USTRÓJ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

(III rok administracji i III rok prawa)

Plan wykładu

I. Zagadnienia wprowadzające

1. Pojęcie i rodzaje samorządu

2. Samorząd terytorialny w systemie władz publicznych

3. Samorząd terytorialny a zasady ustrojowe współczesnego państwa

4. Tradycje samorządu terytorialnego w Polsce

5. Źródła prawa samorządowego

6. Ogólna charakterystyka samorządu terytorialnego w III RP

II. Gmina

1. Zagadnienia ogólne

2. Tworzenie, znoszenie, dzielenie, łączenie, zmiana granic gmin

3. Zadania gminy

4. Formy demokracji bezpośredniej (konsultacje, referendum, wybory)

5. Organy gminy

6. Jednostki pomocnicze gmin

7. Gminy o specjalnym charakterze (miasto stołeczne Warszawa, gminy uzdrowiskowe)

III. Powiat

1. Zagadnienia ogólne

2. Tworzenie, znoszenie, dzielenie, łączenie, zmiana granic powiatów

3. Zadania powiatu

4. Formy demokracji bezpośredniej

5. Organy powiatu

6. Miasto na prawach powiatu jako szczególny rodzaj powiatu

IV. Województwo samorządowe

1. Zagadnienia ogólne

2. Tworzenie, znoszenie, dzielenie, łączenie, zmiana granic województw

3. Zadania województwa samorządowego

4. Formy demokracji bezpośredniej

5. Organy województwa samorządowego

V. Pracownicy samorządowi (zagadnienie dotyczy wyłącznie wykładu na kierunku prawo)

1. Wymogi kwalifikacyjne stawiane kandydatom na pracowników

2. Nawiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym

3. Elastyczność stosunku pracy pracownika samorządowego

4. Szczególne obowiązki i uprawnienia pracownika samorządowego

VI. Przeciwdziałanie korupcji w samorządzie terytorialnym

1. Ograniczenia antykorupcyjne dotyczące radnych

2. Ograniczenia antykorupcyjne dotyczące pozostałych funkcjonariuszy

3. Obowiązek składania oświadczeń majątkowych

VII. Akty prawa miejscowego samorządu terytorialnego

1. Podstawy prawne stanowienia

2. Obszar obowiązywania

3. Klasyfikacje aktów

4. Relacje między aktami

5. Zasady ogłaszania i wejścia w życie

VIII. Mienie samorządowe

1. Pojęcie mienia samorządowego

2. Nabywanie mienia samorządowego

3. Zasady zarządzania mieniem samorządowym

IX. Działalność gospodarcza i finanse jednostek samorządu terytorialnego − zarys problematyki

X. Samorząd terytorialny a prawo do informacji publicznej

XI. Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego

1. Krajowe formy współdziałania (związki, stowarzyszenia i inne)

2. Międzynarodowa współpraca jednostek samorządu terytorialnego (międzynarodowe zrzeszenia społeczności lokalnych i regionalnych, międzynarodowe instytucje reprezentujące jednostki samorządu terytorialnego)

XII. Obywatelskie prawo zaskarżenia uchwał organów samorządu terytorialnego

XIII. Nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego

1. Cele i kryteria nadzoru

2. Organy nadzoru

3. Zakres nadzoru

4. Środki nadzorcze (środki informacyjno-doradcze, korygujące i personalne)

5. Sądowa kontrola rozstrzygnięć nadzorczych

Literatura podstawowa

B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, wyd. 4, Warszawa 2009

H. Izdebski, Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, wyd. 2, Warszawa 2011

Z. Leoński, Samorząd terytorialny w RP, wyd. 5, Warszawa 2006

Podstawowe źródła prawa

1. Konstytucja RP z 2 IV 1997 r., Dz.U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm., art. 15-16 i rozdz. VII

2. Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 15 X 1985 r., Dz.U. 1994 Nr 124, poz. 607 z późn. zm.

3. Ustawa z 15 IX 2000 r. o referendum lokalnym, Dz.U. Nr 88, poz. 985 z późn. zm.

4. Ustawa z 5 I 2011 r. - Kodeks wyborczy, Dz.U. Nr 11, poz. 112 z późn. zm., działy I, II, VII i VIII

5. Ustawa z 8 III 1990 r. o samorządzie gminnym, tekst jedn. Dz.U. 2001, Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.

6. Ustawa z 15 III 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy, Dz.U. Nr 41, poz. 361 z późn. zm.

7. Ustawa z 5 VI 1998 r. o samorządzie powiatowym, tekst jedn. Dz.U. 2001, Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.

8. Ustawa z 5 VI 1998 r. o samorządzie województwa, test jedn. Dz.U. 2001, Nr 142, poz. 1590 z późn. zm.

9. Ustawa z 21 XI 2008 r. o pracownikach samorządowych, Dz.U. Nr 223, poz. 1458 z późn. zm. (ustawa ta dotyczy wyłącznie wykładu na kierunku prawo)

10. Ustawa z 20 XII 1996 r. o gospodarce komunalnej, tekst jedn. Dz.U. 2011, Nr 45, poz. 236

11. Ustawa z 15 IX 2000 r. o zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych, Dz.U. Nr 91, poz. 1009 z późn. zm.

---