PRAWO PODATKOWE

Wykład 2 19.10.2008

ORGAN PODATKOWY;

• reprezentuje interes państwa, samorządu terytorialnego

• wynika z ustawy

ZADANIA;

• wymiar podatku

• nadzór nad samo-wymiarem

• pobór podatków

Samo-wymiar - ustawa podatkowa narzuca na podatnika obowiązek poprawnego rozliczenia podatku ( deklaracja podatku, PIT, CIT, VAT)

Nadzór nad samo-wymiarem - weryfikacja poprawności złożenia deklaracji ( decyzja deklaratoryjna) wymiar podatku - organ podatkowy sam ustala wymiar podatku w formie decyzja konstytutywna.

PODMIOT PODATKU

Art. 13 Ord. Podat. - wskazuje typy organów podatkowych;

Rodzaje Organów podatkowych;

I instancja

II instancja

I INSTANCJA;

• Naczelnik Urzędu Skarbowego ( rozpatruje większość spraw podatkowych)

• Naczelnik Urzędu Celnego ( zakres VAT, akcyza)

• Samorządowe Organy : Wójt, Burmistrz, Prezydent miasta, Starosta, Marszałek Województwa

II INSTANCJA;

• Dyrektor Izby Skarbowej

• Dyrektor Izby Celnej

• Samorządowe Kolegium Odwoławcze

Art. 14 Ord.Podat.

Ogólny nadzór sprawuje Minister Finansów.

Interpretacja podatkowa ma zapewnić spójność w zakresie stosowania przez wszystkie organy ustaw podatkowych.

KOMPETENCJE;

• interpretacja prawa podatkowego

• porozumienie w spawie ustalenia cen transakcyjnych

Grupa kapitałowa - optymalne rozłożenie ciężaru podatkowego.

Organy podatkowe interesują się takimi grupami kapitałowymi czy ceny towarów nie są zaniżone.

CENY TRANZAKCYJNE - wartość umów zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanych w ramach jednej grupy kapitałowej.

POWSTANIE ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO;

Dwa sposoby powstania zobowiązania podatkowego;

1. Powstanie z mocy prawa ex lege

• zobowiązanie wynika z brzmienia ustawy podatkowej

• łączy się z wymiarem samowymiaru

2. Doręczenie decyzji podatkowej

• powstaje z chwilą doręczenia nam

• zobowiązanie powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia z którym ustawa podatkowa wiąże takie zdarzenia albo z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego ustalającej wysokość takiego zobowiązania.

Art. 21 §2

Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji a zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy prawa podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty z zastrzeżeniem.

Art. 21 §3

Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie zapłacił całości lub części, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzje w której określa wysokość zobowiązania podatkowego ( decyzja deklaratoryjna).

WYGAŚNIĘCIE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH;

• obowiązek spłacenia zobowiązania

• zobowiązanie podatkowe wygasa w skutek spełnienia świadczenia, które jest osobiste

• śmierć podatnika nie zawsze łączy się z wygaśnięciem

RODZAJE;

• efektywne

• nieefektywne

SPOSOBY WYGAŚNIĘĆ;

1. zapłata

2. przejęcie własności

3. przeniesienie własności

4. pobieranie podatku przez płatnika lub inkasenta

5. potrącenie

6. zaliczka nadpłaty

7. umorzenie zaległości

8. zaniechanie poboru

9. przedawnienie

Pkt. 1-6 są to efektywne sposoby wygaśnięcia zobowiązania - następuje pewien transfer, przeniesienie wartości majątkowej.

Pkt. 7-9 nieefektywne sposoby wygaśnięcia zobowiązania - organ podatkowy rezygnuje, odstępuje od poboru należności podatkowej.

ZAPŁATA;

Zapłata podatku następuje wpłacenie przez podatnika należności podatkowej w pieniądzu na rachunek właściwego organu podatkowego.

• zapłata gotówkowa ( wpłata)

• zapłata bezgotówkowa ( przelew)

Art. 60 Ord.Podat. wskazuje termin dokonania;

1. Przy zapłaceniu gotówkową ( przy wpłacie) terminem dokonania zapłaty jest dzień wpłacenia kwoty podatku albo w kasie organu podatkowego, albo na rachunek tego organu w banku, albo w placówce pocztowej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta.

2. W obrocie bezgotówkowego ( przelew) za termin dokonania zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika na podstawie polecenie przelewu.

Art. 61 Ord.Podat.

Mówi nam że termin bezgotówkowy musi być wybrane przez podatnika jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą.

Art. 47 Ord.Podat.

Terminy zapłaty podatku są zobowiązane ( skorodowane) połączone ze sposobem powstanie zobowiązania podatkowego

• termin wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.

