WNIOSKOWANIA PRAWNICZE

1. LOGICZNE - są najbardziej pewne, opierają się bowiem na relacjach wynikających z logiki formalnej. W myśl wnioskowania logicznego norma N1 wynika z normy N, wtedy w zależności od rodzaju normy, norma N1 jest jednocześnie spełnieniem normy N, bądź norma N1 jest naruszeniem normy N.

(np. w mieście jeździ się do 50 km/h - można jeździć 40 km/h)

2. INSTRUMENTALNE - oparte są one na relacji środek - cel, na tzw. Racjonalności technicznej lub instrumentalnej:

Te wnioskowania przyjmują 2 postacie:

1. REGUŁA INSTRUMENTALNEGO NAKAZU- norma N1 wynika instrumentalnie z normy N, jeżeli spełnienie normy N1 jest warunkiem spełnienia normy N.

(jeżeli indeks mamy oddać do 5.02, to wnioskujemy, że uczelnia powinna wydać te indeksy wcześniej)

2. REGUŁA INSTRUMENTALNEGO ZAKAZU - Przyjmuje 2 postaci:

• Normy nakazujące - jeżeli nakazane jest osiągnięcie jakiegoś celu to zakazane jest podejmować działania, które uniemożliwiają osiągnięcie tego celu.

(jeżeli musimy oddać indeksy do 5.02, to wpis musi być złożony do 05.02 - norma ta wynika instrumentalnie że nie do 06.02)

• Normy zakazujące - występuje przy normach zakazujących, mówi, że jeżeli zakazane jest osiągnięcie jakiegoś celu, to tym samym, zakazane jest jakiegoś postępowania, które tego celu osiągają.

(np. współudział w kradzieży)

3. AKSJOLOGICZNE - oparte są na założeniu o konstrukcji ocen

Jeżeli prawodawca preferuje wartość W i chroni to, przyjmuje się, że chroni ją przez cały system prawny

(np. powinno się chronić trawników a podeptano kwietnik - pogwałcono prawo)

POSTACIE WNIOSKOWAŃ

1. A CONTARIO - przez przeciwieństwo

Jeżeli nakazane jest P to nie nakazane jest P. Jeżeli zaś zakazane jest P to przyjmuje się, że dozwolone jest nie P

(np. wyłącznie w pr. Karnym )

2. A FORTIORI - do przodu - wnioskowanie, które wyprzedzają myśli ustawodawcy

II formy:

I. A MAJORI AD MINUS- z większego na mniejsze (stosuje się przy nakazach i dozwoleniach. Jeżeli nakaz dozwalał , jest większa ingerencja, tym samym same nakazane jest mniejsza ingerencja - Jeżeli mogę więcej, tym samym mogę mniej)

II.A MINORI AD MAJUS - z mniejszego na większe- stosuje się przy zakazach. Jeżeli zakazane jest jakieś mniejsza ingerencja dobra prawnie chronione, tym samym zakazane jest mniejsza ingerencja dobra prawem chronione) (nie wolno niszczyć - zniszczę stół)

(muszą być ta sama podstawa aksjologiczna, te same reguły np. twarde obuwie, nie znaczy trampki)

3. A SIMILI - przez podobieństwo -

II formy:

I - per analogiam legis - analogia z ustawy- jeżeli norma N normuje jakiś stan rzeczy S to możemy ją zastosować do takich sytuacji nie S, które byłyby podobne do S, jeżeli norma regulująca nie S miałaby taką samą ustawę aksjologiczną jak norma S.

II - per analogiam juris - Wnioskowanie - jeżeli istnieje norma N1 chroniąca wartość W a także norma N2,N3,N4,N5 także chroniąca normę W, to możemy wyprowadzić normę N6 chroniącą także normę W.

(np. Normy, które chronią przyrodę, można wprowadzić inną normę N6, która także chroni przyrodę)

---