Choroby przenoszone drogą płciową STD ( sexualy transmitted diseases)

Choroby przenoszone drogą płciową dotyczą zachowań człowieka. Obejmują osobę zakażającą i jej partnera. Jeśli leczymy chorego to powinniśmy i jego partnera leczyć.

Flora bakteryjna układu moczowo- płciowego jest bardzo bogata ze względu na warunki i lokalizację.
Flora bakteryjna mężczyzn :
- śluzówka żołędzi i ujście cewki moczowej
- flora skóry ( Staphylococcus Epidermidis, maczugowce, pojedyncze ziarniaki G(+), paciorkowce.
Flora bakteryjna kobiet :
- uzależniona od okresu dojrzewania
a) okres dziecięcy - flora skóry ( gronkowce, maczugowce)
b) okres rozrodczy
- nabłonek pochwy cyklicznie złuszcza się
- bardzo bogata i różnorodna flora bakteryjna jest zdominowana przez pałeczki kwasu mlekowego , są koagulazo (-) gronkowce, Bacteroides, paciorkowce zieleniejace, Enterococcus
- szyjka macicy jest podatna na procesy zapalne
- zakażenie może przejść na macicę, jajowody

Układ moczowo- płciowy stanowi wrota do zakażeń innych układów ; dochodzi do posocznicy i bakteremii. Choroby są uzależnione od higieny i aktywności seksualnej.

Zakażenia wirusowe :

1. wirus brodawczaka ( papillomavirus hominis)
- powoduje brodawki i nowotwory śródnabłonkowe; wirus DNA;
- Brodawki są typowe , które nie wymagają procesu diagnostycznego , do diagnozy wystarczy obraz kliniczny.
- Lokalizacja : skóra, srom, odbyt.
- Papilloma wirus typu 16 i 18 powoduje nowotwór śródnabłonkowy związany jest z wczesnym rozpoczęciem życia seksualnego i częstym zmienianiem partnerów.
2. Herpes simplex wirus typu 2 ( opryszczka narządów płciowych )
- związany z aktywnością seksualną i możliwością wykrycia wirusa
- leczenie : acyklowir
- wyróżnia się typy zakażenia w zależności od okresu :
a) okres pierwotny - zmiany pierwotne podobne do zmian na wardze , bolesne, powiększone węzły chłonne, rozbicie, tkliwość, pęcherzyki.
b) Okres popierwotny - objawy podobne ; występuje u osób ze zmniejszoną odpornością immunologiczną. Zakażenie u ciężarnych powoduje decyzję o cięciu cesarskim , gdyż zakażenie okołoporodowe może wywołać zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych noworodka.
3. Wirus HIV - zespół nabytego upośledzenia odporności.
4. HBV, HCV

Zakażenia bakteryjne :

1. Chlamydia trachomatis ( nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej NGU- nongonococcal urethritis )
- serotypy :
a) A-C - jaglica
b) D-K- niegonokokowe zapalenie cewki moczowej i zapalenie szyjki macicy; zapalenie spojówek i zapalenie płuc u noworodków.
c) L1-L3- ziarniniak weneryczny ( owrzodzenia )
- u mężczyzn powoduje : zapalenie cewki moczowej , zapalenie najądrzy, zapalenie gruczołu krokowego, nieswoiste zapalenie odbytu . Wiąże się z niepłodnością u mężczyzn.
- U kobiet powoduje : zapalenie cewki moczowej, zapalenie szyjki macicy.
- Oprócz tego wywołuje : zapalenie spojówek, jajowodów, gruczoły krokowego, zapalenie okołowątrobowe, zakażenie okołoporodowe noworodków
- Materiał :
a) u mężczyzn- wymaz z cewki moczowej po ostatniej diurezie ; wymazówkę włożyć na głębokość 2-4 cm i pobrać materiał ruchem okrężnym
b) u kobiet - wymaz z szyjki macicy ( I- na badanie inne niż na chlamydie, II- na chlamydie ; wykrycie antygenu utrwalamy acetonem )
- metody diagnostyczne :
a) metoda immunofluorescencji ( za pomocą p/ ciał)
b) metoda Elisa
c) metoda hodowlana ( stosowana w laboratoriach referencyjnych przy zakażeniach ogólnych i u noworodków) ; hodowla na linii Hela
d) PCR
- leczenie : doxycyklina (14 dni) , erytromycyna, azytromycyna - u dzieci ( tetracykliny, makrolidy)

