JĘZYK I JEGO ZNAWCY
KOBIECA DBAŁOŚĆ O JĘZYK
Różnice między językiem obu płci zaznaczają się już w dzieciństwie. Dziewczynki wcześniej niż chłopcy wypowiadają pierwsze słowa, wcześniej też potrafią mówić krótkimi zdaniami. Z reguły odznaczają się również większą łatwością wysławiania w okresie przedszkolnym. Wcześniej zaczynają czytać i lepiej sobie radzą z gramatyką. Kiedy dziewczynka osiągnie trzy lata, 99 proc. jej mowy jest zrozumiałe dla otoczenia; chłopcom zabiera to przeciętnie o rok więcej. Na zajęciach wyrównawczych z czytania na czterech chłopców przypada tylko jedna dziewczynka. W szkole dziewczęta wyprzedzają swych rówieśników pod względem poziomu ortografii i staranności pisma, budują zdania dłuższe i bardziej skomplikowane.
Kobiety z większą łatwością uczą się języków obcych, bieglej posługują się mową ojczystą i lepiej wypadają we wszystkich testach sprawności językowej. Mówią z większą płynnością - jąkanie i inne wady wymowy występują niemal wyłącznie u przedstawicieli płci brzydszej.
Tymi spostrzeżeniami mężczyźni mogą poczuć się dotknięci. Przecież to wśród nich spotyka się więcej wybitnych mówców, to ich język w większym stopniu odznacza się nowatorstwem, eksperymentatorstwem, wyprzedzaniem normy, to oni (pisarze, publicyści, duchowni, drukarze) przyczynili się do powstania polskiego języka literackiego. To wszystko prawda. Zapominają jednak, że to przede wszystkim oni mają wpływ na pojawianie się niepożądanych zjawisk językowych, takich jak: wulgaryzmy, konstrukcje niepoprawne, nieuzasadnione przejmowanie zapożyczeń, wynaturzenia w zakresie języka oficjalnego i technicznego.
Istnieje ogólna psychologiczna prawidłowość, zgodnie z którą predyspozycje umysłowe, intelektualne kobiet koncentrują się wokół pewnej średniej. Oznacza to, że jest wśród nich o wiele mniej jednostek o inteligencji poniżej przeciętnej, jest także mniej osób o bardzo wysokiej inteligencji. Mężczyźni natomiast wykazują większe odchylenia w stronę dodatnią i w stronę ujemną, tzn. spotyka się wśród nich więcej ludzi niedorozwiniętych, chorych psychicznie, ale również więcej geniuszów. Tę regułę można rozszerzyć na inne sfery działalności ludzkiej - wśród mężczyzn jest znacznie więcej odkrywców, wynalazców, laureatów Nagrody Nobla, ale i zdecydowanie więcej przestępców (w Polsce 93 proc. więźniów stanowią mężczyźni).
Ta prawidłowość zaznacza się też w języku. Język kobiet jest mniej skłonny do przyjmowania różnego typu innowacji, odchodzenia od typowości, a jednocześnie bardziej poprawny, konserwatywny, wierniejszy normie. Wśród mężczyzn było i jest więcej mistrzów słowa, ale również więcej osób odznaczających się językowym niechlujstwem. Nie zmienia to jednak generalnej zasady - wśród przeciętnych użytkowników języka kobiety wykazują większą dbałość o kulturę słowa.
Marek Ruszkowski