Swobodny przepływ kapitału

W art. 73b Traktatu z Maastricht zniesiono restrykcje i zapewniono swobodę przepływu kapitału. Oznacza to swobodne transakcje finansowe, nie związane z przepływem towarów, usług czy osób. W 1988 r. Rada podjęła decyzję o całkowitej liberalizacji sektora finansowego do 1 stycznia 1990 r., a stosowna dyrektywa zniosła ograniczenia w transferze kapitału między osobami zamieszkałymi w różnych państwach członkowskich. Prawodawstwo Unii Europejskiej ustanawia swobodny przepływ kapitału między państwami członkowskimi, a także zakaz ustanawiania nowych barier w przepływie kapitału z państwami trzecimi po 31 grudnia 1993 r. Oznacza to swobodę dokonywania inwestycji we wszelkich dziedzinach, jak też swobodę dokonywania płatności w obrocie między państwami członkowskimi. Obywatele UE uzyskali tym samym swobodę wyboru miejsca zakładania rachunków bankowych i otrzymywania lokat oraz dokonywania operacji bankowych we wszystkich krajach członkowskich. Swoboda przepływu usług stanowi zarazem niezbędny warunek korzystania z pozostałych swobód, np. prowadzenia działalności gospodarczej na terenie innego państwa członkowskiego. Oznacza to również prawo do inwestowania dla przedsiębiorstw i osób prywatnych z krajów członkowskich Unii, do swobodnego transferu zysków oraz prawo do inwestowania za granicą przez podmioty gospodarcze. 1 stycznia 2004 r., na podstawie zapisów Traktatu o Unii Europejskiej, poddano liberalizacji wszystkie przepływy kapitału oraz płatności między państwami członkowskimi. Dotyczy to także inwestycji polegających na nabyciu nieruchomości. Ponadto ten obszar negocjacyjny obejmuje kwestie zapobiegania praniu brudnych pieniędzy oraz płatności elektronicznych. Wprowadzenie swobodnego przepływu kapitału w Unii Europejskiej miało przede wszystkim duży wpływ na dokonywanie bezpośrednich inwestycji przez przedsiębiorstwa. Bezpośrednie inwestycje, to lokowanie pieniędzy w innym kraju w celu, albo uzyskania kontroli nad daną spółką, lub też po prostu wykupienie jej. Kapitał jest bardzo ruchliwy. Pieniądze płyną tam, gdzie można na nich najwięcej zarobić. Aby zapewnić swobodny przepływ kapitału kraje UE musiały ujednolicić wiele przepisów, które na przykład zabezpieczają interesy wierzycieli, czy regulują realizację płatności.

Swoboda przepływu kapitału

Zasada swobodnego przepływu kapitału odnosi się do samodzielnych transakcji finansowych, nie związanych z przepływem towarów, usług czy osób. Stanowi ona zarazem niezbędny warunek korzystania z pozostałych swobód, np. prowadzenia działalności gospodarczej na terenie innego państwa członkowskiego.

W praktyce, liberalizacja przepływów kapitałowych wewnątrz WE przebiegała z dużymi oporami. Odnośne regulacje są bowiem ważnym instrumentem polityki utrzymywania równowagi bilansu płatniczego i mogą zadecydować o stanie całej gospodarki. Dopiero w 1988 r. ówczesna Rada Ministrów podjęła decyzję o całkowitej liberalizacji sektora finansowego do 1 stycznia 1990 r., a stosowna dyrektywa zniosła ograniczenia w transferze kapitału pomiędzy osobami zamieszkałymi w różnych państwach członkowskich. Na mocy Traktatu z Maastricht, w ramach uzgodnionego pierwszego etapu dochodzenia do Unii Gospodarczej i Walutowej, zakazano - począwszy od 1 stycznia 1994 r. - wszelkich ograniczeń w przepływie kapitału między państwami członkowskimi UE. Wprowadzona swoboda przepływu kapitału powinna z biegiem czasu doprowadzić do ukształtowania się wspólnego rynku usług finansowych i papierów wartościowych. Obywatele UE uzyskali prawo nieskrępowanego wyboru miejsca zakładania swych rachunków bankowych i utrzymywania lokat oraz dokonywania operacji bankowych we wszystkich krajach członkowskich. Wraz z dochodzeniem do pełnej Unii Gospodarczej i Walutowej przez państwa strefy euro, termin "swoboda przepływu kapitału" straci - w kontekście relacji wewnętrznych między tymi państwami - rację bytu.

---