Michał Petryszak, gr.34 zespół 7
14.11.2005
LABORATORIUM MIERNICTWA WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH
SPRAWOZDANIE z ćw. 11
Temat: Oscyloskop cyfrowy w akwizycji i analizie danych w pomiarach pętli histerezy.
Cel ćwiczenia:
Wykorzystanie systemu akwizycji danych w pomiarach pętli histerezy magnetycznej rdzenia ferrytowego.
Schemat systemu pomiarowego:
schemat przetwarzania sygnałów w oscyloskopie cyfrowym:
Sygnał wchodzący poprzez dzielnik jest wzmacniany przez wzmacniacz wstępny. Następnie układ próbkująco-pamiętający dzieli sygnał na póbki, z których każda jest pamiętana przez chwilę potrzebną do jego przetworzenia przez przetwornik analogowo-cyfrowy, który próbki analogowe sygnału zmienia na sygnał cyfrowy. Przetworzony sygnał bitowy przechowywany jest w pamięci, z której jest on wyprowadzany do wyświetlacza poprzez jednostkę centralną. Jeśli obraz na oscyloskopie ma się zmieniać w czasie rzeczywistym, to pamięć jest na bieżąco odświeżana nowymi danymi.
Przebieg ćwiczenia.
Do urządzenia pierwotnego dzenia podłączamy z generatora sinusoidalne napięcie i ustawiamy taką amlitudę sygnału generowanego, aby na oscyloskopie widać było wyraźny przebieg sygnału wejściowego magnesującego i wyjściowego pomiarowego.
Po ustawieniu odpowiedniej amplitudy generatora dokonujemy akwizycji danych poprzez program komputerowy BenchLink, który pobiera sygnał z oscyloskopu do komputera i wyświetla je w Excelu.
Na podstawie danych pomiarowych otrzymaliśmy przebiegi : wejściowego napięcia sinusoidalnego z generatora oraz napięcia pomiarowego na uzwojeniu wtórnym -pomiarowym. Na wykresie przebiegu wejściowego widać idealną sinusoidę o amplitudzie ok. 0,6 V.
Wykres przebiegu naięcia wyjściowego ukazuje charakterystyczne „piki” -gwałtowne impulsy skoki tego napięcia. Po nałożeniu na siebie obu wykresów widać, że moment wystąpienia tych skoków jest wtedy, gdy chwilowa wartość napięcia z generatora jest w okolicy zera, a wartość zerowa przebiegu wyjściowego wtedy, gdy napięcie generatora przyjmuje wartość największą. Jednocześnie w tym momencie sygnał z generatora najszybciej się zmienia. To szybkość zmian napięcia wejściowego wpływa na wielkość napięcia wyjściowego, a nie sama jego wartość.
Przekładnia pierścienia uzwojonego powoduje zwiększenie amplitudy napięcia wyjściowego w stosunku do generowanego:
gdzie Z1, Z2 -liczba zwojów odpowiednio uzwojenia pierwotnego i wtórnego
U1, U2 -napięcia na uzwojeniach: pierwotnym i wtórnym.
Pomiar pętli histerezy.
Wyniki pomiarów przebiegów napięć generowanego i wyjściowego niosą dla nas informację o namagnesowaniu rdzenia. Po odpowiednim przekształceniu, znając parametry rdzenia i drutu zwojowego możemy z nich otrzymać natężenie pola magnesującego H i wywołaną tym indukcję magnetyczną B:
|
l - długość drogi magnetycznej l=8,168 cm R- opór obwodu R=1Ω
|
|
Φ-strumień magnetyczny; s-równoważny przekrój rdzenia; µo, µr -przenikalność magnetyczna próżni i względna ferrytu(=600)
|
l- długość drutu zwojowego -obliczamy korzystając ze znanej wartości przekroju S.
|
|
Wnioski:
Po wykreśleniu pętli histerezy okazuje się, że u góry się ona nie zamyka. To spowodowane jest szumami i zakłóceniami występującymi podczas pomiarów. Aby temu zaradzić wprowadzamy odpowiedni współczynnik korekcyjny, aby pętla histerezy się zamknęła.
Na wykresie pętli histerezy możemy wyróżnić dwa charakterystyczne odcinki:
Br -remanencja(pozostałość) magnetyczna. Jest to wartość indukcji magnetycznej ferromagnetyku, jaka pozostaje po namagnesowaniu go polem o wartości natężenia równej Hm i późniejszym zmniejszeniu tej wartości do 0.
Hc -koercja. Jest to wartość natężenia pola magnetycznego o kierunku przeciwnym do kierunku pola magnesującego jaka jest konieczna do rozmagnesowania ferroelektryku.
Uzyskana przez nas pętla histerezy przedstawia materiał magnetycznie miękki. Dla takiego materiału charakterystyczna jest wąska pętla histerezy o stosunkowo małej wartości Hc
Wyróżnia się także materiały magnetycznie twarde, o wartości Hc porównywalnej do Br - mają „szeroką” pętlę histerezy
GENERATOR
Przetwornik
U/A
OSCYLOSKOP
CYFROWY
KOMPUTER
PRÓBKA PIERŚCIENIOWA UZWOJONA
dzielnik
Wzmacniacz wstępny
Układ próbkująco-pamiętający
Wzmacniacz końcowy
Przetwornik A/C
pamięć
Jednostka centralna
Rdzeń ferrytowy:
-uzwojenie pierwotne: 20 zwojów(magnesujące)
-uzwojenie wtórne 50 (pomiarowe)