DIAGNOSTYKA UKŁADU POKARMOWEGO
SZPARA UST - badamy bez otwierania jamy ustnej.
- otwarta czy zamknięta (badamy stan obecny - jeśli zieje mówimy, że jest otwarta)
- opadnięcie/niesymetryczność
- wargi zwarte, napięte, przylegające
PRZEDSIONEK JAMY USTNEJ - granice: wewnętrzna strona policzków i warg, zewnętrzna strona łuków zębowych
Lewą ręka trzymamy pod brodą a prawą kładziemy na kości nosowe. Wargi podnosimy dwoma kciukami. Później odwrotnie.
- błona śluzowa (kolor, pigmentację, śluz, NIE MÓWIMY o temperaturze!)
- obecność kamienia nazębnego (jeśli jest to na jakich zębach)
JAMA USTNA WŁAŚCIWA
Otwieramy pyszczek wkładając fafle pod palce , naciskamy palcem na język
policzki -> błony śluzowe (różowa/pigmentowana, pokryta wydzieliną o charakterze śluzowym)
język -> elastyczny, szorstki, pokryty wydzieliną śluzową
zęby -> mocno osadzone, dobrze starte (odsłonięcie szyjek/kamień/ubytki zębów, nadżerki, ropnie, złamania zębów)
ZAPACH
Przystawiamy twarz do jamy ustnej i wąchamy; zapach swoisty, charakterystyczny dla gatunku/fetor ex ore
GARDŁO
Sprawdzić okolicę z zewnątrz unosząc głowę. Od wewnątrz badanie polega na oglądaniu migdałków
1. Oglądamy z prawej i lewej (nie przechodzimy tylko przesuwamy głowę psa.). Staramy się trzymać szyjkę psa w pozycji w miarę fizjologicznej a nie bardzo podniesioną
2. Omacujemy tylko z zewnątrz- opisujemy: wykształcenie, bolesność (kaszlniecie/piśnięcie).
okolica gardła dobrze wykształcona, niegorąca, niebolesna, podatna na ucisk
PRZEŁYK
Przechodzimy na lewa stronę zwierzęcia; jest trudno dostępny do badania, badamy tylko z zewnątrz
1. Oglądamy okolicę przełyku.
2. Wyczuwamy rynienkę, w której przebiega i jednostajnym ruchem PO LEWEJ (albo samym kciukiem albo opuszkami) od góry do wpustu do klatki piersiowej
okolica przełyku dobrze wykształcona, niegorąca, niebolesna, drożności przełyku nie badano
POWŁOKI BRZUSZNE
1. Oglądanie: lewa, prawa, przód, tył i dół!
Aby odróżnić wodobrzusze od obrzęku
- opukanie zwierzęcia, gdy jest płyn w jamie brzusznej to uderzenie jest wytłumione.,
- chwytamy zwierzaka za przednie łapki i podnosimy do pionu. Gdy jest płyn - opadnie na dół.
oglądamy czy nic nie wystaje, czy powłoki są symetryczne, dobrze wykształcone
2.Omacywanie: za łukami żebrowymi 2 rękoma opuszkami palców, od przodu do tylu, aż do wpustu do jamy miednicznej
- napięcie/elastyczność (jeśli nie są napięte to są elastyczne)
- bolesność
- podatność na ucisk
powłoki brzuszne dobrze wykształcone, symetryczne, elastyczne/napięte, podatne na ucisk, niegorące, niebolesne
ŻOŁĄDEK w przedniej części pośrodkowej
Omacywanie: kierujemy palce dośrodkowo za łukami, wciskamy palce pod żebra, rękoma robimy trójkąt. Wyczuwalny jest mięsisty twór.
żołądek wielkości gruszki, niegorący, niebolesny, ściany elastyczne, miernie wypełniony
JELITA
Omacywanie:
1. Na stojąco - 2 rękoma od góry do dołu, od przodu do tyłu i przepuszczamy miedzy nimi jelita
2. Na leżąco - przepuszczamy przez palce. Powłoki nie są takie napięte jak przy stojącym zwierzęciu
Osłuchiwanie (kiedy leży lub stoi): w kilku punktach, nie musimy przechodzić na druga stronę. Słyszalny jest szmer jelitowy
Mówimy: jelita niegorące, niebolesne, w tylnej części wyczuwalne masy kałowe, słyszalny szmer jelitowy
WĄTROBA
Układa się w kopule przepony, jest prawie niedostępna do badania. Dostępne są tylko krawędzie (XI, X, VII P.M. za płucami)
Omacywanie: układamy ręce jak do badania żołądka, ale ręce są ułożone równolegle do ścian. Wciskamy pod żebra. Powiększona wątroba wystaje poza łuki żebrowe (np. przy niestrawności). Opisujemy:
- krawędzie płatów prawego i lewego wątroby ostre,
- wątroba niebolesna.
(zaokrąglone brzegi przy marskości przerostowej+ bolesność)
Nakłucie wątroby: ostatnie przestrzenie międzyżebrowe
ŚLEDZIONA
Po lewej stronie. Fizjologicznie jest niedostępna do badania. Powiększona - wyczuwalny guz, najczęściej z głowy śledziony. Badana przez USG
BADANIE REKTALNE
Wkładamy 1 palec.
Gdy podejrzewamy zatkania sprawdzamy czy w prostnicy jest kał i jakiej jest konsystencji.
Przy chorobach ukł. moczowego badanie przerostu gruczołu krokowego lub przy opróżnianiu gruczołów
Przerost gruczołu krokowego
cysty/nowotwory/stan zapalny/przerost łącznotkankowy
płat wciska się do światła prostnicy! u ludzi prostata uciska na cewkę moczową.
problemy z oddawaniem kału, kał jest taśmowaty, płaski
często zbiera się wydzielina - popuszczanie - nie oddawanie moczu, jest to tylko wydzielina prostaty
leczenie farmakologiczne (kastracja farmakologiczna)/zabieg