PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA 2014/2015
1. Nurty filozoficzne mające wpływ na kształtowanie się pielęgniarstwa.
2. Międzynarodowa Rada Pielęgniarek- cele organizacji.
Międzynarodowa Rada Pielęgniarek - ICN - Jest federacją 128 zrzeszeń pielęgniarskich. Ma na celu zapewnienie jakości opieki oraz wpływ na globalną politykę w zakresie ochrony zdrowia. Zajmuje się podnoszeniem poziomu naukowego oraz etycznego członków towarzystwa, prowadzeniem prac naukowo-badawczych i wdrażaniem ich do praktyki pielęgniarskiej. Cele:
pomoc w rozwoju pielęgniarstwa w krajach przynależących do organizacji
przeprowadzaniem badań nad organizacją pracy
szkolenia
dbaniem o etykę zawodową
metody pielęgnowania i ochrony zdrowia ludności oraz warunkami socjalno-bytowymi
współpracą z innymi organizacjami międzynarodowymi
reprezentowaniem spraw pielęgniarstwa na forum międzynarodowym
3. Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Zawodowych i Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie- cele organizacji, zakres działań.
Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie - działalność opiera na statusie. Najwyższą władzą PTP jest Krajowy Zjazd Delegatów. Zjazdy odbywają się co cztery lata. Składa się z 16 terenowych oddziałów. PTP realizuje zlecenia ICN w zakresie kształcenia i uregulowań prawnych w zawodzie pielęgniarskim.
Cel towarzystwa:
- popularyzowanie zdobyczy naukowych w zakresie pielęgniarstwa
- wspieranie naukowego i zawodowego rozwoju pielęgniarek i położnych
- prowadzenie badań naukowych i wdrażanie ich wyników do praktyki pielęgniarskiej
- współpraca i wymiana doświadczeń z instytucjami i organizacjami naukowymi w kraju i za granicą.
Jest członkiem ICN m.in.(Międzynarodowej Rady Pielęgniarek)
Współpracuje z:
- Ministrem Zdrowia, Ministrem Edukacji Narodowej i Sportu
- Naczelną Radą pielęgniarek i położnych
- Uczelniami Wyższymi Kształtującymi pielęgniarki i położne
- Krajowym Ośrodkiem Wspierania Edukacji Zawodowej
- Związkami Zawodowymi Pielęgniarek i Położnych
- Polskim Towarzystwem Lekarskim
- Izbami Lekarskimi
- Polskim Towarzystwem Higienicznym
- Redakcją magazynu „Pielęgniarki i Położnej”
4. Zmiany zachodzące w roli zawodowej pielęgniarki.
5. Pielęgniarstwo jako dyscyplina naukowa.
6. Funkcje zawodowe pielęgniarek, podział funkcji, istota poszczególnych funkcji.
7. Aktualne kierunki zmian w pielęgniarstwie polskim.
8. Postanowienia, Porozumienie Strasburskie.
To ochrona własności intelektualnej
9. Założenia Procesu Bolońskiego.
Głównym celem Procesu Bolońskiego było utworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego (ang.: European Higher Education Area), który jest obszarem wspólnym dla instytucji szkolnictwa wyższego państw europejskich, umożliwiającym szeroką współpracę, wymianę doświadczeń akademickich oraz mobilność studentów i pracowników uczelni. Aby założenia te były możliwe, potrzebna była harmonizacja systemów szkolnictwa wyższego państw biorących udział w Procesie.
Założenia:
- studia dwu i trzystopniowe;
- punktowy system rozliczania osiągnięć studentów - ECTS;
- suplement do dyplomu;
- programy propagujące mobilność studentów i wykładowców;
- procedury i standardy zapewniania jakość kształcenia;
-wprowadzenie efektów uczenia się do opisu programów kształcenia;
- europejskie i krajowe struktury kwalifikacji.
10. Założenia holistycznego modelu medycyny.
- należy opiekować się ludźmi dobrze funkcjonującymi a leczyć tych, którzy są chorzy
- holistyczne podejście do osoby oznacza rozumienie i traktowanie ludzi w kontekście ich krewnych, rodziny i ich społeczności
- każdy odpowiada za swój stan zdrowia. Ważne jest przygotowanie każdego do samodzielności i odpowiedzialności za własne zdrowie.
- istotnym elementem opieki jest pomaganie człowiekowi w zrozumieniu siebie i radzeniu sobie z własnymi problemami.
- Ważnym aspektem opieki są działania promujące zdrowie i działania profilaktyczne.
