Stany zagrożenia życia w ginekologii
Ciąża ektopowa
Częstość ciąży ektopowej w Europie
1: 100
95-97% to ciąża jajowodowa
DEFINICJA
Ciąża ektopowa - to rozwój płodu poza jamą macicy
To najczęstsza przyczyna ginekologiczna objawów otrzewnowych
Ciąża ektopowa
Ciąża śródścienna- graviditas interstitialis
Ciąża w cieśni jajowodu- graviditas tubaria isthmica
Ciąża w bańce jajowodu- graviditas ampullaris
Ciąża jajowodowo-jajnikowa-strzępkowa - graviditas tuboovarialis
Ciąża jajnikowa- graviditas ovarica
Ciąża brzuszna- graviditas abdominalis
Ciąża szyjkowa- graviditas cervicalis
Czynniki ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej
Zapalenie przydatków macicy (30-50%)
zapalenie jajowodu prowadzi do wytworzenia się zrostów wewnątrz i zewnątrzjajowodowych, zwłóknienia i zmian bliznowatych błony śluzowej i mięśniowej jajowodu. Prowadzi to do zaburzenia funkcji transportowych na skutek zwężenia i zniekształcenia światła jajowodu, utraty urześienia w komórkach migawkowych, zmian włóknistych błony mięśniowej
Przebyte operacje w obrębie miednicy
operacje oszczędzające ciąży jajowodowej
operacje rekonstrukcyjne jajowodów
operacje torbieli przydatków macicy
wyłuszczenie mięśniaków macicy
wycięcie jajowodu ?
Usunięcie wyrostka robaczkowego ?
Czynniki ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej cd.
Stosowanie progestagenów lub antyestrogenów
wpływ na transport jajowodowy przez zaburzenie czynności skurczowej i urzęsienia nabłonka błony śluzowej
Endometrioza
wpływ na transport jajowodowy przez zaburzenie czynności skurczowej przez zmiany bliznowate błony mięśniowej i wpływ na tą czynność prostaglandyn
Wady wrodzone jajowodów- uchyłki jajowodów i ich torbielowatość
Palenie papierosów
Przebycie ciąży pozamacicznej
Zaawansowany wiek
Czynniki ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej cd.
Metody wspomaganego rozrodu
stymulacja jajeczkowania
refuks po transferze zarodka
Używanie wkładek wewnątrzmacicznych
Zaburzenia czynności jajowodów psychogenne
Czynniki nieznane
Objawy i przebieg kliniczny
Bardzo zróżnicowany
zależy od miejsca umiejscowienia i rozwoju jaja płodowego
Wspólne i najczęstsze objawy kliniczne
niepękniętej ciąży pozamacicznej
Podmiotowe objawy ciąży
Zatrzymanie miesiączki
Bóle brzucha
Plamienie po zatrzymaniu miesiączki
Test ciążowy lub β hcg
Badania dodatkowe
Poszerzenie jajowodu w badaniu USG
Pęcherzyk ciążowy w jajowodzie
Brak ciąży w macicy
Pogrubienie endometrium
Badanie β hcg > 750 mIU/ml
Objawy kliniczne
pękniętej ciąży pozamacicznej
Wstrząs hypowolemiczny - stan zagrożenia życia
Przejściowa utrata świadomości
Nagły silny ból brzucha
Podwyższona temperatura ciała
Parcie na mocz i stolec
Mdłości, wymioty, czkawka
Objawy otrzewnowe
Objawy wolnego płynu w j. brzusznej
Ból ramion
Inne przyczyny krwawienia do jamy brzusznej
krwawienie z ciałka żółtego
krwawienie owulacyjne
krwawienie z guza jajnika
krwawienie pooperacyjne
Guzy torbielowate i lite jajnika
Pęknięcie guza
Skręcenie guza
Pęknięcie guza (3%)
