1. Zdefiniuj pojęcie chowu zwierząt.

Zespół zabiegów człowieka, zmierzających do pełnego wykorzystania wartości genotypowych zwierząt, w celu uzyskania określonych produktów (np. mleka, wełny, jaj, mięsa). W zakres chowu zwierząt wchodzi: utrzymywanie, pielęgnowanie, rozmnażanie, użytkowanie, żywienie i wychów młodzieży)

2. Zdefiniuj pojęcie hodowli zwierząt.

Całokształt prac związanych z genetycznym doskonaleniem stada (populacji) za pomocą: kontroli użytkowości oceny wartości hodowlanej, selekcji, doboru par do rozpłodu, metod kojarzenia lub krzyżowania. Hodowla zwierząt prowadzi do zmian częstości genów i genotypów w stadzie. Łącznie z optymalnymi metodami chowu i żywienia zapewnia postęp genetyczny i produkcyjny.

3. Co to jest odziedziczalność cech i jaka jest jej miara.

Odziedziczalność to liczba mówiąca, jaką część ogólnej zmienności genotypowej danej populacji stanowi zmienność genotypowa. Miarą o. jest h² przyjmujące wartość od 0 do 1(lub od 0 do 100%). Jeśli h² jest bliskie 1, to cecha jest wysoce odziedziczalna, jeśli h² jest bliskie 0, to cecha jest nisko odziedziczalna.

4. Jakimi metodami szacujemy współczynnik odziedziczalności.

5. Co to jest korelacja i jakie są jej rodzaje i miara.

Korelacja to związek między cechami. Miarą każdej korelacji jest współczynnik korelacji (V). Rodzaje korelacji:

-genotypowa

-fenotypowa

6. Co to jest wartość użytkowa zwierząt gospodarskich.

Wartość użytkowa - ilość uzyskiwanego od zwierząt produktu (surowca) w określonym czasie uwarunkowana działaniem genotypu i środowiska oraz interakcją tych czynników

7. Jakie znasz rodzaje użytkowości zwierząt gospodarskich.

U. rozpłodowa, mleczna, mięsna, wełniasta, nieśna, robocza, pierzasta

8. Jakie gatunki zwierząt można wykorzystać do użytkowania mięsnego - podaj nazwę mięsa uzyskiwanego od danego gatunku.

bydło - m. wołowe; owce - m. baranie; świnie - m. wieprzowe; konie - m. końskie; drób - m. drobiowe

9. Zdefiniuj wartość krzyżownicą i zdolność kombinacyjną.

Zdolność kombinacyjna to zdolność zwierząt do uzyskiwania przez potomstwo większego efektu produkcyjnego w wyniku lepszego dopasowania się genotypu rodziców reprezentujących określone linie hodowlane.

Wartość krzyżownica to specyficzna zdolność kombinacyjna; wynika z nieaddytywnego działania genów i jest zdolnością zwierząt do powodowania u potomstwa zjawiska heterozji czyli tzw. Wybujałości mieszańców.

10. Do czego służą wyniki kontroli użytkowości.

Do oceny ilości i jakości surowca; oceny wartości hodowlanej zwierząt; wpisu do ksiąg zwierząt zarodkowych; normowania dawek żywieniowych.

11. Co to jest wartość hodowlana zwierząt gospodarskich.

Wartość hodowlana to część zmienności genetycznej wynikającej a addytywnego działania genów która może być przekazana na pokolenie potomne.

12. Czy wartość hodowlana może być większa lub mniejsza od wartości użytkowej. Uzasadnij.

13. Od jakich czynników i w jaki sposób zależy dokładność w ocenie wartości hodowlanej.

Wpływ na wartość hodowlaną mają:

-h² - odziedziczalność

-R współczynnik pokrewieństwa

-n - liczba osobników

14. Na podstawie jakich źródeł można ocenić wartość hodowlaną zwierząt.

15. Na czym polega ocena wartości hodowlanej młodych knurków i loszek.

Na ocenie przeżyciowej, czyli ustaleniu przyrostów dziennych i % zawartości mięsa w tuszy, która ma na celu określenie wartości hodowlanej zwierząt pod względem cech tucznych i rzeźnych.

16. Na czym polega ocena wartości hodowlanej dorosłych knurków.

Na podstawie oceny poubojowej (na podstawie użytkowości potomstwa)

17. Co to jest BLUP.

BLUP jest to najlepsza nie obdarzona błędem...metoda

18. Jakie znasz możliwości zwiększenia wartości użytkowej zwierząt gospodarskich.

Metody zwiększania wartości użytkowej:

-zmiana warunków środowiskowych

-wykorzystanie zwierząt o lepszych genotypach

19. Zdefiniuj pojęcie postępu hodowlanego.

Postęp hodowlany- postęp genetyczny, reakcja na selekcję, miara reakcji populacji na selekcję wyraża różnicę między średnią wartością genetyczną pokolenia potomnego i rodzicielskiego.

