Zajęcia z cyklu Radosne zabawy na cztery pory roku
WIOSNA
Wiek uczestników:
pięcio- i sześciolatki
Cele:
kształtowanie znajomości pór roku i cech charakterystycznych dla poszczególnych pór
utrwalenie znajomości nazw wiosennych miesięcy
rozwijanie wiedzy o otaczającym świecie
rozwijanie koordynacji ruchowej
kształtowanie koordynacji wzrokowo-ruchowej
rozwijanie umiejętności współpracy w grupie
liczenie w zakresie 10
ćwiczenie analizy słuchowej
rozwijanie integracji zmysłów
rozwijanie sprawności manualnej.
Pomoce:
plansza „Kolorowe pory roku”
nagrania: „Kwiatowa wróżka” - utwór 35. z płyty „Świat pięciolatka”, „Wiosenna piosenka” i „Taniec kurcząt w skorupkach”- utwory 31. z płyty „Mój kuferek - roczne przygotowanie przedszkolne” oraz odtwarzacz CD
kartki z wydrukowanymi obrazkami przedstawiającymi oznaki wiosny, np. krokus, żonkil, tulipan, przebiśnieg, pierwiosnek, pszczoła, pisklę, bocian, motyl, żaba, bąk; łącznie powinno być tyle kart, ile dzieci biorących udział w zajęciach (rysunki mogą się powtarzać); obrazki powinny być włożone w koszulki foliowe, by zabezpieczyć je przed wilgocią
ewentualnie taśma klejąca do przymocowania rysunków
cebulki kwiatów i różne nasiona
nasiona nasturcji, paski papieru o długości 15 cm lub linijki (ok. 20 cm), skrzynki do posiania kwiatków i worki z ziemią (chyba że kwiatki będą wysiewane w ogródku przedszkolnym), łyżki plastikowe (lub łopatki), konewki z wodą
2 lub 3 arkusze flip-chart z rysunkami uli i pszczółek (opis przy ćwiczeniu 6)
duże gałęzie (np. wierzbowe) w stabilnym naczyniu, zielona, żółta, brązowa krepina (część złotej krepiny pocięta na paski szerokości rolki od papieru, a brązowa pocięta na paski o szerokości ok. 2 cm), rolki po papierze toaletowym w liczbie odpowiadającej liczbie dzieci, brązowe lub czarne „frotki” na drucikach, owale z białego papieru o długości ok. 5 cm i szerokości ok. 3 cm, brokat sypki lub w kleju (np. w kolorze srebrnym), kleje biurowe lub uniwersalne.
Uwagi ogólne
- Zachęcamy, by zajęcia przeprowadzić na podwórku przedszkolnym.
- Zajęcia prowadzone w całości mogą być zbyt długie. Można je podzielić na 2 części. Najlepszym momentem wydaje się zakończenie zajęć po ćwiczeniu „Mali ogrodnicy”. Druga część powinna rozpocząć się od pokazania planszy z porami roku i przypomnienia, o czym była mowa na poprzednich zajęciach. Najlepiej gdyby odbyła się następnego dnia.
- Nauczyciel przed zajęciami powinien rozmieścić na terenie ogródka przedszkolnego rysunki z oznakami wiosny w taki sposób, by nie były one widoczne od razu z miejsca, gdzie grupa rozpoczyna zajęcia. Powinien również mieć przygotowane plakaty z rysunkami.
- Zdjęcia bądź rysunki można znaleźć w internecie za pomocą wyszukiwarki.
Przebieg:
Powitanie i przedstawienie koła pór roku. Powiedz dzieciom, że będziecie rozmawiać o porach roku. Pokaż im planszę „Kolorowe pory roku”. Zapytaj, czy wiedzą, jaka teraz jest u nas pora roku. Poproś o pokazanie na planszy i podanie nazwy pory roku. Przeprowadź krótką rozmowę kierowaną na podstawie drugiej części planszy:
Po czym poznajemy, że zaczęła się wiosna?
