Program nauczania
Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy
Kierunek: ZDROWIE PUBLICZNE, studia zaoczne
Specjalność: ratownictwo medyczne, dietetyka, organizacja,kosmetologia
Nazwa przedmiotu: Nauka o Człowieku. Biologia.
1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za realizację programu nauczania:
Katedra i Zakład Biologii Medycznej
2. Osoba odpowiedzialna za realizację programu nauczania:
Prof. Dr hab. Gerard Drewa
Liczba godzin dydaktycznych: 20, w ty:
Wykłady- 10 godzin
Ćwiczenia- 10 godzin
Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin
Cele kształcenia: Zasadniczym celem nauczania jest przygotowanie studentów do dalszego studiowania przedmiotów klinicznych związanych ze zdrowiem publicznym „Biologia” wraz z innymi przedklinicznymi naukami podstawowymi stanowi fundament, na którym student może budować swoją wiedzę kliniczną oraz doskonalić umiejętności praktyczne. Wiedza z zakresu genetyki i parazytologii przekazywana studentom podczas wykładów i ćwiczeń pozwala zrozumieć główne problemy medyczne XXI wieku i jest niezbędna w codziennej praktyce zawodowej.
Treści kształcenia: Wykłady: Budowa komórki i podziały komórkowe. Podstawy genetyki klinicznej. Dziedziczenie monogenowe prawidłowych i patologicznych cech człowieka. Dziedziczenie grup krwi. Podstawy onkogenezy. Teorie starzenia się. Apoptoza.
Ćwiczenia: Budowa i funkcja kwasów nukleinowych. Replikacja u Pro- i Eukaryota. Ekspresja i regulacja funkcji genów u pro- i eukaryota. Prawidłowy kariotyp człowieka. Najczęstsze strukturalne i liczbowe aberracje chromosomowe człowieka i przyczyny ich powstawania. Definicja i kryteria płci. Aberracje heterochromosomów. Pasożytnictwo jako zjawisko ekologiczne. Cykle rozwoju wybranych pierwotniaków, robaków płaskich i obłych oraz stawonogów. Inwazja pasożytów i choroby inwazyjne. Etiologia, patogeneza i przebieg kliniczny chorób inwazyjnych. Epidemiologia i zwalczanie chorób pasożytniczych. Skażenie żywności pasożytami.
Wykaz umiejętności: poznanie podstawowych wiadomości z zakresu molekularnego funkcjonowania organizmu człowieka, poznawanie wpływu środowiska na funkcjonowanie i zmienność organizmu, umiejętność rozpoznawania wybranych zespołów chorobowych uwarunkowanych genetycznie, poznanie znaczenia epidemiologii pasożytów, sposobów ich zwalczania i zapobiegania parazytom, poznanie dróg transmisji pasożytów i możliwości skażenia środków spożywczych postaciami rozwojowymi pasożytów, umiejętność rozpoznawania wybranych pasożytów człowieka w preparatach mikroskopowych.
Metody kształcenia: ćwiczenia praktyczne- oglądanie preparatów mikroskopowych. Indywidualne rozwiązywanie problemów naukowych związanych z realizowanym przedmiotem
Warunki zaliczenia przedmiotu: zaliczenie wszystkich ćwiczeń, zdany egzamin.
Literatura obowiązkowa:
Drewa G., Ferenc T. Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy. Wyd. Urban&Partner, 2003
Woźniak A. Zarys protozoologii lekarskiej, wyd. AM Bydgoszcz 1999.
Woźniak A. Zarys helmintologii lekarskiej, wyd. AM Bydgoszcz 2000.
Woźniak A. Zarys arachnoentomologii lekarskiej, wyd. AM Bydgoszcz 2001.
Literatura uzupełniająca:
Connor J.M, Ferguson-Smith M.A. Podstawy genetyki medycznej. Warszawa PZWL, 1998.
Brown T.A. Genomy. PWN, Warszawa, 2001.
Kadłubowski R, Kurnatowska A. Zarys parazytologii lekarskiej, PZWL, Warszawa, 1999;
Dziubek Z. Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, Warszawa, 2000.
