Pojezierze Iławskie - rejon poj. Mazurskiego, leży w jego zach. Części.To obszar o znacznym skupieniu jezior. Od Iławy na płn. Ciągnie się najdłuższe jezioro w Polsce - Jeziorak 27 km.
Inne jez. To : drwęckie, Dzierżgoń, Karaś.
Najważniejszym szlakiem wodnym jest droga łącząca Ostróde z Elblągiem poprzez liczne jeziora połączone Kanałem Elbląsko- Ostródzkim, kanał funkcjonuje od 1860 r. (żegluga pasażerska) liczy 158 km dł., posiada oryginalne jedyne w Europie pochylnie umożliwiające pokonanie 100 m różnicy poziomu na odcinku 10 km ( statek jest wciągany na wagoniku lub opuszczany z jednej do drugiej śluzy
Kościoły Podhalańskie - to pięć podobnych do siebie gotyckich drewniany kościołów (Nowy Targ, Łopuszna, Harklowa, Dębno Podhalańskie, Grywałd). Są to kościoły budowane na zrąb. Konstrukcję zrębową tworzą długie, poziome bale, układane jeden na drugi i łączone ze sobą w narożach za pomocą specjalnych wycięć. Budowane w XV wieku
•Dębno Podhalańskie - drewniany kościółek z XV wieku (klasa „0” UNESCO) •Poronin - pomnik i muzeum Lenina •Ludźmierz - sanktuarium z XIX wieku •Białka Tatrzańska - ma bardzo dobrze rozwiniętą bazę noclegową •Zakopane - muzeum Tatrzańskie, willa pod Jedlami, Koliba, Jutrzenka (tradycyjne budynki)
Trzęsacz
•kościół na brzegu klifowym (ściana kościoła) zmiana linii brzegowej/ niszczenie brzegu przez morze
WYBRZEŻE: POBRZEŻE SŁOWIŃSKIE
•Zajmuje najdłuższy odcinek polskiego wybrzeża Bałtyku•Krajobraz naturalny: (działalność morza) moreny czołowe, rozległe piaszczyste plaże, wydmy, bagna, płytkie przybrzeżne jeziora (Jamno,Gardno, Łebsko)•Liczne krótkie rzeki spływające do Bałtyku lub jezior (Wieprz, Łeba, Słupia, Łupawa)•Jeziora największe: Gardno, Łebsko•Turystyka wypoczynkowa (miejscowości wypoczynkowe z kąpieliskami, plażami: Ustka, Łeba, Darłowo, Mielno)•Słowiński P.N.- największe w Polsce nagromadzenie wydm •Turystyka kulturowa- liczne zabytki (Słupsk, Sławno, Koszalin, Lębork)•Turystyka wypoczynkowa, uzdrowiskowa Kołobrzeg (solanki), Ustka
Szlak orlich gniazd - nazwa wywodzi się od zamków obronnych usytuowanych wzdłuż trasy, zbudowanych na stromych skałkach wapiennych jak orle gniazda.
Trasa- Kraków, Ojcowski P.N., Pieskowa skała, Olkusz,Rabsztyn, Ogrodzieniec, Klucze, Smoleń, Pilica, Podzamcze, Mirów, Ostrężnik i Częstochowa.. Początki szlaku 1927 r. W czasopismie „Ziemia” S. Leszczyński, zaproponował utworzenie szlaku przez największe wzniesienia wyz. Krakow.-częstoch.w rezultacie w 1930 r. Został wytyczony czerwony szlak przez płn- zach. Okolice Krakowa, wyżnę krakowską, Grzbiet Fęczycki, i z powrotem do krakowa.
Długość szlaku- 165 km, zaczyna się w krakowie i kończy w częstochowie jednak w 1957-67 został przedłużony do wielunia.
Najsłynniejszą twierdzą jest zamek olsztyński ( 16 km od Częstochowy) powstał w poł. XIV w. Składał się z 3 częsci : zamku górnego, średniego i dolnego. Dzis zachowały się fragmenty górnego z częscią mieszkalną. Była uważana za jedną z najpotężniejszych na wyż Krak-częst.
Zamek w Mirowie- ma kształt z narożnikiem muru przypominającym kształt okrętu.