Co się dzieje w przyrodzie na wiosnę? Jak wyglądają drzewa? Jaka jest pogoda na wiosnę?
Jakie rośliny i zwierzęta na rysunku świadczą o tym, że jest wiosna? Co się dzieje ze zwierzętami kiedy przychodzi wiosna?
Na jakie miesiące przypada wiosna? (marzec, kwiecień, maj)
Jakie święta przypadają w okresie zimowym? (Dzień Kobiet, Dzień Mamy i Dzień Taty, Dzień Dziecka)
Uwaga
- Plakat z porami roku można powiesić za pomocą taśmy w widocznym miejscu na ścianie budynku przedszkola lub na tablicy (np. korkowej), którą nauczyciel postawi w miejscu, gdzie będą prowadzone zajęcia. Ważne jest, aby nauczyciel nie trzymał jej w rękach, by zachować swobodę poruszania się podczas rozmowy z dziećmi.
- Ostatnie pytanie proponuję zadać wyłącznie sześciolatkom. Będzie ono prawdopodobnie wymagało naprowadzania dzieci na właściwe odpowiedzi. Warto kształtować u dzieci pamięć o podstawowych świętach. Nauczyciel może też zapytać dzieci, czy któreś z nich obchodzi wiosną urodziny.
Szukamy oznak wiosny. Nauczyciel prosi dzieci, aby rozeszły się po ogrodzie przedszkolnym i spróbowały poszukać oznak wiosny przedstawionych na rysunkach (zdjęciach), które ukryły się na terenie. Kto odnajdzie kartę, przychodzi z nią do nauczyciela. Jedno dziecko może przynieść tyko jedną kartę. Po zakończeniu poszukiwań nauczyciel prosi, aby dzieci poszukały, kto ma taki sam obrazek jak one, i aby stanęły w grupach (osoby z jednakowymi obrazkami razem). Nauczyciel pyta poszczególne grupy, czy rozpoznają, co jest na ich obrazkach (jeśli grupka ma trudność, można poprosić o pomoc pozostałe dzieci). Następnie dzieci wyklaskują głoski w wyrazie określającym ich obrazek i podają, z ilu sylab składa się ten wyraz. Nauczyciel może jeszcze zapytać o głoskę, jaką wyraz się rozpoczyna, a jaką kończy. Nauczyciel prosi dzieci o policzenie, ile osób miało ten sam obrazek.
Uwaga
- Wprowadzenie zasady, że jedno dziecko może przynieść tylko jedną kartę, służy temu, aby dać szansę znalezienia oznaki wiosny każdemu dziecku.
- Nauczyciel może ustalić z dziećmi, że w pewnym momencie da sygnał do zakończenia poszukiwań (może to być dzwoneczek, albo jakiś wiosenny odgłos odtworzony z płyty, np. klekot bociana z „Płyta z uśmiechem - Trzylatek”).
- Jeśli jakieś dziecko ma kłopot ze znalezieniem karty, nauczyciel może zaproponować mu zabawę w ciepło-zimno jako pomoc w poszukiwaniach. Wówczas cała grupa towarzyszy koledze/koleżance w poszukiwaniach, ale nikt oprócz osoby szukającej nie może wskazać karty ani jej wziąć karty.
Zabawy z piosenką. Wszyscy ustawiają się w kręgu. Nauczyciel włącza dzieciom nagranie piosenki „Kwiatowa wróżka” i prosi o jej uważne wysłuchanie oraz zwrócenie uwagi na to, o jakich oznakach wiosny jest mowa w piosence. Następnie nauczyciel proponuje zilustrowanie piosenki gestami, np.:
Co to za ogrodnik posiał kwiatów tyle: (łapiemy się pod boki i kręcimy z niedowierzaniem głową)
tulipany i kaczeńce, bratki i żonkile. (liczymy palce w rytm wyliczanych kwiatów)
Refren: To wiosna, to wiosna, (swobodne podskoki)
zielona wiosna,
razem z deszczem, (potrząsanie rozluźnionymi dłońmi z jednoczesnym przysiadaniem aż do momentu, gdy palce dotkną ziemi - naśladowanie padającego deszczu)
ciepłym deszczem
kwiaty nam przyniosła.
