Zróżnicowanie typologiczne:

Charakterystyka poziomu rozwoju fizycznego:

- ciężar ciała

- waga ciała

- powierzchnia ciała

- wskaźnik mocy

- ciężar właściwy

- skład ciała - pomiar otłuszczenia

System Typy

Siguad trawienny mięśniowy oddechowy mózgowy

Kretschmer pikniczny atletyczny leptosomatyczny asteniczny

Sheldon endomorf mozomorf ektomorf

Wanke A V I,H

Bunak euryplastyczny mezoplastyczny stenoplastyczny

Zróżnicowanie typologiczne

Budowa brachyskeliczna, mezoskeliczna, makroskeliczna („człowiek na czworakach”).

Szkołą włoska (pomiary antropometryczne)

Wskaźnik skeliczny: wysokość ciała- wysokość na siedząco:

- poniżej 85 brachyskeliczna

- 85- 80 mezoskeliczna

- pow 90 makroskeliczna

Typologia Violi-10 pomiarów antropometrycznych

Kanony budowy średniej wg. Giovanniego

Wzrost= siąg boczny

Obwód klatki piersiowej-= ½ wzrostu

Wysokość mostka= 1/5 obwodu Tl-Tl

Xy- sy = 2/3 obwodu Tl-Tl

Ic-ci = 4/5 (xy-sy)

Szkołą niemiecka: kryterium działania gruczołów dokrewnych: budowa steniczna, asteniczna

System C. Sigauda :

Oddechowy, trawienny, mięśniowy, mozgowy

Typ oddechowy: wykazuje przewagę części twarzy należącej do dróg oddechowych, a więc nosa. Część czołowa i część dolna twarzy wykazują u tego typu słabszy rozwój. Ogólny zarys twarzy można przyrównać do trójkąta odwróconego wierzchołkiem ku dołowi. Granica zarostu włosów na czole u typu oddechowego przedstawia równą linie, czoło ma wygląd prostokątny. Szyja jest długa , klatka piersiowa jest znacznie wydłuzona, tak ze ostatnie żebro znajduje się w odległości półtora do dwóch palców od grzebienia kosci miednicznej. Kat Charpirgo jest ostry. Pępek położony stosunkowo nisko. Kończyny górne są stosunkowo długie.

Typ trawienny: ma silnie rozwinieta dolna cześć twarzy, tj szczęki. Szczególnie szczęka górna odznacza się wysokością i szerokościa, nadajać twarzy wyglad kątowy. Zarost włosów na czole daje linię zaokrąglona, przez co zwiększa wrażenie stosunkowej wąskości czoła. Zarys twarzy przedstawia się jako trójkąt z wierzchołkiem odwróconym do góry. Na tułowiu spostrzegamy przewagę części brzusznej w stosunku do klatki piersiowej . klatka piersiowa jest stosunkowo krótka. Odległość między ostatnim żebrem a brzegiem miednicy wynosi przeciętnie 4-5 palców. Kat Charciego jest rozwarty. Pępek znajduje się dosyć wysoko. Kończyny górne SA stosunkowo krótsze niż u typu oddechowego.

Typ mięśniowy: odznacza się równomierności proporcji poszczególnych odcinków ciała oraz wybitnie zaznaczonym rozwojem mięśni, jest to typ starożytnej piękności. Część czołowa, nosowa, dolna twarzy SA prawie równe. Zarys lini nasady włosów jest prosty. Klatka piersiowa i jama brzuszna są prawie równe. Mieśnie dobrze uwydatnione. Kończyny górne są średniej wielkośći.

Typ mózgowy: znaczny rozwój twarzy. Czoło jest wysokie, wypukłe, zarys linii nasady włosów zatokowy, z występującym po środku trójkątem. Środkowa i dolna część twarzy są dosyć równe. Typ ten spotyka się raczej rzadko.

System W.H. Sheldona:

Typ endomorficzny (endoderma- układ trawienny), (otłuszczenie), silny rozwój organów trawiennych i klatki piersiowej z wyraźna przewagą okolicy brzusznej, znamienne SA okrągłe i miękkie kontury ciała oraz krótki kark i duża głowa

Typ mezomorficzny (mezoderma- układ mięśniowy, kostny) (umięśnienie). Twarda i kwadratowa budowa ciałą, solne i ciężkie umięśnienie, wyraźnie zarysowane, silnie rozwiniety szkielet, przewaga okolicy klatki piersiowej nad okolicą brzucha, szerokie barki, na ogół długi tułów, silnie rozwinięte stosunkowo szerokie biodra oraz siklnie rozwinięte, lecz proporcjonalne kończyny górne i dolne.

Typ ektomorficzny (ektoderma- układ nerwowy, skóra), (smukłość). Delikatna budowa, długie mięśnie, krótki tułów, przy długich kończynach górnych i dolnych, długa i wąśka klatka piersiowa, słabo rozwiniety pas barjkowy, mała głowa przy małej części twarzowej uderza silnie rozwinięta część mózgowa.

****** patrz foto w załączniku*******

Budowa najbardziej harmonijna 444 (cokolwiek to znaczy)

Ocena przy zastosowaniu zdjęć foto (skala 1-7)

Wskaźnik wzrostowo- wagowy: wysokość ciała/ V (do sześcianu) masa ciała

Gynanadromorfizm- u mężczyzn przewaga endomorfii, u kobiet przewaga mezomorfii.

SYSTEM KRETSCHMERA:

Typ leptosomatyczny (asteniczny)- waska wydłuzona budowa o znacznej smukłośći, mały ciężar ciałą, przewaga wymiarów długiosciowych nad szerokościowymi, wydłuzona twarz i szyja, płaska i wąska kaltka piersiowa, miednica i barki waskie, kończyny smukłe, słabo u ięśnione, kąt Charpyego ostry.