Warownia w Bobolicach- ruiny zamku królewskiego z poł 14 w. K. Wielkiego
Zamek w Ogrodzieńcu
Warownia Będzińska - charakterystyczna cylindryczna wieża, jest muzeum zagłebia Dąbrowskiego
Warownia w Pieskowej Skale- powstała za K. Wielkiego , zamek zbudowany w gotyku, jest tu muzeum , oddział Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu
Rabsztyn - ruiny zamku rycerskiego. Zamek w Ojcowie- fragmenty murów obronnych i fragment bramy wjazdowej.Jednak największym i najważniejszym zamkiem na szlaku jest Wawel, położony na wzgórzu, przy lewym brzegu Wisły( miało to znaczenie obronne)
Charakterystyczne dla szlaku są również grupy skałek w : KROCZYCACH ,PODLESICACH,
Pustynia Błędowska- największy w Polsce obszar piasków lotnych, Ojcowski Park Narodowy - Maczuga Herkulesa
Szlak Piastowski - geneza sięga czasów pierwszej polskiej dynastii Piasta Kołodzieja. Szlak przebiega przez 2 historyczne dzielnice Polski: Wielkopolskę i Kujawy,
Trasa - Rozpoczyna się w Poznaniu, dalej przez Pobiedziska, Ostrów Lednicki, Gniezno, Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Kruszwice, Inowrocław, Kościelec Kujawski, Pakość, Barcin, Lubostroń, Żnin, Wenecję, Biskupin, Rogowa do Gniezna.
Warunki przyrodnicze- przebiega przez 2 pojezierza: poznańskie i gnieżnieńskie, z ponad 1000 jezior głownie rynnowych, najw, jez. To Gopło w Kruszwicy, Na szlaku są również parki Krajobrazowe: Puszcza Zielonka, P.K. Promno, Lednicki P.K., Powidzki P.K., Nadgoplański P.K.
Zabytki na szlaku: BISKUPIN - osada obronna ludów kultury łużyckiej, załozona na początku epoki żelaza w 740 r. P.n.e, na wyspie jez. Biskupin o pow. 2 ha. Wyspa jest połączona z lądem stałym pomostem drewnianym o dł. 120 m. Wokół brzegów wyspy w dno jeziora wbito pale drewniane tworzące falochron, wewnątrz osady ulica okręzna i ulice poprzeczne gdzie jest 13 domów.
Poznań - katedra ze słynna kaplicą Królów Polskich zwaną Złotą Kaplicą , jest tu sarkofag pierwszych polskich władców, kolejnym zabytkiem jest ratusz z końca 13 w. Stanowiący najcenniejszy zabytek świeckich budowli renesansowych, jedyne w polsce muzeum instrumentów muzycznych, atrakcyjnym miejscem jest jez. Malta gdzie jest tor regatowy, oraz czynny cały rok sztuczny stok narciarski.Miejsce godne zwiedzenia w pobliżu Poznania jest Kórnik gdzie jest zamek Działyńskich obecnie muzeum ukazujace wnętrza mieszkalne magnatów i kolejna miejscowość to Rogalin - zespół pałacowo - parkowy Raczyńskich gdzie sa „ dęby rogalińskie” największe skupiska tych drzew w Europie.
Ostrów Lednicki - Mieszko I rozbudował grodzisko, gdzie wybudował Pallatium ksiązece z kaplicą w kształei krzyża greckiego, 2 baptysteria( baseny chrzcielne) stanowiące największe tego typu założenia w tej częsci Europy.Mieszko I przyjął tu chrzest.
Gniezno - ktedra gnieżnieńska gdzie są słynne drzwi gnieżnieńskie z 12 w.przedstawijace 18 scen z życia św. Wojciecha, nazwane klejnotem królestwa, relikty św. Wojciecha, Kościół św. JANA Chrzciciela,
Mogilno- dawny zespół klasztorny,
Strzelno - kościół św. Trójcy, Rotunda św. Prokopa to największa w polsce budowla romańska założona na planie koła.
Pobiedziska- Skansen Miniatur- najświętsze budowle szlaku w miniaturze
Moraczewo- pozostałości wczesnośredniowiecznego grodu, leżące 300 m od wiatraków „ Kożlaków” które z zagrodą młynarską sa częścią Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Wielkopolski Park Etnograficzny - skansen odtwarza układ typowej 19 w. Wsi wielkopolskiej z jej kształtem i wszystkimi elementami np. studniami, ogrodami kapliczkami
Kruszwica- Mysia Wieża - relikt zamku z poł 14 w. Za czasów K. Wielkiego
Inowrocław - kościół NMP zwany ruiną z 12 w. Solanki w grodzie, naturalne inhalatorium
Żnin - wieża obronna z 15 w. Gdzie aktualnie jest muzeum
Wenecja - muzeum kolejki wąskotorowej