Zadaniem instalacji oleju smarowego jest:

• przyjmowanie i przechowywanie zapasów potrzebnych rodzajów olejów smarowych,

• uzupełnianie ubytków oleju,

• doprowadzanie oleju smarowego i chłodzącego o odpowiednich parametrach,

• oczyszczanie oleju smarowego,

• przechowywanie i oddawanie oleju nie nadającego się do dalszego użytkowania.

Te wielorakie funkcje w odniesieniu do tłokowych silników spalinowych spełniają następujące instalacje oleju smarowego:

1. Instalacja oleju cylindrowego;

2. Instalacja obiegowego smarowania i chłodzenia;

3. Instalacja oczyszczająca;

4. Instalacja transportowa.

1. Zbiorniki i pompy

Zbiornik obiegowy

Ściekowy zbiornik obiegowy jest zbiornikiem bezciśnieniowym wstawianym lub kadłubowym umieszczonym w dnie podwójnym

Cel i skutki chłodzenia

Zadania układu chłodzenia silników okrętowych

Celem chłodzenia silnika spalinowego jest:

• utrzymanie stałych, dopuszczalnych wartości (niezależnie od obciążenia) średnich temperatur jego elementów,

• wyrównanie, w możliwie największym stopniu, temperatur w różnych punktach chłodzonych elementów.

Zespół urządzeń służących do chłodzenia silnika powiązany funkcjonalnie siecią rurociągów wraz z przynależną armaturą nazywa się instalacją chłodzenia siłowni spalinowej.

Dobrze działającą instalację chłodzenia cechuje stałość parametrów chłodzących, niezależnie od chwilowych lub okresowych zmian obciążeń.

Jako funkcję pomocniczą instalacji chłodzącej należy wymienić podgrzewanie silnika przed rozruchem lub utrzymywanie jego stałej, zadanej temperatury podczas postoju statku w porcie.

Elementy silnika wymagające chłodzenia.

Czynniki chłodzące

We współczesnych silnikach okrętowych chłodzi się te elementy i zespoły, które stykają się bezpośrednio ze spalinami lub, na których powierzchniach powstają znaczne ilości ciepła wskutek tarcia.

Chłodzenia wymagają:

• tuleje cylindrowe,

• głowice,

• korpusy zaworów wylotowych,

• korpusy turbosprężarek,

• tłoki (jeśli D>300 mm),

• wtryskiwacze,

• prowadnice wodzików,

• łożyska układu tłokowo-korbowego (łożyska wodzikowe. korbowe, główne i oporowe).

Wymienione elementy, z wyjątkiem łożysk, są chłodzone czynnikami chłodzącymi obiegowym lub przepływającymi w specjalnie do tego celu przewidzianych instalacjach, natomiast. Łożyska układu tłokowo-korbowego chłodzi się olejem, którego głównym zadaniem jest smarowanie współpracujących powierzchni. Oprócz elementów silnika chłodzone są także czynniki z nim współpracujące, jak powietrze ładujące i olej obiegowy.

Do chłodzenia elementów silników okrętowych stosuje się głównie wodę słodką. Rolę czynnika chłodzącego spełnia także olej smarowy i w ograniczonym stopniu olej napędowy. Wodą słodką chłodzi się tuleje cylindrowe, głowice, korpusy zaworów wylotowych, korpusy turbosprężarek strony spalinowej, tłoki oraz wtryskiwacze.

Instalacje chłodzenia

Silniki okrętowe chłodzi się z zasady wodą słodką. Tylko małe silniki napędu głównego na jednostkach pomocniczych - łodziach roboczych lub ratunkowych mogą być chłodzone wodą morską. Wyjątek stanowią silniki chłodzone powietrzem, na wzór niektórych silników pojazdów mechanicznych. W grupie tej spotyka się, między innymi, silniki awaryjne zespołów prądotwórczych.

Dalsze rozważania będą dotyczyć chłodzenia silników wodą.

Chłodzenie bezpośrednie i pośrednie

Chłodzenie bezpośrednie, zwane również przepływowym, polega na bezpośrednim chłodzeniu elementów silnika wodą morską. Uproszczony schemat takiej instalacji chłodzenia pokazano na rysunku. Woda morska dostaje się do obiegu przez zawór burtowy lub denny.

---