PSYCHOZY - choroby psychiczne w których dochodzi do zaburzenia kontaktu z rzeczywistością, dezorientacji do miejsca i czasu, występują jednocześnie zaburzenia świadomości
Objawy: halucynacje, zaburzenia myślenia, urojenia ( przekonania na temat rzeczywistości ), mogą powstawać na bazie zdarzeń prawdziwych, ale powiązanie faktów jest urojone:
urojenia prześladowcze - może być niebezpieczny dla otoczenia
urojenia wielkościowe - chory uważa się za ważną postać typu Napoleon, pacjent jest osobą szczególną, znaną
urojenia oddziaływania - pacjent ma wrażenie że coś na niego oddziałuje lub pacjent ma poczucie że wpływa na świat
urojenia miłości
urojenia grzeszności
urojenia ksobne - wrażenie że wszędzie piszą, mówią o pacjencie, ludzie dziwnie na niego patrzą, odnoszenie wszystkiego do siebie
urojenia niewinności - alkoholik ma wrażenie że np. kobieta go zdradza
Rodzaje psychoz:
organiczne związane z uszkodzeniem CUN
- starcze
- po udarach mózgu
związane z używaniem środków odurzających
- alkohol
- narkotyki
endogenne ( przyczyny wewnętrzne)
- psychozy maniakalno - depresyjne
SCHIZOFRENIA - między okresem dojrzewania a 30r.ż.
paranoidalna:
- omamy, urojenia, halucynacje
- jest względnie prosta do rozpoznania
- zaczyna się w gwałtowny, wyrazisty sposób
- objawy następują pod wpływem leczenia ( co jakiś czas mogą być nawroty)
3 fazy:
- faza oczekiwania - pobudzenie, nadaktywność
- faza olśnienia - chory odkrywa co ma do zrobienia
- faza uporządkowania - urojeń, każdy element ma znaczenie
hebefreniczna:
- wybuchy śmiechu - brak związku z sytuacją
- wypowiedzi nie są związane z sytuacją
- ciężko jest zebrać od pacjenta podstawowych informacji
- pacjent może opowiadać nieprawdziwe historie, struktura wypowiedzi jest nielogiczna
3. katatoniczna:
- zatrzymanie w jednej pozycji
- znieruchomienie, potrafią zastygnąć na bardzo długi czas
- stosuję się terapię elektrowstrząsową
- może być stanem niebezpiecznym dla życia
- w stanie pobudzenie nie można go zatrzymać
niezróżnicowana:
- jeżeli pacjenta nie można dopasować do żadnej wcześniejszej grupy
prosta:
- objawy ubytkowe, zobojętnienie, zamknięcie w sobie
- nie jest to wyraźne i często ciężko je rozpoznać
- defekt jest najpoważniejszy - objawy nie są odwracalne
DEPRESJA
- zaburzenia pierwotne
- zaburzenia somatyczne
Częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn -> zmiany hormonalne, emocje. Mężczyzna odreagowuje - > idzie się napić, kogoś pobić. Jeśli już jest u mężczyzn to jest wyniszczająca, destrukcyjna, występują samobójstwa.
