POZ 2014 2015, Pielęgniarstwo obrona


POZ 2014/2015

1. Definicja, cele i zadania oraz miejsce POZ (historia, współczesność).

POZ - Podstawowa Opieka Zdrowotna - główny element opieki zdrowotnej w Polsce. Obejmuje ona leczenie oraz profilaktykę chorób i rehabilitację, a także orzekanie o stanie zdrowia w środowisku zamieszkania, w warunkach ambulatoryjnych i domowych oraz w środowisku wychowania i nauczania. POZ zapewnia również swoim pacjentom opiekę pielęgniarki środowiskowej oraz położnej.

POZ może działać jako:

- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej

- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej

- Indywidualna praktyka lekarska - prywatna praktyka lekarska lub pielęgniarska

- Grupowa praktyka lekarska - grupa prywatnych praktyk lekarskich lub pielęgniarskich

Jeśli POZ ma podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia to usługi przez nieświadczone są bezpłatne dla osób ubezpieczonych.

Głównym celem POZ jest zachowanie i poprawa stanu zdrowia podopiecznego i jego rodziny poprzez:

- rozpoznawanie potrzeb zdrowotnych

- wykrywanie czynników zagrożenia

- edukację zdrowotną i promocję zdrowia

- profilaktykę chorób

- diagnostykę, leczenie, pielęgnowanie i usprawnianie

- przeciwdziałanie uzależnieniom

- nadzór sanitarny

2. Miejsce POZ w systemie ochrony zdrowia w Polsce.

3. Skład i charakterystyka zespołu POZ.

I. Charakterystyka stanowiska pielęgniarki pracującej w POZ.

Pielęgniarka wypełnia funkcje pielęgniarskie wobec rodziny i jej członków w środowisku ich zamieszkania w sytuacji zdrowia i choroby i niepełnosprawności. Zgodnie ze specyfiką miejsca świadczenia usług pielęgniarka rodzinna podejmuje działania z zakresu:

- promocji zdrowia

- profilaktyki chorób

- świadczeń pielęgnacyjnych

- świadczeń leczniczych

- świadczeń diagnostycznych

- świadczeń rehabilitacyjnych

Pielęgniarka rodzinna realizuje kompleksową opiekę nad rodziną:

- nad zdrowymi i chorymi niezależnie od płci i wieku

- nad dziećmi od 6 tygodnia życia

- nad osobami niepełnosprawnymi

- nad osobami w stanie terminalnym

III. Charakterystyka stanowiska lekarza rodzinnego w POZ

Lekarz POZ prowadzi całościową opiekę rodzinną, decyduje o sposobie leczenia o stosowaniu badań i pomocy specjalistycznej. Lekarz pracujący w POZ musi mieć kwalifikacje. Obejmuje opieką, która obejmuje diagnozowanie i leczenie.

IV. Charakterystyka stanowiska pracownika socjalnego POZ

Kiedyś był pracownikiem ZOZ.

Obecnie pracownik socjalny pracuje w MOPS, a na wsi w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej.

Sprawuje obserwację socjalno-bytową. Pomaga w formie materialno-bytowej przetrwa:

- ubrania dla dzieci, obiady w szkole, węgiel, pieniądze na leki

- wspomaga osoby wychodzące z więzień, więzień domu dziecka

- współpracuje z pielęgniarką środowiskowa

- Prowadzi dokumentację, musi znać przepisy regulujące

- Współpracuje z Komisją rozwiązywania problemów alkoholowych, alkoholowych psychologiem, pedagogiem.

4. Poziomy sytemu opieki zdrowotnej w Polsce.

System opieki zdrowotnej w Polsce - zespół osób i instytucji mający za zadanie zapewnić opiekę zdrowotną ludności. Polski system opieki zdrowotnej oparty jest na modelu ubezpieczeniowym. Zgodnie z artykułem 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, każdy ma prawo do ochrony zdrowia. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa.

Uczestników systemu (interesariuszy, ang. stakeholders) można podzielić na następujące kategorie:

5. Rodzaje świadczeń zdrowotnych realizowanych w POZ.

6. Organizacja świadczeń zdrowotnych w POZ.

7. Charakterystyka pielęgniarstwa w POZ, miejsce w systemie.

8. System zarządzania informacją w POZ.

9. Determinanty i mierniki jakości opieki pielęgniarskiej w POZ.

10. Proces pielęgnowania w rodzinie.

Planowanie i realizowanie opieki pielęgniarskiej w środowisku domowym podopiecznego wymaga od pielęgniarki rodzinnej nie tylko wiedzy na temat choroby

czy niepełnosprawności, ale także wiedzy w zakresie zachowania, umacniania i potęgowania zdrowia lub zapobiegania chorobie. Rozpoznanie sytuacji podopiecznego i jego rodziny stanowi podstawę do pielęgnowania opartego na modelu procesu pielęgnowania.