Samokształcenie: indywidualna praca praktyczna na ćwiczeniach, studiowanie wskazanego piśmiennictwa
Program zatwierdził :(Prof. Dr hab. Gerard Drewa, kierownik Katedry i Zakładu biologii Medycznej)
HARMONORGRAM ZAJĘĆ OBOWIĄZKOWYCH PRZEDMIOTU
„NAUKA O CZŁOWIEKU: BIOLOGIA” DLA STUDENTÓW I ROKU WYDZIAŁU NAUK O ZDROWIU KIERUNEK: ZDROWIE PUBLICZNE, STUDIA ZAOCZNE
Ćwiczenia 1
Temat: STRUKTURA I FUNKCJA KWASÓW NUKLEINOWYCH. EKSPRESJ GENÓW U PRO- I EUKARIOTA.
Skład chemiczny kwasów nukleinowych.
Model budowy DNA wg Watsona i Cricka.
Budowa i skład chemiczny chromatyny.
Chromosomy Pro- i Eukaryota.
Replikacja DNA u Pro- i Eukaryota.
Struktura, funkcje i rodzaje DNA.
Kod genetyczny.
Mechanizmy transkrypcji i procesy potranskrypcyjne w komórkach Pro- i Eukaryota.
Mechanizmy i etapy biosyntezy białka- translacja.
Regulacja funkcji genu u Prokaryota.
Operon laktozowy i tryptofanowy u E.coli.
Mechanizmy regulacji ekspresji genów u Eukaryota.
Ćwiczenie 2
Temat: PRAWIDŁOWY KARIOTYP CZŁOWIEKA. ANOMALIE AUTOSOMÓW I HETEROCHROMOSOMÓW.
Definicja kariotypu i kariogramu.
Nomenklatura cytogenetyczna chromosomów i zasady zapisywania kariotypów.
Zespoły chorobowe spowodowane anomalialmi autosomów.
Definicja i kryteria płci.
Chromosomy płciowe.
Determinacja płci i zróżnicowanie płci w rozwoju zarodkowym człowieka.
Zespoły chorobowe spowodowane zmianą liczby heterochromosomów.
Obojnactwo i gynandromorfizm.
Ćwiczenie 3
Temat: PIERWOTNIAKI: PRZYKŁADY PASOŻYTÓW UKŁADU MOCZOWO-PŁUCIOWEGO I POKARMOWEGO, KRWI I TKANEK.
Podstawy protozoologii lekarskiej.
Biologia, cykl życiowy i chorobotwórczość wybranych pierwotniaków:
Trichomonas vaginalis
Entamoeba histolytica
Giardia lamblia
Trypanosoma gambiense
Plasmodium vivax
Toxoplasma gondii
Naegleria fowlerii
Ćwiczenie 4
Temat: ROBAKI PŁASKIE: PRZYKŁADY PASOŻYTÓW UKŁADU POKARMOWEGO I KRWIONOŚNEGO.
Podstawy helmintologii lekarskiej.
Biologia, cykl życiowy i chorobotwórczość wybranych przywr pasożytów:
Fasciola hepatica
Schistosoma haematobium
Biologia, cykl życiowy i chorobotwórczość wybranych tasiemców:
Diphyllobothrium latum
Taenia saginata
Taenia solium
Echinococcus granulosus.
Ćwiczenie 5
Temat: ROBAKI OBŁE: PRZYKŁADY PASOŻYTÓW UKŁADU POKARMOWEGO I KRWIONOŚNEGO. STAWONOGI PSOŻYTNICZE.
Biologia, cykl życiowy i chorobotwórczość wybranych robaków obłych:
Enterobius vermicularis
Ascaris lumbricoides
Trichocephalus trichiurus
Trichinella spiralis
Podstawy arachnoentologii lekarskiej.
Biologia wybranych stawonogów pasożytniczych:
Sarcoptes scabiei
Ixodes ricinus
Pediculus humanus
Pthirus pubis
Pulex irritans