13.10.2009
Program przedmiotu:
podstawowa terminologia
mierniki rozwoju gospodarczego
cechy krajów słabo rozwiniętych
problem ubóstwa
ewolucja ekonomii rozwoju krajów biednych
główne teorie ekonomii rozwoju
modele rozwoju krajów rozwijających się
przykłady sukcesów i porażek realizacji ekonomii rozwoju
bariery rozwoju krajów peryferii
ekonomia rozwoju a globalizacja
warunki konwergencji krajów biednych
pomoc zagraniczna
liberalizacja handlu
przedsiębiorstwa transnarodowe
rolnictwo
polska droga rozwoju
polityka monetarna
polityka budżetowa
polityka rynku pracy
kryzysy walutowe
Literatura:
L. Zienkowski (red.), Wiedza a wzrost gospodarczy, Warszawa 2003
M. G. Woźniak, Wzrost gospodarczy. Podstawy teoretyczne, Kraków 2004
R. Cameron, Historia gospodarcza świata, Warszawa 1996
T. Kowalik, Współczesne systemy ekonomiczne. Powstawanie, ewolucja, kryzys, Warszawa 2000
Z. Dobrska (red.), Rozwarstwianie dochodów a rozwój gospodarczy w krajach Trzeciego Świata, Warszawa 1990
E. Kwiatkowski, Bezrobocie. Podstawy teoretycznie, Warszawa 2002
J. Rifkin, Koniec pracy, Wrocław 2004
M. Radzikowski, Kryzys argentyński. Wnioski dla Polski, Warszawa 2004
J. Stiglitz, Globalizacja, Warszawa 2004
N. Klein, No Logo, Warszawa 2004
8.12.2009
Przyczyny niskiej skuteczności ekonomii rozwoju:
narzucanie reform z zewnątrz
brak ciągłości reform - działania skokowe
niedocenianie determinantów pozaekonomicznych
wykorzystywanie niemiarodajnych statystyk
brak wnikliwej analizy specyfiki i realnych problemów stanu wyjściowego
transferowanie nieadekwatnych do warunków rozwiązań
Podstawy ekonomii rozwoju w koncepcji liberalnej:
konsensus waszyngtoński (warunki rozwoju państw)
deregulacja rynku
prywatyzacja
ochrona własności prywatnej
dyscyplina fiskalna
uwolnienie stóp procentowych
reforma podatków
niska inflacja
reforma walutowa
rezygnacja z subsydiów rządowych
liberalizacja handlu
Warunki dynamicznego rozwoju krajów biednych wg szkoły liberalnej
otwarcie gospodarki na zewnątrz
likwidacja barier BIZ
poparcie społeczne reform - demokratyzacja
Model gospodarczy Japonii:
Japonia stałą się niespodzianką dla futurologów. Jeden z ekspertów władz okupacyjnych twierdził po II WŚ, że Japonia uzyska samowystarczalność żywnościową dla biologicznego przetrwania w 30 lat. Niespodzianka - stała się 2. gospodarką na świecie.
Japonia przyjęła specyficzną strategię gospodarczą uwzględniającą tradycje, które dla Japończyków mają olbrzymie znaczenie. Dotacje dla ryżu (500%).
Do sukcesu przyczynił się też zwłaszcza rozwój edukacji w oparciu o inwestowanie w sektory proeksportowe (nowe technologie, wynalazki) realizowana przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu Zagranicznego, które prowadziło monitoring światowej gospodarki. W odpowiednich sektorach stymulowano ich wzrost, stosowano subwencje, dotacje i inną pomoc. Natomiast branże i korporacje, które znajdowały się w sektorach, którym groził upadek - nakłaniano do modernizacji, przekwalifikowywania profilu produkcji itd. Nie było tam masowych zwolnień z pracy, zamknięć dużych firm, korporacji. Bezrobocie utrzymywało się więc na stosunkowo niskim poziomie (1-1,9%). Po latach 70 bezrobocie wzrosło od 2,1 do 2,6%.
Dynamikę rozwoju w pierwszym okresie zawdzięczają ograniczeniu wzrostowi płac - wszelkie nadwyżki inwestowano a nie przejadano.
Potem deficyt wzrastał jedynie w czasach kryzysów. Stabilność finansów była w pełni utrzymywana.
Ważna rola związków zawodowych - współuczestniczenie w działaniu firmy. Podstawowym zadaniem związku jest umacnianie pozycji firmy na rynku.
W Japonii liczy się czas pracy - coraz więcej się zarabia im wyższy ma się staż. Dlatego ludziom nie opłacało się zmieniać pracy po 20 latach.