Konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza

Data

10 grudnia 1982 r.

Na jakie akty powołuje się preambuła?

KNZ, Rezolucja 2749 /XXV/ z dnia 17 grudnia 1970 r

"Obszar"

dno mórz i oceanów oraz jego podziemie poza granicami jurysdykcji państwowej;

Na co rozciąga się suwerenność państwa na morzu terytorialnym?

na przestrzeń powietrzną ponad morzem terytorialnym, na jego dno i podziemie

Zewnętrzna granica morza terytorialnego

linia, której każdy punkt jest oddalony od najbliższego punktu linii podstawowej o szerokość morza terytorialnego (do 12 mm)

Normalna linia podstawowa

linia najniższego stanu wody wzdłuż wybrzeża, oznaczona na mapach o dużej skali uznanych oficjalnie przez Państwo nadbrzeżne

Co stanowi linię podstawową w wypadku wysp położonych na atolach lub wysp obramowanych rafami?

linia najniższego stanu wody przy rafie od strony morza, oznaczona odpowiednim symbolem na mapach uznanych oficjalnie przez państwo nadbrzeżne

Gdzie stosuje się proste linie podstawowe

W miejscach, gdzie linia wybrzeża jest głęboko wgięta i wrzyna się w ląd, albo jeżeli wzdłuż wybrzeża w jego bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się szereg wysp

Co gdy ustanowienie prostej linii podstawowej powoduje włączenie do wód wewnętrznych obszarów, które poprzednio nie były za takie uważane?

istnieje na nich prawo nieszkodliwego przepływu

Co stanowi linię podstawową jeżeli rzeka wpada bezpośrednio do morza?

linia prosta poprzez ujście rzeki pomiędzy punktami linii największego odpływu u jej brzegów

Co nie jest uważane za stałe urządzenia portowe?

przybrzeżne instalacje i sztuczne wyspy

Redy

miejsce, gdzie odbywa się załadunek, wyładunek i kotwiczenie statków

włączone są do morza terytorialnego.

Delimitacja morza terytorialnego między państwami, których wybrzeża leżą naprzeciw siebie lub sąsiadują ze sobą

-co do zasady państwa nie są uprawnione do rozciągania swego morza terytorialnego poza linię środkową, której każdy punkt jest jednakowo oddalony od najbliższych punktów linii podstawowych każdego z tych dwóch państw.

-nie ma zastosowania ze względu na tytuł historyczny lub inne szczególne okoliczności

Artykuł 17

Prawo nieszkodliwego przepływu

Kiedy statek w prawie nieszkodliwego przepływu może się zatrzymać?

-o ile jest to związane ze zwyczajną żeglugą

-z powodu siły wyższej lub niebezpieczeństwa

-w celu udzielenia pomocy ludziom, statkom morskim lub powietrznym znajdującym się w niebezpieczeństwie

Obowiązki państwa nadbrzeżnego

-nie powinno przeszkadzać nieszkodliwemu przepływowi obcych statków przez morze terytorialne

-nakładać na obce statki wymagań, które w praktyce oznaczałyby pozbawienie lub ograniczenie prawa nieszkodliwego przepływu

-stosować dyskryminacji formalnej lub faktycznej wobec statków

-powinno podawać w odpowiedni sposób do publicznej wiadomości informacje o wszelkich znanych sobie niebezpieczeństwach

Opłaty jakie mogą być nakładane na obce statki

-żadne opłaty nie mogą być nakładane jedynie z tytułu przepływu przez morze terytorialne.

-mogą być nakładane opłaty tylko za świadczenie statkowi określonych usług

Zatrzymanie na morzu terytorialnym

Statek handlowy lub statek rządowy o tym przeznaczeniu => cała jurysdykcja karna i cywilna

-nie można statku wojskowego lub rządowego o niehandlowym przeznaczeniu => tylko żądanie opuszczenia

Artykuł 38

Prawo przejścia tranzytowego

-w cieśninach łączących obszary morza otwartego lub WSE, dla wszystkie statki morskie i powietrzne

-nie można mu stawiać przeszkód

-wyjątek, kiedy cieśninę tworzy wyspa należąca do państwa położonego nad cieśniną i jego ląd stały; przejście tranzytowe nie ma zastosowania, jeżeli przy wyspie od strony morza, istnieje trasa morza otwartego lub trasa przez wyłączną strefę ekonomiczną

Czy państwa położone nad cieśninami mogą wydawać ustawy dotyczące przejścia tranzytowego?

tak, w zakresie wszystkich lub niektórych spraw wymienionych w ustawie

Obowiązki Państw położonych nad cieśninami

-nie powinny stawiać przeszkód przejściu tranzytowemu

-powinny podawać w należyty sposób do publicznej wiadomości informacje o każdym, znanym sobie niebezpieczeństwie dla żeglugi w cieśninie lub przelotu nad cieśniną

-przejście tranzytowe nie powinno być zawieszane

Prawo nieszkodliwego przepływu przez cieśniny

-wyłączone spod reżimu przejścia tranzytowego

-pomiędzy obszarem morza otwartego lub wyłącznej strefy ekonomicznej, a morzem terytorialnym państwa obcego

-nieszkodliwy przepływ przez takie cieśniny nie może być zawieszany.