Objawy depresji (co najmniej 5 i występuje ponad 2 tyg):
- obniżenie nastroju
- utrata zainteresowań
- zmniejszona lub zniesiona zdolność do czerpania przyjemności
- zobojętnienie emocjonalne
- zaburzenia snu
- zaburzenia apetytu
- zahamowanie lub pobudzenie psychoruchowe
- utrata zainteresowania seksem
- myśli samobójcze
- upośledzenie funkcjonalne, poznawcze
Czynniki odporności na depresję:
- udany związek
- praca zawodowa
- mniej niż 3 dzieci
- religijność
ZABURZENIA LĘKOWE
Strach:
- dotyczy realnego, konkretnego zagrożenia
- jest czasowo związany z tym zagrożeniem
- jeżeli „boję się” pewnej sytuacji człowiek może ich unikać żeby nie narażać się na strach
Lęk:
- psychologia ewolucyjna (pewne mechanizmy psych. są utrwalone - mechanizmy do przeżywania, które są zagrożeniem są eliminowane )
- wynika ze świadomości
- zaczyna się nasilać gdy zetkniemy się z tym osobiście (np. że śmiercią) gdy styka się z czymś bezpośrednio
- jedno przykre doświadczenie może przyczynić się pojawienia się lęku
- czynnikiem wywołującym lęk może być element z danego zdarzenia
1. Lęk uogólniony:
- ciągłe długotrwałe uczucie lęku, niepokoju
- objawy nie są gwałtowne ale się często pojawiają (zmęczenie, drażliwość, napięcie mięśniowe, problemy ze snem, koncentracją, wzmożona reakcja na zaskoczenie lub przestrach )
- łagodzenie objawów - można ulżyć ale nie zmienia to mechanizmu ( nie zmienimy tego)
- leczenie - techniki relaksacyjne
- doradza się ograniczyć pewne źródła, bodźce
- prowadzenie uregulowanego trybu życia
- farmakologia
- lęk uogólniony może pojawić się jako następstwo jakiejś sytuacji
2. Lęk napadowy:
- uleczalne w dziewięćdziesięciu kilku procentach\
- człowiek zaczyna panikować
- konfrontacja z sytuacjami które wywołują lek powoduje iż napady będą rzadsze
- gwałtowny, paniczny lęk pojawiający się bez powodu
Objawy:
- uczucie przyspieszonego bicia lub ciężkości serca
- gwałtowne pocenie się
- drżenie / dygotanie
- suchość w ustach
- problemy z oddychaniem
- zawroty głowy - wrażenie omdlewania
- wrażenie nierealności co się dzieje
2. Fobie:
- paniczny lęk ujawniony w wyniku kontaktu z danym osobnikiem, czynnikiem (pająki, myszy)
- terapia psychoanalityczna ( 900h.)
uważano że są nieuleczalne
- terapie behawioralne:
a) systematyczna odwrażliwianie (desensytyzacja)
- metody relaksacyjne żeby dobrze działały trzeba je regularnie stosować
- nauczenie człowieka metod relaksacyjnych i oswajanie go z tym czego się boi
- trudność metody - systematyczność, można ją zastąpić wyobraźnią, wydłużać czas kontaktu i zbliżać się do tego czego się boimy
b) metoda konfrontacji:
- człowiek przestaje uciekać od tego czego się boi, stawia temu czoło
c) modelowanie - naśladownictwo
- umieścić człowieka w danej sytuacji: wprowadzenie się w stan rozluźnienia, znieczulenia
NERWICE
- reakcje nerwicowe - sytuacyjne
- nerwica - rozwija i utrzymuje się przez długi czas
Rodzaje:
1. histeria: człowiek podatny na różne sugestie, występuje jako następstwo urazów
objawy przypominające objawy poważnych chorób
a) sfery psychicznej:
- amnezja (utrata pamięci) wymazanie z pamięci zmiany dotyczących urazowych doświadczeń
- hipermnezja - fotograficzna pamięć niektórych wydarzeń
- fuga - ucieczka, ucieka od rzeczywistości, tożsamości
- osłupienie - znieruchomienie, otępienie
- stany opętania lub transu (oderwanie od rzeczywistości)
b) sfery somatycznej:
- objawy które mogą wskazywać na wystąpienie poważnych chorób:
- napady padaczkowe lecz człowiek ma zachowaną świadomość