Spytaj więc bociana (obie ręce wyciągnięte prosto przed siebie naśladują dziób klekoczącego bociana)
i spytaj skowronka: (ręce ugięte w łokciach tworzą skrzydełka, którymi poruszamy w rytm muzyki)
kto te kwiaty kolorowe posadził na łąkach? (pokazywanie palcem wskazującym na ziemię w różnych miejscach, w rytm muzyki - jakbyśmy wskazywali kępki rosnących kwiatków)
Refren: To wiosna, to wiosna, (grupa łapie się za ręce i porusza podskokami lub krokiem dostawnym po okręgu)
zielona wiosna,
razem z deszczem,
ciepłym deszczem
kwiaty nam przyniosła.
A może to wróżka (ręce wyciągnięte nad głową „tworzą” szpiczastą czapkę wróżki),
co wszystko czaruje. (ręce wykonują ruchy takie, jak przy wypowiadaniu zaklęcia)
Drzewa, łąki i ogrody kwiatami maluje. (stajemy z rękami wyciągniętymi swobodnie w górę i poruszamy się na boki jak drzewa na wietrze)
Refren: To wiosna, to wiosna, (Łapiemy się za ręce, tworząc węża, nauczyciel prowadzi węża plącząc, zawijając, przechodząc pod rękami dzieci)
zielona wiosna,
razem z deszczem,
ciepłym deszczem
kwiaty nam przyniosła.
Uwaga
Wstępne słuchanie utworu jest zaplanowane po to, by dzieci wcześniej wiedziały, o czym jest piosenka, posłuchały jej rytmiki, skoncentrowały się.
Mali ogrodnicy. Poproś dzieci, by ustawiły się dookoła stołu. Połóż przed nimi cebulki kwiatowe i różne nasionka. Pozwól dzieciom dotykać je, wąchać. Zapytaj, czy dzieci wiedzą, co to jest. Porozmawiajcie chwilę o oglądanych nasionkach i cebulkach: jakiego są koloru, czy mają jakiś zapach, jakie mają kształty, czym się różnią a w czym są podobne, czy są twarde czy miękkie, w jaki sposób z nasionka lub cebulki wyrasta roślinka itd. Nauczyciel może również pobawić się z dziećmi w grupowanie nasion (Ułóżcie w jednym miejscu nasiona, w drugim cebulki, ułóżcie w jednym miejscu małe nasionka, w drugim duże itp.). Następnie nauczyciel zbiera nasionka i cebulki.
Nauczyciel wyjaśnia, że dzieci zasieją kwiatki, które nazywają się nasturcje. Dzieli dzieci na trzyosobowe zespoły. Prosi jedno dziecko z każdej grupy o przyniesienie na stoły skrzynek do wysiania nasturcji, drugie o przyniesienie nasion, trzecie o przyniesienie łyżek lub łopatek do kopania w ziemi. Kładzie na stoły torby z ziemią. Zadaniem dzieci jest wypełnienie skrzynek ziemią. Następnie nauczyciel tłumaczy, że nasturcje nie lubią, kiedy się je sieje bardzo gęsto. Pokazuje dzieciom paski papieru (lub linijki), którymi dzieci będą odmierzać odległości między nasionkami wkładanymi do ziemi. Pokazuje dzieciom, w jaki sposób mają wsadzić ziarenka. Po zakończeniu czynności prosi dzieci o wzięcie konewek i podlanie nasionek w skrzynkach.
Uwaga
- NASTURCJA
Uprawa: Roślinę charakteryzuje łatwość uprawy. Nasturcje są niewymagające, ale w suche lata rośliny zbyt słabo podlewane są atakowane przez mszyce. Nasturcje nie lubią też przesadzania. Nasiona nasturcji wysiewa się pod koniec kwietnia, od razu na stałe miejsce w rozstawie co 15-20 cm.