Typ atletyczny- silna budowam silny rozwój kośćca i mięśni , średnio szeroka twarz, silna szyja, szeroka i silnie sklepiona klatka piersiowa, kąt Charpyego zbliżony do 90 stopni.

Typ pikniczny- przysadzista budowa, szkielet drobny, umięśnienie słabo rozwinięte, zaokrąglone kształty sylwetki, twarz szeroka, szyja krótka, klatka piersiowa szeroka, dobrze sklepiona, barki i miednica szerokie, kończyny krótkie, kat Charpyego rozwarty.

****** patrz foto w załączniku*******

Wskaźnik Rohera (ciezar ciałą w gramach : wysokość ciałą do pot 3 w cm ) x 100

x-1,28 typ leptosomatyczny

1,28 - 1,49 typ atletyczny

1,49 - x typ pikniczny

Szerokość barkowa/ wysokość ciałą a-a/ B-V

Szerokość miednicy/ wysokość ciała ic-ic/ B-V

Obwód klatki piersiowej/ wys ciała Tl- Tl/ B-V

System A. Wankego- oparty na proporcjach w budowie ciała I, A, V, H

Wskaźnik tułowia sst-sy/ B-V x 100

Wskaźnik barkowy a-a/ sst- sy x 100

Wskaźnik miednicy ic-ic/ a-a x 100

Wskaźnik klatki piersiowej xy- ts/ Tl - Tl x 100

Osobnik typu	A	H	V	I
Tułów	Długi	Krótki	Krótki	Długi
Barki	Wąskie	Szerokie	Szerokie	Waśkie
Biodra	Szerokie	Szerokie	Wąskie	Średnio szerokie u M., wąskie u K
Klatka piersiowa	Głęboka	głęboka	Płaska	Płaska u M, głęboka u K
Masa/ wysokość	Średnia u M duża u K	Średnia u M duża u K	Duzą u M, mała u K	Mała u M. Mała u K

U ludzi dymorfizm płciowy, nieznaczny w okresie niemowlęcym (zaraz po porodzie dla wymiarów ciała, łącznie z ciężarem wynosi ok. 2-3%), wyraźniejszy w wieku przedszkolnym i szkolnym, zaznacza się bardzo wyraźnie w okresie pokwitania, a u ludzi dorosłych wynosi do 8%. Składa się na to przede wszystkim wyższy wzrost u płci męskiej, a większy rozrost miednicy i bardziej skośne ustawienie panewek biodrowych u dziewcząt; większy rozrost pasa barkowego oraz dłuższe kończyny u chłopców, a rozrost gruczołów sutkowych i obfitsza tkanka tłuszczowa podskórna u dziewcząt (głównie na udach i biodrach), różnice w budowie czaszki i sprawności fizycznej:

typ skrajnie żeński:

* mniejsze rozmiary i mniejszy ciężar kości,

* mniejsza wysokość ciała,

* długi tułów w stosunku do kończyn,

* słabsza - delikatniejsza budowa szkieletu,

* mniejsza czaszka,

* brak zarostu twarzy,

* włosy i oczy nieco bardziej pigmentowane,

* obojczyk wygięty bardziej esowato,

* wąskie barki,

* pierwsze 2 żebra są nieco dłuższe,

* funkcje rozrodcze powodują bardziej beczkowaty kształt klatki piersiowej i wyżej położoną przeponę,

* serce położone bardziej poprzecznie,

* mniejsza krtań, wątroba, nerki, serce, płuca,

* piersiowy tor oddychania,

* wcięta talia,

* krótsza miednica, szersza, szerokie biodra,

* szerszy i krótszy pęcherz moczowy,

* trójkątna forma owłosienia wzgórka łonowego,

* tendencja do koślawości kończyn dolnych,

* zaokrąglone kształty,

* znaczniejsze otłuszczenie,

* tkanka tłuszczowa gromadzi się głównie wokół obręczy biodrowej,

* skóra cieńsza, bledsza,

* większy zakres ruchów w stawach,

* niżej położony środek ciężkości ciała,

* mniejsza siła mięśni,

* wyższe tętno,

* mniejsze zapotrzebowanie na pokarm,

* większa odporność immunologiczna, mniejsza zapadalność na choroby,

* analityczny typ pamięci,

* dłuższa żywotność.

typ skrajnie męski:

* większa czaszka

o czaszkę cechują wyraziste miejsca przyczepów mięśni,

o wydatniejsze łuki brwiowe,

o bardziej pochylone czoło,

o niższe oczodoły,

o bardziej na zewnątrz wywinięte kąty żuchwy,

o większa szczęka, żuchwa i zęby

* silna budowa górnych części ciała,

* silny kark, obręcz barkowa i klatka piersiowa,

* przeponowy tor oddychania,

* wąskie biodra,

* większa rozbieżność nóg w stawie kolanowym,

* mniejszy zakres ruchów w stawach,

* większe owłosienie ciała:

o występowanie włosów na górnej wardze, na brodzie,

o często na klatce piersiowej, podbrzuszu, przedramionach i goleniach, niekiedy również ramionach, udach, pośladkach, plecach,

o w owłosieniu głowy typowe kąty czołowe oraz schodzące na kark dwa boczne pasma włosów,

* tkanka tłuszczowa gromadzi się głównie wokół obręczy barkowej,

* większa wyobraźnia,

* zdolność kojarzenia oraz syntetyzowania,

* niska barwa głosu,

* szybsza przemiana materii,

* większa wydolność fizyczna;

---