20. Co to jest różnica selekcyjna i jakie czynniki wpływają bezpośrednio na jej wielkość.

Różnica selekcyjna- różnica między średnią wartością fenotypową selekcjonowanej cechy osobników wybranych na rodziców a średnia wartością tej cechy pokolenia rodzicielskiego jej miara jest sigma (ơ).

Czynniki wpływające na jej wielkość:

- h kwadrat- odziedziczalność

-Rs- wartość cechy

21. Od jakich czynników zależy liczebność stada matczynego.

Liczebność stada matecznego zależy od:

-długości użytkowania

-płodności

-plemności

-skuteczności odchowu młodzieży

-stosunku płuci

22. Zdefiniuj pojęcie selekcji oraz podaj, czym różni się selekcja naturalna od zootechnicznej.

Selekcja jest to wybór ze stada najlepszych osobników pod względem wartości hodowlanej lub użytkowej z przeznaczeniem ich na rodziców przyszłego pokolenia.

S.naturalna - preferuje osobniki posiadające geny wyznaczające cechy korzystne dal przetrwania osobnika i gatunku. S. zootechniczna - preferuje osobniki o genach warunkujących cechy korzystne dla człowieka

23. Jakie znasz rodzaje selekcji.

Rodzaje selekcji:

-naturalna

-zootechniczna

Ze względu na efekt końcowy:

-stabilizacyjna

-kierunkowa

-rozdzielcza

Ze względu na liczbę cech:

-uwarunkowana jedna cecha

-warunkująca wiele cech

24. Jakie znasz metody selekcji skierowanej na wiele cech.

Metody selekcji skierowane na wiele cech:

-wartość hodowlana łączna

- indeks selekcyjny

25. Co to jest indeks selekcyjny.

Jest to liczba stanowiąca wskaźnik charakteryzujący wartość hodowlaną łączną dla kilku cech lub wartość hodowlaną pojedynczej cechyokreślana na podstawie kilku źródeł informacji. Jest on podstawą najskuteczniejszej selekcji skierowanej na kilka cech jednocześnie.

26. Jakie znasz rodzaje doboru zwierząt.

Dobór jednorodny (homogenny) i niejednorodny (heterogenny)

27. Jakie znasz kojarzenia w obrębie rasy.

Kojarzenia wolne, krewniacze, szczytowe, odświeżanie krwi

28. Co to są krzyżowania i jakie znasz ich rodzaje.

Rodzaje krzyżowań:

A-u celu adaptacji obcych genów

-uszlachetniające

-wypierające

- twórcze

B- w celu uzyskania heterozji

1. osobniki niesinbredowane

-przemienne

- rotacyjne

- przejściowe

2. osobniki zinbredowane

-w obrebie rasy

- między rasami

-szczytowe

3. międzygatunkowe - bastardyzacja

29. Co to jest bastardaryzacja i podaj kilka jej przykładów.

Bastardyzacja-kojarzenie międzygatunkowe osioł+ klacz= muł

Żubr+krowa=żubroń,

30. Zdefiniuj pojęcie heterozji.

Zjawisko występujące u mieszańców pierwszego pokolenia polegające na przewyższaniu wartości niektórych cech ilościowych w porównaniu z rodzicami

Zadania:

1. Oblicz liczebność stada matczynego przy następujących wartościach czynników biologicznych. (dane z zadania z ćwiczeń)

1. długość użytkowania w stadzie - 4 lata

2. płodność - 80%

3. plenność - 100%

4. skuteczność odchowu młodzieży - 65%

5. płeć - 1:1

Obliczenia:

a)

b)

c)

d)

e)

2. Oblicz liczebność stada matczynego uwzględniając poniższe czynniki biologiczne oraz reprodukcję rozszerzoną (o 5%)

Liczy się tak samo jak 1), z tą różnicą, że w pkt. a) trzeba dodać współczynnik r, czyli wartość reprodukcji rozszerzonej

a)

a)

b)

c)

d)

e)

3. Oblicz współczynnik odziedziczalności (h²) danej cechy, dysponując danymi o 100 matkach i 100 ich córkach w zakresie:
   ;
   ;
   ;
   ;
   

, gdzie

- zmienność genotypowa

- zmienność fenotypowa

- zmienność środowiskowa

4. Oblicz wielkość możliwej reprodukcji w stadzie, gdy wszystkie samice zostaną uwzględnione jako matki przyszłego pokolenia, a czynniki biologiczne kształtują się następująco:

5. Oblicz postęp hodowlany znając h² oraz odpowiednie sumy wartości cech i „n”

6. Oblicz efekt heterozji (He) dysponując danymi o rodzicach i potomstwie.

4 wzory, liczy się wszystkie 1,2 i 4 (tak mówił na ćwiczeniach)

1)

2)

3)

H - współczynnik heterozji

- średnia wydajność mieszańców

M - wydajność matek (linii matecznej)

O - wydajność ojców (linii ojcowskiej)

4)

Pm - średnia wartość cech mieszańców

1. średnia wartość cech ras ojcowskich

2. średnia wartość cech ras matecznych

---