Krwawienie do jamy brzusznej
Wylanie zawartości guza do jamy otrzewnej
Objawy
nagły ból
objawy otrzewnowe
objawy wstrząsu
Skręt guza (10%)
Martwica guza
Objawy
nagły ból
nudności, wymioty
podrażnienie otrzewnej (objaw Blumberga)
objawy wstrząsu- tachykardia, bladość powłok, zlewne poty
Rozpoznanie
Badanie ogólne
Badanie ginekologiczne
USG
RTG jamy brzusznej
Badania laboratoryjne
Krwawienie z dróg rodnych
Urazy np. post coitum
Poronienie
Nowotwory
rak szyjki macicy
rak trzonu macicy
rak pochwy
mięśniaki macicy
krwawienia czynnościowe
Zapalenie przydatków
OBJAWOWE BEZOBJAWOWE
(10-15%)
Zapalenie przydatków
OSTRE PRZEWLEKŁE
Zapalenie przydatków
Etiologia- zakażenia bakteryjne
Szczyt zachorowań 18- 25 lat
Droga wstępująca > 90%
Poprzez naczynia krwionośne i limfatyczne oraz poprzez ciągłość < 10%
Zapalenie przydatków- etiologia
Neisseria gonorrhoeae
Chlamydia trachomatis
Escherichia colli, Proteus, Klebsiella, Streptococcus- endogenne bakterie tlenowe
Bacteroides, Peptostreptococcus, Peptococcus- endogenne bakterie beztlenowe
Actinomyces israeli- IUD
Zapalenie przydatków- czynniki sprzyjające
Miesiączka
Stosunki płciowe- częsta zmiana partnerów
Poronienie (samoistne i sztuczne)- wyłyżeczkowanie jamy macicy
Wkładka wewnątrzmaciczna- IUD
Wyłyżeczkowanie jamy macicy- diagnostyczne
Inne zabiegi ginekologiczne- hydrotubacje, HSG
Poród i połóg
Objawy ostrego zapalenia przydatków
Dolegliwości bólowe brzucha
Gorączka, dreszcze
Nudności, wymioty, biegunki, podrażnienie otrzewnej,
Zaburzenia oddawania moczu- dysuria, zapalenie cewki moczowej
upławy
Bolesność uciskowa, bolesność tylnego sklepienia, bolesność przy poruszaniu szyjką macicy, twory okołoprzydatkowe
Wzrost ilości leukocytów, wzrost CRP, wzrost OB
Różnicowanie
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Ciąża ektopowa
Endometrioza
Rak jajnika
Skręt guza jajnika
Skręt przyczepka jelitowego
Krwawienie z pękniętego pęcherzyka
Zapalenie uchyłka Meckela
Zapalenie pęcherzyka żółciowego
Odmiedniczkowe zapalenie nerek
Kamica nerkowa
Zapalenie przydatków- diagnostyka różnicowa
Badanie ginekologiczne
Badanie bakteriologiczne wydzieliny z pochwy i szyjki macicy
Morfologia, OB., CRP
USG- stwierdzenie obecności guzów zapalnych, różnicowanie z ciążą pozamaciczną i innymi guzami
ßHCG- różnicowanie z ciążą ektopową
Laparoskopia- ostateczny sposób rozpoznania, pobranie materiału do badania bakteriologicznego
Powikłania
Ropniak jajowodu
Ropień jajnika
Ropień jajnikowo-jajowodowy
Pęknięcie ropniaka- zapalenie otrzewnej
Przetoki
Ropień zatoki Douglasa
Zapalenie otrzewnej, posocznica, wstrząs
Zrosty- niepłodność
Wodniak jajowodu
Zapalenie przymacicza
Ropnie międzypętlowe
Jatrogenne przyczyny stanów nagłych w ginekologii
Laparotomia
Laparoskopia
Inne zabiegi ginekologiczne
Laparoskopia, laparotomia - powikłania
Powikłania znieczulenia
Krwawienia pooperacyjne
Niedrożność porażenna
Niedrożność mechaniczna
Stany zapalne
Nierozpoznane uszkodzenia układu moczowego-płciowego i pokarmowego