"Państwo archipelagowe"

-państwo składające się w całości z jednego lub wielu archipelagów i może obejmować inne wyspy;

"Archipelag"

-grup wysp, razem z częściami wysp, łączące je wody i inne naturalne punkty, które są tak ściśle ze sobą związane, że tworzą nierozłączną geograficzną, gospodarczą i polityczną całość lub które za taką były historycznie uważane.

Archipelagowe linie podstawowe

-proste archipelagowe linie podstawowe, łączą najbardziej wysunięte w morze punkty zewnętrznych wysp i osychających raf archipelagu z zastrzeżeniem, że w obrębie takich linii podstawowych znajdują się główne wyspy oraz obszar, w którym proporcja obszaru wodnego do obszaru lądowego, łącznie z atolami, wynosi od 1:1 do 9:1.

-długość linii podstawowych nie powinna przekraczać 100 mm, z tym wyjątkiem, że 3% łącznej liczby linii podstawowych obejmujących dany archipelag może przekraczać tę długość, najwyżej jednak do 125 mil morskich.

Gatunki katadromiczne

-państwo nadbrzeżne, w którego wodach spędzają większą część swego życiowego cyklu, ponosi odpowiedzialność za gospodarowanie nimi i powinno zapewnić wejście i wyjście wędrujących ryb.

- ich poławianie powinno się odbywać tylko na wodach położonych w kierunku lądu od zewnętrznych granic WSE

Stada anadromiczne

-państwa, z których rzek one pochodzą są nimi głownie zainteresowane i ponoszą za nie szczególną odpowiedzialność.

-zapewniają ich ochronę przez ustanawianie środków regulujących połowy na wszystkich wodach położonych w kierunku lądu od zewnętrznych granic swej WSE

-mogą określać wysokość całkowitego dopuszczalnego połowu, po konsultacji z innymi Państwami

-ich poławianie może odbywać się tylko na wodach położonych w kierunku lądu od zewnętrznych granic WSE, z wyjątkiem wypadku, gdy powodowałoby to gospodarcze trudności w innym Państwie niż Państwo pochodzenia => wówczas zainteresowane Państwa powinny konsultować się w celu osiągnięcia porozumienia, co do warunków takiego połowu

"Państwa o niekorzystnym położeniu geograficznym"

-państwa nadbrzeżne, łącznie z położonymi nad morzami zamkniętymi lub półzamkniętymi, które to położenie uzależnia od eksploatacji zasobów żywych WSE państw subregionu lub regionu, w celu należytego zaopatrzenia w ryby dla

zaspokojenia potrzeb żywnościowych ich ludności lub jej części

-państwa nadbrzeżne, które nie mogą posiadać własnej strefy ekonomicznej

Niestosowanie prawa do eksploatacji zasobów żywych w WSE innych państw

-nie mają zastosowania do Państwa nadbrzeżnego, którego gospodarka w przeważającym stopniu jest uzależniona od eksploatacji żywych zasobów jego wyłącznej strefy ekonomicznej.

Zapewnienie przestrzegania ustaw i przepisów Państwa nadbrzeżnego w jego WSE

-państwo nadbrzeżne może podejmować środki łącznie z zatrzymaniem, inspekcją, zajęciem i sądowym postępowaniem

-zajęte statki i aresztowane załogi powinny być niezwłocznie zwolnione po złożeniu rozsądnej kaucji lub innego zabezpieczenia

-sankcje karne co do zasady nie mogą przewidywać pozbawienia wolności ani innej postaci kary cielesnej.

-państwo nadbrzeżne powinno niezwłocznie zawiadomić państwo bandery o podjętych krokach i karach wymierzonych.

