WYKŁADY DOD

WYKŁADY DOD

ATKOWE

ATKOWE

Długość ciała

Długość ciała



pod koniec 1 roku życia 50% długości urodzeniowej



do 1,5 roku mówimy o długości, później o wysokości



w 4 roku życia zostaje podwojona długość
urodzeniowa



wiek przedszkolny - przyrost długości ok. 5 cm na rok



skok pokwitaniowy - następuje gwałtowne
przyśpieszenie wzrastania (chłopcy 10-12 cm,
dziewczynki 8 - 10 cm rocznie)



potem tempo zwalnia się, koniec wzrostu ok. 20 roku
życia u chłopców i 18 roku życia u dziewcząt

Ciężar ciała

Ciężar ciała



noworodek po urodzeniu traci część ciężaru ciała,
ok. 10 %



spadek ten jest wyrównywany do 10 dnia życia



podwojenie ciężaru ok. 4 - 5 miesiąca życia (100%)



potrojenie 11 - 12 m. ż. (200%)



ciężar ciała wzrasta 4 razy w 2 r. ż.



w wieku wczesnoszkolnym zachodzi stabilizacja
przyrostów m.c.



skok pokwitaniowy ok. 5-6 kg na rok



później znów stabilizacja

Czynniki endogenne wpływające na

Czynniki endogenne wpływające na

rozwój

rozwój



genetyczne

- determinanty rozwojowe (auksologiczne)



płeć



rozwój układu kostnego



tor rozwoju



szybkość wzrastania



płeć



paragenetyczne



np. różyczka matki w okresie ciąży



cechy dotyczące organizmu rodziców



wiek matki



nałogi matki



choroby przewlekłe i metaboliczne rodziców



kolejność ciąży



hormonalne



wzrost płodu nie zależy od GH



u płodu jest wysokie stężenie GH, ale niedoskonałe są receptory dla niego

Czynniki egzogenne wpływające na

Czynniki egzogenne wpływające na

rozwój

rozwój



biogeograficzne - klimat, środowisko, flora,
fauna



kulturowe



żywieniowe



sposób wychowania

Cechy rozwoju

Cechy rozwoju

psychomotorycznego

psychomotorycznego



harmonijny



nieodwracalny



ukierunkowany



ciągły



zachowana kolejność (np.: pełzanie-
raczkowanie-chodzenie)



nierównoległość (każdy narząd ma swoją
dynamikę)

Przyrosty ciężaru ciała w okresie

Przyrosty ciężaru ciała w okresie

niemowlęcym

niemowlęcym



przyrosty w m.c. w pierwszym roku życia:



w 1 kwartale

- 30 g / dobę



w 2 kwartale

- 20



w 3 kwartale

- 15



w 4 kwartale

- 12



przyrosty miesięczne:



1 - 2 miesiąc

- 600 - 800 g / miesiąc



3 - 4 miesiąc

- 700



5 - 6 miesiąc

- 500 – 550

Przyrosty długości ciała w

Przyrosty długości ciała w

okresie niemowlęcym

okresie niemowlęcym



przyrost długości nie jest przyrostem
linijnym:



1 kwartał - 10 cm



2 kwartał - 6 cm



3 kwartał - 5 cm



4 kwartał - 4 cm

WIEK RACZKOWANIA

noworodek

 ułożenie zgięciowe (dłonie, stopy)
 położenie głowy asymetryczne (nie utrzymuje w linii pośrodkowej)

 ruchy kończyn

 odruch pełzania przy podrażnieiu stopy

1 miesiąc

 na krótko (ok. 3 sek.) utrzymuje głowę w linii pośrodkowej ciała

2 miesiąc

 unosi głowę pod kątem 45

0

 utrzymuje podniesioną przez ok. 10 sek.