- utrata czucia, paraliż pewnych części ciała
- bóle w klatce piersiowej
- porażenie narządów zmysłów
2. hipochondria:
- osoby pojawiające się z chorobami których nie mają, obawa jest lęk o swoje zdrowie, obserwują nagminnie swój organizm, każdy objaw interpretują z jakimiś chorobami bardzo poważnymi
- samonakręcanie się
- wzbudzają irytację, wkurzają
- są to najczęściej starsze osoby
3. nerwica natręctw
- myśli obsesyjne - myśli od których nie jesteśmy w stanie się uwolnić
- czynności: osoba z natręctwami robi coś kilka razy, musi to być idealne, pedanteria, zajmuje to mu zbyt dużo czasu i przeszkadza w życiu
- przymus zrobienia czegoś służy redukcji lęku
4. neurastenia:
- słabość nerwów - niska odporność układu nerwowego na przeciążenia, zmęczenie i rozdrażnienie
- osoba zdrowa - gdy jest przeciążenie organizmy
- osoba chora - powinna prowadzić uregulowany tryb życia, metody relaksacyjne, objawowe, farmakologia
PSYCHOZY - choroby psychiczne w których dochodzi do zaburzenia kontaktu z rzeczywistością, dezorientacji do miejsca i czasu, występują jednocześnie zaburzenia świadomości
Objawy: halucynacje, zaburzenia myślenia, urojenia ( przekonania na temat rzeczywistości ), mogą powstawać na bazie zdarzeń prawdziwych, ale powiązanie faktów jest urojone:
urojenia prześladowcze - może być niebezpieczny dla otoczenia
urojenia wielkościowe - chory uważa się za ważną postać typu Napoleon, pacjent jest osobą szczególną, znaną
urojenia oddziaływania - pacjent ma wrażenie że coś na niego oddziałuje lub pacjent ma poczucie że wpływa na świat
urojenia miłości
urojenia grzeszności
urojenia ksobne - wrażenie że wszędzie piszą, mówią o pacjencie, ludzie dziwnie na niego patrzą, odnoszenie wszystkiego do siebie
urojenia niewinności - alkoholik ma wrażenie że np. kobieta go zdradza
Rodzaje psychoz:
organiczne związane z uszkodzeniem CUN
- starcze
- po udarach mózgu
związane z używaniem środków odurzających
- alkohol
- narkotyki
endogenne ( przyczyny wewnętrzne)
- psychozy maniakalno - depresyjne
SCHIZOFRENIA - między okresem dojrzewania a 30r.ż.
paranoidalna:
- omamy, urojenia, halucynacje
- jest względnie prosta do rozpoznania
- zaczyna się w gwałtowny, wyrazisty sposób
- objawy następują pod wpływem leczenia ( co jakiś czas mogą być nawroty)
3 fazy:
- faza oczekiwania - pobudzenie, nadaktywność
- faza olśnienia - chory odkrywa co ma do zrobienia
- faza uporządkowania - urojeń, każdy element ma znaczenie
hebefreniczna:
- wybuchy śmiechu - brak związku z sytuacją
- wypowiedzi nie są związane z sytuacją
- ciężko jest zebrać od pacjenta podstawowych informacji
- pacjent może opowiadać nieprawdziwe historie, struktura wypowiedzi jest nielogiczna
3. katatoniczna:
- zatrzymanie w jednej pozycji
- znieruchomienie, potrafią zastygnąć na bardzo długi czas
- stosuję się terapię elektrowstrząsową
- może być stanem niebezpiecznym dla życia
- w stanie pobudzenie nie można go zatrzymać
niezróżnicowana:
- jeżeli pacjenta nie można dopasować do żadnej wcześniejszej grupy
prosta:
- objawy ubytkowe, zobojętnienie, zamknięcie w sobie
- nie jest to wyraźne i często ciężko je rozpoznać
- defekt jest najpoważniejszy - objawy nie są odwracalne
DEPRESJA
- zaburzenia pierwotne
- zaburzenia somatyczne
Częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn -> zmiany hormonalne, emocje. Mężczyzna odreagowuje - > idzie się napić, kogoś pobić. Jeśli już jest u mężczyzn to jest wyniszczająca, destrukcyjna, występują samobójstwa.