Delimitacja WSE między Państwami, których wybrzeża sąsiadują ze sobą, lub są położone naprzeciwko siebie

-powinna nastąpić w drodze porozumienia na podstawie prawa międzynarodowego

-w braku porozumienia w rozsądnym czasie państwa powinny skorzystać z procedur przewidzianych w konwencji

-do czasu zawarcia porozumienia państwa powinny podejmować starania w duchu zrozumienia i współpracy, aby doprowadzić do zawarcia tymczasowych układów, które nie powinny jednak przesądzać ostatecznej delimitacji.

-jeżeli obowiązuje porozumienie, zagadnienia dotyczące delimitacji WSE powinny być rozstrzygane zgodnie z jego postanowieniami

Podmorskie kable i rurociągi na szelfie kontynentalnym

-wszystkie państwa mają prawo do układania na szelfie kontynentalnvm kabli podmorskich i rurociągów

-nie powinno to naruszać praw państwa nadbrzeżnego na szelfie

-państwo nadbrzeżne nie może utrudniać układania lub konserwowania kabli lub rurociągów.

-wytyczenie trasy dla układania rurociągów na szelfie kontynentalnym wymaga zgody Państwa nadbrzeżnego.

Wiercenia na szelfie kontynentalnym

-państwu nadbrzeżnemu przysługuje wyłączne prawo wyrażania zgody i regulowania wierceń, we wszelkich celach

Czego się dokonuje za eksploatację szelfu kontynentalnego poza 200 milami morskimi?

wpłaty lub świadczenia w naturze

Delimitacja szelfu między Państwami, których wybrzeża sąsiadują ze sobą lub są położone naprzeciwko siebie

Analogia do delimitacji WSE

Co obejmuje morze pełne

-wszystkie części mórz nie należących do WSE, morza terytorialnego, do wód wewnętrznych ani do wód archipelagowych

Nieważność roszczeń do suwerenności nad morzem otwartym

-żadne państwo nie może skutecznie zgłaszać roszczeń do poddania swej suwerenności jakiejkolwiek części morza otwartego.

Bandera

-statki powinny pływać tylko pod banderą 1 państwa i poza wyjątkami podlegać na morzu otwartym wyłącznie jego jurysdykcji

-statek nie może zmieniać swej bandery w czasie podróży lub podczas postoju w porcie zawinięcia, poza wypadkiem rzeczywistej zmiany właściciela lub zmiany rejestracji.

-statek, który pływa pod banderami kilku państw, w zależności od tego, jak mu jest wygodnie, nie może powoływać się na przynależność do żadnego z nich wobec innego Państwa i może być traktowany jak nieposiadający żadnej przynależności

Czy statki mogą podnosić banderę NZ, jej agencji wyspecjalizowanych i Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej

Tak

Obowiązki Państwa bandery

-prowadzenie rejestru statków bandery (nazwy i dane o statkach), z wyjątkiem wyłączonych spod przepisów PM ze względu na niewielkie rozmiary

-poddawanie jurysdykcji prawa krajowego każdego statku bandery, kapitana, oficerów i załogę w dziedzinie admin., tech. i socj.

-podejmowanie środków koniecznych dla zapewnienia bezpieczeństwa na morzu

-państwo, które ma oczywiste podstawy do sądzenia, że nie jest wykonywana właściwa jurysdykcja i kontrola w stosunku do statku, może zawiadomić o tych faktach Państwo bandery => powinno zbadać sprawę i podjąć działania konieczne dla poprawy sytuacji.

-może wszcząć dochodzenie z powodu każdego zdarzenia lub wypadku morskiego na morzu otwartym, w którym uczestniczył statek jego bandery i który spowodował utratę życia Iub poważne obrażenia ciała obywateli innego Państwa lub poważne uszkodzenie statków lub instalacji innego Państwa albo szkodę w środowisku morskim

lmmunitet okrętów na morzu otwartym

-pełny immunitetu od jurysdykcji innego Państwa, poza państwem bandery

-dotyczy okrętów wojennych oraz używanych wyłącznie w niehandlowej służbie rządowej

Jurysdykcja karna w sprawach zderzeń lub innych wypadków w żegludze

-postępowanie karne lub dyscyplinarne może być wszczęte jedynie przed władzami rządowymi lub administracyjnymi Państwa bandery albo państwa, którego ta osoba jest obywatelem.