Zakwita po 8-10 tygodniach od wysiewu.
Gleba: Ma niewielkie wymagania glebowe; może rosnąć w glebie lekkiej, gliniasto--piaszczystej, żyznej, wilgotnej, próchniczej, lecz nie przenawożonej, bo wtedy słabiej kwitnie.
Stanowisko: Słoneczne lub półcień. W cieniu bujnie rośnie, ale słabo kwitnie.
Zastosowanie: Nasturcje nadają się na tarasy, do skrzynek balkonowych i okiennych, obsadzania różnego typu pojemników. Dobrze rosną i wyglądają posadzone pod murami przy ogrodzeniach. Nasturcje o długich pędach stosuje się do pokrycia altan, ogrodzeń, kratek, sadzi się na skarpach lub w wiszących pojemnikach. Nasturcje karłowe stosowane są na obwódki. Kwiaty nasturcji nadają się do cięcia.
Informacja pochodzi z http://ogrod-amat.strefa.pl/nasturcja.php
- Jeśli całe zajęcia nauczyciel prowadzi na dworze, wówczas warto wystawić kilka stolików na zewnątrz i połączyć, tak by dzieci mogły stanąć dookoła. Na jednym - stojącym oddzielnie - nauczyciel może mieć zgromadzone wszystkie potrzebne pomoce.
Zabawa „Wiosenne zwierzęta”. Nauczyciel wyjaśnia, że za chwilę włączy muzykę („Taniec kurcząt w skorupkach”- utwór 31. z płyty „Mój kuferek - roczne przygotowanie przedszkolne”), w czasie której dzieci będą poruszać się swobodnie, podskakując po wyznaczonym terenie. Gdy muzyka umilknie, nauczyciel poda hasło, w jakie zwierzę dzieci mają się „zamienić”:
- bocian - dzieci stają na jednej nodze, z wyciągniętymi przed siebie rękami naśladują klekoczący dziób bociana i mówią kle-kle;
- żaba - dzieci skaczą w kucki jak żabki i mówią rech-rech;
- osa - dzieci szybko machają rączkami, biegają i mówią bzzzzzzzzzzzzz
- motyl - dzieci powoli dostojnie kroczą w milczeniu i powoli „wachlują się” rękami opuszczonymi w dół (ale nie przywiedzionymi do tułowia - poruszają się całe ręce łącznie z ramionami).
Gdy muzyka zostanie powtórnie włączona dzieci znów poruszają się swobodnie podskokami. Zabawa toczy się do momentu kiedy dwu-, trzykrotnie zostaną powtórzone wszystkie hasła w różnych konfiguracjach.
Pszczółki do ula. Nauczyciel pokazuje dzieciom plakat, na którym są narysowane i ponumerowane w kolejności ule (po lewej stronie arkusza) i pszczoły, które mają przypisane numerki od 1 do 10, ale nie w kolejności (po prawej stronie arkusza). Prosi, aby dzieci policzyły głośno, ile jest uli. A potem ile jest pszczółek. Następnie zaprasza chętne dzieci i podaje marker. Zadaniem dzieci, które kolejno podchodzą do arkusza, jest „zaprowadzenie” pszczoły z danym numerkiem do ula z odpowiadającym jej numerkiem - narysowanie linii łączącej ul i pszczołę.
Uwaga
Możliwe są 2 warianty pracy:
- nauczyciel przygotowuje dwa, trzy arkusze z dziesięcioma ulami i pszczołami (w zależności od liczby dzieci obecnych na zajęciach - zaletą jest to, że każde dziecko ma szansę „zaprowadzić” swoją pszczołę do ula
- jest to jeden plakat i wówczas 10 chętnych dzieci weźmie udział w zabawie (zaletą tego wariantu jest krótszy czas realizacji).