3 miesiąc

 unosi głowę w zakresie 45 - 90

0

 utrzymuje głowę przez co najmniej 1 min.

 opiera się na obu przedramionach

4 miesiąc

 przerywa podparcie na łokciach przez uniesienie obu ramion, ruchy wyprostne kończyn dolnych -

w efekcie daje to obraz pływania

 przez kilka sekund

5 miesiąc

 próbuje przekręcić się z brzucha na plecy, jest to ruch bierny

 opiera się dłońmi o podłoże

6 miesiąc

 podpiera się na wyprostowanych ramionach na całkowicie otwartych dłoniach

 przy bocznym uniesieniu podkłada ramię i nogę wyżej od strony odwodzonej - reakcja

równowagi

 kąt głowy 90

0

7 miesiąc

 obrót czynny z pleców na brzuch
 utrzymuje jedno ramię podniesione przez co najmniej 3 sek.

 pozytywna reakcja spadochronowa

8 miesiąc

 obraca się dokoła swojej osi

9 miesiąc

 pełza z naprzemiennym ruchem ramion

10 miesiąc

 kiwa się na rękach i kolanach (ruchy do przodu i do tyłu)

 raczkowanie nieskoordynowane

11 miesiąc

 raczkuje na rękach i nogach ze skrzyżowaną koordynacją

WIEK SIADANIA

noworodek

 potrafi zwrócić głowę w obie strony
 porusza w powietrzu nogami

 przy próbie siadania główka opada do tyłu

1 miesiąc

 potrafi przez ok. 10 sek. utrzymać głowę w linii pośrodkowej

 przy próbie siadania głowa opada do przodu

2 miesiąc

 na siedząca otrzymuje głowę wyprostowaną przez co najmniej 5 sek

3 miesiąc

 utrzymuje głowę wyprostowaną przez ok. 0,5 min.

 przy próbie trakcji próbuje podciągć się do siadu, próby uniesienia głowy

4 miesiąc

 pewnie utrzymuje głowę

 regulacja równowagi przy wychylaniu bocznym

5 miesiąc

 przy próbie trakcji angażuje mięśnie, aktywna współpraca, zgięcie w stawach

kolanowych i biodrowych

6 miesiąc

 przy próbie trakcji zgina lekko oba ramiona
 pewnie utrzymuje główkę przy wyginaniu na boki

7 miesiąc

 podciąga się do siadu

 siedzi samodzielnie - należy mu tylko pomóc usiąść

8 miesiąc

 siedzi samodzielnie przez co najmniej 5 sek.

 przy podanych palcach podnosi się z leżenia do siadu

9 miesiąc

 siedzi samodzielnie przez co najmniej 1 min.

 przy próbie wytrącenia z równowagi podpiera się rękoma

10 miesiąc

 samodzielnie siada przytrzymując się mebli

 prostuje plecy w siadzie

11 miesiąc

 siedzi pewnie, wyciąga ręce po zabawki, dobrze utrzymuje równowagę

WIEK CHODZENIA

noworodek

 chód automatyczny

 reakcja podparcia (wyprost w kolanach i biodrach przy drażnieniu

podeszwowym

 zgięcie nóg przy oparciu o podłogę

1 miesiąc

 b/z

2 miesiąc

 b/z

3 miesiąc

 zanikają odruchy atawistyczne

 dotyka podkurczonymi nogami podłoża

4 miesiąc

 lekkie prostowanie nóg w stawach kolanowym i skokowym

 na krótko przejmuje swój ciężar

5 miesiąc

 podpiera się na czubkach palców

6 miesiąc

 prostuje nogi w kolanach i biodrach

 przejmuje swój ciężar na ok. 2 sek

7 miesiąc

 sprężynowanie - odbija się od podłoża przytrzymywany pod pachy

8 miesiąc

 b/z

9 miesiąc

 stoi samodzielnie trzymany za rękę przez co najmniej 0,5 min

 pewnie utrzymuje ciężar ciała na stopach

 słaba zdolność utrzymania równowagi

10 miesiąc

 stoi samodzielnie z przytrzymywaniem

 podciąga się przy meblach do pozycji stojącej

11 miesiąc

 naprzemienny ruch krokowy w miejscu

 chodzi bokiem, krokiem dostawnym przy meblach

12 miesiąc

 przytrzymywany za ręce stawia kroki na przód

 chodzi trzymany za 1 rękę, kołysząc się na boki

 traci równowagę

chód kaczkowaty, marynarski

WIEK CHWYTANIA

noworodek

 odruch chwytny ręki (odruch Robinsona, chwyt małpi)