-areszt lub zatrzymanie statku nawet jako środka w dochodzeniu, rnoże być zarządzone wyłącznie przez organy Państwa bandery

Definicja piractwa

a) bezprawny akt gwałtu, zatrzymania lub grabieży popełniony dla celów osobistych przez załogę lub pasażerów prywatnego statku lub samolotu i wymierzony:

przeciwko innemu statkowi morskiemu lub powietrznemu, przeciwko osobom lub mieniu znajdującemu się na takim statku

zarówno na obszarze morza terytorialnego, jak i poza jurysdykcją jakiegokolwiek państwa

b) akt dobrowolnego uczestnictwa w działaniu statku morskiego lub powietrznego z wiedzą o faktach, które nadają mu charakter pirackiego statku morskiego lub powietrznego;

c) podżeganie lub umyślne ułatwianie w/w czynów

Piractwo okrętu wojennego i rządowego statku morskiego lub powietrznego, którego załoga zbuntowała się

traktuje się na równi z czynami popełnionymi przez prywatny statek morski lub powietrzny

Definicja pirackiego statku morskiego lub powietrznego

-jeżeli osoby, które nim zawładnęły zamierzają użyć go do popełnienia jednego z czynów składających się na definicję piractwa

-jeżeli został użyty do popełnienia takiego czynu, dopóki pozostaje on pod kontrolą osób winnych tego czynu

Czy piracki statek morski lub powietrzny musi utracić przynależność państwową?

nie, decyduje prawo Państwa, które przynależność tę przyznało.

Statki morskie lub powietrzne, które są uprawnione do zajęcia z powodu piractwa

jedynie okręty wojenne i samoloty wojskowe oraz inne statki morskie lub powietrzne, wyraźnie oznaczone i mogące być zidentyfikowane jako pozostające w służbie rządowej i upoważnione do takich działań

"nielegalne nadawanie audycji"

-sprzeczne z PM transmitowanie radiowych audycji dźwiękowych lub telewizyjnych ze statku lub instalacji na morzu otwartym w zamiarze, aby były powszechnie odbierane, wyłączając wezwania o ratunek

Przed jakim sądem może być ścigana osoba uczestnicząca w nielegalnym nadawaniu audycji radiowych?

a) Państwa bandery statku;

b) Państwa rejestracji instalacji;

c) Państwa, którego osoba ta jest obywatelem;

d) każdego Państwa gdzie transmisje mogą być odbierane; lub

e) każdego innego Państwa, w którym dozwolona łączność radiowa doznała zakłócenia.

Artykuł 110

-prawo wizyty

-przysługuje okrętowi wojennemu, który napotyka na morzu otwartym obcy statek, inny uprawniony do pełnego immunitetu

a) że statek trudni się piractwem;

b) że statek trudni się handlem niewolnikami;

c) że statek nadaje nielegalne audycje i państwo bandery okrętu wojennego ma jurysdykcję

d) że statek nie posiada przynależności państwowej

e) że statek, chociaż podnosi obcą banderę lub odmawia jej pokazania, posiada tę samą przynależność co okręt wojenny.

-przysługuje analogicznie wojskowemu statkowi powietrznemu

-też każdemu innemu należycie upoważnionemu statkowi morskiemu lub powietrznemu, wyraźnie oznaczonego i możliwego do zidentyfikowania, jako pozostającego w służbie rządowej.

Artykuł 111

Prawo pościgu

-pościg musi być rozpoczęty kiedy obcy statek lub jedna z jego łodzi znajduje się na wodach wewnętrznych, na wodach archipelagowych, morzu terytorialnym lub strefie przyległej państwa ścigającego

-jeżeli obcy statek znajduje się w strefie przyległej pościg można podjąć jedynie wówczas, jeżeli nastąpiło tam naruszenie praw, dla których ochrony strefa ta została ustanowiona.\

-prawo stosuje się mutatis mutandis do naruszenia ustaw i przepisów Państwa nadbrzeżnego w WSE lub na szelfie kontynentalnym, łącznie ze strefami bezpieczeństwa wokół instalacji na szelfie kontynentalnym

Kiedy pościgu nie uważa się za rozpoczęty?

jeżeli okręt ścigający nie upewnił się dostępnymi mu sposobami, że statek ścigany lub jedna z jego łodzi, znajduje się w granicach

morza terytorialnego, albo stosownie do okoliczności, w strefie przyległej lub w WSE lub nad szelfem kontynentalnym.

Przez kogo może być wykonywane prawo pościgu?

tylko przez okręty wojenne lub samoloty wojskowe, albo przez inne statki morskie lub powietrzne wyraźnie oznakowane i możliwe do zidentyfikowania jako pozostające w służbie rządowej i upoważnione do tego.

Do jakiego czasu statek powietrzny dający polecenie zatrzymania się sam musi ścigać statek czynnie?

aż statek morski lub powietrzny Państwa nadbrzeżnego zaalarmowany przez samolot wojskowy nie przybędzie aby przejąć pościg, chyba że sam statek powietrzny jest w stanie zająć statek morski

---