GRUPY RUCHÓW SPORTOWYCH O PODOBNEJ STRUKTURZE:
Odbicie/wypchnięcie/wyrzut/odepchnięcie od twardego podłoża
Odbicie/odepchnięcie od podłoża elastycznego
Obroty podczas lotu swobodnego
Obroty wokół sztywnej lub elastycznej osi
Odepchnięcie od wody podczas ruchów cyklicznych
Odparcie wraz z fazami lotu ślizgu podczas ruchów cyklicznych
Kontynuacja napędu przez nacisk na pedały
AD 1.
CEL:
Maksymalna prędkość końcowa
PRZYKŁAD - odbicie podczas skoków horyzontalnych, wertykalnych (również podczas standardowych skoków w grach sportowych), odepchnięcie od ściany podczas nawrotu w pływaniu, rzuty lekkoatletyczne, oraz w niektórych grach sportowych
Minimalny czas
PRZYKŁAD - pchnięcie w szermierce, cios w boksie
AD 2.
CEL:
Maksymalna prędkość końcowa
PRZYKŁAD -odbicie od ścieżki akrobatycznej, od skoczni w gimnastyce, odbicie od trampoliny w skokach do wody, odepchnięcie od elastycznych przyrządów gimnastycznych (poręczy, drążka)
AD 3.
CEL:
Optymalne czasowe zmiany momentu bezwładności
PRZYKŁAD - salta, śruby, oraz inne figury w skokach do wody, skokach akrobatycznych w gimnastyce porządkowej
Optymalna pozycja ciała podczas lotu, lub na końcu fazy lotu
PRZYKŁAD - faza lotu lądowania w skokach narciarskich, przejście ponad poprzeczką w skoku wzwyż lub o tyczce, lądowanie w skoku w dal lub trójskoku
AD 4.
CEL:
Optymalne wykorzystanie energii (przekazanie)
PRZYKŁAD - ćwiczenia na poręczach, drążku, kółkach
AD 5.
CEL:
Maksymalny kąt natarcia podczas napędu przy minimalnym czasie
PRZYKŁAD - napędowe ruchy kończyn górnych i dolnych podczas pływania, napędowa praca mięśni w wioślarstwie, kajakarstwie
AD 6.
CEL:
Maksymalne oddziaływanie napędzające przy minimalnym czasie
PRZYKŁAD - kroki w biegach lekkoatletycznych, narciarstwie klasycznym, jeździe na łyżwach
STRUKTURA RUCHU
STRUKTURA RUCHU - organizacja ważnych elementów, faz lub części w ramach całości czynności ruchowej
STRUKTURA PRZESTRZENNO-CZASOWA - geometria ruchu w wybranych chwilach czasowych (na granicy faz, w punktach węzłowych)
STRUKTURA WEWNĄTRZ RUCHU - czasowa organizacja współpracujących ze sobą grup mięśniowych
GEOMETRIA RUCHU - położenie poszczególnych ogniw (członków, segmentów, części ciała) łańcucha brokinematycznego względem siebie, oraz osobnika w przestrzeni działania, w trakcie wykonywania ruchu.
FAZOWA STRUKTURA RUCHU
WEWNĘTRZNA ZEWNĘTRZNA
aktywność
bioelektryczna
mięśni
KINEMATYCZNA DYNAMICZNA
PRZESTRZEŃ PRZYSPIESZEŃ SIŁ MOMENTÓW
PRĘDKOŚCI SIŁ
Ruch można dzielić na fazy według wielu kryteriów.
FAZY RUCHU:
Fazy ruchu - wybrane przedziały czasowe struktur ruchu, w których realizowane są określone cele w czynności ACYKLICZNEJ. Wyróżnia się fazy:
- początkową - mającą na celu stworzenie jak najlepszych warunków do realizacji głównego zadania ruchu
- główną - w której realizowane jest jej główne zadanie, np. odbicie do wyskoku pionowego
- końcową - mająca na celu doprowadzenie poruszającego się ciała w stan względnej równowagi (spoczynku) jak na to miejsce, np. podczas zeskoków z przyrządów, lub do przejściowego stanu będącego punktem wyjścia do kolejnego ruchu, jak w przypadku ruchów łączonych
Faza pośrednia (międzyfaza) ruchu - fragment CYKLICZNEJ czynności ruchowej spełniającej cel zarówno fazy początkowej, jak i końcowej
„TECHNIKA SPORTOWA” - zbiór czynności ruchowych (sekwencji ruchowych), które przebiegając z uporządkowanej kolejności i podporządkowane biomechanicznym zasadom służy do wykorzystania potencjału motorycznego i strukturalnego człowieka celem uzyskania maksymalnego rezultatu sportowego. (Bober, 1987)
STRUKTURALNE WARTOŚCI UKŁADU BIERNEGO
FUNKCJE APARATU RUCHOWEGO:
Podporowa
Ruchowa
Amortyzacyjna
Obronna
UKŁAD RUCHOWY JEST NARAŻONY NA OBCIĄŻENIE O CHARAKTERZE:
Statycznym
Dynamicznym
APARAT RUCHOWY SKŁADA SIĘ Z:
Członów
Ogniw
Dwa człony połączone stawem łączą parę kinematyczną.
ŁAŃCUCH BIOKINEMATYCZNY to, co najmniej trzy ogniwa i dwa stawy.
ŁAŃCUCH BIOKINEMATYCZNY DZIELI SIĘ NA:
Łańcuch otwarty - można w nim wykonać ruch
Łańcuch zamknięty - ruchów po prostu nie ma
Nasze ciało może wykonać ponad 250 niezależnych ruchów.
STOPNIE SWOBODY = RUCHLIWOŚĆ
RUCHOMOŚĆ - zakres ruchu w stawach, różnica kątów między jednym i drugim skrajnym położeniem danych części ciała.
ZAKRES RUCHU ZALEŻY OD:
Różnych powierzchni stawowych
Mięśni
Więzadła
Torebki stawowej
Chrząstki
RUCHOMOŚĆ:
Szkieletowa
Pasywna (bierna)
Aktywna (czynna)
DŹWIGNIA - ciało sztywne osadzone obrotowo na osi lub podparte. Dźwignie jednostronne mają punkty przyłożenia sił po tej samej stronie osi. Materiał może być przydatny do zilustrowania zachowania maszyn prostych i dźwigni podczas tematów ze statyki.
DŹWIGNIA DWUSTRONNA - siła mięśniowa działa na małym ramieniu a siła zewnętrzna na dużym.
W aparacie ruchomym człowieka mamy zazwyczaj do czynienia z dźwignią pierwszego rodzaju (dwustronną), np. w stawie skokowym.
STRUKTURALNE WARTOŚCI UKŁADU CZYNNOŚCIOWEGO
WYRÓŻNIAMY NASTĘPUJĄCE WARTOŚCI UKŁADU CZYNNOŚCIOWEGO:
Mechaniczne
Fizjologiczne
Anatomiczne
Są to warunki możliwości siłowej.
Każdy mięsień składa się z wielu jednostek neuromotorycznych.
MECHANICZNE WARTOŚCI UKŁADU CZYNNOŚCIOWEGO:
Kąt natarcia mięśnia
Ramię dźwigni
Kąt natarcia mięśnia jest większy lub mniejszy niż 50°.
DZIAŁANIE MIĘŚNI W ŁAŃCUCHACH KINETYCZNYCH:
Ruchy kompensacyjne
Ruchy towarzyszące
Niewydolność pasywna i aktywna
Paradoksalne działanie mięśni
1