• Jeżeli podatnik jest zobowiązany sam obliczyć, wpłacić podatek za termin płatności uważa się ostatni dzień w którym zgodnie z przepisami prawa podatkowego wpłata powinna nastąpić → związany z samowymiarem

Możemy wnioskować do organu podatkowego;

• o odroczenie terminu zapłaty podatku

• o rozłożenie zapłaty podatku na raty

- następuje na wniosek podatnika

- organ może ale nie musi wyrazić zgody

Wniosek musi być poparty dwoma przesłankami;

• uzasadniony, ważny interes ( zasada zdolności świadczenia) podatnika lub interes publiczny

OPŁATA PROLONGACYJNA - opłata za przedłużenie

- ma określoną wysokość - 50% odsetek za zwłokę, 50% dotyczy podatków centralnych zasilających.

ZALEGŁOŚĆ PODATKOWA;

• jest to opóźnienie w terminowym świadczeniu podatkowym.

Zaległość podatkowa to niedotrzymanie terminu realizacji zobowiązania podatkowego.

Art. 53 Ord.Podat.

Stawka ( wysokość) odsetek za zwłokę od zaległości podatkowej wynosi 200% ( dwukrotność) stopy oprocentowania kredytu lombardowego udzielonego przez NBP bankom komercyjnym.

ZALEGŁOŚĆ PODATKOWA;

• KKS

• Odsetki ( 200% kredytu lombardowego)

Wniosek - opłata prolongacyjna 50% odsetek za zwłokę

PRZEJĘCIE WŁASNOŚCI

• przejęcie prawa własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym

• ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

• wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje po upływie terminu do wykonania zobowiązania podatkowego

• wszczęcie następuje po wysłaniu pisemnego upomnienia wezwania do wykonania zobowiązania

Mamy 3 podmioty;

1. Wierzyciel ( podmiot uprawniony do żądania wykonania podatku)

- organ podatkowy

2. Zobowiązany ( podmiot, który nie wykonał zobowiązania podatkowego)

- podatnik

3. Organ egzekucyjny ( organ, który podejmuje czynności egzekucyjne zmierzające do wyegzekwowania wykonania świadczenia podatkowego np. Naczelnik Urzędu Skarbowego, Organ gminy)

W takim przypadku gdy wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym wszczyna on egzekucję na podstawie wystawionego przez siebie tytułu wykonawczego.

Egzekutorem jest pracownik organu egzekucyjnego i po uzyskaniu tytułu wykonawczego dokonuje egzekucji.

EGZEKUCJA;

• z wynagrodzenie o pracę

• z rachunku

• z ruchomości, nieruchomości ( licytacja przez komornika )

• z innych praw majątkowych

Uzyskanie kwoty pieniężnej z egzekucji, która zaspakaja wierzyciela podatkowego, w chwili zaspokojenia wierzyciela następuje wygaśnięcie zobowiązania.

PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI ( Wyjątek! Od zasady pieniężnego charakteru zobowiązania podatkowego)

Art. 66 Ord.Podat.

Szczególną formą zapłaty za zobowiązanie podatkowe jest przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa lub Samorządu Terytorialnego ( transfer praw własności na podstawie umowy cywilno - prawnej) w przypadku własności na rzecz SP umowa między podatnikiem a Starostą wykonuje zadanie z zakresu administracji rządowej wymaga zgody właściwego naczelnika Urzędu Skarbowego

• W przypadku przeniesienia własności rzeczy na rzecz Samorządu Terytorialnego w takim przypadku podatnik zawiera umowę cywilno-prawną z odpowiednim Wójtem, Prezydentem miasta, Starostą, Marszałkiem Województwa, wraz z przeniesieniem własności następuje efektywne wygaśnięcie zobowiązania podatkowego.

POBRANIE PODATKU PRZEZ PŁATNIKA LUB INKASENTA

• rodzaj pośrednika między organem a podatnikiem

POTRĄCENIE;

Związane jest czasem kompensacją, następuje w przypadku płatnika jest jednocześnie i dłużnikiem i wierzycielem wobec organu podatkowego. Wzajemna kompensacja następuje w sytuacji, w której strony stosunku podatkowego są wobec siebie jednocześnie wierzycielami. Żeby potrącenie doszło do skutku ta wierzytelność powinna być wzajemna, bezsporna i wymagalna ( już jest czas aby ją uiścić).

Art. 64 Ord.Podat.

Przypomina, że podatnik może być wierzycielem na wniosek podatnika podaje kilka przykładów kiedy to podatnik staje się wierzycielem wobec SP, kiedy będzie mógł sobie taką wierzytelność skompensować.

Art. 417 KC

Prawomocny wyrok na podstawie art. 417 KC odszkodowawczość Skarbu Państwa związana jest ze szkodą wyrządzoną przez niezgodność z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej.

• w przypadku zawarcia prawomocnej ugody sądowej opartej na podst. Art. 417 KC

• nabycie przez Skarb Państwa nieruchomości na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami

• odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie staje się wierzycielem

Odszkodowawczość z tytułu wadliwie wydanej decyzji administracyjnej;

5

---