oddechowego:
ble staww
ble miœniowe
objawy ze strony przewodu pokarmowego
Dusznoœ, o rnym stopniu nasilenia
8.CHOROBY NOWOTWOROWE:
S drug przyczyn zgonw;
Pierwsz przyczyn zgonw s wypadki i urazy;
12 przypadkw na 1000000;
Epidemiologie w Polsce u dzieci:
Biaaczka 31%
Nowotworu CUN 20%
Ziarnica zoœliwa 8%
Nowotwory koœci 7%
Nowotwory tkanek mikkich 7%
Miœniaki limfatyczne 6%
Nowotwory ukadu wspczulnego 6%
Nowotwory jajnikw 3%
Nowotwory jder 3%
Nowotwory okolicy krzyowej 4%musiaabyœ sprawdzi bo nie mog si rozczyta z notatek :)
Objawy:
obnienie aktywnoœci ruchowej;
sennoœ;
zaburzenia cyklu dobowego;
apatia;
rozdranienie;
pogorszenie wydolnoœci fizycznej;
niedokrwistoœ(komrki rakowe pobieraj Fe z krwi)
utrzymuje si stan podgorczkowy;
okresowe ble nocne, gowy i brzucha;
przyspieszenie oddechu;
szybkie mczenie si;
cechy przedwczesnego dojrzewanie;
krwawienie z drug moczowych;
trudnoœci z oddawaniem moczu i stolca;
powikszenie objtoœci gowy i obrzki(cieœ mzgowa) 18 m-c;
nagy wytrzeszcz i zez gaek ocznych;
zmiana barwnika skry;