- opieka może okazać się nieskuteczna, jeśli będzie dotyczyła tylko jednego problemu
- opieka powinna być organizowana przez jedno lub wielozawodowy zespół opiekuńczy
- ważna jest relacja między dawcą a biorcą
- należy dostosować sposób leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta
- ważna jest świadomość i wiedza profesjonalistów, iż podopieczny może korzystać z metod i technik medycyny niekonwencjonalnej.
- podejście holistyczne uwzględnia wszystkie metody mobilizujące wszystkie siły wewnętrzne i zdolności do samoleczenia się organizmu.
- w planowaniu opieki należy wziąć pod uwagę opiekę profesjonalną, nieprofesjonalną i samoopiekę.
- medycyna holistyczna kładzie szczególny nacisk na przygotowanie ludzi do samoopieki
- pojęcie dobra opieka polega m.in. na stwarzaniu warunków do narodzin, chorowania i umierania.
- opieka w myśl założeń holizmu to pomaganie człowiekowi we wszystkich obszarach jego życia.
11. Istota pielęgnowania, pomagania, towarzyszenia.
12. Definicja pielęgnowania w kontekście teorii pielęgnowania.
Pielęgnowanie - sprawowanie opieki nad chorym, zapobieganie chorobom, umacnianie wartości zdrowia. Pomoc człowiekowi lub grupie osób chorym/zdrowym w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych, znaczących w utrzymaniu zdrowia lub jego odzyskania.
13. Rola wsparcia w procesie opieki nad pacjentem.
14. Teoria holizmu w medycynie.
Holizm w medycynie to świadomość nierozerwalności ciała i umysłu. Szersza odp. W materiałach
15. Klasyfikacja i istota funkcji zawodowych pielęgniarstwa.
16. Transformacja funkcji zawodowej pielęgniarstwa.
17. Istota procesu pielęgnowania.
PROCES PIELĘGNOWANIA - opieka, która wykorzystuje świadome rozpoznanie stanu biologicznego, psychicznego i społecznego podmioty opieki.
18. Etapy procesu pielęgnowania.
I ETAP PROCESU PIELEGNOWANIA
Proces pielęgnowania składa się z 4 etapów. Etap pierwszy to rozpoznanie stanu pacjenta i jego środowiska, składa się z 3 faz:
I faza:
To gromadzenia danych o pacjencie i jego środowisku. Dane powinny obejmować informacje o stanie biologicznym, psychicznym i społecznym. Dane te pozyskujemy poprzez:
-obserwację pielęgniarską
-wywiad
-dokonane pomiary
-analizę dokumentacji
II faza:
To analizowanie i syntetyzowanie zgromadzonych danych w celu precyzyjnego określenia zakresu i charakteru opieki, jakiej potrzebuje pacjent. Sprawdzenie danych pozwala także na wykrycie powstałych w zapisie luk, niejasności, pomyłek.
III faza:
To stawianie diagnozy pielęgniarskiej. Czyli wnioski z danych o pacjencie, wykazujące stan biopsycho-społeczny, wymagający( lub nie) pielęgnowania z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu.
II ETAP PROCESU PIELĘGNOWANIA
Planowanie opieki pielęgniarskiej. Dane zgromadzone na I etapie procesu pielęgnowania pozwalają określić stan pacjenta, co stanowi punkt wyjścia do planowania opieki pielęgniarskiej. Bardzo ważnym elementem tego etapu jest współpraca z pacjentem, powinien on być zachęcany do współdecydowania w sprawach dotyczących jego osoby.
II etap procesu pielęgnowania składa się z 3 faz:
2. Ustalanie celów opieki pielęgniarskiej do indywidualnego pacjenta i środowiska. Celem jest przedstawienie takiego stanu, jaki ma być osiągnięty lub zachowany.
3. Dobieranie działań, osób i sprzętu do realizowania zadań wynikających z celów opieki
pielęgniarskiej. Należy zaplanować:, jakie zadnia będą realizowane i w jakiej kolejności, jaka wiedza zawodowa i umiejętności fachowe pielęgniarki będą potrzebne
4. Formułowanie planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem. Plan to pewien projekt czy tez program dochodzenia do ustalonego celu, gdzie uwzględnia się stan ( problem) pacjenta stwierdzony przez pacjenta i / lub rozpoznany przez pielęgniarkę, cel/e opieki pielęgniarskiej, jakie zamierza się osiągnąć w wyznaczonym przedziale czasu, konkretne zadania, których wykonanie jest konieczne dla osiągnięcia założonego celu.
