POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT FIZYKI |
Sprawozdanie z ćwiczenia Nr 72
|
|
Paweł Wnuk |
Temat: Analiza spektralna i pomiary spektrofotometryczne.
|
|
Wydział Elektroniki Rok I |
Data: 21.04.99 |
Ocena: |
1. Wstęp
Celem ćwiczenia było zapoznanie z budową i zasadą działania spektralnych przyrządów optycznych: pryzmatycznych i dyfrakcyjnych, obserwacji i pomiarach widma fal w zakresie widzialnym za pomocą spektroskopu i spektrometru oraz identyfikacja pierwiastka na podstawie znalezionych doświadczalnie długości fal linii widmowych tego pierwiastka.
Widmo optyczne powstaje na drodze rozszczepienia promieniowania (w tym wypadku światła widzialnego) na składowe o różnych długościach fali. Doświadczenie składało się z dwóch części. Pierwsza część polegała na wyskalowaniu spektroskopu za pomocą widma emisyjnego helu. Poprzez wynotowanie położenia poszczególnych prążków widma na skali spektrometru, a następnie odczytanie ich długości z tabeli można było wykreślić krzywą skalowania, która następnie mogła być użyta w dalszych pomiarach.
Druga część doświadczenia polegała na pomiarze transmisji, dla różnych długości fal, dwóch filtrów: czerwonego i zielonego. Pomiaru tego dokonano za pomocą wyskalowanego wcześniej spektrometru. Polegał on na wzrokowej ocenie transmisji fali dla różnych długości fali.
Schemat spektroskopu:
2. Tabele wyników pomiarów
2.1 Tabela długości fal w zależności od położenia linii widma wzorcowego (He) na skali
Położenie na skali |
Barwa prążka |
Długość fali [nm] |
Hel (He) |
||
1,4 |
czerwona |
706,52 |
3,7 |
żółta |
587,56 |
9,4 |
zielona |
501,57 |
10,9 |
niebiesko-zielona |
492,19 |
15,6 |
fioletowa |
447,15 |
Światło białe |
||
1,4 |
czerwona |
667 |
4,4 |
żółta |
587,56 |
10,2 |
zielona |
501,57 |
11,7 |
niebiesko-zielona |
492,19 |
13,3 |
niebieska |
471,31 |
16,5 |
fioletowa |
447,15 |
2.2 Pomiary absorpcji filtra czerwonego i zielonego za pomocą spektroskopu.
Przedział na skali |
Procent transmisji światła białego |
Filtr czerwony |
|
0 6 |
100% |
6 20 |
0% |
Filtr zielony |
|
0 1 |
0% |
1 20 |
100% |
3. Dyskusja błędów i wnioski z doświadczenia
Wartości poziomu transmisji dla filtrów zmierzoną tylko przy pomocy spektroskopu. Dalsze przeprowadzenie ćwiczenia uniemożliwiło błędne działanie spektrofotometru.
W dyskusji błędów omijamy błędy związane z grubością linii widma wzorcowego - podczas skalowania spektroskopu zwrócono uwagę na to, aby prążki były cienkie i ostre. Skalowanie spektroskopu polegało na obserwacji widma emisyjnego helu i przyporządkowaniu dzięki temu punktom na skali odpowiednich wartości długości fal. Wykres skalowania spektroskopu powinien przypominać linię prostą, a nie krzywą jak to jest w naszym przypadku. Jest to spowodowane m.in. niedostateczną ostrością prążków widma emisyjnego oraz błędem paralaksy. W charakterystyce filtru czerwonego zwraca uwagę silny przyrost transmisji w przedziale długości fali od ok. 560 nm wzwyż, podczas gdy fale o mniejszych długościach są prawie całkowicie pochłaniane. Zjawisko to wykorzystywane jest w technice, np. do sterowania falami podczerwonymi urządzeń elektronicznych.
L
P
Q
SK
b
a
K
s
Q
Q - źródło światła,
K - kolimator,
S - szczelina kolimatora,
P - pryzmat,
L - lunetka,
Sk - pomocniczy tubus ze skalą