Objawy depresji (co najmniej 5 i występuje ponad 2 tyg):
- obniżenie nastroju
- utrata zainteresowań
- zmniejszona lub zniesiona zdolność do czerpania przyjemności
- zobojętnienie emocjonalne
- zaburzenia snu
- zaburzenia apetytu
- zahamowanie lub pobudzenie psychoruchowe
- utrata zainteresowania seksem
- myśli samobójcze
- upośledzenie funkcjonalne, poznawcze
Czynniki odporności na depresję:
- udany związek
- praca zawodowa
- mniej niż 3 dzieci
- religijność
ZABURZENIA LĘKOWE
Strach:
- dotyczy realnego, konkretnego zagrożenia
- jest czasowo związany z tym zagrożeniem
- jeżeli „boję się” pewnej sytuacji człowiek może ich unikać żeby nie narażać się na strach
Lęk:
- psychologia ewolucyjna (pewne mechanizmy psych. są utrwalone - mechanizmy do przeżywania, które są zagrożeniem są eliminowane )
- wynika ze świadomości
- zaczyna się nasilać gdy zetkniemy się z tym osobiście (np. że śmiercią) gdy styka się z czymś bezpośrednio
- jedno przykre doświadczenie może przyczynić się pojawienia się lęku
- czynnikiem wywołującym lęk może być element z danego zdarzenia
1. Lęk uogólniony:
- ciągłe długotrwałe uczucie lęku, niepokoju
- objawy nie są gwałtowne ale się często pojawiają (zmęczenie, drażliwość, napięcie mięśniowe, problemy ze snem, koncentracją, wzmożona reakcja na zaskoczenie lub przestrach )
- łagodzenie objawów - można ulżyć ale nie zmienia to mechanizmu ( nie zmienimy tego)
- leczenie - techniki relaksacyjne
- doradza się ograniczyć pewne źródła, bodźce
- prowadzenie uregulowanego trybu życia
- farmakologia
- lęk uogólniony może pojawić się jako następstwo jakiejś sytuacji
2. Lęk napadowy:
- uleczalne w dziewięćdziesięciu kilku procentach\
- człowiek zaczyna panikować
- konfrontacja z sytuacjami które wywołują lek powoduje iż napady będą rzadsze
- gwałtowny, paniczny lęk pojawiający się bez powodu
Objawy:
- uczucie przyspieszonego bicia lub ciężkości serca
- gwałtowne pocenie się
- drżenie / dygotanie
- suchość w ustach
- problemy z oddychaniem
- zawroty głowy - wrażenie omdlewania
- wrażenie nierealności co się dzieje
2. Fobie:
- paniczny lęk ujawniony w wyniku kontaktu z danym osobnikiem, czynnikiem (pająki, myszy)
- terapia psychoanalityczna ( 900h.)
uważano że są nieuleczalne
- terapie behawioralne:
a) systematyczna odwrażliwianie (desensytyzacja)
- metody relaksacyjne żeby dobrze działały trzeba je regularnie stosować
- nauczenie człowieka metod relaksacyjnych i oswajanie go z tym czego się boi
- trudność metody - systematyczność, można ją zastąpić wyobraźnią, wydłużać czas kontaktu i zbliżać się do tego czego się boimy
b) metoda konfrontacji:
- człowiek przestaje uciekać od tego czego się boi, stawia temu czoło
c) modelowanie - naśladownictwo
- umieścić człowieka w danej sytuacji: wprowadzenie się w stan rozluźnienia, znieczulenia
NERWICE
- reakcje nerwicowe - sytuacyjne
- nerwica - rozwija i utrzymuje się przez długi czas
Rodzaje:
1. histeria: człowiek podatny na różne sugestie, występuje jako następstwo urazów
objawy przypominające objawy poważnych chorób
a) sfery psychicznej:
- amnezja (utrata pamięci) wymazanie z pamięci zmiany dotyczących urazowych doświadczeń
- hipermnezja - fotograficzna pamięć niektórych wydarzeń
- fuga - ucieczka, ucieka od rzeczywistości, tożsamości
- osłupienie - znieruchomienie, otępienie
- stany opętania lub transu (oderwanie od rzeczywistości)
b) sfery somatycznej:
- objawy które mogą wskazywać na wystąpienie poważnych chorób:
- napady padaczkowe lecz człowiek ma zachowaną świadomość
- utrata czucia, paraliż pewnych części ciała
- bóle w klatce piersiowej
- porażenie narządów zmysłów
2. hipochondria:
- osoby pojawiające się z chorobami których nie mają, obawa jest lęk o swoje zdrowie, obserwują nagminnie swój organizm, każdy objaw interpretują z jakimiś chorobami bardzo poważnymi
- samonakręcanie się
- wzbudzają irytację, wkurzają
- są to najczęściej starsze osoby
3. nerwica natręctw
- myśli obsesyjne - myśli od których nie jesteśmy w stanie się uwolnić
- czynności: osoba z natręctwami robi coś kilka razy, musi to być idealne, pedanteria, zajmuje to mu zbyt dużo czasu i przeszkadza w życiu
- przymus zrobienia czegoś służy redukcji lęku
4. neurastenia:
- słabość nerwów - niska odporność układu nerwowego na przeciążenia, zmęczenie i rozdrażnienie
- osoba zdrowa - gdy jest przeciążenie organizmy
- osoba chora - powinna prowadzić uregulowany tryb życia, metody relaksacyjne, objawowe, farmakologia