 przy podrażnieniu wewn. cz. dłoni silnie chwyta, można go podnieść

 dłoń zaciśnięta w piąstkę

1 miesiąc

 b/z

2 miesiąc

 zanikają odruchy atawistyczne

 dłonie lekko otwarte

3 miesiąc

 porusza daną mu do ręki zabawkę, sam zabawek nie bierze

 zaciska na chwilę dłoń

4 miesiąc

 bawi się rączkami

 chwyt łokciowo-dłoniowy

 faza dłoniowo-ustna, wkłada zabawki do ust

5 miesiąc

 wyciąga rękę do zabawki dotykając ją

 dłonie otwarte, ramiona wyprostowane

6 miesiąc

 precyzyjnie chwyta zabawkę (dokładnie, bez zbędnych ruchów)

 chwyt dłoniowy małpi - z wyprostowanym kciukiem

 chwyt nożycowy - bierze zabawkę między ręce

7 miesiąc

 bierze zabawki do obu rąk niezależnie od siebie

 obraca je w dłoni

8 miesiąc

 doskonalenie umiejętności

9 miesiąc

 celowo upuszcza przedmioty

10 miesiąc

 chwyt pensetowy - bierze przedmioty między kciukiem i palcem wskazującym,

oba palce są wyprostowane

11 miesiąc

 koordynuje ruchy obu dłoni, buduje wieżę

12 miesiąc

 chwyt szczypcowy - małe przedmioty, kciuk i palec wskazujący są zgięte

WYDAWANIE DŹWIĘKÓW

noworodek

 krzyczy - wyraża tym ból, głód, niewygodę

3 miesiąc

 gruchanie - podobne do gruchania gołębia, wyraża zadowolenie

4 miesiąc

 manifestuje swoje zadowolenie głośniejszym, bardziej spontanicznym

gruchaniem, wydaje pojedyncze okrzyki

5 miesiąc

 gaworzenie, melodyjne, śpiewne sylaby la, ba, ma

6 miesiąc

 zmienia wysokość tonacji („śpiewa”)

 rozpoznaje bliskich po głosie

7 miesiąc

 wypowiada ciągi sylab

9 miesiąc

 rozumienie prostej mowy

 łączy sylaby, pierwsze słowa mama, baba

10 miesiąc

 rozumie polecenia słowne

 rozumie sens zakazów

od 12

miesiąca

 mowa właściwa

 wypowiada słowa ze zrozumieniem, reaguje na imię

2 r.ż.

 wybuch mowy, uczy się dużej ilości wyrazów

ROZWÓJ ZACHOWAŃ SPOŁECZNYCH

noworodek

 podczas karmienia piersią czuje ciepło matki, potrafi nawiązać kontakt

wzrokowy z mamą

 reaguje na ciepło, zimno, ból, dotyk

 gdy płacze uspokaja się po wzięciu na ręce

2 m.ż.

 pierwszy uśmiech, „anielski”, do wszystkich

 związany jest z mimiką twarzy (kurczem mięśni)

3 m.ż.

 „uśmiech społeczny” - nagradza uśmiechem osoby, które lubi
 nie potrafi rozpoznać obcych i bliskich

4 m.ż.

 śmieje się głośno - buzia, oczy całe ciało wyraża radość

5 m.ż.

 zabawa w „a ku-ku”

 odróżnia surowy głos od głosu ciepłego, w zależności od charakteru głosu

reaguje lękiem lub radością

6 m.ż.

 odróżnia bliskich, na obcych reaguje lękiem

8 m.ż.

 interesuje się czynnościami dorosłych, stara się je naśladować

 przegląda się w lusterku

 bawi się w chowanego, wyraża dużo radości

10 - 11 m.ż.

 samodzielnie je, trzymając jedzenie w ręce

 pije z filiżanki (z dwoma uszkami i lejkiem)

 bawi się w łapanego, łaskotki