2. Ureaplasma urealyticum
- zakażenie skąpo objawowe
- diagnostyka oparta na stwierdzeniu obecności drobnoustroju

3. Neisseria gonorrhoeae ( rzeżączka )
- powoduje zakażenia : zapalenie cewki moczowej, szyjki macicy, odbytu, gardła, okołowątrobowe; dochodzi do septycznego zapalenia stawów kolanowych, nadgarstka, posocznicy, bakteremii
- materiał : wydzielina z cewki moczowej lub wymaz z szyjki macicy - preparat bezpośredni
(na zewnątrz lub wewnątrz leukocytów dwoinki )
- hodowla na podłożu czekoladowym o zwiększonym stężeniu CO2 (5-10%) lub na podłożu ghonolike
- odczyn na oksydazę wychodzi dodatnio
- bakteria wytwarza penicylinazy co warunkuje jej oporność a lekami stosowanymi w terapii są: cefalosporyny, azytromycyna ( cefuroksym, ceftriakson, chinolon)
- powikłania: zwężenie cewki moczowej lub jajowodu, uszkodzenie gruczołu krokowego

4. Treponema pallidum - krętek blady
- wyróżniamy następujące okresy rozwoju kiły: pierwotna, wtórna, narządowa, wrodzona
- okres pierwotny
a) zmiana ograniczona do błony śluzowej i okolicznych węzłów chłonnych
b) charakterystyczny niebolesny wrzód twardy, obecne zmiany na wargach sromowych i szyjce macicy
c) do diagnostyki wykorzystany jest preparat bezpośredni, gdyż krętka nie hoduje się; preparat oglądamy pod mikroskopem w ciemnym polu widzenia; można wykorzystać wymaz z owrzodzenia do metody immunofluorescencji; nie ma testów serologicznych (są ujemne)
- okres wtórny
a) charakterystyczna wysypka osutkowa, w której występują krętki;
b) w tym okresie wykonujemy testy serologiczne
- okres kiły narządowej
a) występuje zajęcie układów i narządów, obecne kilaki, wiąd rdzenia oraz stany zapalne;
b) wykonujemy testy serologiczne
- okres kiły wrodzonej
a) zależy od okresu kiedy płód został zakażony; zakażenie w pierwszym okresie ciąży powoduje poronienie; w okresie późniejszym uszkodzenie płodu a następnie jego obumarcie; zakażenie w 8-9 miesiącu ciąży powoduje rozsianą kiłę u noworodków
b) wystąpienie wysypki plamisto-grudkowej, powiększenie wątroby i śledziony oraz owrzodzenia śluzówek
- nie leczona kiła: wady uzębienia, zmiany w kościach, głuchota, zapalenie śródmiąższowe rogówki
- leczenie : penicyliny, tetracykliny, makrolidy
- diagnostyka i materiały: preparat bezpośredni- zeskrobiny ze skóry, aspirat z węzłów chłonnych;
- odczyny serologiczne:
a) klasyczny nieswoisty (USR, WDLR) - antygenem jest kardiolipina; fałszywy odczyn w chorobach reumatycznych, kolagenazach, brucelozie, oraz malarii
b) nowoczesne swoiste - przy użyciu krętka hodowlanego (poprzez dojądrowe zakażenie królika):
*FTA-ABS (test na immbilizyny = test na unieruchomienie) - stosowany od 40 dnia
od zakażenia
*metoda immunoenzymatyczna
*test hematglutynacji