Zabawa „Trafić do ula”. Dzieci dobierają się w pary i stają w dwuszeregu w wyznaczonym miejscu na podwórku lub pod jedną ze ścian, jeżeli zajęcia odbywają się w sali. W pewnej odległości od grupy (w sali będzie to przeciwległa ściana) nauczyciel stawie krzesło, które symbolizuje ul. Dzieci są pszczołami. Jedna z pszczół w każdej parze ma słaby wzrok (to dziecko zamyka oczy), a druga jest jej przewodnikiem. Zadanie polega na tym, żeby każdy przewodnik doprowadził swojego kolegę bezpiecznie do ula, przy czym nie może mówić, tylko idzie za nim i może dotykać ramion pszczółki, którą prowadzi. Pszczółka, kiedy poczuje dotyk na prawym ramieniu, to skręca w prawo, kiedy na lewym - skręca w lewo. W taki sposób przewodnik doprowadza pszczółkę do ula. Potem następuje zamiana ról.
Uwaga
- Nauczyciel powinien podkreślić, że nie chodzi o to, żeby pszczółka dotarła szybko do ula, tylko żeby dotarła bezpiecznie, czyli nie zderzała się z innymi pszczółkami, nie rozbijała o ściany, krzesła.
- Zabawę można prowadzić tak, że wszystkie dzieci wyrusza równocześnie (jeśli grupa nie jest liczna), ale jeśli grupa jest liczna, to lepiej aby na raz do ula wyruszało nie więcej niż 5 par, a potem następna grupka pięciu par. Pozwoli to nauczycielowi zachować kontrolę nad bezpieczeństwem dzieci.
Praca plastyczna „Wiosenne drzewo i pszczoły”. Nauczyciel może zaproponować wszystkim dzieciom wykonywanie każdej z niżej opisanych czynności lub podzielić grupę na 2 zespoły - jeden, który będzie ozdabiał gałązki, i drugi, który będzie wykonywał pszczoły.
Wykonanie krzaku forsycji
Wariant 1
Dzieci wycinają (lub urywają) z żółtej i jasnozielonej krepiny kawałki zbliżone do kwadratu o boku 5 cm. Zgniatają te kawałki w kulki (by zmienić ich fakturę), następnie rozwijają, łapią za środek „kwadratu”, tak by powstał rodzaj kielicha i przyklejają do gałęzi w dowolnych miejscach.
Wariant 2
Liście można wykonać z wyrwanych z jasnozielonej krepiny niewielkich kawałków o nieregularnych kształtach, a kwiaty z „grzebienia” krepiny żółtej (pasek krepiny szerokości 2-3 cm, ponacinany do połowy szerokości) - kawałek takiego grzebienia o długości ok. 10 cm należy posmarować klejem biurowym w miejscu nienaciętym, a następnie zwinąć i ścisnąć, by się dobrze skleił. Ponacinaną część można lekko rozłożyć. Liście i kwiaty najlepiej jest przykleić klejem uniwersalnym.
Wykonanie pszczółek
Rolki po papierze należy posmarować klejem biurowym i okleić kawałkiem żółtej krepiny o szerokości odpowiadającej szerokości rolki. Zostawić ok. 5 cm żółtej powierzchni (to będzie głowa pszczoły), a na dalszej części ponaklejać brązowe paski (tułów). Nauczyciel powinien pomóc dzieciom w zrobieniu 2 dziurek na żółtej części, przez które dzieci przewleką frotkę na druciku (czułki pszczoły). Owale z białego papieru trzeba posmarować klejem brokatowym lub zwykłym klejem i posypać brokatem sypkim. Przykleić do pleców pszczoły. Po wyschnięciu prac nauczyciel przewleka (przy użyciu grubej igły) nitkę i dzieci mogą zawiesić swoje pszczoły na krzaku forsycji (opisanym wcześniej).
Uwaga
Uzupełnieniem dekoracji mogą być ule wykonane z pudełek po butach i kolorowego brystolu.
Podsumowanie
Nauczyciel dziękuje dzieciom za udział w zajęciach
4