III ETAP PROCESU PIELĘGNOWANIA
III etap procesu pielęgnowania to realizowanie. Podstawowym celem tego etapu jest doprowadzenie przez pielęgniarkę do osiągnięcia istotnych zmian w dotychczasowym stanie biologicznym, psychicznym lub społecznym pacjenta bądź utrzymanie/potęgowanie dotychczasowego. Realizowanie planu opieki daje pielęgniarce szanse zweryfikowania wcześniejszych ustaleń wynikających z podjętych decyzji zawodowych. Realizując zamierzone cele pielęgniarka dostarcza pacjentowi pewności, że realizowana przez nią opieka nad nim jest dokładnie przemyślaną działalnością profesjonalną.
W realizowaniu opieki nad pacjentem pielęgniarka podejmuje różnorodne działania opiekuńcze, lecznicze oraz psychopedagogiczne, których głównym celem jest kształtowanie pożądanych zachowań zdrowotnych pacjenta i wpływanie na polepszenie się jego samopoczucia. Dużo wnosi tu rozmowa z chorym oraz stwarzanie miłej atmosfery.
W tej fazie procesu pielęgnowania pielęgniarka musi znać cele, musi być zorientowana, które z działań może realizować samodzielnie, a do których potrzebuje pomocy innych osób, musi również dysponować odpowiednim sprzętem do wykonywania zaplanowanych działań. Należy pamiętać, że nie wszystkie zaplanowane cele zawsze da się zrealizować. Wówczas pielęgniarka odnotowuje i uzasadnia ten fakt.
IV ETAP PROCESU PIELĘGNOWANIA
Czwarty etap to ocenianie wyników opieki świadczonej na rzecz pacjenta i jego środowiska. Każdy dobrze przeprowadzony proces pielęgnowania kończy się oceną. Etap ten pełni dwie role: zamyka i podsumowuje wszystko to, co dotychczas miało miejsce, podkreśla postępy w leczeniu, poprawę bądź jej brak w stanie zdrowia pacjenta i zarazem otwiera to co ma nastąpić, a więc wyraża wskazówki na przyszłość które mogłyby posłużyć poprawie stanu zdrowia oraz przyszłemu ewentualnemu leczeniu. Jest to analizowanie uzyskanych wyników opieki nad pacjentem. Czyli czy zamierzone cele zostały osiągnięte i czy udało się zrealizować plan opieki. Określa czy został osiągnięty cel opieki. Ocena powinna podkreślać nie tylko to, co zostało osiągnięte, ale również braki i wskazywać ich przyczyny bezpośrednie i pośrednie. Ocena powinna być prosta, czytelna i zrozumiana. Mogą w niej się znaleźć uwagi pacjenta lub rodziny. Ocena pozwala, zatem wyciągnąć wnioski; uzyskać informacje o błędach; poszukiwać, co raz to lepszych rozwiązań.
19. Istota systemu primary nursing.
Zorganizowany system opieki - primary nursing
Primary nursing zajmuje się całkowitą indywidualną opieką, oferowaną choremu przez tę samą pielęgniarkę, od czasu przybycia pacjenta do szpitala aż do dnia jego wypisania (terminu nie należy mylić z primary health care, która zajmuje się pacjentem mieszkającym w środowisku lokalnym i odnosi się do rozległej, zindywidualizowanej opieki, która cechuje się ciągłością trwania). Ten rodzaj opieki pielęgniarskiej eliminuje całkowicie opiekę fragmentaryczną. Organizacja pracy z primary nursing stała się standardem opieki zespołowej w Stanach Zjednoczonych, Anglii i innych krajach, i służy do osiągnięcia celu, którego potrzebę pielęgniarki dostrzegały od wielu lat. Ten system opieki pozwala pielęgniarce służyć pacjentowi bezpośrednią opieką, wyklucza odpowiedzialność zbiorową i opiekę fragmentaryczną. Umożliwia pielęgniarce prowadzenie praktyki i wiodącej roli w ramach obowiązków i funkcji, które spełnia. Z drugiej strony pielęgniarka jest bezpośrednio odpowiedzialna za powierzonych chorych.
20. Rodzaje diagnoz pielęgniarskich.
21. Znaczenie diagnozy pielęgniarskiej procesie pielęgnowania i rozwoju zawodowym.
22. Założenia wybranych teorii pielęgnowania (F. Nightingale, V. Henderson, D. Orem,
C. Roy, B. Neuman).
I. Model pielęgniarstwa F. Nightingale
Pielęgniarstwo - to nauka i sztuka.
Realizowane jest poprzez stworzenie odpowiednich warunków środowiskowych po to, aby ułatwić przebieg zdrowienia pacjenta przy jak najmniejszym wysiłku z jego strony.