5. Haemophilus ducrei (wrzód miękki)
- miękki wrzód weneryczny, bolesne owrzodzenia, lokalizacja: na narządach płciowych, powiększenie węzłów chłonnych
- preparat mikroskopowy - G(-) pałeczki
- podłoża - zwykłe, lub wzbogacone (wykorzystywane podłoża dla Neisseria gonorrhoeae)
- leczenie: sulfonamidy

6. Gardnerella vaginalis - nieswoiste zapalenie pochwy (vaginosis)
- leczenie: metronidazol
- bakteria możliwa do hodowli
- bakteria rozkłada białka (alkalizacja wydzieliny pochwy powoduje obecność charakterystycznego rybiego zapachu, który można wzmocnić przy użyciu KOH)

Zakażenia grzybicze - Candida sp. - candidiasis

- czynniki predysponujące : antybiotykoterapia, środki antykoncepcyjne, ciąża
- lokalizacja: błona śluzowa pochwy i sromu, prącie i żołądź
- objawy : aksamitna wydzielina, białe naloty, świąd, obrzęk
- w preparacie obecne pseudostrzępki ( pseudomycellum)
- hodowla na podłożu Sabourauda
- leczenie : nystatyna, kremy dopochwowe ( ekonazol, klotrimazol, fukonazol, pimafucin) nitroimidazolowe , globulki dopochwowe z nystatyną.

Zakażenia pierwotniakowe - Trichomonas vaginalis ( trichomaniasis ) - zapalenie pochwy ( vaginitis), zapalenie gruczołu krokowego ( prostatitis)
- żyje w ubogim w tlen środowisku dolnych dróg cewki moczowej
- preparat bezpośredni uzyskuje się z drażniącej wydzieliny ( stwierdzenie martwych, żywych pierwotniaków)
- hodowla: podłoże Pawłowa lub w laboratoriach referencyjnych
- barwienie : metoga Giemzy , Papanicolau
- leczenie : metronidazol

Zakażenie wirusem HIV ( retrowirus)
a) w I okresie( fazie ) zakażenia wirusem :
- gorączka do 12 tyg.
- Limfadenopatia
- Wysypka skórna ( nie bolesny, nie świądowy )
- W I fazie zakażenia jest obraz kliniczny , gdy nasila się serokonwersja partner jest źródłem zakażenia dla innych osób.
b) w II okresie - faza utajona; leczenie retrowirem
c) okres III- pełnobjawowy AIDS

Profilaktyczne zachowanie np.: w szpitalu przy zakłuciu się igłą z wirusem HIV

1. ranę skrwawić ( wycisnąć krew )
2. odkazić wodą utlenioną
3. wykonać badania na nosicielstwo wirusem HIV

Zakażenia oportunistyczne :
1. półpasiec o bardzo ciężkim przebiegu
2. pneumokokowe zapalenie płuc
3. salmonella ( z bakteremią)
4. zakażenia wirusem Herpes
5. drożdżyca
6. schorzenia rozrostowe ( mięsak Kaposiego)

Wyniki badania na wirus HIV:
( +) wynik wstępny w kierunku HIV musi być potwierdzony. Test ELISA nie jest w tym przypadku testem wystarczającym. Testem potwierdzającym jest Western blotting - wykrywający białka występujące w budowie wirusa.

Przyczyna zakażenia :
1. przypadkowy partner
2. preparaty krwiopochodne - gł. Chorzy na hemofilię
3. igły jednorazowe „ wielorazowego użytku” - narkomani
Grupy wysokiego ryzyka powinny być poddawane badaniom przesiewowym.
Noworodki urodzone z matek nosicielek mogą być sero (+) ale mogą też samoistnie wygasnąć do 1 roku.

2

---