Poznawcza - TEKST - PRZERZUtność UwaGi
Wpływ procesów automatycznych na redukcję kosztów przeczucania uwagi między zadaniami został potwierdzony, nie potwierdził się natomiast wpływ procesów kontrolnych. Ponadto okazało się, że jedynie przenoszenie uwagi z płytkiego do głębokiego poziomu przetwarzania powoduje powstawanie kosztów.
Wprowadzenie
Uwaga selektywna - konstrukt odpowiedzialny za wybór ważnych informacji do przetwarzania oraz hamowanie bodźców nieistotnych. (Broadbent, 1958).
Przerzutność uwagi oznacza - przenoszenie uwagi selektywnej pomiędzy różnymi obiektami i zadaniami; przełączanie uwagi może więc wymagać selekcjonowania bodźców na różnych poziomach przetwarzania.
W teorii elastycznego filtru Johnson stwierdził, że poziom przetwarzania informacji determinuje szybkość i poprawność analizy oraz selekcji bodźców; polega to na dostosowaniu się do poziomu przetwarzania zgodnie z obowiązującą zasadą selekcji. Craik i Lockhart (1972) wyróżnili trzy poziomy analizy przetwarzania:
- sensoryczny - interpretacji sygnału - semantyczne
Dostosowanie elastycznego filtru do poziomu analizy wymaga czasu - koszty przełączania.
W celu zbadania tego zjawiska wykorzystuje się paradygmant przełączania uwagi pomiędzy zadaniami (Jersild, 1927). Dwie kolumny liczb - odkrycie kosztów przełączania. Potem wykazano, że obecność wskazówek ma znaczenie na koszty przełączania. Potem te serie - mieszane i jednorodne (np. ABAAABB).
Obecnie badania nad przerzutnością uwagi skupiają się na dwóch obszarach badawczych:
Udział procesów kontrolnych w przełączaniu uwagi pomiędzy różnymi zadaniami
Wpływ procesów kontrolnych i automatycznych w elastycznym reagowaniu na zmiany.
Procesu kontrolowane są świadome, kierowane odgórnie, intencjonalne, ukierunkowane na określony cel. Badany wie jakie to zadanie, jaki jest jego cel i jak go osiągnąć.
Automatyczne są wzbudzane i kierowane oddolnie, przez zewn.stymulację, nieświadome, nieintencjonalne i bezwysiłkowe działanie.
*efekt poprzedzania pozytywnego - ułatwione przetwarzanie tej samej stymulacji, która wystąpiła w zadaniu poprzednim.
Rogers i Monsell wprowadzili pojęcie rekonfiguracji sieci zadaniowej - sytuacja, w której procesy kontrolne doprowadzają do połączenia i rekonfiguracji modułów.
Eskp.m.in. Allporta wskazywały na proaktywną interferencję (proces automatyczny) jako odpowiedzialną za powstawanie kosztów. /podobne do transferu negatywnego tyle, że o aktywacji/
Wykonując zadanie wytwarzamy połączenia między bodźcem a reakcją (S-R mapping). Wg Allporta - im bardziej podobne połączenia między bodźcem a reakcją mają dwa zadania, tym większa jest interferencja między nimi.
Ważne jest czy badani mają czas na przygotowanie się do zadania. Przybiera to formę przerwy między zadaniami (RSI). Efektywność przerwy zależy od rodzaju zadań.
Ale generalnie im dłuższa była przerwa tym mniejsze koszty przełączania uwagi między zadaniami.
Koszty rezydualne przełączania uwagi to takie koszty, które nie ulegają redukcji.
*Przy przechodzeniu do wykonania kolejnego zadania muszą zostać uruchomione dwa procesy:
- wzbudzenie aktywacji istotnej sieci zadaniowej
- zahamowanie aktywacji nieistotnej sieci zadaniowej
Hipotezy
Udział procesów kontrolnych w przerzutności uwagi został zbadany dzięki łącznej manipulacji zarówno rodzajem informacji jak i wielkością przerwy pomiędzy zadaniami. Układ regularny - możliwość przewidzenia, co będzie następne.
Układ procesów automatycznych w przerzutności uwagi został zbadany dzięki manipulacji wielkością przerw między zadaniami. Ta przerwa miała osłabić jedną i ułatwić inną aktywację.
Różna długość miała dodatkowo ukazać redukcję kosztów jako funkcja wielkości RSI.
Metoda
Test TPSA. Zadanie A (zielone) - fizyczna selekcja, zadanie B (czerwone)- semantyczna.
3 etapy - dwa krótkie treningi i 36 zadaniowy główny… Los/Reg - miała charakter zmiennej międzygrupowej.
BREAK - miała poziomy - brak - 400ms - 600 ms - 800 ms.
Efekty generalne
Stwierdzono wyraźne efekty manipulacji przerwą. Poprawność wzrastała wraz z długością przerwy. Break x d x OM x beta.
Efekty szczegółowe
Więcej błędów w teście nominalnym/semantycznym.
Przejście łatwy trudny - koszty. Przejście trudny -łatwy - brak kosztów.
Wyniki nie potwierdziły hipotezy H1 i H3 o wpływie procesów kontrolnych na przerzutność uwagi. Brak przerwy - wzrost błędów każdego rodzaju. Im dłuższa przerwa tym mniej Om, ale więcej FA.
Współgra to z modelem Johnsona - krótka przerwa umożliwia analize sensoryczną, ale nie semantyczną stąd takie a nie inne błędy.
Ciekawe było to , że koszty przerzucenia trudny łatwy są miejsze niż podtrzymania trudny trudny. Wychodzi na to, że przełączanie się na trudne zadanie zawsze pochłania najwięcej kosztów bez względu na to jakie zadanie je poprzedzało. Nie do końca się to zgadza z modelem Johnsona, bo on zakładał, że nie będzie kosztów jeśli nie przerzucamy uwagi, a tutaj nie przerzucając (z trudnego na trudne) koszty się pojawiają. Może to być związane z powrotem do pewnego „punktu wyjścia” - metafora windy.
Powstawanie kosztów wydaje się być związane z trudnością zadania.
Koszty automatyczne niekoniecznie redukowane są stopniowow miarę wzrastającej przerwy (RSI) między zadaniami.