PIELĘGNIARSTWO TO SŁUŻBA BOGU PRZEZ NIESIENIE ULGI CZŁOWIEKOWI.
Kanony pielęgniarstwa:
- dbanie o czystość powietrza, którym oddycha chory
- zapewnienie możliwości patrzenia przez okno
- zapewnienie odpoczynku
- zapewnienie odpowiednich bodźców
- dbanie o higienę własną i pacjenta
- likwidowanie niepokoju
- zachowanie apetytu pacjenta
- dobra komunikacja
- obserwacja jako główne źródło informacji
- cechy pielęgniarki: prawdomówność, punktualność, zaufanie, cierpliwość, spostrzegawczość, pracowitość, zdyscyplinowanie, roztropność
Zdrowie - to nie tylko brak choroby, ale również zdolność do racjonalnego wykorzystania sił którymi człowiek może dysponować w zakresie własnego rozwoju.
Pacjent - to całość pod względem:
- biologicznym (ma wpływ na środowisko, znajduje się w centrum opieki pielęgniarskiej, korzysta z opieki pielęgniarskiej w czasie zdrowia i choroby)
- psychicznym
- społecznym (pacjent nie może być izolowany od reszty)
- duchownym
II. Model pielęgnowania według V. Henderson
Osoba - traktowana jako całość funkcjonująca poprzez zaspokajanie potrzeb uniwersalnych co pozwala ukazać realne zapotrzebowanie na opiekę. Najważniejsze jest wyposażenie pacjenta w wiedzę i umiejętności dbania i dążenia do zdrowia.
Kanony pielęgniarstwa:
- zapewnienie dopływu świeżego powietrza
- dostarczenie odpowiedniej diety (wedle wieku, stanu fizycznego, płci)
- dostarczenie odpowiedniej ilości płynów
- usuwanie produktów przemiany materii
- potrzeba ruchu i utrzymania odpowiedniej postawy ciała
- snu i odpoczynku
- odpowiedniego ubioru
- odpowiednia temperatura ciała
- utrzymanie czystości ciała
- unikanie niebezpieczeństw
- komunikacja interpersonalna
- oddawanie się praktykom religijnym
- potrzeba celowej pracy
- potrzeba uczenia się
ZDROWIE: zdolność do samodzielnego zaspokajania w razie braku samodzielności pacjenta wspomaganie go przez pielęgnowanie w procesie powracania do zdrowia.
Na poziom zdrowia wpływa:
- aktywność własna
- wiek
- możliwości fizyczne i intelektualne
- stan emocjonalny
- temperament
- uwarunkowania kulturowe
Na zaspokajanie potrzeb, efektywność życia i rozwój organizmu wpływa środowisko. W skład środowiska wchodzą:
- osoby z kręgu rodziny
- relacje zachodzące między pacjentem a rodziną
- warunki socjalno-bytowe.
Funkcja pielęgniarki - asystowanie choremu lub pomaganie w podejmowaniu tych wszystkich aktywności, które mają znaczenie dla zachowania zdrowia, powrotu do zdrowia albo dla zapewnieniu spokojnej śmierci, które mógłby wykonać sam, gdyby miał ku temu potrzebę i siłę.
III. Teoria pielęgniarstwa D. Orem - samoopieka!
Pielęgniarstwo - służba społeczeństwu, gdyż oznacza troszczenie się o innych, jest sztuką wymagającą wiedzy i umiejętności, stanowi także osobną dziedzinę wiedzy i dyscyplinę praktyczną.
Podstawowym założeniem jest twierdzenie, iż każdy człowiek posiada naturalną skłonność do zapewnienia sobie opieki oraz opiekowanie się osobami od niego zależnymi.
Zdrowie - to stan pełnego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego. Przejawia się ono w postaci osiągnięcia szczęścia, sukcesu, zadowolenia, rozwoju osobowości.
Osoba - to zintegrowana wewnętrznie jedność, zdolna do refleksji, samoświadomości, komunikowanie i wykonywania zadań celowych.
Samoopieka - wyuczona aktywność, którą człowiek podejmuje i kontynuuje w celu utrzymania życia, zdrowia i dobrego samopoczucia.
Zapewniania jest poprzez realizowanie określonych potrzeb:
a) uniwersalnych (zapewnienie odpowiedniej ilości płynów, odpowiednie odżywianie, wydalanie, akceptacja faktu zależności od innych, dążenie do własnego rozwoju)
b) rozwojowych (związane z utrzymaniem życia i zdrowia, prawidłowego rozwoju)
c) dewiacji - zaburzeń (szukanie pomocy medycznej)