11. Rodzaje diagnoz w POZ (definiowanie diagnozy, zakres danych, źródła wiedzy, metody zbierania danych).

Ze względu na przedmiot diagnozowany, wyróżnia się trzy rodzaje diagnozy:

1) diagnozę indywidualnego przypadku — kiedy działania pielęgniarskie skoncentrowane są na konkretnej osobie;

2) diagnozę grupy społecznej — kiedy działania pielęgniarskie obejmują grupę

społeczną (np. rodzinę, klasę szkolną, miejsce pracy). Diagnoza grupy

społecznej ma odpowiedzieć na pytanie jakiej pomocy należy udzielić danej

grupie (np. rodzinie) w celu zachowania lub wzmocnienia jej stanu zdrowia,

przygotowania poszczególnych jej członków do pielęgnowania zdrowia oraz

pielęgnowania w chorobie czy niepełnosprawności;

3) diagnozę środowiska lokalnego — ma ona w efekcie dać rozpoznanie

społeczności lokalnej: pod względem niekorzystnych zjawisk zdrowotnych

występujących u podopiecznych, utrudnień związanych z poruszaniem się po

terenie (np. bariery architektoniczne), a także ma wskazać jakie są możliwości

działania na rzecz osób zdrowych, chorych, niesprawnych.

Definiowanie diagnozy-

Typy diagnozy:

1) diagnoza genetyczna, która skoncentrowana jest na rozpoznaniu i wyjaśnieniu

istniejącego stanu;

2) diagnoza prognostyczna (rozwojowa), która skoncentrowana jest na

przewidywaniu dalszego rozwoju rozpoznanego stanu, sytuacji w jakiej znalazł

się podopieczny lub jego rodzina oraz przewidywaniu konsekwencji, jakie mogą

w związku z tym wystąpić;

3) diagnoza fazy, dająca możliwość zakwalifikowania stanu pacjenta do określonej

fazy;

4) diagnoza znaczenia, mająca na celu ocenę znaczenia określonego stanu dla

przebiegu całości interesujących nas procesów;

5) diagnoza typologiczna, polegająca na zakwalifikowaniu rozpoznanego stanu do

określonego typu (np. pacjent z nadwagą).

Cechy poprawnej diagnozy

Istotnym warunkiem prawidłowego diagnozowania jest określenie:

1) celu (np. umacnianie zdrowia, wczesna wykrywalność chorób, pomoc w sytuacji

choroby),

2) zakresu gromadzonych danych (dotyczących podopiecznego, rodziny,

środowiska lokalnego),

3) sposobów gromadzenia danych (wywiad, obserwacja, analiza dokumentacji,

pomiary),

4) sposobu interpretacji zgromadzonych danych,

5) w sytuacji zdrowia, działania pielęgniarki rodzinnej ogniskują się na profilaktyce

chorób i promocji zdrowia.

Zakres gromadzonych danych do celów promocji zdrowia powinien uwzględniać:

1) potencjał zdrowia w świetle wykonanych pomiarów (np. masy ciała, poziomu

cukru we krwi, ciśnienia tętniczego),

2) uwarunkowań postaw i zachowań człowieka w aspekcie ich wpływu na zdrowie

(np. palenie tytoniu, alkoholizm itp.),

3) relacje między środowiskiem rodzinnym a sytuacją zdrowotną osób

podlegających opiece pielęgniarki rodzinnej,

4) uwarunkowania zdrowia mieszkańców znajdujących się w konkretnym

środowisku lokalnym.

Zakres gromadzonych danych na potrzeby profilaktyki obejmuje:

1) określenie ryzyka niektórych chorób na podstawie pomiarów czynników,

2) informacje o rodzinnych predyspozycjach do pewnych chorób (np. nadciśnienia

tętniczego),

3) informacje o aktualnie występujących chorobach,

4) informacje o postawach, zachowaniach zwiększających ryzyko wystąpienia

określonej choroby (np. palenie tytoniu),

5) informacje na temat samej rodziny lub podopiecznego, dotyczące sytuacji

socjalno-bytowej, struktury rodziny, więzi rodzinnych itp.,

6) informacje o wczesnych objawach sygnalizujących chorobę.

12. Modele pracy z rodziną.

Można wyróżnić następujące modele relacji służba zdrowia-rodzina:

1) rodzina nie jest włączana do opieki zarówno nad zdrowiem, jak i w chorobie,

jednakże wiedza o niej, szczególnie dotycząca chorób dziedzicznych czy

zakaźnych, jest uwzględniana w procesie leczenia przez pracowników

medycznych,

2) uwzględniając wiedzę o rodzinie, pracownicy służby zdrowia swoimi

zainteresowaniami obejmują dodatkowo stany emocjonalne, sytuację socjalną

rodziny oraz podejmują działania w celu zmiany relacji wewnątrzrodzinnych,

3) służba zdrowia uwzględnia wpływ rodziny na przebieg leczenia i rehabilitacji.

13. Metody pracy środowiskowej.

Wykorzystuje ona możliwości i potencjał ludzi zamieszkujących w społeczności lokalnej oraz zasoby środowiska materialnego w celu wzmocnienia sytuacji pozytywnie oraz pozytywnego przetwarzania środowiska.

14. Udział pielęgniarki rodzinnej we wczesnej diagnostyce profilaktyce nowotworów.

W realizacji świadczeń zdrowotnych pielęgniarka w środowisku nauczania i wychowania współpracuje z:

- rodzicami i/lub opiekunami uczniów, uczniami/wychowankami

- dyrektorem szkoły/ośrodka, pedagogiem szkolnym,

- wychowawcami klas

- lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej/rodzinnym

- pielęgniarką środowiskową/rodzinną

- położną środowiskową/rodzinną

- pielęgniarką praktyki

- innymi Świadczeniodawcami zgodnie z potrzebami zdrowotnymi

podopiecznych

- przedstawicielami organizacji i instytucji działających na rzecz

zdrowia dzieci i młodzieży

- powiatową stacją sanitarno-epidemiologiczną

15. Czynniki ryzyka i schemat postępowania diagnostycznego i profilaktycznego pielęgniarki rodzinnej w stosunku do pacjenta, rodziny z choroba układu krążenia.

16. Problemy pielęgnacyjno/opiekuńcze rodziny z pacjentem obłożnie chorym w domu.

17. Problemy pielęgnacyjno/opiekuńcze rodziny z problemem alkoholowym. Wsparcie społeczne.

18. Główne problemy pielęgnacyjno/opiekuńcze rodziny ze zdrowym niemowlęciem.

19. Medycyna pracy- cele, zadania oraz miejsce pielęgniarstwa w opiece profilaktycznej nad pracującym.

CELE I ZADANIA MEDYCYNY PRACY

Służba medycyny pracy jest właściwa do realizowania zadań z zakresu:

1. Ograniczenia szkodliwego wpływu pracy na zdrowie, w szczególności przez:

- rozpoznawanie i ocenę czynników występujących w środowisku pracy oraz sposobów wykonywania pracy, mogących mieć ujemny wpływ na zdrowie

- rozpoznawanie i ocenę ryzyka zawodowego w środowisku pracy oraz informowanie pracodawców i pracujących o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych będących jego następstwem

-udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy

2. Sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w szczególności przez:

- wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych przewidzianych w Kodeksie Pracy

- orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie Pracy i w przepisach wydanych na jego podstawie

-ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki uwzględniającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu pracy lub nauki.

- prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i leczniczej w zakresie patologii zawodowej

-prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą

-wykonywanie szczepień ochronnych, niezbędnych w związku z wykonywana pracą

-monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych, niepełnosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych

-wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą

3. Prowadzenia ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej stwierdzoną patologią zawodową

4. Organizowania i udzielania pierwszej pomocy medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub pobierania nauki

5. Inicjowania i realizowania promocji zdrowia, a zwłaszcza profilaktycznych programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia pracujących.

6. Inicjowania działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników i udzielania pomocy w ich realizacji, a w szczególności w zakresie:

-informowania pracowników o zasadach zmniejszenia ryzyka zawodowego

-wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do grup szczególnego ryzyka

-tworzenie warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej

-organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej

7. Prowadzenia analiz stanu zdrowia pracowników, a zwłaszcza występowania chorób zawodowych i ich przyczyn oraz przyczyn wypadków przy pracy

8. Gromadzenia, przechowywania i przetwarzania informacji o narażeni u zawodowym, ryzyku zawodowym i stanie zdrowia osób objętych profilaktyczną opieką zdrowotną

MIEJSCE PIELĘGNIARSTWA W OPIECE PROFILAKTYCZNEJ NAD PRACUJĄCYM